Αρχίζοντας Ψυχοθεραπεία

Ξεκινώντας ατομική ψυχοθεραπεία

Αισθάνεστε κατακλυσμένοι από προβλήματα; Αν ναι, η ψυχοθεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει. Σύμφωνα με μελέτες, περισσότερο από το 25% του πληθυσμού βιώνει κατάθλιψη, άγχος ή κάποια άλλη ψυχική διαταραχή κάθε χρονιά. Άλλοι χρειάζονται βοήθεια για να διαχειριστούν μια σοβαρή ασθένεια, το να χάσουν βάρος ή το να σταματήσουν το κάπνισμα. Άλλοι πάλι παλεύουν με προβλήματα στις σχέσεις τους, την απόλυση, το θάνατο κάποιου αγαπημένου προσώπου, το στρες, χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλα θέματα. Και συχνά, αυτά τα προβλήματα μπορεί να ακινητοποιούν ένα άνθρωπο.

H ψυχοθεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει να επιλύσετε αυτά τα προβλήματα και πολλά άλλα. Για κάποιους ανθρώπους, το να μιλάνε ελεύθερα για τα προβλήματά τους, τους ανακουφίζει. Για άλλους πάλι, είναι πολύ δύσκολο. Από τα πρώτα στάδια της ψυχοθεραπείας, ο ψυχοθεραπευτής θα σας βοηθήσει να ανοιχτείτε, να μιλήσετε και να ξεκαθαρίσετε όσα σας προβληματίζουν. Στη συνέχεια θα προχωρήσετε σε μια φάση επίλυσης του προβλήματος, και θα δουλέψετε μαζί για να βρείτε διαφορετικούς τρόπους σκέψης, συμπεριφοράς και διαχείρισης των συναισθημάτων σας. Ίσως στις συνεδρίες κάνετε κάποιο παιχνίδι ρόλων και να εξασκήσετε τις νέες δεξιότητες που μάθατε στο σπίτι. Όσο προχωράτε στην ψυχοθεραπεία, εσείς και ο ψυχοθεραπευτής σας θα αξιολογείτε την πρόοδο σας και θα καθορίζετε εάν οι στόχοι σας χρειάζονται αναπροσαρμογή. Σε κάποιες περιπτώσεις, ο ψυχοθεραπευτής σας μπορεί να σας προτείνει και άλλους στόχους. Αν έχετε προβλήματα στη σχέση σας, για παράδειγμα, η ψυχοθεραπεία ζεύγους μπορεί να είναι βοηθητική. Ομοίως, αν ένα άτομο έχει πρόβλημα στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών του ίσως να θέλει να τα φέρει μαζί του. Κάποιος που αντιμετωπίζει προβλήματα με άλλους ανθρώπους μπορεί να ωφεληθεί από την ομαδική ψυχοθεραπεία.

Καθώς ξεκινάτε να λύνετε τα προβλήματα που φέρνετε στην ψυχοθεραπεία, θα μαθαίνετε νέες δεξιότητες που θα σας βοηθήσουν να δείτε τον εαυτό σας και τον κόσμο διαφορετικά. Θα μάθετε πως να ξεχωρίζετε τις καταστάσεις που μπορείτε να αλλάξετε,από εκείνες που δεν μπορείτε να αλλάξετε, και θα μάθετε να συγκεντρώνεστε σε πράγματα στα οποία έχετε τον έλεγχο. Επίσης θα μάθετε να είστε ανθεκτικοί, ώστε να μπορείτε στο μέλλον να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις που θα έρθουν. Μια μελέτη του 2006 για την θεραπεία της κατάθλιψης και του άγχους, για παράδειγμα, έδειξε ότι η ψυχοθεραπεία ενδυναμώνει τον θεραπευόμενο και μειώνει τον κίνδυνο υποτροπής. Μια άλλη μελέτη έδειξε παρόμοια αποτελέσματα όσον αφορά στην αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων επιδράσεων της ψυχοθεραπείας.

Πως γίνεται η ψυχοθεραπεία ;

Η ψυχοθεραπεία είναι κάτι τελείως διαφορετικό από μια απλή ιατρική επίσκεψη, στην οποία ο ασθενής τυπικά κάθεται παθητικά ενώ οι γιατροί τον εξετάζουν για να καθορίσουν την διάγνωση και την θεραπεία.

