Το Xanax είναι ένα αγχολυτικό/ηρεμιστικό φάρμακο που χημικά κατατάσσεται στην κατηγορία των βενζοδιαζεπινών. Το Ζάναξ συνταγογραφείται κυρίως για την αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών άγχους, ωστόσο λόγω των χαλαρωτικών του ιδιοτήτων συχνά χρησιμοποιείται και για την αντιμετώπιση της αϋπνίας και άλλων προβλημάτων που συνδέονται με τον ύπνο.
Και τα δύο φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση της αϋπνίας. Το Ζαναξ είναι αγχολυτικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στις διαταραχές ύπνου, ενώ το Στιλνοξ είναι ένα ειδικό υπναγωγό φάρμακο (z-drug).
Επίσης τεράστια σημασία έχουν:
Επειδή ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, για κάθε ασθενή το ένα φάρμακο μπορεί να είναι προτιμότερο από το άλλο. Η απόφαση χρειάζεται συζήτηση με ένα ειδικό ψυχίατρο.
Το Xanax και το Stilnox είναι τα κύρια φάρμακα των αντίστοιχων κατηγοριών τους (βενζοδιαζεπίνες και Z-drugs).
Φάρμακο: | ΧΑΝΑΧ | STILNOX |
---|---|---|
Δραστική ουσία: | ΑΛΠΡΑΖΟΛΑΜΗ / Alprazolam | ΖΟΛΠΙΔΕΜΗ / Zolpidem |
Συνήθης δόση για αϋπνία: | 0.5 – 1.0 mg περίπου πριν τον ύπνο | 10mg πριν τον ύπνο |
Διάρκεια θεραπείας: | 1-2 μήνες στην περίπτωση συνεχόμενης λήψης | 4 εβδομάδες |
Κατηγορία: | Βενζοδιαζεπίνη | Z-drug |
Κύρια χρήση σε: | Αγχώδεις διαταραχές | Αϋπνία |
Υπάρχουν πολλά φάρμακα διαφόρων κατηγοριών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της αϋπνίας και προβλημάτων ύπνου, όπως για παράδειγμα βενζοδιαζεπίνες (πχ Stedon, Lexotanil), Z-φάρμακα (πχ Stilnox), αντιϊσταμινικά (πχ Atarax), αντικαταθλιπτικά (όπως το Remeron), νευροληπτικά και αγωνιστές των υποδοχέων της μελατονίνης (πχ Circadin).
Για ένα ασθενή μπορεί να είναι προτιμότερο για παράδειγμα το Stilnox, για άλλον Xanax ή μια άλλη βενζοδιαζεπίνη (όπως το Clonotril, Tranxene, Lexotanil), αναλόγως της βιοχημικής ιδιοσυγκρασίας αλλά και των ιδιαίτερων δυσκολιών στον ύπνο που συναντά ο ασθενής (για παράδειγμα αν έχει συχνές αφυπνίσεις, έντονα όνειρα ή εφιάλτες, ανήσυχα πόδια, κα). Ορισμένα χορηγούνται χωρίς συνταγή, αλλά για τα περισσότερα (όπως το Xanax και Stilnox) και τις άλλες βενζοδιαζεπίνες χρειάζεται απαραιτήτως ιατρική συνταγή.
Οι μελέτες σχετικά με τις βενζοδιαζεπίνες (όπως το Ζάναξ) στην αρχιτεκτονική του ύπνου δείχνουν μια αύξηση στο στάδιο 2 του ύπνου NREM, μια μείωση στο χρόνο των σταδίων 3 και 4 του ύπνου NREM, και μείωση του χρόνου ύπνου REM κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αναλόγως τον ασθενή, μπορεί να οδηγήσει είτε σε μία καλύτερη, είτε σε μια χειρότερη ποιότητα ύπνου.
Εκτός από τα φάρμακα υπάρχουν συμπληρώματα και βότανα, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις πιο ήπιες περιπτώσεις αϋπνίας ως υποκατάστατα των φαρμάκων (όπως για παράδειγμα το Valmane ή το Zzzquil) και φυσικά κανείς μπορεί να επιλέξει να αντιμετωπίσει τις πραγματικές ψυχολογικές αιτίες της αϋπνίας, με ψυχοθεραπεία ή/και EMDR, χωρίς τις παρενέργειες των φαρμάκων.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ | ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΫΠΝΙΑ | ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ |
---|---|---|
Βενζοδιαζεπίνες | Xanax, Hipnosedon, Lexotanil, Clonotril, κα | Ψυχοθεραπεία EMDR (για τα ψυχικά τραύματα που μπορεί να συνδέονται με τις διαταραχές ύπνου) Βελονισμός Ομοιοπαθητική Βότανα και Συμπληρώματα (πχ Βαλεριάνα, Πασιφλόρα, μαγνήσιο) |
Ζ-υπναγωγά | Stilnox | |
Αγωνιστές μελατονίνης | Circadin | |
Αντικαταθλιπτικά | Trittico, Remeron | |
Αντιϊσταμινικά | Atarax, Xozal | |
Αντιψυχωσικά | Zyprexa, Seroquel |
Η “υγιεινή του ύπνου” είναι τεράστιας σημασίας για την καταπολέμηση της αϋπνίας και αφορά την εφαρμογή μέτρων που συμβάλλουν στην βελτίωση του ύπνου:
Με την ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και το EMDR μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει τα πραγματικά ψυχολογικά αίτια της αϋπνίας αποτελεσματικά, όπως και ψυχολογικά τραύματα με τα οποία συνδέεται ή οφείλεται η αϋπνία. Η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗκαι ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ σε πολλές περιπτώσεις μπορούν να δώσουν τη λύση, χωρίς παρενέργειες, και μπορούν να συνδυαστούν με τα φάρμακα όπου αυτό είναι αναγκαίο.