Υδατάνθρακες

Υδατάνθρακες

Οι υδατάνθρακες αποτελούνται από μόρια σακχάρων. Τα μόρια αυτά συνδέονται μεταξύ τους και σχηματίζουν το άμυλο και τις φυτικές ίνες.

Στο σώμα το άμυλο και τα σάκχαρα διασπώνται στο πεπτικό σύστημα σε γλυκόζη. Η γλυκόζη είναι το καύσιμο που παρέχει ενέργεια για όλες τις λειτουργίες του σώματος.

Οι φυτικές ίνες είναι μια μορφή υδατανθράκων που δεν διασπώνται από το πεπτικό σύστημα.  Περνούν από το στομάχι, στο λεπτό έντερο, στο παχύ έντερο και στη συνέχεια αποβάλλονται από το σώμα.

Οι υδατάνθρακες χωρίζονται σε δύο κύριους τύπους: τους σύνθετους και τους απλούς υδατάνθρακες. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες περιλαμβάνουν το άμυλο και τις φυτικές ίνες. Οι απλοί υδατάνθρακες περιλαμβάνουν τα σάκχαρα που υπάρχουν φυσικά στα φρούτα, στα λαχανικά, στην καστανή ζάχαρη, στη λευκή ζάχαρη, στο μέλι και στα σάκχαρα που προστίθενται στις επεξεργασμένες τροφές.

Οι υδατάνθρακες υπάρχουν σε πολλές τροφές. Στο ψωμί, στο γάλα, στις πατάτες, στα μακαρόνια και σε πολλά ακόμη. Οι υδατάνθρακες είναι πολύ σημαντικοί για μια ισορροπημένη διατροφή. Κάποιοι μορφές υδατανθράκων είναι πιο υγιεινές από άλλες:

• Οι υγιεινές πηγές υδατανθράκων είναι οι μη επεξεργασμένες ή οι ελάχιστα επεξεργασμένες τροφές όπως τα δημητριακά, τα λαχανικά, τα φρούτα, που προάγουν την καλή υγεία καθώς είναι πλούσια σε βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, φυτικές ίνες και φυτοθρεπτικά συστατικά.
• Οι ανθυγιεινές πηγές υδατανθράκων περιλαμβάνουν το λευκό ψωμί, τα ζυμαρικά, τα αναψυκτικά και άλλες επεξεργασμένες τροφές. Αυτές οι τροφές περιέχουν εύπεπτους υδατάνθρακες που συμβάλλουν στην αύξηση βάρους, παρεμποδίζουν την απώλεια βάρους και συμβάλλουν στην εμφάνιση διαβήτη και νοσημάτων του καρδιαγγειακού.

Τύποι υδατανθράκων

Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι υδατανθράκων:

• Τα σάκχαρα: ονομάζονται επίσης απλοί υδατάνθρακες επειδή αποτελούν την πιο απλή μορφή τους. Μπορούν να προστεθούν σε τροφές, όπως η ζάχαρη στα γλυκά και στα αναψυκτικά. Περιλαμβάνουν όλα τα σάκχαρα που υπάρχουν φυσικά στα φρούτα, στα λαχανικά και στο γάλα.
• Το άμυλο: ανήκει στους σύνθετους υδατάνθρακες , καθώς αποτελείται από πολλά απλά σάκχαρα. Το σώμα χρειάζεται να διασπάσει το άμυλο σε σάκχαρα για να τα χρησιμοποιήσει για την παραγωγή ενέργειας. Το άμυλο υπάρχει στο ψωμί, στα δημητριακά και στα ζυμαρικά. Επίσης υπάρχει σε συγκεκριμένα λαχανικά, όπως οι πατάτες , τα μπιζέλια και το καλαμπόκι.
• Οι φυτικές ίνες : είναι επίσης σύνθετοι υδατάνθρακες. Το σώμα δεν μπορεί να διασπάσει τις περισσότερες φυτικές ίνες, για αυτό η κατανάλωση τροφών με φυτικές ίνες βοηθά στην αίσθηση κορεσμού και δεν τρώτε παραπάνω ποσότητες φαγητού. Η διατροφή που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες έχει πολλά οφέλη στην υγεία. Βοηθούν στην πρόληψη των προβλημάτων του στομάχου και του εντέρου, όπως η δυσκοιλιότητα. Βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης και της γλυκόζης στο αίμα. Οι φυτικές ίνες υπάρχουν σε πολλές τροφές φυτικής προέλευσης όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί και οι τροφές ολικής άλεσης.

Γιατί χρειαζόμαστε τους υδατάνθρακες;

Όταν τρώμε υδατάνθρακες, το σώμα τους διασπά σε απλά σάκχαρα τα οποία απορροφούνται στην κυκλοφορία του αίματος. Καθώς τα επίπεδα της γλυκόζης αυξάνονται στο σώμα, το πάγκρεας απελευθερώνει ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που είναι αναγκαία για την μεταφορά των σακχάρων από την κυκλοφορία του αίματος μέσα στα κύτταρα, όπου η γλυκόζη χρησιμοποιείται ως πηγή ενέργειας.

Όταν αυτή η διαδικασία γίνεται γρήγορα, όπως όταν τρώτε απλά σάκχαρα π.χ. τα γλυκά , είναι πιο πιθανό να πεινάσετε πιο γρήγορα.

Όταν αυτή η διαδικασία γίνεται αργά, όπως με τις τροφές ολικής άλεσης, νιώθετε κορεσμό και πληρότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επειδή το σώμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο να διασπάσει τους σύνθετους υδατάνθρακες σε απλά σάκχαρα. Αυτή η μορφή υδατανθράκων δίνει περισσότερη ενέργεια.

Οι υδατάνθρακες σε μερικές τροφές προκαλούν γρήγορη αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα από ότι άλλες. Το πόσο γρήγορα ή αργά οι υδατάνθρακες μετατρέπονται σε γλυκόζη μετριέται με το γλυκαιμικό δείκτη. Αν είστε υγιείς, οι υδατάνθρακες μετατρέπονται σε γλυκόζη, την οποία το σώμα μετατρέπει σε ενέργεια. Αν όμως τα επίπεδα της γλυκόζης είναι πολύ υψηλά ή πολύ χαμηλά , μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι το σώμα έχει κάποιο πρόβλημα στην παραγωγή ινσουλίνης και τελικά να εμφανιστεί διαβήτης.

Οι υδατάνθρακες δίνουν ενέργεια για τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και των μυών. Επίσης προλαμβάνουν την χρήση των πρωτεϊνών ως πηγή ενέργειας και  ενισχύουν το μεταβολισμό του λίπους.

Οι υδατάνθρακες είναι σημαντικοί για τη λειτουργία του εγκεφάλου, ασκούν επιρροή στη διάθεση, στη μνήμη καθώς είναι μια γρήγορη πηγή ενέργειας.