Το παιδί μου χτυπάει τα άλλα παιδιά

Το παιδί μου χτυπάει τα άλλα παιδιά

Πολλοί γονείς ζητούν τη συμβουλή ενός ψυχοθεραπευτή καθώς είναι απελπισμένοι με τα παιδιά τους που χτυπούν τα άλλα παιδιά. Θέλουν να μάθουν γιατί συμβαίνει αυτό; Όλοι οι γονείς μπορεί να γίνουν μάρτυρες αυτής της συμπεριφοράς, δηλαδή να βλέπουν το παιδί τους να χτυπάει τα άλλα παιδιά ή να χτυπάει τους ίδιους.

Σχεδόν όλα τα παιδιά περνούν φάσεις στις οποίες χτυπάνε, κλωτσάνε και δαγκώνουν. Αν και αυτές οι συμπεριφορές είναι συχνά αναπτυξιακά κατάλληλες, είναι επίσης ενοχλητικές και επώδυνες. Κανένας γονιός δεν θέλει το παιδί του να πιστεύει ότι είναι σωστό να χτυπάει, και φυσικά δεν θέλει να πληγώνει τα αλλά παιδιά ή τους συγγενείς.

Γιατί τα παιδιά χτυπάνε;

Τα παιδιά γεννιούνται με όλα τα συναισθήματα, και χωρίς καμία δεξιότητα να διαχειριστούν αυτά τα συναισθήματα. Χωρίς δεξιότητες συναισθηματικού ελέγχου, τα έντονα συναισθήματα όπως η απογοήτευση, η ζήλια, η ακόμη και ο ενθουσιασμός, μπορεί να εκρήγνυνται έξω από το σώμα τους με χτυπήματα, δαγκωνιές και κλωτσιές. Κάτω από κάθε “κακή” συμπεριφορά υπάρχει ένα συναίσθημα που είναι πολύ μεγάλο για να το διαχειριστεί ένα παιδί.

Τα παιδιά δεν έχουν την ικανότητα να διαχειρίζονται αυτά τα συναισθήματα. Η δουλειά των γονέων είναι να διδάξουν στα παιδιά τους τις δεξιότητες συναισθηματικού ελέγχου, έτσι ώστε τα μεγάλα συναισθήματα να μην εκφράζονται με συμπεριφορές όπως τα χτυπήματα.

Όταν οι γονείς βλέπουν αυτές τις δύσκολες συμπεριφορές μέσα από αυτή την οπτική, είναι πιο εύκολο να δουν τα παιδιά τους ως “καλά” παιδιά που δυσκολεύονται, αντί για “κακά” παιδιά που κάνουν “κακά” πράγματα.

Γιατί τα νήπια χτυπάνε;

Αν ένα νήπιο χτυπά, δαγκώνει, τσιμπάει ή κλωτσάει, δεν πάει κάτι λάθος με το παιδί. Και φυσικά δεν πάει κάτι λάθος με τους γονείς. Είναι αναπτυξιακά κατάλληλο για τα νήπια να εκφράζουν τον εαυτό τους με αυτό τον τρόπο ώστε να μάθουν πως να διαχειρίζονται και να επικοινωνούν τα συναισθήματα τους.

Σε αυτό το στάδιο, η “επιθετική” συμπεριφορά όπως το χτύπημα μπορεί να δείχνει ότι το παιδί είναι σε κατάσταση πάλης ή φυγής. Το σώμα του κατακλύζεται από τα συναισθήματα και αντιδρά με τέτοιο τρόπο όπως κάθε άνθρωπος όταν είναι σε κατάσταση κινδύνου, θέλει να προστατευτεί.

Φυσικά, ένα παιδί δεν είναι πραγματικά σε κίνδυνο επειδή ένας φίλος του παίζει με το αγαπημένο του παιχνίδι, αλλά νιώθει θυμό και απογοήτευση. Σε αυτές τις στιγμές, οι γονείς είναι ανάγκη να βοηθήσουν τα νήπια να αναγνωρίσουν τα έντονα συναισθήματα τους πριν προσπαθήσουν να τα ελέγξουν.

Οι γονείς πρέπει να χτίζουν μια σύνδεση με τα παιδιά τους.

Γιατί η τιμωρία δεν λειτουργεί;

Στην προσπάθεια που κάνουν οι γονείς να σταματήσουν το παιδί να χτυπά, καταλήγουν στο να το τιμωρούν για αυτή τη συμπεριφορά. Όμως, αυτές οι στρατηγικές στην πραγματικότητα μπορεί να οδηγούν σε πιο προβληματικές συμπεριφορές στη συνέχεια.