Η ψυχοθεραπεία δεν είναι ένα ραντεβού στο οποίο ο γιατρός θα σας πει τι να κάνετε. Είναι μια ενεργή συνεργασία μεταξύ ασθενή και ψυχοθεραπευτή. Ο θεραπευτής θα πρέπει να σας βοηθήσει να βρείτε τι είναι το καλύτερο για εσάς, και να το εφαρμόσετε.

Στην πραγματικότητα, εκατοντάδες μελέτες έχουν δείξει ότι πολύ σημαντικό κομμάτι της ψυχοθεραπείας είναι η σχέση μεταξύ ασθενή και ψυχοθεραπευτή, που καλείται “θεραπευτική συμμαχία”.

Η θεραπευτική συμμαχία περιλαμβάνει όλα όσα συμβαίνουν όταν ο ψυχοθεραπευτής και ο ασθενής δουλεύουν μαζί για να επιτύχουν τους στόχους του ασθενή.

Έτσι λοιπόν στην ψυχοθεραπεία είστε ένα ενεργό και δεσμευμένο μέλος. Βοηθάτε στον ορισμό των θεραπευτικών στόχων. Κάντε ερωτήσεις για το πλάνο της θεραπείας σας. Αν νομίζετε ότι μια συνεδρία δεν πήγε καλά, μοιραστείτε την άποψη σας με τον ψυχοθεραπευτή σας, κάντε διάλογο και προσαρμόστε την ψυχοθεραπεία ώστε να είναι πιο αποτελεσματική για εσάς. Ρωτήστε τον ψυχοθεραπευτή σας για βιβλία και ιστοσελίδες με πληροφορίες για τα προβλήματά σας. Και επειδή η συμπεριφορά αλλάζει δύσκολα, η εξάσκηση είναι το κλειδί. Είναι εύκολο να επαναλάβετε παλιούς τρόπους σκέψεις και συμπεριφοράς, έτσι να είστε προσεκτικοί μεταξύ των συνεδριών. Παρατηρήστε πως αντιδράτε σε πράγματα και ανατρέξτε σε όσα μάθατε στις συνεδρίες με τον και εφαρμόστε τα στην πραγματική ζωή. Όταν θα πάτε στην επόμενη συνεδρία θα αναφέρετε στον ψυχοθεραπευτή σας όσα κάνατε, και αυτές οι πληροφορίες θα τον βοηθήσουν για να σχεδιάσετε τα επόμενα βήματα.Μέσω της τακτικής εξάσκησης, θα συγκεντρώνεστε σε όσα έχετε κατακτήσει.

Πρέπει να ανησυχώ για το απόρρητο;

Οι ψυχοθεραπευτές θεωρούν την ιδιωτικότητα σας πολύ σημαντική. Είναι κομμάτι του επαγγελματικού τους ήθους. Ακόμη πιο σημαντικό, είναι ότι αποτελεί όρο για την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Οι ψυχοθεραπευτές που παραβιάζουν το απόρρητο των ασθενών θέτουν σε κίνδυνο να χάσουν την άδειά τους στο μέλλον.

Για να είναι η ψυχοθεραπεία όσο πιο αποτελεσματική γίνεται, χρειάζεται να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς για τις πιο βαθιές σκέψεις σας και τις συμπεριφορές σας. Αυτό μπορεί να σας αγχώνει αρχικά, αλλά δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το εάν ο ψυχοθεραπευτής θα μοιραστεί τα μυστικά σας με κάποιον άλλο. Αυτό δεν συμβαίνει, εκτός και υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για τη σωματική ακεραιότητα του θεραπευόμενου ή κάποιου τρίτου προσώπου.Αν αποκαλύψετε ότι σχεδιάζετε να κάνετε κακό στον εαυτό σας ή σε άλλους, για παράδειγμα, ο ψυχοθεραπευτής σας έχει το καθήκον να το αναφέρει στις αρχές για να προστατέψει εσάς και τους άλλους. Οι ψυχοθεραπευτές πρέπει επίσης να αναφέρουν την κακοποίηση, την εκμετάλλευση ή την παραμέληση παιδιών, ή των ηλικιωμένων ή ανθρώπων με αναπηρίες. Ο ψυχοθεραπευτής σας ίσως να κληθεί να δώσει πληροφορίες σε κάποια δικαστική υπόθεση αν αυτή προκύψει.

