Πως ξεκινάει η άνοια

Πως ξεκινάει η άνοια

Η άνοια είναι μια νευροεκφυλιστική νόσος που επηρεάζει την μνήμη, τη σκέψη, την λήψη αποφάσεων και μειώνει το προσδόκιμο ζωής. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ως σοβαρά, ανάλογα με τον τύπο της άνοιας που έχει κάποιος ασθενής και είναι σταδιακά επιδεινούμενα με το χρόνο, με διαφορετικό ρυθμό για κάθε ασθενή.

Στα πρώιμα στάδια της άνοιας, τα συμπτώματα είναι σχετικά ήπια και δεν μπορεί εύκολα να τα παρατηρήσει κάποιος. Κάποια πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν τα θέματα μνήμης, την ταχύτητα της σκέψης, την ομιλία ή την αντίληψη. ωστόσο, πώς ξεκινάει η άνοια;

Τι συμβαίνει στα πρώιμα στάδια της άνοιας;

Η άνοια επηρεάζει διαφορετικά κάθε άνθρωπο και τα πρώτα σημάδια μπορεί να διαφέρουν.

Πολλοί άνθρωποι στα πρώιμα στάδια της άνοιας είναι ανεξάρτητοι και χρειάζονται μόνο λίγη βοήθεια στην καθημερινότητα. Είναι σημαντικό ένα άτομο να επικεντρώνεται σε όσα μπορεί να κάνει και να μην αναλαμβάνουν οι άλλοι να τα κάνουν όλα. Αντιθέτως, καλό είναι να προσπαθείτε να κάνετε πράγματα μαζί τους, να τους βοηθάτε με την ρουτίνα τους, να τους υπενθυμίζετε τις λίστες τους και να χρησιμοποιούν την τεχνολογία.

Στα πρώιμα στάδια της άνοιας οι άνθρωποι κάνουν σχέδια για το μέλλον, έχουν ακόμη τη δυνατότητα (την πνευματική ικανότητα) να το κάνουν. Επίσης, παίρνουν ξεκάθαρες αποφάσεις και εκφράζουν ξεκάθαρα τις επιθυμίες και τις προτιμήσεις τους.

Ποια είναι τα πρώιμα συμπτώματα της άνοιας;

Το πρώιμο στάδιο της άνοιας διαρκεί κατά μέσο όρο δύο χρόνια. Σε αυτή τη φάση τα παρακάτω συμπτώματα αρχίζουν να επηρεάζουν την καθημερινότητα του ατόμου.

1. Προβλήματα μνήμης

Οι δυσκολίες με τη μνήμη είναι ένα από τα πρώτα σημάδια της άνοιας. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να μην μπορεί να θυμηθεί πρόσφατα γεγονότα ή να χάνει συχνά πράγματα (όπως τα κλειδιά και τα γυαλιά) στο σπίτι. Η απώλεια μνήμης είναι το πρώτο και το κύριο σύμπτωμα της νόσου Αλτσχάιμερ. Επίσης, είναι σύμπτωμα, αν και λιγότερο συχνά, της πρώιμης αγγειακής άνοιας και της άνοιας με σωμάτια Lewy. Η απώλεια μνήμης δεν είναι κοινό σύμπτωμα της πρώιμης μετωποκροταφικής άνοιας.

Ένα από τα σημάδια της άνοιας, ειδικά στα πρώιμα στάδια, είναι το να ξεχνούν οι άνθρωποι πληροφορίες που άκουσαν πρόσφατα. Μπορεί να ξεχνούν σημαντικές ημερομηνίες ή γεγονότα, να κάνουν τις ίδιες ερωτήσεις ξανά και ξανά, και να στηρίζονται σε σημειώσεις για να θυμηθούν κάτι ή στα μέλη της οικογένειας για να χειριστούν τα πράγματα.

2. Δυσκολίες στη σκέψη και τον προγραμματισμό των πραγμάτων

Ένα άτομο μπορεί να μπερδεύεται πιο εύκολα και να μην μπορεί να οργανώσει πράγματα, να πάρει πολύπλοκες αποφάσεις (για παράδειγμα, για τα οικονομικά) ή να λύσει κάποιο πρόβλημα.

3. Ομιλία και επικοινωνία

Οι άνθρωποι με άνοια μπορεί να δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν ή να συμμετέχουν σε μια συζήτηση. Μπορεί να σταματούν στο μέσο της συζήτησης και να μην έχουν ιδέα πως να συνεχίσουν ή να επαναλαμβάνουν ότι λένε. Δυσκολεύονται με το λεξιλόγιο, δεν μπορούν να θυμηθούν οικεία αντικείμενα ή χρησιμοποιούν λάθος ονόματα.

Ένα άτομο μπορεί να δυσκολεύεται να βρει την σωστή λέξη σε μια συζήτηση, ή να μην μπορεί να παρακολουθήσει έναν διάλογο. Η ομιλία επίσης μπορεί να επηρεάζεται όταν κάποιος με αγγειακή άνοια έχει υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Συγκεκριμένες μορφές της πρώιμης μετωποκροταφικής άνοιας προκαλούν πρώιμα προβλήματα στη γλώσσα.

4. Κακός προσανατολισμός

Ένα άτομο μπορεί να μην αναγνωρίζει που βρίσκεται και έτσι να χάνεται, ακόμη και σε μέρη που είναι οικεία. Για αυτό και χρειάζεται ειδική διαμόρφωση του σπιτιού, ώστε να βοηθούνται οι ασθενείς στον προσανατολισμό στο χώρο.

