Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένη χρήση του Ζάναξ (Xanax). Το Ζάναξ είναι ένα ηρεμιστικό (αγχολυτικό), και ειδικότερα μια βενζοδιαζεπίνη. Τι χρειάζεται λοιπόν να γνωρίζετε για το Xanax;
Τι είναι το Ζάναξ / Xanax;
Το Ζάναξ (Xanax) είναι η εμπορική ονομασία της αλπραζολάμης, μιας βενζοδιαζεπίνης βραχείας δράσης.
Πως δρα το Ζάναξ;
Το Ζάναξ είναι ένα ηρεμιστικό φάρμακο που δρα άμεσα και έχει ως στόχο να καταπραΰνει το υπερβολικό άγχος. Λειτουργεί όπως και άλλα φάρμακα της κατηγορίας των βενζοδιαζεπινών, επηρεάζοντας τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα συνδέεται άμεσα στους κύριους υποδοχείς του γ-αμινοβουτυρικού οξέος (GABA) στον εγκέφαλο. Το αποτέλεσμα είναι ότι αυξάνεται η απελευθέρωση του ανασταλτικού νευροδιαβιβαστή, GABA, που προκαλεί αυξημένη καταστολή και χαλάρωση στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Χρησιμοποιείται επίσης και για την βραχυχρόνια διαχείριση της αϋπνίας και συμπληρωματικά στην κατάθλιψη.
Σε πόση ώρα δρα το Ζάναξ;
Χρειάζεται λιγότερο από μια ώρα πριν αρχίσει να δρα το Xanax, με την κορύφωση στη συγκέντρωση του αίματος να παρατηρείται μία με δύο ώρες μετά τη λήψη. Η κύρια δράση του φαρμάκου διαρκεί 6-8 ώρες, όμως συνολικά η δράση του μπορεί να διαρκέσει μέχρι 22 ώρες (ο χρόνος που χρειάζεται για να απομακρυνθεί τελείως από το σώμα είναι 11 ώρες).
Το Ζάναξ χρησιμοποιείται από το Εθνικό Σύστημα Υγείας;
Το Ζάναξ χρησιμοποιείται, γενικά πιο συχνά από ότι άλλες βενζοδιαζεπίνες, όπως το Lexotanil, το Tavor. Αυτό συμβαίνει επειδή το Xanax δρα πιο γρήγορα και είναι πιο ισχυρό από την διαζεπάμη (Stedon), και αυτό μπορεί να προκαλέσει μια χαλάρωση γρήγορα, την αίσθηση της ηρεμίας. Συνταγογραφείται από τους ψυχιάτρους όταν είναι ανάγκη, και δεν χορηγείται χωρίς συνταγή.
Γιατί ακούμε περισσότερο για το Ζάναξ αυτή την περίοδο;
Επειδή παρατηρείται μια αυξημένη χρήση, ειδικά ανάμεσα σε νεαρούς ενήλικες. Το Xanax χρησιμοποιείται από πολλές γενιές, αλλά ιδίως από το 2009 που η οικονομική κρίση στην Ελλάδα άρχισε να γίνεται έντονη και οι άνθρωποι να αντιμετωπίζουν περισσότερο στρες, άγχος και κατάθλιψη, έγινε πιο έντονη η χρήση του Xanax. Εν τέλει, παρά τις οδηγίες, πολλοί άνθρωποι παίρνουν χρόνια Xanax για να αντιμετωπίσουν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα του άγχους, χωρίς να κάνουν ψυχοθεραπεία.
Είναι το Ζάναξ επιβλαβές;
Όπως όλα τα φάρμακα, το Ζάναξ έχει παρενέργειες. Μια περιστασιακή χρήση δεν είναι πρόβλημα, ωστόσο ή καθημερινή και μακροχρόνια χρήση μπορεί να έχει κάποιες συνέπειες. Οι πιο συχνές παρενέργειες είναι η υπνηλία, η καταστολή, η ξηροστομία και τα προβλήματα μνήμης. Η χρήση του σε λίγες περιπτώσεις συνδέεται με κατάθλιψη, ψευδαισθήσεις, επιθετικότητα ή μανία. Χρειάζεται προσοχή σε περιπτώσεις άπνοιας (και λοιπά προβλήματα του αναπνευστικού). Όταν συνδυάζεται με αλκοόλ τα πράγματα επιδεινώνονται.
