Ηωσινόφιλα

Ηωσινόφιλα

Τα ηωσινόφιλα είναι ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων. Το μεγαλύτερο ποσοστό τους βρίσκεται στους ιστούς του εντέρου και επιβιώνουν ως αρκετές εβδομάδες. Έχουν σημαντικούς ρόλους στο σώμα και το προστατεύουν από:

• μυκητιακές λοιμώξεις
• βακτηριακές λοιμώξεις
• ιογενείς λοιμώξεις
• παράσιτα

Όλο και περισσότερες μελέτες γίνονται για να γίνει ξεκάθαρος ο ρόλος των ηωσινόφιλων στον οργανισμό μας. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία δείχνουν ότι παίζουν σημαντικό ρόλο σε όλα τα συστήματα του σώματος.

Στο ανοσοποιητικό σύστημα, τα ηωσινόφιλα καταστρέφουν τους ξένους εισβολείς όπως οι ιοί, τα βακτήρια ή τα παράσιτα όπως ο νηματώδης σκώληκας. Επίσης έχουν σημαντικό ρόλο στη φλεγμονώδη αντίδραση, ειδικά αν υπάρχει κάποια αλλεργία.

Τα ηωσινόφιλα συμβάλλουν σημαντικά στη φλεγμονή που έχει σχέση με αλλεργίες, το έκζεμα και το άσθμα. Η φλεγμονή βοηθά στην απομόνωση και στον έλεγχο της ανοσολογικής απόκρισης στη θέση της λοίμωξης αλλά μπορεί να προκαλεί βλάβη στους γύρω ιστούς. Οι αλλεργίες είναι ανοσολογικές αποκρίσεις που συχνά περιλαμβάνουν χρόνια φλεγμονή.

Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές ηωσινόφιλων;

Οι φυσιολογικές τιμές των ηωσινόφιλων είναι 500 κύτταρα/μl αίματος. Αυτό φυσιολογικά αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 5% του συνολικού αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων.

Υψηλά επίπεδα ηωσινόφιλων

Τα υψηλά επίπεδα των ηωσινόφιλων είναι μια κατάσταση γνωστή ως “ηωσινοφιλία“, η οποία μπορεί να είναι:

• Ήπια: 500-1,500 κύτταρα/μl αίματος
• Μέτρια: 1,500-5,000 κύτταρα/μl αίματος
• Σοβαρή: >5,000 κύτταρα/μl αίματος

Ανάλογα με τον αριθμό των ηωσινόφιλων, η ηωσινοφιλία μπορεί να είναι ήπια, μέτρια ή σοβαρή. Τα υψηλά επίπεδα των ηωσινόφιλων μπορεί να υποδεικνύουν μια ήπια κατάσταση όπως μια αντίδραση σε κάποιο φάρμακο ή μια αλλεργία, ή μια σοβαρή κατάσταση όπως κάποιες διαταραχές στο αιμοποιητικό σύστημα. Μερικές φορές, τα υψηλά επίπεδα ηωσινόφιλων σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος, προκαλούν προβλήματα που έχουν σχέση με τη φλεγμονή και μπορεί να επηρεάζουν πολλές περιοχές στο σώμα.

Η ηωσινοφιλία στο αίμα ή στους ιστούς μπορεί να είναι επικίνδυνη καθώς τα ηωσινόφιλα περιέχουν κόκκους με τοξικά μόρια τα οποία σκοτώνουν τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Όμως αυτά τα τοξικά μόρια μπορούν επίσης να καταστρέφουν τους φυσιολογικούς ιστούς όταν υπάρχουν σε υψηλές ποσότητες. Οι πολύ υψηλές τιμές ηωσινοφίλων (>5,000/μl) προκαλούν για παράδειγμα καρδιολογικές βλάβες όπως και πολυορανική ανεπάρκεια.

