Online εθισμός παιδιών με το Fortnite
Τα παιδιά όλων των ηλικιών παίζουν Fortnite στα τηλέφωνα, στους υπολογιστές, στο Playstation, στο Xbox. Όταν δεν παίζουν το παιχνίδι μπορεί να παρακολουθούν άλλους να παίζουν στο YouTube. Το παιχνίδι υπνωτίζει τα παιδιά για αυτό και πολλοί γονείς ανησυχούν. Ο online εθισμός των παιδιών με το Fortnite είναι μια πραγματικότητα.
Πολλοί γονείς ανησυχούν επειδή τα παιδιά τους κολλάνε με αυτό το παιχνίδι, πολύ περισσότερο συγκριτικά με άλλα (όπως τα World of Warcraft, Minecraft, DOTA), και έτσι παραμελούν τις υποχρεώσεις τους για το σχολείο. Δεν είναι λίγα τα παιδιά που αναπτύσσουν θέματα συμπεριφοράς λόγω του παιχνιδιού.
Γιατί το Fortnite είναι τόσο συναρπαστικό για τα παιδιά;
Όταν οι άνθρωποι μιλούν για το Fortnite συνήθως αναφέρονται στην εκδοχή Fortnite: Battle Royale στην οποία 100 παίκτες παίζουν μέχρι θανάτου, και ο νικητής είναι ο παίκτης που θα μείνει ζωντανός μέχρι το τέλος. Το παιχνίδι είναι παρόμοιο με το Minecraft. Στο Fortnite οι παίκτες μπορούν να χτίσουν οχυρά με διάφορα υλικά. Επίσης, μπορούν να παίρνουν τον εξοπλισμό από τους παίκτες που κερδίζουν, προμήθειες και ένα κιβώτιο με εκπλήξεις.
Αυτές οι εκπλήξεις συνήθως είναι κάποιο όπλο, ασπίδες, βόμβες. Φυσικά, αυτές οι εκπλήξεις είναι πολύ ελκυστικές για τα παιδιά. Ο ενθουσιασμός για να βρουν το κιβώτιο και η σκέψη για το τι μπορεί να κρύβει μέσα, εντείνει την επιθυμία τους να συνεχίζουν να παίζουν για να επιβραβεύονται.
Ένα άλλο δελεαστικό χαρακτηριστικό του Fortnite είναι ότι μπορεί κάποιος να χάσει ανά πάσα στιγμή. Όταν ένας χαρακτήρας σκοτώνεται ο παίκτης μπορεί να δει ποιος τον σκότωσε. Ο παίκτης που χάνει μπορεί να διαπιστώσει ότι ο αντίπαλος του ήταν και αυτός πολύ κοντά στο θάνατο. Και αυτό δημιουργεί την επιθυμία να συνεχίζει να παίζει. Είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται σε πολλά παιχνίδια μάχης όπως το Candy Crush.
Όταν κάποιος προσπαθεί να κερδίσει ενάντια σε μια ομάδα ατόμων και νιώθει συνεχώς ότι τα πάει καλύτερα και είναι πιο κοντά στη νίκη, δεν μπορεί να σταματήσει. Αυτός ο μηχανισμός μοιάζει πολύ με το τζόγο και τα φρουτάκια. Τα παιδιά νιώθουν ότι είναι ανάγκη να συνεχίζουν να παίζουν.
Επίσης, στο Fortnite είναι πολύ πιθανό οι παίκτες να χάνουν, αλλά δεν είναι ανάγκη να περιμένουν πολύ για να ξεκινήσουν το επόμενο παιχνίδι. Κάθε γύρος διαρκεί περίπου 20 λεπτά και όλοι ξέρουν ότι αυτός ο χρόνος περνά πολύ γρήγορα.
