Play Therapy
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι το παιχνίδι είναι σημαντικό για την ευτυχία και την ευεξία μας, όπως η αγάπη. Ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας, είχαν εξηγήσει γιατί το παιχνίδι είναι ουσιαστικό για τη ζωή μας.
Το παιχνίδι είναι η γλώσσα των παιδιών και είναι μια ευχάριστη και διασκεδαστική δραστηριότητα που βελτιώνει τη διάθεση. Βοηθά στην αυτοέκφραση, στην ανακάλυψη του εαυτού. Ανακουφίζει τα συναισθήματα του στρες, μας συνδέει με τους άλλους ανθρώπους με θετικό τρόπο, διεγείρει τη δημιουργικότητα, βοηθά στον έλεγχο των συναισθημάτων. Επιπλέον, συμβάλλει στην απόκτηση νέων δεξιοτήτων και στην εξάσκηση σε ρόλους που είναι αναγκαίοι για την επιβίωση μας. Η μάθηση και η ανάπτυξη είναι καλύτερη μέσω του παιχνιδιού. Στις μέρες μας η Play Therapy μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμη για τα παιδιά.
Γιατί είναι σημαντική η Play Therapy;
Η Play Therapy είναι μια δομημένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στις φυσιολογικές επικοινωνιακές και μαθησιακές διαδικασίες στα παιδιά. Η δύναμη του παιχνιδιού χρησιμοποιείται με πολλούς τρόπους. Οι ψυχοθεραπευτές χρησιμοποιούν στρατηγικά το Play Therapy για να βοηθήσουν τα παιδιά να εκφράσουν όσα τους ανησυχούν όταν δεν έχουν τις λεκτικές ικανότητες να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους.
Στην Play Therapy τα παιχνίδια είναι οι λέξεις των παιδιών και το παιχνίδι είναι η γλώσσα τους. Με αυτό τον τρόπο, οι ψυχοθεραπευτές βοηθούν τα παιδιά να μάθουν νέες συμπεριφορές όταν υπάρχουν ελλείψεις σε συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες. Η θετική σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και στο παιδί στη διάρκεια των συνεδριών παιχνιδιού οδηγεί σε μια συναισθηματική σύνδεση που είναι απαραίτητη για την επούλωση. Η Play Therapy επίσης βοηθά στη γνωστική ανάπτυξη και στην κατανόηση των εσωτερικών συγκρούσεων ή του δυσλειτουργικού τρόπου σκέψης στα παιδιά.
Τι είναι η Play Therapy;
Τα παιχνίδια είναι οι λέξεις των παιδιών.
Η προσέγγιση αυτή αναπτύχθηκε τον 20ο αιώνα, και στις μέρες μας αφορά ένα μεγάλο αριθμό θεραπευτικών μεθόδων, που εφαρμόζουν τα θεραπευτικά οφέλη του παιχνιδιού. Η Play Therapy διαφέρει από το απλό παιχνίδι καθώς με αυτή ο ψυχοθεραπευτής βοηθά το παιδί να επιλύσει τα προβλήματα του. Η Play Therapy βασίζεται στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν πράγματα για τον εαυτό τους και τις σχέσεις στον κόσμο γύρω τους.
Μέσα από την Play Therapy τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν με τους άλλους, να εκφράζουν τα συναισθήματα τους, να τροποποιούν τη συμπεριφορά τους, να αναπτύσσουν τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, και μαθαίνουν νέους τρόπους σύνδεσης με τους άλλους. Το παιχνίδι προσφέρει μια ασφαλή ψυχολογική απόσταση από τα προβλήματα και επιτρέπει την έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων.
Η Play Therapy είναι ένα θεωρητικό μοντέλο που χρησιμοποιούν οι ψυχοθεραπευτές για να βοηθήσουν τα παιδιά να λύσουν τις ψυχοκοινωνικές τους δυσκολίες και να επιτύχουν την ανάπτυξη κια την εξέλιξη τους.
Πώς λειτουργεί η Play Therapy;
Τα παιδιά μέσα από το παιχνίδι μπορούν να επιλύσουν τα προβλήματα τους. Το παιχνίδι επιτρέπει στους ψυχοθεραπευτές να αξιολογούν και να κατανοούν τα παιδιά. Το παιχνίδι χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τα δύσκολα συναισθήματα και να βρουν λύσεις στα προβλήματα τους. Η Play Therapy επιτρέπει στα παιδιά να αλλάζουν τον τρόπο σκέψης τους, και να επιλύουν τα θέματα τους.
Τα παιδιά και οι έφηβοι που έχουν βιώσει κάποιο ψυχικό τραύμα και πένθος, είναι ανάγκη να βρουν τρόπους για να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Τα τραύματα αποθηκεύονται στις πιο βαθιές περιοχές του εγκεφάλου και μένουν παγιδευμένα στο ασυνείδητο.
Φανταστείτε ένα μεγάλο δίσκο γεμάτο άμμο. Μέσα στην άμμο μπορεί να υπάρχουν μινιατούρες. Οι μινιατούρες να περιλαμβάνουν ζώα, φυτά, ανθρώπους, κτίρια, οχήματα και άλλα πράγματα. Οι μινιατούρες τοποθετούνται στην άμμο από το παιδί δημιουργώντας μια σκηνή που αντιπροσωπεύει θέματα από τον εσωτερικό του κόσμο. Με αυτό τον τρόπο το παιδί μπορεί να εξερευνήσει με ασφάλεια αυτά τα θέματα. Μέσα από την παρατήρηση και την ερμηνεία των συνδέσεων η εικόνα στην άμμο αντανακλά τον εσωτερικό κόσμο. Οι αλλαγές σε αυτό τον κόσμο, βοηθούν στις αλλαγές στον πραγματικό κόσμο.
