Ηλεκτροβελονισμός
Πολλοί άνθρωποι έχουν ακούσει ή έχουν δοκιμάσει τον παραδοσιακό Κινεζικό βελονισμό κάποια στιγμή στη ζωή τους. Ο βελονισμός είναι μια μορφή θεραπείας που εφαρμόζεται εδώ και πολλούς αιώνες και έχει αντέξει στο πέρασμα του χρόνου. Σήμερα ο βελονισμός είναι πολύ διαδεδομένος και υπάρχουν πολλά επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά του. Οι θεραπευτές σε όλο τον κόσμο εφαρμόζουν αυτή την αρχαία θεραπευτική μέθοδο. Ωστόσο, η εξέλιξη της σύγχρονης επιστήμης και η κατανόηση του νευρικού συστήματος, έχει επηρεάσει και το βελονισμό. Μια από τις σύγχρονες αλλαγές στον βελονισμό είναι η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των βελονών για θεραπευτικό σκοπό, δηλαδή ο ηλεκτροβελονισμός.
Τι είναι ο ηλεκτροβελονισμός;
Ο ηλεκτροβελονισμός είναι η είσοδος λεπτών βελονών σε συγκεκριμένα σημεία στο σώμα που διεγείρονται με ηλεκτρισμό. Ο ηλεκτροβελονισμός συνδυάζει την σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία μαζί με τα οφέλη του παραδοσιακού βελονισμού. Ο ηλεκτροβελονισμός ενισχύει σημαντικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα του παραδοσιακού βελονισμού.
Ενδογενή οπιοειδή και ηλεκτροβελονισμός
Η θεωρία των ενδορφινών αποκάλυψε ότι τα ενδογενή οπιοειδή πεπτίδια στο κεντρικό νευρικό σύστημα παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην αναλγητική δράση του ηλεκτροβελονισμού. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι διαφορετικά νευροπεπτίδια απελευθερώνονται από τον ηλεκτροβελονισμό με διαφορετικές συχνότητες. Για παράδειγμα, ο ηλεκτροβελονισμός στα 2Hz απελευθερώνει εγκεφαλίνη, β-ενδορφίνη και ενδομορφίνη, ενώ στα 100Hz επιλεκτικά αυξάνεται η απελευθέρωση της δυνορφίνης. Ο συνδυασμός των δύο συχνοτήτων οδηγεί στην απελευθέρωση και των τεσσάρων οπιοειδών πεπτιδίων, με αποτέλεσμα την μέγιστη θεραπευτική δράση.
Οι μηχανισμοί ενδογενών οπιοειδών με 2 Hz και 100 Hz τεκμηριώνονται κυρίως προκλινικά/πειραματικά.
Εφαρμογές ηλεκτροβελονισμού
Ο ηλεκτροβελονισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλές διαφορετικές καταστάσεις και σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες. Ο ηλεκτροβελονισμός χρησιμοποιείται συνήθως για:
- Διαστρέμματα
- Μυϊκούς πόνους και ρήξη των μυών. Ο ηλεκτροβελονισμός είναι αποτελεσματικός για την αντιμετώπιση οξύ ή χρόνιου πόνου, με συγκεκριμένες κλινικές ενδείξεις.
- Λιπόλυση (τα προκλινικά δεδομένα είναι ενθαρρυντικά)
- Ενίσχυση θεραπείας παραδοσιακού βελονισμού
- Επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς
- Μυϊκούς σπασμούς
- Μετεγχειρητική αποκατάσταση
Η πιο συχνή ερώτηση πριν την συνεδρία βελονισμού είναι αν η τοποθέτηση των βελονών πονάει. Οι περισσότεροι βελονιστές είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι ώστε η τοποθέτηση των βελονών να γίνεται ανώδυνα. Ο ασθενής μπορεί να αισθανθεί ελαχιστότατο πόνο όταν εισέρχεται η βελόνα, αλλά είναι εύκολα ανεκτός. Κάποιες περιοχές στο σώμα είναι πιο ευαίσθητες όπως τα χέρια και τα πόδια αλλά γενικά οι συνεδρίες είναι ανώδυνες.
Δεν είναι ασυνήθιστο μετά από μια συνεδρία ηλεκτροβελονισμού ο ασθενής να νιώθει λίγη κόπωση στους μύες που εισέρχονται οι βελόνες, για περίπου 24 ώρες. Η φυσική δραστηριότητα μετά από μια συνεδρία είναι δυνατή αν το επιτρέπει η κατάσταση του ασθενή. Πιθανές παρενέργειες που παρατηρούνται στο βελονισμό περιλαμβάνουν μώλωπες, κνησμό, ευαισθησία στα σημεία βελονισμού και ζαλάδα.
Ο ηλεκτροβελονισμός δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε ανθρώπους με βηματοδότη, κακοήθεια, με ανοιχτές πληγές και σε ασθενείς με διαταραχές πήξης του αίματος.
Συχνότητα θεραπείας
Αν και κάθε κατάσταση είναι διαφορετική, γενικά εφαρμόζονται 1-2 συνεδρίες ηλεκτροβελονισμού την εβδομάδα ώστε να δείτε αλλαγές μέσα στις πρώτες εβδομάδες. Αν και ο παραδοσιακός βελονισμός έχει παραμείνει αναλλοίωτος στους αιώνες, η σύγχρονη προσέγγιση του βελονισμού αποτελεί μια θεραπευτική επιλογή για πολλές καταστάσεις.