Ποιες είναι οι αιτίες της ηωσινοφιλίας;

Γενικά, τα ηωσινόφιλα είναι ένας από τους κύριους τύπους λευκών αιμοσφαιρίων που υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι κομμάτι της άμυνας του οργανισμού κατά των αλλεργιών, και προστατεύουν το σώμα από μυκητιακές και παρασιτικές λοιμώξεις. Συγκεκριμένες παθήσεις και φάρμακα μπορεί να προκαλούν αύξηση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων.

Πολλές καταστάσεις μπορεί να προκαλούν αύξηση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων στο αίμα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι εποχικές αλλεργίες, το άσθμα και οι αντιδράσεις σε φαρμακευτικές αγωγές. Οι λοιμώξεις, ειδικά από παράσιτα, μπορεί να οδηγούν στην ηωσινοφιλία. Τα προβλήματα με το ανοσοποιητικό μπορεί επίσης να προκαλούν ηωσινοφιλία, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα που περιλαμβάνουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, την αυτοάνοση μυοκαρδίτιδα, την αγγειίτιδα και την σαρκοείδωση. Πολλοί τύποι καρκίνου στο αιμοποιητικό μπορεί να οδηγούν σε ηωσινοφιλία. Επιπλέον, οι γενετικές αλλαγές που είναι κληρονομικές (από τους βιολογικούς γονείς) μπορεί να προκαλούν ηωσινοφιλία.

• Αλλεργίες: Τα επίπεδα των ηωσινόφιλων αυξάνονται σε αλλεργικές αντιδράσεις, όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα. Επίσης αυξάνονται όταν ένα άτομο εμφανίζει αλλεργική αντίδραση σε κάποιο φάρμακο.
• Έκζεμα και παθήσεις του δέρματος: Το έκζεμα και άλλα προβλήματα στο δέρμα (κνίδωση, δερματίτιδα εξ επαφής, κνησμός) μπορεί να προκαλούν αύξηση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων.
• Λοιμώξεις: Οι λοιμώξεις από τους νηματώδεις σκώληκες, τα παράσιτα, τους μύκητες και τους ιούς συχνά προκαλούν αύξηση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων.
• Αυτοάνοσα νοσήματα: Πολλά αυτοάνοσα νοσήματα όπως η κοιλιοκάκη προκαλούν αύξηση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων στο αίμα και αυτό υποδεικνύει την ύπαρξη φλεγμονής.
• Φλεγμονώδη νόσος του εντέρου: Τα ηωσινόφιλα αυξάνονται στις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, όπως τη νόσο του Crohn, την ελκώδη κολίτιδα.
• Καρκίνος: Σε κάποιες μορφές καρκίνου, τα υψηλά επίπεδα των ηωσινόφιλων είναι συνέπεια του καρκίνου, όπως στο λέμφωμα Hodgkin. Σε άλλες περιπτώσεις, τα ηωσινόφιλα είναι τα κύρια καρκινικά κύτταρα, όπως στην οξεία και στη χρόνια ηωσινοφιλική λευχαιμία.

Τι μπορεί να συμβεί όταν τα επίπεδα των ηωσινόφιλων είναι υψηλά;

Μερικές φορές, τα ηωσινόφιλα προκαλούν φλεγμονή σε συγκεκριμένες περιοχές στο σώμα. Όταν αυτό συμβαίνει, τότε αυτή η κατάσταση ονομάζεται υπερηωσινοφιλικό σύνδρομο. Το συγκεκριμένο σύνδρομο περιλαμβάνει:

• Ηωσινοφιλική κυστίτιδα: μια πάθηση της ουροδόχου κύστεως.
• Ηωσινοφιλική απονευρωσίτιδα: αυτή είναι μια διαταραχή της περιτονίας. Η περιτονία είναι ο συνδετικός ιστός που υπάρχει σε όλο το σώμα.
• Ηωσινοφιλική πνευμονία: επηρεάζει τους πνεύμονες
• Ηωσινοφιλικές διαταραχές του γαστρεντερικού: περιλαμβάνουν την ηωσινοφιλική οισοφαγίτιδα, η οποία επηρεάζει τον οισοφάγο, όπως επίσης και καταστάσεις που επηρεάζουν το παχύ έντερο, το στομάχι και το λεπτό έντερο.
• Ηωσινοφιλική κοκκιωμάτωση και πολυαγγειίτιδα: αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως σύνδρομο Churg-Strauss, και επηρεάζει τους πνεύμονες, την καρδιά, τα ιγμόρεια και άλλα όργανα.

