Κοχενίλη

Κοχενίλη

Αν τρομοκρατήστε στη σκέψη ότι τρώτε έντομα, τότε ίσως να μην γνωρίζετε ότι αυτό μπορεί να έχει συμβεί πολλές φορές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη κόκκινη χρωστική τροφίμων, η κοχενίλη ή καρμίνη ή Ε120, φτιάχνεται από θρυμματισμένα έντομα. 

Τα έντομα αυτά είναι ενδημικά στη Λατινική Αμερική και ζούνε σε κάκτους. Τώρα καλλιεργούνται κυρίως στο Περού, όπου εκατομμύρια από αυτά τα μικροσκοπικά έντομα συλλέγονται κάθε χρόνο για να παράγουν το χρώμα. 

Τι είναι η κοχενίλη; 

Κάτω από τα άνθη των κάκτων, μεγαλώνει κάτι που μοιάζει με λευκή μούχλα. Κάτω από αυτήν ζούνε συγκεκριμένα έντομα, τα Dactylopius coccus Costa. Όταν συνθλίβονται, τα θηλυκά έντομα παράγουν κοχενίλη, ένα βαθύ βαθυκόκκινο χρώμα που χρησιμοποιείται ως φυσικό χρώμα  στα τρόφιμα και στα καλλυντικά. 

Το 1600 και το 1700 τα έντομα αυτά συλλέγονταν από τους κάκτους για να φτιαχτεί μια κόκκινη μπογιά για το μαλλί και το βαμβάκι. Αυτή η διαδικασία είναι πολύ διαδεδομένη στο Μεξικό και στην Ισπανία. 

Τα έντομα αυτά συνθέτουν καρμινικό οξύ για να προστατευτούν από τους εισβολείς. Η βαφή και το χρώμα παρασκευάζονται από αυτό το οξύ, εκχυλίζοντάς το από το σώμα και τα αυγά των θηλυκών εντόμων. Ο Μιχάηλ Άγγελος και άλλοι καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν την κοχενίλη στα έργα τους για να δημιουργήσουν βαθιές πορφυρές, πορτοκαλί και άλλες αποχρώσεις του κόκκινου.

Η κοχενίλη είναι μια φυσική χρωστική και έχει επικρατήσει επειδή τα συνθετικά χρώματα και οι βαφές έχει αποδειχθεί ότι είναι καρκινογόνα. Αλλά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλεί αλλεργικό σοκ, αναφυλαξία. Για αυτό και στις μέρες μας η χρήση της είναι ένα αμφιλεγόμενο θέμα. 

Πού χρησιμοποιείται η κοχενίλη; 

Ένα βασικό συστατικό της παγκόσμιας βιομηχανίας τροφίμων, η κοχενίλη προστίθεται σε όλα, από γιαούρτια μέχρι παγωτά, σε αναψυκτικά και γλυκά. 

Η κοχενίλη εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως, επειδή είναι σταθερό, ασφαλές και μακράς διαρκείας πρόσθετο του οποίου το χρώμα επηρεάζεται ελάχιστα από τη θερμότητα ή το φως.

Αρχικά, αυτό το φυσικό προϊόν  χρησιμοποιούνταν από τους Μάγια και στη συνέχεια από τους Αζτέκους πάνω από 5 αιώνες. Ισχυρίζονταν ότι είναι πιο υγιεινό από τα τεχνητά πρόσθετα που φτιάχνονται από άνθρακα ή υποπροϊόντα πετρελαίου. 

Πλέον, είναι ανάγκη να αναγράφεται ξεκάθαρα η χρήση κοχενίλης, καθώς υπάρχει ένας αριθμός φυσικών εναλλακτικών κόκκινων χρωστικών που δεν προέρχονται από έντομα. 

Η κοχενίλη είναι ένα απίστευτα σταθερή και αξιόπιστη χρωστική για τα τρόφιμα που χρησιμοποιείται για ένας εύρος χρωμάτων, όπως το ροζ, το μωβ και το κόκκινο.  Βέβαια, κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις. 

Το Περού παράγει το 95% την κοχενίλης και τα τελευταία χρόνια η τιμή της έχει αυξηθεί κατά 73%. Για αυτό και γίνεται μια προσπάθεια να βρεθούν άλλες φυσικές εναλλακτικές λύσεις. 

Χρησιμοποιούνται περίπου 70000 έντομα για την παραγωγή 500 γραμμαρίων βαφής, για αυτό πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν να καταναλώνουν προϊόντα που περιέχουν κοχενίλη. 

