Συνδέεται το Xanax με τον καρκίνο;
Οι πρόσφατες μελέτες έχουν αναδείξει μια προβληματική και αντιφατική σχέση μεταξύ του Xanax (αλπραζολάμη) και της πορείας του καρκίνου. Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ότι το Xanax μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου, τη δοσολογία και ιδιοσυγκρασιακούς παράγοντες του ασθενούς.
Αντικρουόμενα ευρήματα στις μελέτες για το Xanax και τον καρκίνο
Μελέτες που εξέτασαν τη σχέση μεταξύ Xanax και καρκίνου έδωσαν μικτά αποτελέσματα. Ορισμένες έρευνες δείχνουν πιθανά οφέλη, ενώ άλλες μελέτες επισημαίνουν πιθανούς κινδύνους. Αυτό το αντιφατικό τοπίο αντανακλά την πολυπλοκότητα της βιολογίας του καρκίνου και των αλληλεπιδράσεων με τα φάρμακα.
Πιθανές προστατευτικές δράσεις του Xanax στον καρκίνο παγκρέατος
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα προέρχεται από έρευνα στο Roswell Cancer Center, όπου οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος που έλαβαν Xanax είχαν σημαντικά μεγαλύτερη επιβίωση χωρίς εξέλιξη σε σύγκριση με εκείνους που δεν έλαβαν. Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ασθενείς που έλαβαν αλπραζολάμη παρουσίασαν 62% χαμηλότερο κίνδυνο εξέλιξης της νόσου ή θανάτου σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν λάβει το φάρμακο. Αυτό έρχεται σε αξιοσημείωτη αντίθεση με μια άλλη βενζοδιαζεπίνη, το Tavor (λοραζεπάμη), το οποίο συσχετίστηκε με χειρότερα αποτελέσματα στον ίδιο πληθυσμό ασθενών.2
Ο μηχανισμός πίσω από αυτές τις δυνητικά προστατευτικές επιδράσεις φαίνεται να σχετίζεται με την επίδραση της αλπραζολάμης στο μικροπεριβάλλον του όγκου. Η έρευνα δείχνει ότι η αλπραζολάμη μειώνει σημαντικά την ιντερλευκίνη-6 (IL-6), μια προφλεγμονώδη κυτοκίνη με γνωστό ρόλο στην παθογένεση του καρκίνου του παγκρέατος. Μειώνοντας τη φλεγμονή στο μικροπεριβάλλον του όγκου, η αλπραζολάμη μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξης του καρκίνου σε ορισμένους τύπους καρκίνου.
Μελέτες που συνδέουν το Xanax με καρκίνο
Παρά τα υποσχόμενα ευρήματα για τον καρκίνο του παγκρέατος, άλλες μελέτες αντίθετα ταξινομούν το Xanax μεταξύ των βενζοδιαζεπινών που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου. Μια άλλη μελέτη ταξινόμησε την αλπραζολάμη ως μία από τις πολλές μη ασφαλείς βενζοδιαζεπίνες, που έχουν δηλαδή υψηλό κίνδυνο για καρκίνο.4
Μια άλλη μετα-ανάλυση διαπίστωσε ότι η χρήση βενζοδιαζεπινών συσχετίστηκε με υψηλότερο συνολικό κίνδυνο καρκίνου: καρκίνου του εγκεφάλου (98% υψηλότερος), του καρκίνου του παχέος εντέρου (25% υψηλότερος) και του καρκίνου του πνεύμονα (10% υψηλότερος).3 Αυτή η μετα-ανάλυση έδειξε ότι η αυξανόμενη χρήση βενζοδιαζεπινών μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία, με κάθε αύξηση της δόσης ή της διάρκειας να σχετίζεται με περαιτέρω αυξήσεις στον κίνδυνο καρκίνου.
Μια άλλη μελέτη για τον καρκίνο του μαστού βρήκε ότι η αλπραζολάμη είναι μεταξύ των φαρμάκων που σχετίζονται αρνητικά με τη συνολική επιβίωση ή την επιβίωση χωρίς υποτροπή του καρκίνου.1 Αυτό υποδηλώνει ότι τα αποτελέσματα της αλπραζολάμης μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη συγκεκριμένη βιολογία του καρκίνου.
