Πως να βάλετε τα όριά σας

Πως να βάλετε υγιή όρια

Τα υγιή όρια είναι σημαντικά για τη δημιουργία υγιών σχέσεων, αυξάνουν την αυτοεκτίμηση και μειώνουν το άγχος, την ανησυχία και την κατάθλιψη. Τα όρια σας προστατεύουν. Η έλλειψη ορίων ανοίγει την πόρτα στους άλλους και τους επιτρέπει να αποφασίσουν για τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ανάγκες σας. Η δημιουργία των ορίων είναι μια διαδικασία που καθορίζει ποιες συμπεριφορές θα αποδεχτείτε από τους άλλους και ποιες όχι.

Τα όρια μπορεί να είναι σωματικά και συναισθηματικά. Τα σωματικά όρια περιλαμβάνουν το σώμα, τον προσωπικό σας χώρο και την ιδιωτικότητα σας. Παραβιάσεις περιλαμβάνουν τα ακατάλληλα αγγίγματα, το ψάξιμο των προσωπικών σας αρχείων στον υπολογιστή ή στο iphone σας. Τα συναισθηματικά όρια περιλαμβάνουν τον διαχωρισμό των συναισθημάτων σας από τα συναισθήματα των άλλων. Παραβιάσεις περιλαμβάνουν την ανάληψη της ευθύνης για τα συναισθήματα των άλλων, το να αφήνετε τα συναισθήματα των άλλων να υπονομεύουν τα δικά σας, να θυσιάζετε τις ανάγκες σας για να ευχαριστείτε τους άλλους, να κατηγορείτε τους άλλους για τα προβλήματά σας και να αποδέχεστε την ευθύνη για τους άλλους. Τα ισχυρά όρια προστατεύουν την αυτοεκτίμηση και την ταυτότητά σας και σας δίνουν το δικαίωμα να κάνετε τις επιλογές σας.

Τα όρια είναι η δική σας δύναμη και είναι χρέος σας να τα υπερασπιστείτε. Οι περισσότεροι βέβαια δυσκολεύονται να διατηρήσουν υγιή όρια στις σχέσεις τους. Μπορεί κάποιες φορές να δυσκολεύστε να αναγνωρίσετε τα όριά σας. Ίσως να φοβάστε τις συνέπειες που θα έχουν τα όρια στις σχέσεις σας.

Για να αναγνωρίσετε πότε τα όρια σας, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τα συναισθήματά σας. Η δυσφορία, η πικρία, το άγχος, η ανησυχία, οι ενοχές και ο φόβος είναι παγίδες που σας παρασύρουν. Αυτά τα συναισθήματα προκύπτουν όταν νιώθετε ότι σας εκμεταλλεύονται και δεν σας εκτιμούν.

Τα δυσλειτουργικά όρια συνήθως χαρακτηρίζονται από την αδύναμη αίσθηση της ταυτότητάς σας και τα συναισθήματα αποδυνάμωσης στις σημαντικές αποφάσεις που παίρνετε για τη ζωή σας. Αυτό σημαίνει ότι βασίζεστε στους άλλους για την ευτυχία και τις αποφάσεις. Η αδυναμία δημιουργίας ορίων προκύπτει από το φόβο, το φόβο της εγκατάλειψης, το φόβο της κριτικής ή το φόβο ότι θα πληγώσετε τους άλλους.

Γιατί είναι σημαντικά τα όρια;

Τα όρια είναι οδηγίες, κανόνες ή περιορισμοί που θέτει κάθε άνθρωπος για να καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θέλει οι άλλοι να του συμπεριφέρονται και πως θα ανταποκρίνεται όταν κάποιος ξεπεράσει αυτά τα όρια. Τα προσωπικά όρια είναι δύσκολο να καθοριστούν γιατί κάθε άτομο είναι μοναδικό. Τα προσωπικά όρια καθορίζουν το φυσικό και συναισθηματικό χώρο που επιτρέπετε να υπάρχει ανάμεσα σε εσάς και τους άλλους. Τα προσωπικά όρια σας βοηθούν να αποφασίσετε τον τρόπο επικοινωνίας, τη συμπεριφορά και την αλληλεπίδραση που είναι αποδεκτή.

