Μπορεί να θεραπευτεί το άγχος;

Μπορεί να αντιμετωπιστεί το άγχος;

Το άγχος πολλές φορές μας ακινητοποιεί. Μας τρομάζει και παρεμβαίνει σε οτιδήποτε κάνουμε στην καθημερινότητα (ή προσπαθούμε να κάνουμε). Αν ένα άτομο έχει γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, κρίσεις πανικού, συνεχή ανησυχία, τότε θα γνωρίζει πως το άγχος μπορεί να μοιάζει τρομακτικό. Μετά την πανδημία , πολλοί άνθρωποι φοβούνται να επιστρέψουν στους κανονικούς τους ρυθμούς. Αυτή η μορφή άγχους, η αγοραφοβία, είναι περιοριστική. Πολλοί άνθρωποι σκέφτονται πως μπορεί να θεραπευτεί το άγχος.

Αυτό που χρειάζεται να γνωρίζετε είναι το εξής: το άγχος συνεχίζεται ξανά και ξανά. Τη στιγμή που μπορεί να σκέφτεστε ότι έχει τελειώσει, κάνει μια νέα επίθεση. Και αυτό συνήθως συμβαίνει ξαφνικά, από το πουθενά. Και δεν έχετε ιδέα τι να κάνετε.

Όμως μπορεί το άγχος να θεραπευτεί πραγματικά; Ή πρέπει κάποιος να ζει με αυτό για πάντα; Φυσικά, και δεν είναι ανάγκη να ζει κάποιος για πάντα με άγχος. Ωστόσο, δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις.

Για να μπορέσετε να καταπολεμήσετε αποτελεσματικά το άγχος και να σταματήσει να παρεμβαίνει στην καθημερινότητά σας είναι ανάγκη να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία ώστε να κατανοήσετε τις ρίζες του άγχους σας.  Όμως, το άγχος έχει πολλές διαφορετικές μορφές.

Τύποι άγχους

Γενικευμένο άγχος

Αν ένα άτομο έχει γενικευμένο άγχος, νιώθει συνεχώς στρες, χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που μπορεί να προκαλούν άγχος που είναι δύσκολο να εντοπίσει τις αιτίες του άγχους. Είναι βέβαια, πολύ δύσκολο να ζει κάποιος με αυτό. Συχνά δεν σκέφτεται καν ότι «πρέπει» να υπάρχει κάτι για το οποίο να είσαι τόσο ανήσυχο.

Αν αυτή είναι η κατάσταση, τότε το άτομο μπορεί να έχει σωματικά συμπτώματα , να τρέμει, να ιδρώνει ή να έχει ιδιαίτερες ανησυχίες για καταστάσεις που το κάνουν να φοβάται. Ίσως να έχει κοινωνικό άγχος και να μην θέλει να βγαίνει έξω. Ή μπορεί να ανησυχεί για το εάν είναι άρρωστο. Αυτό το άγχος είναι γενικευμένο και περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα.

Η λογική σκέψη δεν σταματά το άγχος. Και επειδή αυτό δεν συμβαίνει, το άτομο νιώθει παγιδευμένο και αναστατωμένο.

Αυτή η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Η λογική πολλές φορές δεν βοηθά. Φυσικά, υπάρχουν λόγοι και αιτίες πίσω από το άγχος , αλλά το άτομο δεν μπορεί να τους ανακαλύψει μόνο του. Μπορεί οι αιτίες να αφορούν εμπειρίες του παρελθόντος και καταπιεσμένα συναισθήματα.

Κρίσεις πανικού

Πολλές φορές τα καταπιεσμένα συναισθήματα μπορεί να εμφανίζονται με τη μορφή πανικού. Οι κρίσεις πανικού συμβαίνουν απρόσμενα και προκαλούν τρόμο. Στις πρώτες κρίσεις πανικού οι περισσότεροι άνθρωποι είναι τόσο τρομοκρατημένοι που πιστεύουν ότι θα πεθάνουν. Μέχρι να καταλάβουν ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, ότι μιλά η κρίση πανικού, το συναίσθημα είναι δυσβάσταχτο.