5. Οπτικο-αντιληπτικές δυσκολίες

Αυτό προκαλεί προβλήματα στην εκτίμηση των αποστάσεων, για παράδειγμα όταν κάποιος χρησιμοποιεί σκάλες. Αυτό είναι ένα συχνό σύμπτωμα στα πρώιμα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ και από ότι στην αγγειακή άνοια ή στην μετωποκροταφική άνοια. Οι οπτικο-αντιληπτικές δυσκολίες διαφέρουν από τις οπτικές παραισθήσεις (συχνά με ζώα ή ανθρώπους) που είναι συχνό χαρακτηριστικό της άνοιας με σωμάτια Lewy.

6. Αλλαγές στη διάθεση ή στα συναισθήματα

Ένα άτομο μπορεί να είναι πιο ανήσυχο, θλιμμένο και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης. Πολύ συχνό σύμπτωμα είναι η ευερεθιστότητα, ίσως λόγω της απογοήτευσης από την απώλεια των ικανοτήτων, ή η νευρικότητα. Ένα άτομο μπορεί να απομονώνεται, να μην έχει αυτοπεποίθηση και να χάνει το ενδιαφέρον του για χόμπι ή ανθρώπους.

Τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν αλλαγές στη διάθεση και στην προσωπικότητα. Είναι καχύποπτα, καταθλιπτικά, ανήσυχα και φοβούνται. Μπορεί να εκνευρίζονται εύκολα με τους φίλους τους ή όταν κάποιος διαταράσσει τη ρουτίνα τους.

Οι αλλαγές στη συμπεριφορά δεν είναι συχνό σημάδι της άνοιας. Ένα άτομο με θέματα συμπεριφοράς με μετωποκροταφική άνοια μπορεί να χάνει τις αναστολές του και να συμπεριφέρεται κοινωνικά με ακατάλληλους τρόπους. Μπορεί επίσης να αντιδρά παρορμητικά και να χάνει την ενσυναίσθηση για τους άλλους.

Σημαντικές σωματικές αλλαγές σε αυτό το στάδιο παρατηρούνται στην άνοια με σωμάτια Lewy, όπου τα θέματα κίνησης μοιάζουν με αυτά της νόσου Πάρκινσον. Αν κάποιος με αγγειακή άνοια υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, αυτό μπορεί να αποδυναμώνει τα άκρα στη μια πλευρά.

7. Δυσκολίες στην οργάνωση ή στην επίλυση προβλημάτων

Μερικοί άνθρωποι με άνοια μπορεί να βιώνουν αλλαγές στην ικανότητα τους να ακολουθούν ένα πρόγραμμα ή να κάνουν αριθμητικές πράξεις. Ίσως να μην μπορούν να φτιάξουν μια συνταγή ή να πληρώνουν τους λογαριασμούς τους. Μπορεί να δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν και να θέλουν πολύ περισσότερο χρόνο για να κάνουν κάτι.

8. Δυσκολία στην ολοκλήρωση εργασιών της καθημερινότητας

Οι άνθρωποι με θέματα μνήμης δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν καθημερινές εργασίες. Δεν μπορούν να οδηγήσουν και να πάνε σε γνωστά μέρη, να πάνε για ψώνια ή να θυμηθούν τους κανόνες του αγαπημένου τους παιχνιδιού.

9. Σύγχυση με το χρόνο και τις τοποθεσίες

Οι άνθρωποι με άνοια μπορεί να μην θυμούνται ημερομηνίες, εποχές και το πέρασμα του χρόνου. Δυσκολεύονται να κατανοήσουν κάτι αν δεν συμβαίνει τώρα. Μερικές φορές ξεχνούν που είναι ή πως έφτασαν εκεί.

10. Δυσκολία στην κατανόηση οπτικών εικόνων και των χωρικών σχέσεων

Μερικοί άνθρωποι με άνοια μπορεί να βιώνουν οπτικές αλλαγές. Αυτό τους δυσκολεύει στην ισορροπία και στο διάβασμα. Δεν μπορούν να υπολογίσουν αποστάσεις ή να ξεχωρίσουν χρώματα ή αντιθέσεις, και αυτό προκαλεί θέματα στην οδήγηση.

11. Λανθασμένη τοποθέτηση πραγμάτων

Ένα άτομο με άνοια μπορεί να τοποθετεί τα πράγματα του σε ασυνήθιστα μέρη. Μπορεί να χάνει πράγματα και να μην μπορεί να θυμηθεί που τα έχει βάλει. Μπορεί να υποθέτει ότι οι άλλοι το κλέβουν, ειδικά όταν η νόσος εξελίσσεται.

12. Φτωχή κρίση

Τα άτομα με άνοια βιώνουν αλλαγές στην κρίση ή στη λήψη αποφάσεων. Για παράδειγμα, δεν έχουν καλή κρίση όταν διαχειρίζονται χρήματα ή δίνουν λιγότερη προσοχή στην αυτοφροντίδα τους (μπάνιο).

13. Απομόνωση από τη δουλειά ή τις κοινωνικές δραστηριότητες

Ένα άτομο με άνοια μπορεί να βιώνει αλλαγές στην ικανότητα του να συμμετέχει σε μια συζήτηση. Σαν αποτέλεσμα, μπορεί να μην συνεχίζει τα χόμπι του, τις κοινωνικές δραστηριότητες ή να μην συμμετέχει σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Μπορεί να μην έχει τη δυνατότητα να συμβαδίσει με μια ομάδα ή με μια δραστηριότητα.