Φυσικά, μπορείτε πάντα να δώσετε στον ψυχοθεραπευτή σας γραπτή άδεια για να μπορεί να μοιραστεί κάποια στοιχεία με άλλους γιατρούς, δασκάλους ή οποιονδήποτε άλλο εσείς επιθυμείτε.

Οι ψυχοθεραπευτές παίρνουν πολύ σοβαρά το απόρρητο που μπορεί να κάνουν ότι δεν σας γνωρίζουν αν σας συναντήσουν τυχαία στο δρόμο, στο σουπερμάρκετ ή οπουδήποτε αλλού. Και είναι ΕΝΤΑΞΕΙ αν δεν τον χαιρετήσετε επίσης. Ο ψυχοθεραπευτής σας δεν θα αισθανθεί άσχημα, κατανοεί ότι προστατεύει την ιδιωτικότητα σας.

Είναι η φαρμακευτική αγωγή αποτελεσματική;

Στις μέρες μας που επικρατεί η νοοτροπία της ταχύτητας και του “τώρα”, οι άνθρωποι συχνά ελπίζουν ότι ένα χάπι θα τους λύσει τα προβλήματά τους, όπως την κατάθλιψη ή το άγχος.

Υπάρχουν κάποιες ψυχικές καταστάσεις, όπως η μείζονα κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή ή η σχιζοφρένεια, στις οποίες η φαρμακευτική αγωγή είναι σαφώς δικαιολογημένη. Αλλά σε πολλές άλλες περιπτώσεις είναι λιγότερο ξεκάθαρα τα πράγματα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σε πολλές περιπτώσεις η φαρμακευτική αγωγή δεν δουλεύει πάντα. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη του 2010 που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Medical Association, για παράδειγμα, οι ερευνητές αξιολόγησαν την αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών και βρήκαν ότι τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν τους ανθρώπους με μείζονα κατάθλιψη. Στις περιπτώσεις ήπιας και μέτριας κατάθλιψης, ωστόσο, η φαρμακευτική αγωγή δεν ήταν αποτελεσματικότερη από το placebo.

Η φαρμακευτική αγωγή βοηθά στον περιορισμό των συμπτωμάτων, αλλά δεν βοηθά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων που χρειάζεται το άτομο για να διαχειριστεί τα προβλήματα στη ζωή του. Μόλις κάποιος σταματήσει την φαρμακευτική αγωγή, τα προβλήματα συχνά παραμένουν ή επανέρχονται. Αντιθέτως, η ψυχοθεραπεία μαθαίνει στο άτομο νέους τρόπους επίλυσης των προβλημάτων που θα το βοηθήσουν και στο μέλλον.

Χρειάζομαι φαρμακευτική αγωγή;

Αν μπορείτε να αντεπεξέλθετε στην καθημερινότητα- μπορείτε να πάτε στη δουλειά ή στο σχολείο και να έχετε υγιείς σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους-η απάντηση είναι πως μάλλον όχι. Η ψυχοθεραπεία από μόνη της είναι αρκετά αποτελεσματική. Ή ίσως να χρειάζεστε έναν πιο ισορροπημένο τρόπο ζωής – που να συνδυάζει δουλειά, άσκηση και κοινωνικές επαφές.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με σοβαρές ψυχικές νόσους. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε κάποιες περιπτώσεις, ιδίως σε οξέα επεισόδια και φάσεις επιδείνωσης. Μερικές φορές, οι άνθρωποι χρειάζονται την φαρμακευτική αγωγή για να φτάσουν σε ένα σημείο στο οποίο θα μπορούν να προχωρήσουν στην ψυχοθεραπεία. Όπως δείχνουν οι μελέτες, για αρκετές περιπτώσεις ο συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής είναι ο καλύτερος.