Κοινωνική σύνδεση
Ένα από τα πιο ελκυστικά στοιχεία του Fortnite είναι ότι περιλαμβάνει την κοινωνική αλληλεπίδραση. Τα παιδιά μπορούν να παίζουν με τους φίλους τους ή με μια ομάδα φίλων. Βοηθούν το ένα το άλλο στις μάχες και έτσι το παιχνίδι γίνεται πιο διασκεδαστικό. Βέβαια, πολλές φορές κάποιοι φίλοι θέλουν να παίζουν περισσότερη ώρα και αυτό δημιουργεί προβλήματα. Τα παιδιά δεν θέλουν να νιώθουν ότι μένουν από έξω.
Φυσικά, το Fortnite δεν είναι το πρώτο παιχνίδι στο οποίο μπορούν να παίζουν πολλά άτομα μαζί. Αλλά δημιουργεί μια ξαφνική αύξηση της αδρεναλίνης όταν τα παιδιά προσπαθούν να σκοτώσουν τους αντιπάλους τους.
Τι είναι αυτό που ψάχνουν τα παιδιά (και δεν το παίρνουν);
Το Fortnite, όπως και κάθε άλλο καλά σχεδιασμένο βιντεοπαιχνίδι, ικανοποιεί αυτά που θέλουν τα παιδιά. Τα παιδιά έχουν ανάγκη την κυριαρχία, την πρόοδο, το επίτευγμα και την ανάπτυξη, όπως και όλοι οι άνθρωποι. Θέλουμε την αυτονομία, την ανάγκη για ελευθερία ελέγχου των επιλογών μας. Και φυσικά, αποζητάμε τη σύνδεση, την ανάγκη να νιώθουμε ότι έχουμε αξία για τους άλλους και ότι οι άλλοι έχουν αξία για εμάς. Δυστυχώς, τα παιδιά στις μέρες μας, δεν παίρνουν αυτά τα τρία βασικά στοιχεία.
Το σχολείο, όπου τα παιδιά περνούν τον περισσότερο χρόνο τους, είναι με πολλούς τρόπους ένας χώρος στον οποίο τα παιδιά δεν νιώθουν ότι έχουν αυτονομία και σύνδεση. Οι δάσκαλοι λένε στα παιδιά πως να είναι, πως να συμπεριφέρονται, πως να σκέφτονται. Τα κουδούνια ενορχηστρώνουν τις κινήσεις τους ενώ οι δάσκαλοι μιλάνε για θέματα που δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για τα παιδιά. Αν τα παιδιά βαριούνται και κάνουν φασαρία, τιμωρούνται.
Αν θέλουν να μάθουν κάτι άλλο, τους λένε να είναι ήσυχα. Αν θέλουν να μάθουν περισσότερα για ένα θέμα, τους λένε να μην ξεφεύγουν από το θέμα. Φυσικά, δεν νιώθουν όλα τα παιδιά έτσι. Αλλά από τη στιγμή που υπάρχει πειθαρχία, έλεγχος και οργάνωση είναι ξεκάθαρο ότι οι μαθητές δεν έχουν ιδιαίτερο κίνητρο στην τάξη.
Τα παιδιά που παίζουν βιντεοπαιχνίδια νιώθουν την αίσθηση του επιτεύγματος. Έχουν την αυτονομία να επιλέξουν όπλα, να κάνουν αυτό που θέλουν και να πειραματιστούν με διάφορες στρατηγικές για να λύσουν ένα πρόβλημα. Τα παιχνίδια μαζί με τους φίλους δημιουργούν την αίσθηση της σύνδεσης. Για παράδειγμα, στο Fortnite οι παίκτες μπορεί να είναι φίλοι που συναντιούνται σε ένα εικονικό περιβάλλον για να μιλήσουν και να κοινωνικοποιηθούν επειδή στον πραγματικό κόσμο υπάρχουν περιορισμοί. Οι παλιότερες γενιές μπορούσαν να παίξουν μετά το σχολείο και να δημιουργήσουν κοινωνικές σχέσεις, αλλά στις μέρες μας τα παιδιά μεγαλώνουν με φοβισμένους και πολυάσχολους γονείς που θέλουν τα παιδιά να ακολουθούν ένα πρόγραμμα μετά το σχολείο.
Δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι στις μέρες μας πολλά παιδιά λόγω αυτών των περιορισμών εμφανίζουν συμπεριφορές που δεν κατανοούμε και δεν μας αρέσουν. Τα παιχνίδια ικανοποιούν τις ψυχολογικές ανάγκες των παιδιών.
Φυσικά, κανείς δεν λέει ότι τα παιχνίδια είναι ένα καλό υποκατάστατο, μάλλον συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Καθώς τα βιντεοπαιχνίδια είναι σχεδιασμένα για να ικανοποιούν αυτές στις ανάγκες, δεν μπορούν να συγκριθούν με την βαθιά ικανοποίηση που προσφέρουν οι εμπειρίες της πραγματικής ζωής και η πραγματική ανθρώπινη επαφή.
Κανένα παιχνίδι δεν μπορεί να προσφέρει σε ένα παιδί την αίσθηση του επιτεύγματος την οποία νιώθει όταν καταφέρνει να μάθει κάτι δύσκολο ή μαθαίνει μια νέα δεξιότητα. Το Fortnite δεν μπορεί να ανταγωνιστεί την χαρά που φέρνει η αυτονομία στην πραγματική ζωή, όπου ένα παιδί είναι ελεύθερο να κάνει ερωτήσεις και να ξεκλειδώσει μυστήρια του πραγματικού κόσμου. Τα social media δεν μπορούν να προσφέρουν την σύνδεση, τη ζεστασιά και την ασφάλεια που προσφέρουν οι γονείς που αγαπούν απεριόριστα τα παιδιά τους.
Κάποια παιδιά είναι εθισμένα στα βιντεοπαιχνίδια, αλλά αυτή η εξάρτηση συνήθως συνυπάρχει με άλλες καταστάσεις όπως τα προβλήματα με τον έλεγχο της παρορμητικότητας. Πλέον είναι η στιγμή να τεθούν νέοι κανόνες για τους ανθρώπους με αυτούς τους εθισμούς.
Πόσο πρέπει να παίζουν τα παιδιά με βιντεοπαιχνίδια;
Όλα αυτά τα παιχνίδια έχουν σχεδιαστεί για να μην μπορούν εύκολα να σταματήσουν τα παιδιά. Αλλά ο χρονικός περιορισμός είναι αναγκαίος.
Για να υπάρχει μια ισορροπία πρέπει οι γονείς να γνωρίζουν πόσος είναι ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών. Βέβαια, τα παιδιά στον ελεύθερο χρόνο τους πρέπει να κάνουν πράγματα όπως:
- Να βλέπουν τους φίλους τους και να αλληλεπιδρούν μαζί τους στην πραγματική ζωή
- Να συμμετέχουν σε δραστηριότητες
- Να διαβάζουν τα μαθήματα τους
- Να έχουν όμορφες σχέσεις με τα μέλη της οικογένειας
- Να κοιμούνται καλά
Ο χρόνος μπροστά από τις οθόνες δεν πρέπει να επηρεάζει όλες τις άλλες πτυχές της ζωής των παιδιών. Ίσως, να είναι μια λογική λύση τα παιδιά να παίζουν το σαββατοκύριακο και όχι τις καθημερινές που έχουν σχολείο ή να παίζουν μόνο μισή ώρα το απόγευμα αφού έχουν ολοκληρώσει το διάβασμα τους.
Θέματα συμπεριφοράς
Οι γονείς πρέπει να παρακολουθούν την συμπεριφορά των παιδιών τους όταν παίζουν βιντεοπαιχνίδια, ειδικά το Fortnite.
Πολλοί γονείς λένε ότι ακούνε τα παιδιά τους να μιλούν άσχημα όλη την ώρα και δεν ξέρουν τι να κάνουν για αυτό.
Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα άσκοπα άσχημα λόγια και στο bullying. Οι γονείς πρέπει να προειδοποιούν τα παιδιά τους πως ότι λένε ενώ παίζουν μπορεί να έχει συνέπειες στην πραγματική τους ζωή. Μπορεί κάποιος φίλος ή ένας γονιός να τα ακούσει και τα πράγματα να μην πάνε καλά.