Και φυσικά, ο κίνδυνος είναι παντού. Ένα αγαπημένο πρόσωπο μπορεί να πεθάνει. Μια επικείμενη καταστροφή μπορεί να συμβεί. Όλα μοιάζουν εκτός ελέγχου. Η κατάσταση δεν αντέχεται.

Αυτό που κάνουν συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι είναι να αποφεύγουν κάθε κατάσταση που φοβούνται. Όμως,  αυτό δεν λειτουργεί πραγματικά. Επειδή δεν έχουν κανένα άλλο τρόπο να διαχειριστούν τον πανικό τους, προσπαθούν να εντοπίσουν όλους τους πιθανούς κινδύνους.

Αλλά πολλές φορές χωρίς να το κατανοούν, φοβούνται τα έντονα συναισθήματα ή τα καταπιεσμένα συναισθήματα που προσπαθούν να ελέγξουν. Αυτό φυσικά δεν γίνεται συνειδητά. Αυτό σίγουρα συμβαίνει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και τελικά, αυτά τα συναισθήματα εκδηλώνονται με μια κρίση πανικού. Και η κρίση πανικού είναι ένα σημάδι ότι τα συναισθήματα είναι εκεί.

Αρκετοί άνθρωποι φοβούνται το θυμό τους. Έτσι, τον κρατούν πάντα μέσα τους. Ο φόβος για το θυμό είναι μια συχνή υποκείμενη αιτία των κρίσεων πανικού (αλλά μπορεί να αποτελεί παράγοντα και σε άλλες μορφές άγχους). Η αδυναμία να κλάψει κάποιος δεν είναι κάτι ασυνήθιστο.

Για να μπορέσουν οι άνθρωποι να θεραπεύσουν τον πανικό τους, είναι ανάγκη να ανακαλύψουν τις ασυνείδητες ρίζες των συναισθημάτων τους (και των φόβων τους) με ασφάλεια. Αν καταλάβουν την προέλευση του άγχους, θα μάθουν να νιώθουν τα συναισθήματά τους με τελείως διαφορετικό τρόπο. Δεν χρειάζεται το άγχος να τους οδηγεί. Τελικά, τα συναισθήματα είναι κομμάτι της ζωής μας.

Εμμονική ανησυχία

Η εμμονική ανησυχία είναι ένα βασανιστικό είδος άγχους, και συχνά είναι αποτέλεσμα των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας. Η εμμονική ανησυχία κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν ανασφάλεια. Πολλοί άνθρωποι έχουν παράλογες ενοχές και ανησυχούν συνεχώς ότι έκαναν κάτι λάθος.

Μια επικριτική φωνή μέσα στο κεφάλι τους, λέει ότι έχουν κάνει μερικά τρομερά λάθη ή τους προειδοποιεί να μην κάνουν λάθος κινήσεις.

Ο θυμός μοιάζει επικίνδυνος, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τη διαταραχή πανικού. Αλλά, και πάλι υπάρχουν συναισθήματα που δεν μπορούν να ελέγξουν. Προσπαθούν συνεχώς να είναι λογικοί, έτσι δεν νιώθουν τίποτα. Σκέφτονται τα πράγματα. Όμως, τις περισσότερες φορές τα συναισθήματα δεν μπορούν να αιτιολογηθούν.

Ακόμη και αν δεν αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, αυτά συνεχίζουν να υπάρχουν. Είναι καλά κρυμμένα στο άγχος ή στα τελετουργικά. Υπάρχουν σε κάθε απόφαση, κίνηση. Όλα δημιουργούν έντονες αμφιβολίες. Κάνουν μια κίνηση και την αλλάζουν. Βασανίζονται από μια σκέψη: μήπως το αντίθετο είναι καλύτερη επιλογή;

Έτσι, είναι τρομοκρατημένοι για να κάνουν οτιδήποτε. Και αν είναι λάθος; Η εμμονική ανησυχία ακινητοποιεί τους ανθρώπους. Πάντα θα υπάρχει κάποιος κίνδυνος να αποφύγουν. Στην εμμονική ανησυχία, ο κίνδυνος είναι ότι πρέπει να κάνουν τα πάντα σωστά ή ότι κάτι κακό θα συμβεί.