Πώς μπορώ να ξεκινήσω φαρμακευτική αγωγή αν την χρειάζομαι;

 Αν χρειάζεστε φαρμακευτική αγωγή, ο ψυχοθεραπευτής σας θα πρέπει συζητήσει με έναν ψυχίατρο για να σχεδιάσουν την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση για εσάς, εκτός και αν πρόκειται για ένα ψυχίατρο με την ιδιότητα του ψυχοθεραπευτή. Μόνο οι ψυχίατροι έχουν την άδεια της συνταγογράφησης φαρμακευτικής αγωγής.

Μερικοί άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί δεν θα μπορούσαν να συζητήσουν για τα προβλήματά τους με την οικογένεια ή τους φίλους τους. Βεβαίως και μπορείτε, όμως η ψυχοθεραπεία δεν είναι μια απλή “συζήτηση”. Οι ψυχοθεραπευτές προσφέρουν πολλά περισσότερα από ένα μέρος για να εκτονώνεστε, ή συμβουλές, όπως κάνουν οι περισσότεροι συγγενείς και φίλοι μας. Οι ψυχοθεραπευτές εκπαιδεύονται χρόνια και έχουν εμπειρία στο να βοηθούν ανθρώπους να βελτιώνουν τις ζωές τους. Και υπάρχουν σημαντικά στοιχεία που δείχνουν ότι η ψυχοθεραπεία είναι μια πολύ αποτελεσματική θεραπεία.

Πόσο αποτελεσματική είναι η ψυχοθεραπεία;

Εκατοντάδες μελέτες έχουν δείξει ότι η ψυχοθεραπεία βοηθά τους ανθρώπους να κάνουν σημαντικές θετικές αλλαγές στην ζωή τους.

Οι μελέτες δείχνουν ότι το 75% των ανθρώπων που ξεκίνησαν ψυχοθεραπεία είδαν θετικά αποτελέσματα.

Άλλες μελέτες έδειξαν ότι τα άτομα που δεσμεύονται στην ψυχοθεραπεία είναι πολύ καλύτερα στο τέλος της ψυχοθεραπείας, περισσότερο από 80% συγκριτικά με εκείνους που δεν έκαναν ψυχοθεραπεία.

Πώς δουλεύει η ψυχοθεραπεία;

 Η επιτυχημένη ψυχοθεραπεία καθορίζεται από το συνδυασμό τριών παραγόντων:

• Μια μέθοδο ψυχοθεραπείας που είναι κατάλληλη για τα προβλήματα σας.
• Την εμπειρία του ψυχοθεραπευτή.
• Και του δικού σας χαρακτήρα, αρχές, κουλτούρα και προτιμήσεις.

Όταν οι άνθρωποι ξεκινούν ψυχοθεραπεία, συχνά αισθάνονται ότι το άγχος τους ή η θλίψη τους δεν θα σταματήσουν ποτέ. Η ψυχοθεραπεία βοηθά τους ανθρώπους να βρουν και να υλοποιήσουν πράγματα για να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους. Αυτό οδηγεί σε αλλαγές που ενισχύουν τους υγιείς τρόπους συμπεριφοράς, την βελτίωση των σχέσεων, την έκφραση των συναισθημάτων, την βελτίωση στη δουλειά και πάνω από όλα, μια διαφορετική σχέση με τον ίδιο τον εαυτό μας.

Αν και υπάρχουν κάποια προβλήματα που ανταποκρίνονται καλύτερα στην σε κάποιες μορφές ψυχοθεραπείας, το κύριο στοιχείο και το σημαντικότερο για την θεραπεία είναι η θεραπευτική συμμαχία, δηλαδή η (θεραπευτική) σχέση με τον ψυχοθεραπευτή σας.

Και αν η ψυχοθεραπεία φαίνεται να μην δουλεύει;

 Όταν ξεκινάτε ψυχοθεραπεία, ο ψυχοθεραπευτής σας θα δουλέψει μαζί σας ώστε να θέσετε στόχους και το χρονοδιάγραμμα της θεραπείας. Όσο προχωρούν οι συνεδρίες, αναρωτηθείτε εάν ο ψυχοθεραπευτής σας φαίνεται να σας καταλαβαίνει, εάν είσαστε άνετα και νιώθετε εμπιστοσύνη, εάν το θεραπευτικό πλάνο σας ικανοποιεί και εάν αισθάνεστε ότι προοδεύετε.