Όλοι μας θέλουμε τα παιδιά μας να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος. Θελουμε να γίνουν ευγενικοί και καλοί άνθρωποι. Όμως, όταν τα παιδιά δεν συμπεριφέρονται καλά, μας δείχνουν ότι δεν έχουν τις δεξιότητες για να ελέγχουν τα συναισθήματα τους.

Όταν οι γονείς χρησιμοποιούν την τιμωρία ή τις συνέπειες για το χτύπημα, χάνουν την ευκαιρία να μάθουν στα παιδιά τους πως να διαχειρίζονται τα υποκείμενα συναισθήματα τους που οδήγησαν σε αυτή τη συμπεριφορά, όπως ο θυμός ή η απογοήτευση. Αυτό εξηγεί το γιατί η τιμωρία μπορεί να δημιουργήσει μεγαλύτερα θέματα στη συνέχεια. Τα παιδιά μπορεί να μάθουν να καταπιέζουν τα συναισθήματα τους (πράγμα που οδηγεί σε άγχος και σκληρή αυτοκριτική αργότερα στη ζωή τους) ή να συνεχίζουν να συμπεριφέρονται με άλλους, πιο επικίνδυνους τρόπους όσο μεγαλώνουν (να λένε ψέματα).

Οι γονείς είναι ανάγκη να μάθουν στα παιδιά τις δεξιότητες για να ευημερήσουν στη ζωή τους, αντί να τα τιμωρούν.

Πώς θα σταματήσει ένα παιδί να χτυπά;

Οι γονείς μπορούν να διδάξουν στα παιδιά τους το συναισθηματικό έλεγχο αντί να χρησιμοποιούν την τιμωρία. Υπάρχουν κάποια αποτελεσματικά βήματα για να το καταφέρουν αυτό.

1. Να παραμένουν ήρεμοι

Σε στιγμές πίεσης, η παρουσία των γονιών βοηθά τα παιδιά να νιώθουν λιγότερο καταβεβλημένα από τα έντονα συναισθήματα τους. Οι γονείς είναι ανάγκη να παίρνουν μια βαθιά ανάσα και να λένε στον εαυτό τους, “Μπορώ να το διαχειριστώ. Έχω ένα καλό παιδί που δυσκολεύεται, όχι ένα κακό παιδί που με δυσκολεύει.”

2. Να κρατούν το παιδί ασφαλές

Όταν οι γονείς δεν χρησιμοποιούν τιμωρίες αυτό δεν σημαίνει ότι θα αφήσουν τα παιδιά να ξεφύγουν με την κακή συμπεριφορά ή ότι θα συνεχίσουν να χτυπάνε. Αφού οι γονείς ελέγξουν τα δικά τους συναισθήματα, πρέπει να κρατούν τα παιδιά ασφαλή θέτοντας όρια. Μπορούν να πούνε, “Δεν θα σε αφήσω να με χτυπήσεις” και να εμποδίζουν κάθε χτύπημα κρατώντας τα χέρια του παιδιού.

3. Να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα του παιδιού

Οι γονείς είναι ανάγκη να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα κάτω από την συμπεριφορά του παιδιού τους, και να τους δείχνουν πως να τα ελέγχουν με υγιή τρόπο. Για παράδειγμα μπορούνε να πούνε, “Πρέπει να είσαι πολύ θυμωμένος για να με χτυπήσεις έτσι. Ξέρω ότι είναι δύσκολο να αφήσεις το τάμπλετ σου αλλά υπάρχει και άλλος τρόπος για να μου το εκφράσεις. Αν έχεις θυμό μέσα στο σώμα σου, μπορείς να χτυπήσεις ένα μαλακό παιχνίδι ή ένα μαξιλάρι.”
Στρατηγικές όπως αυτές όχι μόνο θα σταματήσουν το παιδί να χτυπάει, αλλά θα του μάθουν πως να ελέγχει τα συναισθήματα του.

Οι γονείς είναι ανάγκη να θυμούνται τα εξής:

• Το χτύπημα και αλλά προβλήματα συμπεριφοράς είναι σημάδι δυσλειτουργίας, όχι ανυπακοής.
• Η δουλειά των γονιών είναι να μάθουν στα παιδιά δεξιότητες διαχείρισης των συναισθημάτων, όχι να τα τιμωρούν για πράγματα που δεν ξέρουν.
• Κανένας γονιός δεν μπορεί να μάθει στο παιδί του να ελέγχει τα συναισθήματα του, αν ο ίδιος δεν μπορεί να το κάνει. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την διαχείριση μιας δύσκολης στιγμής είναι η ηρεμία.