Βιολογικοί Μηχανισμοί
Οι βιολογικοί μηχανισμοί στους οποίους βασίζεται η επίδραση της αλπραζολάμης στον καρκίνο ακόμα ερευνώνται. Μειώνοντας το άγχος, η αλπραζολάμη μπορεί να επηρεάσει έμμεσα την ανάπτυξη του όγκου μέσω νευροενδοκρινικών οδών. Σε άλλους καρκίνους, η αλπραζολάμη μείωσε την ιντερλευκίνη IL-6 στους ινοβλάστες που σχετίζονται με τον καρκίνο, κατά συνέπεια μειώνοντας τη φλεγμονή, και με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η ανάπτυξη του όγκου.
Κλινικές εφαρμογές και προφυλάξεις
Παρά τα μικτά αποτελέσματα σχετικά με τον κίνδυνο του καρκίνου, το Xanax έχει κλινικές εφαρμογές στη φροντίδα του καρκίνου. Για παράδειγμα, η αλπραζολάμη έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων κατά της ναυτίας σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού που κάνουν χημειοθεραπεία.5
Οι γιατροί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η απότομη διακοπή του Xanax σε ασθενείς με καρκίνο μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά συμπτώματα στέρησης ή αύξηση του άγχους και επιδείνωση της ψυχολογίας, που είναι σημαντικοί παράγοντες στην εξέλιξη της νόσου.
Η σχέση αλπραζολάμης και του καρκίνου είναι σύνθετη και όχι πλήρως κατανοητή. Τα τρέχοντα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η αλπραζολάμη μπορεί να έχει προστατευτικές επιδράσεις σε ορισμένους καρκίνους (ιδιαίτερα τον καρκίνο του παγκρέατος) ενώ δυνητικά αυξάνει τον κίνδυνο σε άλλους. Τα αποτελέσματα εξαρτώνται από τον τύπο του καρκίνου, τη δοσολογία, τη διάρκεια χρήσης και άλλους ιδιοσυγκρασιακούς παράγοντες του ασθενούς.
Φυτικό υποκατάστατο του Xanax
Για τις πιο ήπιες περιπτώσεις άγχους και κρίσεων πανικού, υπάρχουν φυτικές λύσεις που μπορούν να αντικαταστήσουν το Xanax, όπως η βαλεριάνα (Valmane), τα ανθοϊάματα (Rescue Remedy), κα. Σύμφωνα με την κλινική μου εμπειρία ως ψυχίατρος, αυτά μπορούν να βοηθήσουν συχνά στη διαχείριση του ήπιου άγχους, αν και η δράση τους είναι ηπιότερη από ένα Xanax 0.25mg.
Επίσης υπάρχουν ορισμένες συμπληρωματικές προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν επικουρικά στην αντιμετώπιση του άγχους.
Ψυχοθεραπεία ή/και Xanax;
Mια ουσιαστική ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ που αντιμετωπίζει τα πραγματικά αίτια του άγχους, των κρίσεων πανικού ή της κατάθλιψης, μπορεί πάντα να βοηθήσει τους θεραπευόμενους και την ψυχολογία τους.
Βιβλιογραφία
- 1.Dumas, E., et al. (2024). Concomitant medication, comorbidity and survival in patients with breast cancer. Nature Communications, 15(1). [Medication and cancer survival]
- 2.Cornwell, A.C., et al. (2023). Data from Lorazepam Stimulates IL6 Production and Is Associated with Poor Survival Outcomes in Pancreatic Cancer. American Association for Cancer Research. Collection. [Lorazepam and cancer survival]
- 3.Zhang, T., et al. (2017). Benzodiazepine drug use and cancer risk: a dose-response meta analysis of prospective cohort studies. Oncotarget, 8(60), 102381–102391. [Benzodiazepine and cancer risk]
Τα στοιχεία είναι ανάμεικτα και προέρχονται από παρατηρήσεις. H αιτιώδης σχέση αλπραζολάμης - καρκίνου, παραμένει μη αποδεδειγμένη. - 4.Iqbal, U., et al. (2015). Is Long-term Use of Benzodiazepine a Risk for Cancer? Medicine, 94(6), e483. [Long term benzodiazepine use and cancer]
- 5.Abalı, H., et al. (2005). Alprazolam Significantly Improves the Efficacy of Granisetron in the Prophylaxis of Emesis Secondary to Moderately Emetogenic Chemotherapy in Patients with Breast Cancer. Chemotherapy, 51(5), 280–285. [Alprazolam and Chemotherapy]