Μερικοί άνθρωποι αρχίζουν να αισθάνονται καλύτερα μετά από 6-12 συνεδρίες. Αν δεν βλέπετε σημάδια προόδου, συζητήστε το με τον ψυχοθεραπευτή σας. Ο ψυχοθεραπευτής θα ξεκινήσει μια συζήτηση για το τι να κάνετε. Αν δεν το κάνει ανοίξτε εσείς το θέμα. Μπορείτε να ρωτήσετε τον ψυχοθεραπευτή σας για εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους. Το να μιλήσετε στον ψυχοθεραπευτή σας εάν θεωρείτε ότι θεραπευτικά έχετε φτάσει σε ένα αδιέξοδο, είναι πολύ θετικό, και ο ψυχοθεραπευτής σας θα πρέπει να σας κατανοήσει και όχι να σας κρίνει.

Κρατήστε στο μυαλό σας ότι όσο η ψυχοθεραπεία προχωρά, ίσως να αισθάνεστε και λίγο δύσκολα. Ίσως να αισθάνεστε περισσότερο θυμό, θλίψη ή αναστάτωση από όταν ξεκινήσατε την διαδικασία. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ψυχοθεραπεία δεν δουλεύει. Αντιθέτως, μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι ο ψυχοθεραπευτής σας παρακινεί να αγγίζετε θέματα που σας πονάνε, να πείτε αλήθειες ή να δουλέψετε σκληρά για να αλλάξετε. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αυτά τα δυνατά συναισθήματα είναι σημάδι εξέλιξης και όχι στασιμότητας. Θυμηθείτε ότι μερικές φορές τα πράγματα χειροτερεύουν πριν γίνουν καλύτερα.

Φυσικά υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες η σχέση μεταξύ ασθενή και ψυχοθεραπευτή δεν είναι τόσο καλή όσο θα έπρεπε. Ο ψυχοθεραπευτής πρέπει να είναι πρόθυμος να αντιμετωπίσει και αυτού του είδους τα θέματα. Αν ανησυχείτε για την διάγνωση ή την πρακτική του ψυχοθεραπευτή σας, θα ήταν καλό να πάρετε και μια δεύτερη γνώμη από κάποιον άλλο ψυχοθεραπευτή.

Αν η κατάσταση δεν βελτιωθεί, ίσως να αποφασίσετε ότι είναι η στιγμή να δείτε κάποιον άλλο ψυχοθεραπευτή. Μην το παίρνετε προσωπικά. Δεν φταίτε εσείς, απλά δεν ταιριάζετε. Και επειδή η θεραπευτική συμμαχία είναι τόσο σημαντική για την αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας, είναι ανάγκη να ταιριάζετε.

Αν έχετε αποφασίσει να απευθυνθείτε κάπου αλλού, είναι προτιμότερο να μην σταματήσετε ξαφνικά να πηγαίνετε στις συνεδρίες, αλλά να ενημερώσετε τον ψυχοθεραπευτή ότι φεύγετε και γιατί το κάνετε. Ένας καλός ψυχοθεραπευτής θα σας προτείνει κάποιον άλλο, θα σας ευχηθεί καλή τύχη και θα σας παροτρύνει να συνεχίσετε την ψυχοθεραπεία. Πείτε στον επόμενο ψυχοθεραπευτή τι δεν δούλεψε με τον προηγούμενο για να σας καταλάβει καλύτερα.

Πόσο μπορεί να διαρκέσει η ψυχοθεραπεία;

Ίσως να σκέφτεστε ότι η συνεχόμενη ψυχοθεραπεία σημαίνει χρόνια εβδομαδιαίας θεραπείας. Αυτό όμως δεν ισχύει.Η διάρκεια της ψυχοθεραπείας εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες: τον τύπο του προβλήματος ή της διαταραχής, τα χαρακτηριστικά του ασθενή και το ιστορικό του, οι στόχοι του ασθενή, τι συμβαίνει στη ζωή του ασθενή και πόσο γρήγορα προχωρά ο ασθενής, και πάνω από όλα το αν ο ασθενής έχει ψυχολογική σκέψη και αν είναι δεσμευμένος στην θεραπεία του.