Ποιοι ωφελούνται από την Play Therapy;
Αν και όλοι μπορούν να ωφεληθούν από την play therapy, είναι κατάλληλη για παιδιά 3-12 ετών. Οι έφηβοι και οι ενήλικες μπορούν επίσης να ωφεληθούν από τεχνικές παιχνιδιού. Η χρήση της play therapy στους ενήλικες με θέματα ψυχικής υγείας, αυξάνεται συνέχεια.
Πώς η Play Therapy ωφελεί ένα παιδί;
Η Play Therapy αποτελεί μια θεραπευτική επιλογή για την ψυχική υγεία στα σχολεία, στα νοσοκομεία, σε δομές φιλοξενίας, σε ανθρώπους όλων των ηλικιών.
Το θεραπευτικό πλάνο αποτελεί μια πρωταρχική ή επικουρική θεραπεία για πολλές κοινωνικές, συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές, όπως οι διαταραχές άγχους, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η κατάθλιψη, η ΔΕΠΥ, οι διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, η διαχείριση θυμού, τα ψυχικά τραύματα, το πένθος και η απώλεια, το διαζύγιο και οι οικογενειακές συγκρούσεις, η ακαδημαϊκή εξέλιξη και η κοινωνική ανάπτυξη, οι μαθησιακές δυσκολίες.
Η play therapy είναι αποτελεσματική σε πολλά κοινωνικά, συναισθηματικά, συμπεριφορικά και μαθησιακά προβλήματα των παιδιών. Όπως για παράδειγμα οι δυσκολίες μετά το διαζύγιο των γονιών, μετά από ένα θάνατο, κάποιο πρόβλημα υγείας, και τραυματικές εμπειρίες όπως η σωματική και η σεξουαλική κακοποίηση, η ενδοοικογενειακή βία, και οι φυσικές καταστροφές.
Η play therapy βοηθά τα παιδιά:
- Να είναι υπεύθυνα για τις συμπεριφορές τους.
- Να μαθαίνουν να λύνουν τα προβλήματα τους.
- Να δείχνουν σεβασμό και αποδοχή στον εαυτό τους και στους άλλους.
- Να μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματα τους.
- Να δείχνουν σεβασμό και συμπόνια για τις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων.
- Να μαθαίνουν νέες κοινωνικές δεξιότητες.
- Να είναι αποφασιστικά.
Η play therapy είναι αποτελεσματική ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και προβλήματος.
Πόσο διαρκεί η Play Therapy;
Κάθε συνεδρία διαρκεί 30-50 λεπτά. Οι συνεδρίες συνήθως είναι εβδομαδιαίες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου 20 συνεδρίες είναι αρκετές για την επίλυση των προβλημάτων. Φυσικά, κάποια παιδιά έχουν βελτίωση πολύ πιο γρήγορα ενώ άλλα χρειάζονται περισσότερο χρόνο.
Πώς μπορεί η οικογένεια να αναμιχθεί στην Play Therapy;
Η οικογένεια παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαδικασία επούλωσης ενός παιδιού. Η αλληλεπίδραση ανάμεσα στα προβλήματα του παιδιού και της οικογένειας είναι πάντοτε πολύπλοκη. Μερικές φορές τα παιδιά εμφανίζουν προβλήματα ως ένα τρόπο να δείξουν ότι κάτι δεν πάει καλά στην οικογένεια. Άλλες φορές όλη η οικογένεια είναι αναστατωμένη επειδή το πρόβλημα του παιδιού τους επηρεάζει όλους. Σε κάθε περίπτωση, τα παιδιά και οι οικογένειες επουλώνονται πιο γρήγορα όταν δουλεύουν μαζί.
Οι ψυχοθεραπευτές παίρνουν κάποιες αποφάσεις για το πως και το πότε κάποια μέλη της οικογένειας θα εμπλακούν στην θεραπεία. Βέβαια, ο ψυχοθεραπευτής θα θέλει να επικοινωνεί τακτικά με τους φροντιστές του παιδιού ώστε να φτιάχνει το πλάνο για την επίλυση των προβλημάτων και να ελέγχει την πρόοδο της θεραπείας. Άλλες επιλογές περιλαμβάνουν τους γονείς ή τους φροντιστές να εμπλέκονται στην θεραπεία με σκοπό την αλλαγή του τρόπου αλληλεπίδρασης μεταξύ τους. Το επίπεδο της ανάμειξης των μελών της οικογένειας παίζει σημαντικό ρόλο στην επούλωση του παιδιού.
Ψυχοθεραπεία και παιδιά
Η εφαρμογή αυτής της θεραπείας απαιτεί ειδική εκπαίδευση και εμπειρία. Οι παιδοψυχοθεραπευτές που εφαρμόζουν αυτή τη θεραπεία πρέπει να έχουν σημαντική κλινική εμπειρία.
Στην περίπτωση των ψυχικών τραυμάτων στα παιδιά το EMDR είναι μια αποτελεσματική θεραπευτική επιλογή.