XANAX – που χρησιμοποιείται το αγχολυτικό ΧΑΝΑΧ; Παρενέργειες

XANAX – πληροφορίες, δράση και παρενέργειες

Το XANAX (προφέρεται “ζάναξ”) είναι ένα από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αγχολυτικά (ηρεμιστικά) φάρμακα. Η πιο συχνή χρήση για το XANAX είναι για την αντιμετώπιση του παθολογικού άγχους και των αγχωδών διαταραχών (κρίσεις πανικού, αγοραφοβία, κοινωνική φοβία, τρακ, stage fright, δημόσιες ομιλίες, κα) ή άλλων ψυχοσωματικών συμπτωμάτων άγχους. To ΧΑΝΑΧ (αλπραζολάμη, alprazolam) χρησιμοποιείται συμπληρωματικά στη θεραπεία της κατάθλιψης (δηλαδή σε συνδυασμό με κάποιο αντικαταθλιπτικό, όπως τα SSRI Ladose, Zoloft, κα).

Η χρήση του Xanax συστήνεται ως βραχυχρόνια ή περιστασιακή, για την άμεση αντιμετώπιση του υπερβολικού άγχους (πχ για την αντιμετώπιση μιας πτήσης/αεροπλάνο, για μια παρουσίαση/εξετάσεις, φόβο για κορωνοϊό, κα) ή βοηθητικά για τον ύπνο (για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, αν και δεν είναι υπνωτικό φάρμακο).

Το Xanax είναι ένα ηρεμιστικό φάρμακο (αγχολυτικό)

Το ΧΑΝΑΧ ως φάρμακο ανήκει στην κατηγορία των βενζοδιαζεπινών, φάρμακα τα οποία είναι αποτελεσματικά ως αγχολυτικά (ηρεμιστικά φάρμακα κατά του άγχους και του στρες). Το Xanax δρα άμεσα, εντός 20-30 λεπτών. Kυκλοφορεί σε δισκία των Xanax 0.25 mg, Xanax 0.5 mg, Xanax 1 mg και Xanax 2 mg.

Μορφή	mg και ποσότητα Xanax	Τιμή
Χάπια	XANAX TAB 0,25MG ΒΤx30	1,20 ευρώ
Χάπια	XANAX TAB 0,5MG ΒΤx30	1,80 ευρώ
Χάπια	XANAX TAB 1MG ΒΤx30	2,48 ευρώ
Χάπια	XANAX TAB 2MG ΒΤx30	6,17 ευρώ

Υπάρχουν αρκετές ουσίες παρόμοιες φαρμακολογικά με το Xanax (όπως Tavor, Lexotanil, Stedon, Tranxene) τα οποία ανήκουν στην κατηγορία των ηρεμιστικών. Όταν χρησιμοποιείται σωστά, το ΧΑΝΑΧ μπορεί αποτελεσματικά να ανακουφίσει παροδικά από το άγχος και τα συμπτώματά του, καθώς ενεργεί γρήγορα σε όλες τις περιπτώσεις άγχους ή κρίσεων πανικού, όπως δείχνουν οι μελέτες.

Περίπου το 20% των ενηλίκων υποφέρει από άγχος, και ένα μέρος αυτών από έντονο άγχος που εκφράζεται με διάφορα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Το έντονο άγχος επηρεάζει τη δουλειά, τις σχέσεις και όλες τις δραστηριότητες της καθημερινότητας. Το ΧΑΝΑΧ είναι αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση του άγχους, των κρίσεων πανικού και βοηθά στον έλεγχο του άγχους και τις εκδηλώσεις του. Όταν συνταγογραφείται για το άγχος, το Ζαναξ χορηγείται για μικρό χρονικό διάστημα, για να αποτραπεί η κατάχρηση ή εξάρτηση (ψυχολογική ή σωματική) .

Δοσολογία Xanax

H συχνότητα και διάρκεια της θεραπείας με Xanax θα πρέπει να εξατομικεύονται σύμφωνα με τις ανάγκες του ασθενούς. Το Ζαναξ δεν χορηγείται χωρίς συνταγή.