Μερικοί άνθρωποι αισθάνονται ανακούφιση μετά από μία μόνο ψυχοθεραπευτική συνεδρία. Η συνάντηση με τον ψυχοθεραπευτή δίνει νέες προοπτικές και βοηθά τον θεραπευόμενο να δει τα πράγματα διαφορετικά και να ανακουφιστεί από το άγχος και τη θλίψη. Οι περισσότεροι άνθρωποι βλέπουν τα οφέλη μετά από αρκετές συνεδρίες, ειδικά όταν δουλεύουν πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα και δεν περιμένουν πολύ καιρό για να ζητήσουν βοήθεια.

Αν υποφέρετε από έντονο άγχος, για παράδειγμα, ίσως να αισθανθείτε καλύτερα απλά επειδή αναλαμβάνετε δράση –πράγμα που αποτελεί σημάδι ελπίδας ότι τα πράγματα θα αλλάξουν. Ο ψυχοθεραπευτής σας θα σας προσφέρει μια νέα προοπτική και θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε το πρόβλημά σας. Ακόμη και αν το πρόβλημα σας δεν έχει λυθεί μετά από μερικές συνεδρίες, ίσως να αισθάνεστε ικανοποίηση από την πρόοδο σας και τις νέες δεξιότητες που μαθαίνετε.

Άλλοι άνθρωποι και άλλες καταστάσεις χρειάζονται περισσότερο χρόνο – ίσως ένα ή δύο χρόνια- για να ωφεληθούν από την ψυχοθεραπεία. Αυτοί ίσως να έχουν βιώσει πολλαπλά ψυχικά τραύματα, να έχουν πολλά προβλήματα ή απλά να μην έχουν ξεκαθαρίσει τι τους στεναχωρεί. Είναι σημαντικό να επιμείνετε με την ψυχοθεραπεία αρκετό καιρό ώστε να της δώσετε την ευκαιρία να δουλέψει.

Οι άνθρωποι με σοβαρές ψυχικές νόσους ή άλλες σημαντικές αλλαγές στην ζωή τους ίσως να χρειάζονται συνεχή ψυχοθεραπεία. Οι τακτικές συνεδρίες παρέχουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να συνεχιστεί και μετά την επίλυση των αρχικών προβλημάτων, και αυτό συμβαίνει επειδή οι άνθρωποι συνεχίζουν να εξοικειώνονται με νέες ιδέες, καλύτερη ευεξία και καλύτερη λειτουργικότητα.

Πώς θα ξέρω ότι είμαι έτοιμος να σταματήσω την ψυχοθεραπεία;

Η ψυχοθεραπεία δεν είναι μια ισόβια δέσμευση. Εσείς και ο ψυχοθεραπευτής σας θα αποφασίσετε μαζί πότε είστε έτοιμοι να σταματήσετε την ψυχοθεραπεία. Μια μέρα, θα συνειδητοποιήσετε ότι δεν κοιμάστε και ξυπνάτε σκεπτόμενοι τα προβλήματα που θα συζητήσετε στην ψυχοθεραπεία. Ή θα έχετε θετική ανταπόκριση από τους άλλους. Μαζί με τον ψυχοθεραπευτή σας θα αξιολογήσετε αν έχετε επιτύχει τους στόχους που θέσατε στο ξεκίνημα της διαδικασίας.

Τι συμβαίνει μετά την ολοκλήρωση της ψυχοθεραπείας;

Μπορείτε να επισκέπτεσθε τον ψυχοθεραπευτή σας όποτε κρίνετε σκόπιμο. Ίσως να θέλετε να επισκεφθείτε τον ψυχοθεραπευτή σας ξανά μετά από μερικές εβδομάδες ή ένα μήνα μετά την λήξη της ψυχοθεραπείας απλά για του πείτε τι κάνετε.

Και μην νομίζετε ότι η ψυχοθεραπεία έχει αρχή, μέση και τέλος. Μπορείτε να λύσετε ένα πρόβλημα, και μετά να προκύψει μια νέα κατάσταση στην ζωή σας και να αισθάνεστε ότι όλες οι δεξιότητες που μάθατε χρειάζονται κάποιες αλλαγές. Απλά επικοινωνήστε με τον ψυχοθεραπευτή σας ξανά. Στην τελική ξέρει την ιστορία σας.