Είναι αδύνατο κάποιος να ζει με αυτό τον τρόπο. Τι μπορούν να κάνουν; Πώς μπορούν να ξεπεράσουν αυτή την ανησυχία;

Πώς μπορώ να σταματήσω το άγχος;

Δεν υπάρχουν εύκολες και μαγικές λύσεις, επειδή οι ρίζες του άγχους είναι ασυνείδητες. Μπορεί να γνωρίζετε κάποια πράγματα για το άγχος, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα που δεν ξέρετε. Ίσως να νιώθετε τρόμο σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή όταν συναντάτε νέους ανθρώπους ή σε καταστάσεις που οι άλλοι θα σας κρίνουν και πιστεύετε ότι θα τα θαλασσώσετε.

Ίσως να φοβάστε ότι είστε ανεπιθύμητοι ή ότι δεν αξίζετε την αγάπη, για αυτό δυσκολεύεστε να βγείτε ραντεβού, να ανοιχτείτε στους άλλους, ή να παραμένετε ψύχραιμοι όταν κάποιος δεν απαντά αμέσως στα μηνύματά σας. Ή μπορεί να μην στέλνετε μηνύματα ή να μη μιλάτε, επειδή φοβάστε ότι θα πείτε κάτι λάθος.

Υπάρχουν κάποια πράγματα που γνωρίζετε. Αλλά, όσο σκληρά και αν προσπαθείτε να πείσετε τον εαυτό σας ότι δεν είναι αλήθεια, όσο και α προσπαθούν οι φίλοι σας να σας μιλήσουν εσείς απλά δεν πείθεστε. Και το άγχος συνεχίζεται.

Υπάρχουν πράγματα που δεν γνωρίζετε που κάνουν δύσκολο να σταματήσετε μόνοι σας το άγχος. Τα περισσότερα έχουν τις ρίζες τους σε παλιές εμπειρίες, τραύματα της παιδικής ηλικίας, πρόωρο αποχωρισμό, εμπειρίες που σας έκαναν καχύποπτους για την αγάπη.

Απώλειες για τις οποίες δεν νιώσατε θλίψη ή πένθος. Πράγματα που σας δημιούργησαν θυμό. Ο φόβος για την τιμωρία. Συναισθήματα για ανθρώπους στους οποίους βασιστήκατε με αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε να εμπιστευθείτε ξανά. Αν δεν είχατε κάποιον να ακούσετε και κανένα ασφαλές μέρος για αυτά τα συναισθήματα, δεν είχατε άλλη επιλογή από το να προσπαθήσετε να ξεχάσετε.

Δεν καταφέρατε να νιώσετε ή να εκφράσετε αυτά τα συναισθήματα. Για αυτό τώρα εμφανίζονται με τη μορφή του άγχους. Και έτσι φοβάστε ότι το άγχος σας θα κρατήσει για πάντα.

Τι πρέπει να κάνω για την θεραπεία του άγχους;

Να πάτε πίσω στις ρίζες των πρώιμων εμπειριών σας και να ανακαλύψετε τα γεγονότα που σας δημιούργησαν το άγχος. Αυτή είναι η καλύτερη λύση για το άγχος, αλλά αυτό δεν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας.

Χρειάζεστε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για να επεξεργαστείτε τις εμπειρίες του παρελθόντος και τις σχέσεις σας, και να εκφράσετε τα συναισθήματα που κουβαλάτε μέσα σας. Όταν το άγχος είναι σοβαρό και σας παραλύει, είναι ανάγκη να μιλήσετε σε έναν ψυχοθεραπευτή.

Η ψυχοθεραπεία θα σας δώσει όλα τα εργαλεία για να αντιμετωπίσετε το άγχος σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις η ψυχανάλυση είναι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση. Η συχνότητα των συνεδριών εξαρτάται από τις ανάγκες του θεραπευόμενου.

Κάθε κατάσταση που συμβάλλει στο άγχος είναι ανάγκη να γίνει κατανοητή σε βαθύτερο επίπεδο. Ειδικά, οι φόβοι που προέρχονται από τις εμπειρίες της πρώιμης παιδικής ηλικίας.