Η συνήθης δόση είναι 1-3 φορές την ημέρα. Πιο συχνά συνταγογραφούνται τα Xanax 0.5mg και Xanax 1mg. Το Xanax δρα άμεσα, εντός 20-30 λεπτών και ο χρόνος δράσης του είναι περίπου 6-8 ώρες. Το Xanax πρέπει πάντα να λαμβάνεται ή να διακόπτεται σύμφωνα με τις οδηγίες του ψυχιάτρου σας.

To Xanax συνήθως συνταγογραφείται για λίγους μήνες, για την αντιμετώπιση του παροξυσμικού, υπερβολικού άγχους. Για τις περιπτώσεις χρονίου άγχους, προτιμούνται άλλα αγχολυτικά φάρμακα.

Πληροφορίες συνοπτικά: Xanax

Φάρμακο:	ΧΑΝΑΧ
Δραστική Ουσία:	ΑΛΠΡΑΖΟΛΑΜΗ / Alprazolam
Συνήθης δόση:	0.5  mg/ημέρα, 1-3 φορές/ημέρα
Έναρξη δράσης:	σε 20-30 λεπτά
Χρόνος δράσης:	6-8 ώρες
Κατηγορία:	Βενζοδιαζεπίνες
Βοηθάει κυρίως:	Άγχος, Κρίσεις Πανικού
Άλλες χρήσεις:	Κατάθλιψη, Αϋπνία
Γενόσημα φάρμακα:	Saturnil, Alprazolam, Zolaram

Μπορώ να χρησιμοποιήσω το Xanax;

Γενικά, η περιστασιακή χρήση του Xanax δεν βλάπτει. Το πρόβλημα είναι ότι δυστυχώς, οι περισσότεροι ασθενείς και οι γιατροί τους (ιδίως όταν συνταγογραφείται βιαστικά, από παθολόγους, νευρολόγους ή γενικούς γιατρούς) επαναπαύονται ή περιορίζονται στη χρήση του Ζαναξ ως μια μόνιμη, μακροχρόνια λύση. Αυτό είναι ένα παγκόσμιο και διαχρονικό πρόβλημα, το οποίο ταλαιπωρεί γενιές ανθρώπων, οι οποίοι παίρνουν ηρεμιστικά φάρμακα χωρίς να διερευνούν και να αντιμετωπίζουν τις βαθύτερες αιτίες του άγχους και των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων, διαδικασία που γίνεται μόνο μέσω της  οδού της ψυχοθεραπείας, από ειδικούς ψυχοθεραπευτές.

Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας ιατροκεντρικής (βιολογικής) και επιφανειακής αντιμετώπισης είναι οι ασθενείς να βρίσκονται αντιμέτωποι με τις ίδιες εσωτερικές και εξωτερικές καταστάσεις, όταν διακόπτουν το XANAX, και φυσικά το ίδιο άγχος και ψυχοσωματικά συμπτώματα, αφού αντιμετωπίζουν τις ίδιες (ή παρόμοιες) καταστάσεις, με τον ίδιο τρόπο.

Παρενέργειες Xanax

Στις συχνές παρενέργειες του Xanax συμπεριλαμβάνονται: υπνηλία, κόπωση, ζάλη, αϋπνία, κατάθλιψη, μειωμένη συγκέντρωση/εγρήγορση/ισορροπία (χρειάζεται προσοχή στην οδήγηση, χρήση μηχανημάτων και πτώσεις), διαταραχές μνήμης, δυσκοιλιότητα, ανησυχία, ξηροστομία, πονοκέφαλος. Οι εμπειρίες του κάθε ασθενούς αναλόγως της χρήσης και της ποσότητας είναι διαφορετικές. Επίσης, λιγότερες συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν αϋπνία, μπερδεμένη ομιλία, σύγχυση, αποπροσανατολισμό, μειωμένη λίμπιντο (σε άντρες και γυναίκες), δερματίτιδα, θολή όραση, ζάλη/ναυτία.

Το Xanax μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα και ουσίες. Ιδίως αν συνδυάζεται με αλκοόλ ή άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες (κάνναβη και άλλα ναρκωτικά), τα αποτελέσματα του Ζαναξ επαυξάνονται (η ηρεμιστική δράση) και υπάρχει κίνδυνος υπερδοσολογίας ή εξάρτησης.