Τα παιδιά νιώθουν ότι δεν υπάρχουν κανόνες όταν παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Νιώθουν ανταγωνιστικά και η αδρεναλίνη είναι στα ύψη, και αυτό μπορεί να τα κάνει να λένε πράγματα που φυσιολογικά δεν θα έλεγαν ποτέ σε κάποιον κατάμουτρα. Αλλά οι κανόνες συμπεριφοράς θα πρέπει να εξακολουθούν να ισχύουν.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό επειδή οι συνήθειες που αναπτύσσουν τα παιδιά όταν παίζουν βιντεοπαιχνίδια μπορούν να επεκταθούν και στο σχολείο ή στις υπόλοιπες κοινωνικές σχέσεις.
Τήρηση των ορίων
Είναι ζωτικής σημασίας οι γονείς να θέτουν ξεκάθαρα όρια.
Κάποιοι γονείς είναι αυστηροί και δεν επιτρέπουν στα παιδιά να παίζουν Fortnite τις μέρες που έχουν σχολείο εκτός και αν είναι μια επιβράβευση. Όταν ακούνε τα παιδιά τους να φωνάζουν και να μιλάνε άσχημα ενώ παίζουν, δεν τους επιτρέπουν να ξαναπαίξουν αν δεν είναι ευγενικά.
Κάποιοι άλλοι γονείς προειδοποιούν τα παιδιά τους πως αν δούνε υπερβολικές αντιδράσεις για το παιχνίδι, τότε δεν θα τα αφήσουν να παίξουν ξανά. Με αυτό τον τρόπο οι κανόνες καλής συμπεριφοράς εξακολουθούν να ισχύουν.
Είναι σημαντικό να υπάρχουν όρια από την αρχή. Αυτό που έχει αξία είναι τα όρια να είναι ξεκάθαρα στο παιδί και φυσικά οι γονείς να τηρούν αυτά τα όρια. Τα παιδιά μαθαίνουν πολύ γρήγορα αν οι γονείς υποχωρούν στα ξεσπάσματα τους.
Οι γονείς καταλαβαίνουν την βαθιά αλήθεια πίσω από αυτό που προσφέρουν τα βιντεοπαιχνίδια στα παιδιά. Για αυτό πρέπει να δίνουν στα παιδιά τους αυτά που έχουν ανάγκη. Οι γονείς θα πρέπει να κάνουν συζητήσεις με τα παιδιά για τις επιδράσεις των βιντεοπαιχνιδιών παρά να παθαίνουν πανικό. Τα βιντεοπαιχνίδια είναι στοιχεία αυτής της γενιάς και κάποια παιδιά τα χρησιμοποιούν ως διέξοδο για να μην έχουν αίσθηση της πραγματικότητας.
Αντί οι γονείς επαναλαμβάνουν τα λάθη των προηγούμενων γενιών με τους αυστηρούς κανόνες, καλό είναι να κατανοήσουν την ψυχολογική πηγή του προβλήματος. Στόχος των γονιών είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να μάθουν να ξεχωρίζουν τι είναι καλό για αυτά. Με καλές συνήθειες, κατάλληλες εναλλακτικές τα παιδιά δεν θα θέλουν να παίζουν βιντεοπαιχνίδια γιατί θα βρίσκουν αλλού ευχαρίστηση.
Θεραπεία για τον online εθισμό των παιδιών στα βιντεοπαιχνίδια
Μια από τις πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για την εξάρτηση από τα διαδικτυακά παιχνίδια είναι η ψυχοθεραπεία. Με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας το παιδί μπορεί να αλλάξει τις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις του για τον κόσμο και τον εαυτό του.
Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ παρέχει συναισθηματική υποστήριξη, καθοδήγηση, ψυχοεκπαίδευση και εφόδια στο παιδί και στην οικογένεια. Σταδιακά, το παιδί μαθαίνει να δημιουργεί συναισθηματικά υγιείς σχέσεις. Έτσι, ζει στον πραγματικό κόσμο και όχι σε μια εικονική πραγματικότητα.