Τα όρια είναι πολύ σημαντικά γιατί σας επιτρέπουν να:

• Φροντίζετε και να σέβεστε τον εαυτό σας
• Επικοινωνείτε για τις ανάγκες σας σε μια σχέση
• Έχετε χρόνο για να αλληλεπιδράτε θετικά
• Έχετε υγιείς σχέσεις

Τα υγιή όρια σας επιτρέπουν:

• Να έχετε αυτοεκτίμηση και αυτοσεβασμό
• Να μοιράζεστε τις προσωπικές σας εμπειρίες, με ειλικρινή τρόπο
• Να προστατεύετε την σωματική και την ψυχική σας υγεία
• Να έχετε ισότιμες σχέσεις
• Να λέτε “ναι” ή “όχι” χωρίς ενοχές
• Να διαχωρίζετε τις ανάγκες, τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις επιθυμίες σας από τους άλλους
• Να κάνετε υγιείς επιλογές και να αναλαμβάνετε την ευθύνη για τον εαυτό σας

Τα ανθυγιεινά όρια χαρακτηρίζονται από:

• Έλλειψη έκφρασης των αναγκών και των επιθυμιών σας
• Ευθύνη για την ευτυχία των άλλων
• Αδυναμία να πείτε όχι επειδή φοβάστε την απόρριψη ή την εγκατάλειψη
• Αδύναμη αίσθηση της ταυτότητά σας
• Επιτρέπετε στους άλλους να αποφασίζουν για εσάς και κατά συνέπεια νιώθετε αδύναμοι και δεν αναλαμβάνετε την ευθύνη για τη δική σας ζωή

Δημιουργία υγιών ορίων

Τα όρια είναι ουσιαστικά για κάθε υγιή σχέση. Η δημιουργία ορίων είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα. Δυστυχώς είναι μια δεξιότητα που πολλοί άνθρωποι δεν την έχουν. Τα υγιή όρια σημαίνουν ότι γνωρίζετε και κατανοείτε τις ανάγκες σας.

Αναγνωρίστε τα όρια σας

Δεν μπορείτε να θέσετε όρια αν δεν τα έχετε αναγνωρίσει. Αναγνωρίστε τα σωματικά, τα συναισθηματικά, τα ψυχικά και τα πνευματικά σας όρια. Δείτε ποια πράγματα μπορείτε να αντέξετε και να αποδεχτείτε και τι σας κάνει να νιώθετε άβολα ή άγχος. Αυτά τα συναισθήματα θα σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε τα όρια σας.

Κατανοήστε τα συναισθήματά σας

Υπάρχουν δύο κύρια συναισθήματα σχετικά με τα όρια, η δυσφορία και η δυσαρέσκεια. Σκεφτείτε τι είναι αυτό που σας προκαλεί αυτά τα συναισθήματα; Είναι κάποια σχέση ή κάποιο άτομο που σας ενοχλεί;

Η δυσαρέσκεια συνήθως προκύπτει όταν νιώθετε ότι σας εκμεταλλεύονται και δεν σας εκτιμούν. Είναι ένα σημάδι ότι πιέζετε τον εαυτό σας πέρα από τα όριά σας επειδή νιώθετε ενοχές (και θέλετε να είστε καλή κόρη ή σύντροφος) ή κάποιος άλλος σας επιβάλλει τις προσδοκίες, τις απόψεις και τις αξίες του. Όταν κάποιος συμπεριφέρεται με αυτό τον τρόπο νιώθετε άβολα, και αυτό είναι μια ένδειξη ότι έχουν ξεπεραστεί τα όρια σας.

Να είστε άμεσοι

Με μερικούς ανθρώπους, η διατήρηση υγιών ορίων δεν απαιτεί άμεσο και ξεκάθαρο διάλογο. Συνήθως, αυτός είναι ο κανόνας αν οι άνθρωποι γύρω σας έχουν παρόμοιους τρόπους επικοινωνίας, απόψεις, προσωπικότητα και γενικά προσέγγιση της ζωής.

Με κάποιους άλλους, αυτούς που έχουν διαφορετική προσωπικότητα ή κουλτούρα, είναι ανάγκη να μιλήσετε άμεσα για τα όριά σας. Επίσης σε μια σχέση οι δύο σύντροφοι είναι ανάγκη να μιλούν για το χρόνο που χρειάζονται μόνοι τους και το χρόνο που θέλουν να περνούν μαζί.