Ποια είναι η θεραπεία για την ηωσινοφιλία;

Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας ώστε να αξιολογήσει την κατάσταση και να ανακαλύψει ποια είναι η αιτία της ηωσινοφιλίας. Αν υπάρχει κάποιο υποκείμενο ιατρικό πρόβλημα η θεραπεία ξεκινά από αυτό. Επίσης, κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να συμβάλλουν στη διαχείριση της κατάστασης.

Οι άνθρωποι που έχουν επίμονα αλλά καλοήθη υψηλά επίπεδα ηωσινόφιλων δεν είναι ανάγκη να κάνουν κάποια θεραπεία για την μείωση των επιπέδων τους. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι ασθενείς να κάνουν τακτικά αιματολογικούς ελέγχους.

Επιπλέον, καλό είναι να γίνεται έλεγχος των επιπέδων της βιταμίνης D. Η έλλειψη της βιταμίνης D μπορεί να έχει σχέση με τα υψηλά επίπεδα των ηωσινόφιλων.

Αν η ηωσινοφιλία είναι αποτέλεσμα μιας φαρμακευτικής αγωγής, καλό είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας και να αντικαταστήσετε τα φάρμακα.

Χαμηλά επίπεδα ηωσινόφιλων

Γενικά, οποιαδήποτε αιτία που οδηγεί στην πτώση των λευκών αιμοσφαιρίων, θα προκαλέσει και πτώσει των ηωσινοφίλων. Ειδικότερα, υπάρχουν πολλές υποκείμενες καταστάσεις και φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα των ηωσινόφιλων. Ποιες είναι όμως οι πιο συχνές αιτίες που μειώνουν τα επίπεδα των ηωσινόφιλων;

• Λοιμώξεις: Όταν υπάρχει μια οξεία λοίμωξη, συγκεκριμένοι παράγοντες προσελκύουν τα ηωσινόφιλα στη θέση της βλάβης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια απότομη πτώση στα επίπεδα των ηωσινόφιλων. Η απουσία ηωσινόφιλων μπορεί να είναι ένδειξη μια σοβαρής λοίμωξης όπως η σηψαιμία.
• Σύνδρομο Cushing: Το σύνδρομο Cushing παρατηρείται όταν ένα άτομο εκτεθεί σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης για μεγάλο χρονικό διάστημα, είτε λόγω κάποιου προβλήματος υγείας ή της μακροχρόνιας θεραπείας με κορτιζόλη. Η κορτιζόλη καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει τα επίπεδα των ηωσινόφιλων στο αίμα.
• Στρες: Το χρόνιο στρες μέσα από μηχανισμούς που επίσης περιλαμβάνουν την κορτιζόνη, προκαλεί μείωση των ηωσινοφίλων.
• Φάρμακα: Τα γλυκοκορτικοειδή είναι αντιφλεγμονώδη φάρμακα που έχουν σχέση με την κορτιζόλη. Μειώνουν την παραγωγή, την επιβίωση και τη λειτουργία των ηωσινόφιλων. Μερικά φάρμακα, περιλαμβανομένων των γλυκοκορτικοειδών, χρησιμοποιούνται για την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος και της θεοφυλλίνης, την θεραπεία της δύσπνοιας που προκαλεί το άσθμα, τη χρόνια βρογχίτιδα και άλλες παθήσεις των πνευμόνων.