Υπάρχουν μερικές μελέτες που συνδέουν το Xanax με αυξημένο κίνδυνο για τη νόσο Αλτσχάιμερ (άνοια Alzheimer), αλλά αυτές αφορούν ουσιαστικά ηλικιωμένους και τη χρόνια, συστηματική χρήση βενζοδιαζεπινών (κυρίως μακράς δράσης, και λιγότερο το Ζαναξ), όχι την περιστασιακή λήψη από ενήλικες. Το θέμα δεν είναι ξεκάθαρο, καθώς υπάρχουν και μελέτες που απορρίπτουν αυτή την αιτιολογική σχέση. Επίσης, μελέτες συνδέουν τη χρήση βενζοδιαζεπινών με μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (πιθανώς λόγω μεταβολών σε υποδοχείς GABA_A και της καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος). Σημειώνεται εδώ πως οι μελέτες δείχνουν ότι το Xanax δεν βλάπτει την καρδιά (αντιθέτως, βοηθάει σε περιπτώσεις υπέρτασης).

Φύλλο οδηγιών χρήσης Xanax

Σωματική και Ψυχολογική εξάρτηση – εθισμός

Υπάρχουν άπειρα άρθρα στο ίντερνετ και γνώμες τρίτων που υπερτονίζουν την πιθανή εξάρτηση – εθισμό από το Ζάναξ. Η αλήθεια είναι πως η κατάχρηση μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση, ωστόσο αν κανείς το χρησιμοποιεί σύμφωνα με τις οδηγίες του ψυχιάτρου που τον παρακολουθεί και κάνει παράλληλα κάποια σοβαρή ψυχοθεραπεία, ότι δεν θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα επί της διακοπής του.

Εάν τυχόν ο ασθενής από εσφαλμένη χρήση (κατάχρηση) αποκτήσει σωματική ή ψυχολογική εξάρτηση από το ΧΑΝΑΧ, ο ασφαλέστερος τρόπος για να διακόψει τη χρήση Xanax είναι με τις οδηγίες ενός εξειδικευμένου ψυχιάτρου. Μην στηρίζεστε σε φόρουμ, γνώμες τρίτων και προσωπικές εμπειρίες για το Xanax για τη χρήση ή τη διακοπή του, εμπιστευτείτε τους ειδικούς ψυχιάτρους.

Xanax, επιδράσεις στο βάρος και την αρτηριακή πίεση

Το Xanax δεν προκαλεί αυτό καθεαυτό αύξηση βάρους, δεν παχαίνει δηλαδή τους ασθενείς. Ωστόσο, η κατάχρηση Xanax μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη δραστηριότητα (δηλαδή σε καύση λιγότερων θερμίδων και άρα σε αύξηση βάρους) ή αντίθετα, παράλειψη γευμάτων και μείωση βάρους. Επίσης, το Xanax μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που εμφανίζεται υπέρταση λόγω στρες (αλλά δεν συστείνεται γενικά η μακροχρόνια χρήση του, παρά μόνο για περιστασιακή χρήση, όταν βιώνονται οξέα επεισοδία άγχους λόγω ψυχοπιεστικών γεγονότων).

Άλλα αγχολυτικά φάρμακα

Παρακάτω μπορείτε να συγκρίνετε το μέγεθος δισκίων γνωστών αγχολυτικών φαρμάκων: Xanax, Bespar και Lexotanil.

Δείτε περισσότερα άρθρα για το Xanax.

Xanax και καφές

Η καφεϊνη και το ΧΑΝΑΧ έχουν αντίθετα αποτελέσματα στο νευρικό σύστημα. Ο καφές δρα ως διεγερτικό και μπορεί να μειώσει τη θεραπευτική δράση του XANAX, και επίσης μπορεί να προκαλέσει άγχος και αϋπνία σε ορισμένους ασθενείς. Η χρήση καφέ καλό είναι να αποφεύγεται λοιπόν, ή να γίνεται χρήση μόνο ντεκαφεϊνέ.

Γενόσημα φάρμακα: Saturnil, Alprazolam, Zolaram
Συχνά ορθογραφικά λάθη: zanax, ζαναξ, ΧΑΝΑΧ.

 

Πηγές:
www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2011/018276s045lbl.pdf
www.medicines.org.uk/emc/files/pil.1656.pdf