Σεβαστείτε τον εαυτό σας

Ο φόβος, οι ενοχές και οι αμφιβολίες για τον εαυτό σας είναι μεγάλες παγίδες. Ίσως να φοβάστε να θέσετε τα όρια σας. Μπορεί να νιώθετε ενοχές να μιλήσετε σε ένα μέλος της οικογένειάς σας. Ίσως να πιστεύετε ότι πρέπει να ανεχτείτε μια κατάσταση επειδή πρέπει να πείτε “ναι” για να είστε “καλή” σύντροφος ή το “καλό παίδί“. Όμως τελικά νιώθετε ότι σας εκμεταλλεύονται.

Τα όρια δεν είναι μόνο ένα σημάδι για τις υγιείς σχέσεις αλλά ένα σημάδι αυτοσεβασμού. Δώστε στον εαυτό σας την άδεια να θέσει τα όριά του.

Ενσυνειδητότητα

Τα όρια έχουν να κάνουν με τα συναισθήματά σας. Με τα όρια τιμάτε όσα νιώθετε. Αν παρατηρείτε ότι δεν τηρείτε τα όρια σας σκεφτείτε τι έχει αλλάξει, ποιες καταστάσεις σας επηρεάζουν, τι σας κάνει να νιώθετε άγχος και στρες. Δείτε τι μπορείτε να κάνετε για να ανακτήσετε τον έλεγχο στη ζωή σας.

Σκεφτείτε το παρελθόν και το παρόν

Ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώσατε και ο ρόλος σας στην οικογένεια αποτελούν πολλές φορές εμπόδια στο να βάλετε και να διατηρήσετε τα όριά σας. Αν έχετε το ρόλο του φροντιστή, έχετε μάθει να επικεντρώνεστε στους άλλους και να εξαντλείστε συναισθηματικά και σωματικά. Αγνοείτε τις ανάγκες σας και αυτό είναι φυσιολογικό για εσάς.

Σκεφτείτε τους ανθρώπους που έχετε κοντά σας και αναρωτηθείτε αν έχετε υγιείς ή τοξικές σχέσεις.

Η φροντίδα του εαυτού είναι προτεραιότητα

Η φροντίδα του εαυτού είναι προτεραιότητα για κάθε άνθρωπο. Είναι σημαντικό να βάζετε πρώτα από όλα τον εαυτό σας. Όταν το κάνετε αυτό οι ανάγκες σας και τα κίνητρά σας για να θέσετε υγιή όρια γίνονται πιο ισχυρά. Η φροντίδα του εαυτού σημαίνει ότι αναγνωρίζετε τη σημασία των συναισθημάτων σας και τα τιμάτε. Αυτά τα συναισθήματα είναι σημαντικοί δείκτες για την ευεξία σας και δείχνουν αυτά που σας κάνουν ευτυχισμένους.

Όταν ο εαυτός σας είναι προτεραιότητα έχετε την ενέργεια, την ηρεμία και την αισιοδοξία να είστε παρόντες σε όσα συμβαίνουν και να συμπαραστέκεστε στους άλλους. Όταν νιώθετε καλά θα είστε καλύτεροι σε όλα, στην δουλειά, στην οικογένεια και στις σχέσεις σας.

Να είστε αισιόδοξοι

Φυσικά δεν αρκεί μονάχα να θέσετε τα όριά σας αλλά και να τα τηρείτε. Οι άλλοι δεν μπορούν να διαβάσουν το μυαλό σας και να ξέρουν τι είναι αυτά που σας πληγώνουν. Είναι σημαντικό να επικοινωνείτε αποτελεσματικά με τους άλλους για τα όρια σας.

Μιλήστε με σεβασμό και δώστε στους άλλους την ευκαιρία να γνωρίζουν ποια πράγματα σας ενοχλούν.

Ξεκινήστε με μικρά βήματα

Όπως κάθε δεξιότητα έτσι και τα όρια χρειάζονται εξάσκηση. Αρχίστε με μικρές αλλαγές και στόχους που δεν θα σας φοβίζουν και στην συνέχεια προχωρήστε στα δύσκολα. Τα όρια απαιτούν κουράγιο, εξάσκηση και υποστήριξη.