Υπάρχουν μερικές μελέτες που συνδέουν το Ζάναξ με αυξημένο κίνδυνο για άνοια Αλτσχάιμερ, αλλά αυτές αφορούν ουσιαστικά ηλικιωμένους και τη συστηματική, χρόνια χρήση βενζοδιαζεπινών (κυρίως μακράς δράσης, και λιγότερο το Ζαναξ). Προβληματισμοί υπάρχουν και για τη σχέση του Xanax με τον καρκίνο.
Δημιουργεί εξάρτηση ή εθισμό το Ζάναξ;
Η χρήση του Xanax συστήνεται για την αντιμετώπιση του υπερβολικού άγχους για ένα διάστημα 2 μηνών. Η κατάχρηση ή η παρατεταμένη λήψη του Xanax για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε σωματική ή ψυχολογική εξάρτηση.
Είναι συνετό η χρήση του Xanax να συνοδεύεται και από μια ουσιαστική ψυχοθεραπεία, ώστε να μπορέσει ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει τις πραγματικές ρίζες του άγχους.
Φύλλο οδηγιών χρήσης Xanax
Μπορείτε να δείτε και να κατεβάσετε το επίσημο φύλλο οδηγιών του XANAXγια το κοινό, και το SPC του ΧΑΝΑΧόπου περιγράφονται αναλυτικά όλες οι πιθανές παρενέργειες, προφυλάξεις και αντενδείξεις. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε σκαναρισμένο το πλήρες φύλλο οδηγιών του Xanax.
Μπορώ να σταματήσω να παίρνω Ζάναξ;
Το Ζαναξ είναι ένα φάρμακο που σας βοηθάει να ελέγξετε το υπερβολικό άγχος και τα συμπτώματά του όσο το παίρνετε. Αν στο διάστημα που παίρνετε το Ζαναξ έχετε κάνει την κατάλληλη ψυχοθεραπεία και έχετε αντιμετωπίσει ψυχοθεραπευτικά τις πραγματικές ρίζες του άγχους ή της κατάθλιψης, οι πιθανότες είναι πως δεν θα χρειάζεστε περισσότερο το Ζαναξ (ή θα το χρειάζεστε πολύ λιγότερο ή περιστασιακά). Αν όμως δεν έχετε κάνει κάποια σοβαρή ψυχοθεραπευτική εργασία με τον εαυτό σας, είναι πολύ πιθανό να επιστρέψουν τα συμπτώματα, ιδίως αν το διακόψετε απότομα.
Αν λαμβάνετε Ζάναξ (ή οποιαδήποτε μορφή βενζοδιαζεπίνης πχ Λεξοτανίλ) και θέλετε να σταματήσετε, θα πρέπει να το συζητήσετε με τον ψυχίατρό σας. Μόνο ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να διακρίνετε αν χρειάζεστε το Ζαναξ ή όχι, και πως μπορείτε να το διακόψετε σταδιακά. Αυτό είναι πολύ σημαντικό επειδή αν παίρνετε Xanax για μεγάλο χρονικό διάστημα, πέρα από τη σωματική εξάρτηση (που σημαίνει ότι θέλετε μεγαλύτερη δόση του φαρμάκου για τα ίδια αποτελέσματα), υπάρχουν συναισθηματικά και ψυχολογικά συμπτώματα στέρησης που χρειάζεται να τα διαχειριστείτε σωστά.
Ποια είναι η λύση;
Όπως όλα τα ψυχιατρικά φάρμακα και το Xanax πρέπει να λαμβάνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του ψυχίατρού σας. Αν είστε σε δύσκολη κατάσταση και νιώθετε πως χρειάζεστε κάποιο ηρεμιστικό πρέπει οπωσδήποτε να δείτε έναν εξειδικευμένο ψυχίατρο-ψυχοθεραπευτή. Αν όντως είναι ανάγκη ο ψυχίατρός σας θα σας δώσει λεπτομερείς οδηγίες για τη δοσολογία και θα σας παρακολουθεί. Μην βασίζεστε σε γνώμες τρίτων για το Ζάναξ στο διαδίκτυο ή σε φόρουμ, ή για οδηγίες λήψεως ή διακοπής του.
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις αντί του Ζάναξ;
Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές που μπορούν να σας βοηθήσουν, εναλλακτικά ή συμπληρωματικά. Αν αντιμετωπίζετε κρίσεις πανικού, κατάθλιψη, κάποια άλλη διαταραχή άγχους ή ψυχοσωματικά συμπτώματα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε καταρχήνΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και άλλες θεραπευτικές μεθόδους όπως οΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ, η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ή ορισμένα φυσικά συμπληρώματα πριν καταλήξετε σε κάποιο φάρμακο για το άγχος.
