Πότε τελειώνει η ψυχοθεραπεία;

Ολοκλήρωση Ψυχοθεραπείας

Οι άνθρωποι ξεκινούν ψυχοθεραπεία είτε (α) γιατί θέλουν να “εξελίξουν” τον εαυτό τους (να ωριμάσουν, να βελτιωθούν σε κάποιο τομέα), είτε (β) γιατί έχουν φτάσει σε κάποιο αδιέξοδο, και ψάχνουν να βρουν βοήθεια σε θέματα που δεν μπορούν να ξεκαθαρίσουν και να αναγνωρίσουν μόνοι τους και (γ) γιατί αντιμετωπίζουν κάποια σωματικά ή ψυχικά συμπτώματα τα οποία θέλουν να εξαλείψουν.

Για την τελευταία κατηγορία ο στόχος είναι πολύ συγκεκριμένος (τα συμπτώματα) και το “τέλος” της θεραπείας μπορεί να οριστεί με βάση αυτά. Για όσους όμως ξεκινούν ψυχοθεραπεία γιατί θέλουν να καταλάβουν καλύτερα τον εαυτό τους, να μιλήσουν για δύσκολα θέματα και να βρουν τρόπους να ζήσουν τη ζωή τους με πιο αυθεντικό τρόπο, δεν υπάρχει ένας ξεκάθαρα καθορισμένος τελικός στόχος εκτός από αυτόν που αποφασίζει ο θεραπευόμενος.

Για πολλούς ψυχοθεραπευτές, το υποθετικό "τέλος” (ολοκλήρωση) της ψυχοθεραπείας έρχεται όταν υπάρχει σημαντική προσωπική εξέλιξη και το άτομο γίνεται ελεύθερο και πλήρως λειτουργικό. Η σημασία του ʺπλήρως λειτουργικόʺ αναφέρεται στην ψυχολογική ωριμότητα και την δεκτικότητα στις εμπειρίες της ζωής. Από αυτή την οπτική γωνία, το να γίνει κάποιος “πλήρως λειτουργικός” είναι ένα ταξίδι ζωής, που μπορεί να κάνει με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας, ειδικά σε στιγμές που τα πράγματα δείχνουν δύσκολα.

Η ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας στην οποία ο θεραπευόμενος προσπαθεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον κόσμο και τον εαυτό του, σιγά σιγά, ξαναχτίζοντας μια νέα αντίληψη για τον εαυτό του και την θέση του στον κόσμο. Αυτές οι αλλαγές είναι δύσκολο να γίνουν. Βιώματα και αντιλήψεις δεκαετιών δεν αλλάζουν μέσα σε λίγους μήνες. Χρειάζεται χρόνος και ειλικρίνεια απέναντι στον εαυτό, και την διάθεση να αφήσετε πίσω σας τους παλιούς δυσλειτουργικούς τρόπους με τους οποίους βλέπατε τον εαυτό σας και τον κόσμο. Ο καθένας λειτουργεί με τη δική του ταχύτητα με την οποία μπορεί να το κάνει αυτό. Μπορεί να είναι δύσκολο να αφήσετε πίσω σας αυτό που είστε για να γίνετε αυτό που θέλετε να γίνετε.

Ένας καλός ψυχοθεραπευτής δεν θα προσπαθήσει να σας πιέσει να πάτε πιο γρήγορα από όσο μπορείτε. Αν το κάνει αυτό θα νιώσετε απειλητικά και παραδόξως θα μείνετε περισσότερο κολλημένοι στις παλιές σας συνήθειες. Ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει μία απάντηση για το πώς οι θεραπευόμενοι πρέπει να αλλάξουν τη ζωή τους, η δουλειά του είναι να βοηθά τον θεραπευόμενο να νιώθει ασφάλεια ώστε να μπορέσει να δει βαθιά μέσα του και να δουλέψει για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, προς την πορεία που εκείνος επιθυμεί. Το χτίσιμο της βαθιάς εμπιστοσύνης που χρειάζεται για αυτό μπορεί να πάρει πολύ χρόνο. Αλλά ο καθοριστικός παράγοντας για την θεραπευτική αλλαγή είναι πάντα ο θεραπευόμενος.

Δεν αναζητούν όλοι οι άνθρωποι αυτή την βαθιά ενδοσκόπηση από την ψυχοθεραπεία, αλλά εκείνοι που το θέλουν αυτό, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουν ότι οι βαθιές αλλαγές χρειάζονται χρόνο. Σημειώνουμε ωστόσο πως διάφορα θεραπευτικά εργαλεία (όπως το EMDR για τα ψυχικά τραύματα) μπορεί να επισπεύσουν πολύ την ψυχοθεραπευτική πρόοδο.