Οι άνθρωποι που είναι vegan αυξάνονται σημαντικά και ενθαρρύνουν όλο και περισσότερο τις βιομηχανίες να αναπτύξουν προϊόντα φιλικά προς τα ζώα. 

Προϊόντα που περιέχουν κοχενίλη

Η κοχενίλη κρύβεται σε πολλά καθημερινά προϊόντα όπως:

• Γιαούρτια: ειδικά σε αυτά που περιέχουν φράουλες ή έχουν γεύση κεράσι.
• Παγωτά: παγωτά με κοκκινωπό χρώμα, όπως αυτά που έχουν φράουλα ή raspberry. 
• Γλυκά: ζελεδάκια με κόκκινο χρώμα.
• Αναψυκτικά: ροζ λεμονάδα, φρουτοποτά και κάποια αλκοολούχα ποτά όπως το Campari.
• Αρτοσκευάσματα: κέικ, ντόναντς.
• Επεξεργασμένα κρέατα: λουκάνικα, ζαμπόν.
• Τυριά: συγκεκριμένα προϊόντα τυριού για ενίσχυση τον χρώματος. 

1. Η κοχενίλη σε γαλακτομικά προϊόντα

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως τα γιαούρτια, τα smoothies και κάποια επεξεργασμένα τυριά περιέχουν κοχενίλη ως χρωστική. 

• Γιαούρτια: αυτά που περιέχουν φράουλα και raspberry.
• Smoothies με γευσεις: περιέχουν κοχενίλη για ένα ζωντανό κόκκινο χρώμα.
• Αλείμματα τυριού: κάποια επεξεργασμένα αλείμματα τυριού περιέχουν κοχενίλη για χρώμα. 

2. Η κοχενίλη σε γλυκά και σνακ

Μέχρι το 2024, πολλά γλυκά και σνακ περιείχαν κοχενίλη επειδή διατηρεί το χρώμα. Κάποια παραδείγματα περιλαμβάνουν:

• Γλυκά: κόκκινα ζελεδάκια.
• Αρτοσκευάσματα: ντόναντς και κέικ.
• Επιδόρπια: μους φράουλας, ροζ και κόκκινη επικάλυψη.

3. Φυσικά και συνθετικά χρώματα 

Οι περισσότεροι καταναλωτές προτιμούν τις φυσικές χρωστικές, όπως η κοχενίλη, και όχι τα συνθετικά χρώματα. Αυτό συμβαίνει λόγω: 

• Ανησυχιών για την υγεία: τα συνθετικά χρώματα έχουν συνδεθεί με θέματα υγείας, όπως η υπερκινητικότητα στα παιδιά.
• Ζήτησης: πολλοί αγοραστές προτιμούν προϊόντα καθαρά, και αυτό κάνει τις φυσικές βαφές πιο δημοφιλείς. 
• Ιστορία: η κοχενίλη χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες, και υπάρχουν πολλά στοιχεία που επιβεβαιώνουν της ασφάλεια της. 

4. Η κοχενίλη στα αναψυκτικά και στα ποτά 

Ίσως να μην το περιμένετε , αλλά πολλά αναψυκτικά περιέχουν κοχενίλη. 

• Χυμοί φρούτων: σε χυμούς με κόκκινο χρώμα.
• Κοκτέιλ και λικέρ: ποτά όπως το Campari περιέχουν κοχενίλη για να έχουν αυτό το βαθύ κόκκινο χρώμα.
• Ενεργειακά ποτά: συγκεκριμένα ποτά με κόκκινο χρώμα. 

5. Η κοχενίλη στα επεξεργασμένα κρέατα 

Η κοχενίλη υπάρχει σε πολλά επεξεργασμένα κρέατα.

• Λουκάνικα και hot dogs: η κοχενίλη χρησιμοποιείται σε αυτά τα προιόντα για να μοιάζουν φρέσκα.
• Ζαμπόν: συσκευασμένα κρέατα, ειδικά αυτά που έχουν κοκκινωπό χρώμα.
• Μπαχαρικά και μαρινάδες: κάποιες σάλτσες και μαρινάδες περιέχουν κοχενίλη. 

6. Η κοχενίλη στα καλλυντικά 

Η κοχενίλη δεν χρησιμοποιείται μόνο στα τρόφιμα. Είναι ευρέως διαδεδομένη και στη βιομηχανία των καλλυντικών.

• Κραγιόν: πολλά κόκκινα κραγιόν περιέχουν κοχενίλη που δίνει αυτό το βαθύ κόκκινο χρώμα. 
• Ρουζ και σκιές ματιών: προϊόντα μακιγιάζ με κόκκινο ή ροζ χρώμα.