Ο ηλεκτροβελονισμός είναι επώδυνος;
Οι ασθενείς μπορεί να νιώθουν μια αίσθηση μυρμηγκιάσματος κατά τη θεραπεία με ηλεκτροβελονισμό, και αυτό οφείλεται στην ηλεκτρική διέγερση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ωστόσο, αυτή η αίσθηση δεν παρατηρείται. Μικροί μώλωπες ή ελάχιστη αιμορραγία μπορεί να παρατηρηθεί και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η βελόνα μπορεί να διαπεράσει μικρά αιμοφόρα αγγεία.
Αντενδείξεις - Παρενέργειες ηλεκτροβελονισμού
Ο ηλεκτροβελονισμός δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε ασθενείς που έχουν ιστορικό επιληψίας, νοσήματος του καρδιαγγειακού ή έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο ή ασθενείς με βηματοδότη ή άλλες εμφυτευμένες ηλεκτρικές συσκευές, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος. Δεν πρέπει να εφαρμόζεται στο κεφάλι ή στο λαιμό, ή άμεσα στην καρδιά, εάν υπάρχουν ενεργές λοιμώξεις δέρματος, εγκυμοσύνη ή καρκίνος στο σημείο εφαρμογής.
Άλλες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες:
- πόνος στο σημείο,
- μώλωπες/μικρή αιμορραγία,
- ζάλη/λιποθυμική τάση
Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες όταν εφαρμόζεται από εκπαιδευμένους ιατρούς.
Μια ακόμη σύσταση είναι πως όταν οι βελόνες συνδέονται με το ηλεκτρικό ρεύμα, το ρεύμα δεν πρέπει να ταξιδεύει στη μέση γραμμή του σώματος (μια νοητή γραμμή που ξεκινά από τη γέφυρα της μύτης μέχρι την κοιλιά).
Οφέλη ηλεκτροβελονισμού
Η διαδικασία του ηλεκτροβελονισμού περιλαμβάνει βελόνες που εισέρχονται στο σώμα όπως στον παραδοσιακό βελονισμό, αλλά η διαφορά είναι ότι συνδέονται με ηλεκτρόδια. Αυτά τα ηλεκτρόδια στέλνουν ήπια κύματα ηλεκτρικής ενέργειας που διεγείρουν το τσι ώστε να αποκατασταθεί η ροή του στα συγκεκριμένα σημεία. Τα ηλεκτρόδια ουσιαστικά αντικαθιστούν την κίνηση της βελόνας ώστε να ενεργοποιηθεί το βελονιστικό σημείο. Με αυτό τον τρόπο ο ασθενής δέχεται επαναλαμβανόμενα την διέγερση που χρειάζεται. Επίσης, οι συνεδρίες του ηλεκτροβελονισμού διαρκούν λιγότερο από τον κλασικό βελονισμό εξαιτίας της επαναλαμβανόμενης διέγερσης. Ένα μοναδικό πλεονέκτημα του ηλεκτροβελονισμού είναι η ικανότητά του να διεγείρει μια μεγαλύτερη περιοχή από ότι θα μπορούσε να διεγείρει η μία βελόνα μόνη της.
Με την χρήση των ίδιων βελονιστικών σημείων με τον κλασικό βελονισμό, ο ηλεκτροβελονισμός είναι μια εύκολη τεχνική διέγερσης που μπορεί να εφαρμοστεί σε πολλές καταστάσεις. Σε περιπτώσεις επίμονων νευρολογικών διαταραχών και χρόνιου πόνου, ο ηλεκτροβελονισμός είναι η καλύτερη επιλογή για την διέγερση συγκεκριμένων σημείων και την αποτελεσματική θεραπεία.
Καθώς ο ηλεκτροβελονισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις που εφαρμόζεται ο κλασικός βελονισμός, έχει ιδιαίτερα επιτυχή αποτελέσματα σε νευρολογικές διαταραχές, χρόνιο πόνο, σπασμούς και παράλυση. Η ολιστική ιατρική επίσης συχνά χρησιμοποιεί τον ηλεκτροβελονισμό για τραυματισμούς. Όταν συνδυάζεται η πίεση σε συγκεκριμένα σημεία (η διέγερση των βελονιστικών σημείων με τα χέρια του θεραπευτή αντί για βελόνες) και ο ηλεκτροβελονισμός έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνεται η ροή του τσι και του αίματος, ανακουφίζεται ο πόνος και χαλαρώνουν οι μύες.
Βελονισμός και ηλεκτροβελονισμός
Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ μπορεί να βοηθήσει συμπληρωματικά στην αντιμετώπιση πολλών καταστάσεων. Πρέπει ωστόσο πάντα να προηγείται κλινική αξιολόγηση.
Οι μέθοδοι αυτές δεν αντικαθιστούν τις τεκμηριωμένες ιατρικές θεραπείες και εντάσσονται επικουρικά σε ένα εξατομικευμένο σχέδιο φροντίδας μετά από κλινική αξιολόγηση και ενημέρωση. Οι παρεμβάσεις αυτές δεν ενδείκνυνται για επείγουσες ή σοβαρές καταστάσεις και δεν αντικαθιστούν την ιατρική αξιολόγηση, τη φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική αντιμετώπιση όταν ενδείκνυνται.
Βιβλιογραφία:
- Wang, Y., et al. (2023). Electroacupuncture vs Sham Electroacupuncture in the Treatment of Postoperative Ileus After Laparoscopic Surgery for Colorectal Cancer. JAMA Surgery, 158(1), 20.
- Zhang, J., et al. (2023). Electroacupuncture for the treatment of cancer pain: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Frontiers in Pain Research, 4.
- Xu, M., et al. (2023). Adverse effects associated with acupuncture therapies: An evidence mapping from 535 systematic reviews. Chinese Medicine, 18(1).
- Ho, L., et al. (2025). Systematic review of clinical practice guidelines on acupuncture for chronic musculoskeletal pain. BMC Complementary Medicine and Therapies, 25(1).