Πώς το άγχος επηρεάζει το σώμα μας;

Άγχος και Σωματική Υγεία

Όλοι βιώνουμε άγχος σε κάποιες περιόδους της ζωής μας , αλλά το χρόνιο στρες μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα της ζωής μας καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες στη σωματική και ψυχική μας υγεία.

Άγχος και σωματική υγεία

Το άγχος είναι κομμάτι της ζωής. Για παράδειγμα, ίσως να νιώθετε αγχωμένοι όταν απευθύνεστε σε κοινό ή όταν δίνετε μια συνέντευξη για δουλειά. Το οξύ στρες προκαλεί γρήγορη αναπνοή και ταχυκαρδία, και η ροή του αίματος συγκεντρώνεται στον εγκέφαλο, καθώς εκείνη τη στιγμή αυτή είναι η ανάγκη. Αυτή είναι μια σωματική απόκριση και σας προετοιμάζει να αντιμετωπίσετε έντονες καταστάσεις.

Αν τα πράγματα γίνουν πολύ έντονα, ίσως να αρχίσετε να νιώθετε ότι μπορεί να λιποθυμήσετε και να έχετε ναυτία. Το υπερβολικό ή χρόνιο στρες μπορεί να έχει καταστροφική επίδραση στη σωματική και ψυχική σας υγεία.

Οι διαταραχές άγχους μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής, αλλά συνήθως εμφανίζονται στη μέση ηλικία. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν κάποια διαταραχή άγχους σε σχέση με τους άνδρες.

Οι ψυχοπιεστικές καταστάσεις της ζωής αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μιας διαταραχής άγχους. Τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινήσουν άμεσα ή ακόμη και μετά από χρόνια. Κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας μπορεί επίσης να οδηγήσει σε κάποια διαταραχή άγχους.

Υπάρχουν πολλές μορφές διαταραχών άγχους και περιλαμβάνουν:

Διαταραχή γενικευμένου άγχους

Η διαταραχή γενικευμένου άγχους χαρακτηρίζεται από έντονο στρες για μη σημαντικούς λόγους. Η διαταραχή γενικευμένου άγχους διαγιγνώσκεται όταν υπάρχει υπερβολική ανησυχία για καθημερινά πράγματα, και διαρκεί έξι μήνες ή περισσότερο. Αν η κατάσταση είναι ήπια θα μπορείτε να αντεπεξέλθετε στις υποχρεώσεις της καθημερινότητας παρόλο το άγχος, όμως σε πιο σοβαρές περιπτώσεις οι επιδράσεις στη ζωή είναι πιο έντονες και εμφανίζεται δυσλειτουργικότητα.

Διαταραχή κοινωνικού άγχους

Αυτή η διαταραχή χαρακτηρίζεται από τον φόβο που μπορεί να σας παραλύσει σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όπου σκέφτεστε ότι μπορεί οι άλλοι να σας κρίνουν ή να σας ταπεινώσουν. Αυτή η κοινωνική φοβία μπορεί να σας κάνει να νιώθετε ντροπή και να σας απομονώνει. Τυπικά η ηλικία εμφάνισης είναι γύρω στα 13 έτη. Περισσότεροι από το 1/3 των ανθρώπων με διαταραχή κοινωνικού άγχους περιμένουν μια δεκαετία ή και παραπάνω, πριν ζητήσουν βοήθεια από έναν ειδικό.

Διαταραχή μετατραυματικού στρες

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες εμφανίζεται μετά από μια τραυματική εμπειρία. Τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινήσουν άμεσα ή να καθυστερήσουν να εμφανιστούν για χρόνια. Συχνές αιτίες που προκαλούν αυτή τη διαταραχή είναι ο πόλεμος, οι φυσικές καταστροφές ή οι βίαιες επιθέσεις. Τα επεισόδια της  διαταραχής μετατραυματικού στρες μπορεί να εμφανιστούν χωρίς προειδοποίηση.

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Οι  άνθρωποι με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή έχουν ιδεοληψίες που αποτελούν σκέψεις, ιδέες, εικόνες ή παρορμήσεις αιφνίδιας εισβολής, επίμονες και επαναλαμβανόμενες που προκαλούν άγχος και είναι δύσκολο να τις σταματήσουν. Οι καταναγκασμοί είναι επαναλαμβανόμενες, σκόπιμες συμπεριφορές ή νοητικές δραστηριότητες με τελετουργικό χαρακτήρα που αποσκοπούν στην ακύρωση των ιδεοληψιών και στη μείωση του άγχους που προκαλούν οι ιδεοληψίες, ακόμη και όταν το άτομο γνωρίζει ότι δεν είναι απαραίτητες ή λογικές.

Συχνοί καταναγκασμοί είναι το πλύσιμο των χεριών, το μέτρημα ή ο συνεχής έλεγχος. Συχνές ιδεοληψίες αφορούν ανησυχίες σχετικά με την καθαριότητα, τις επιθετικές παρορμήσεις και την ανάγκη για συμμετρία.

Φοβίες

Οι διάφορες φοβίες περιλαμβάνουν το φόβο για τους κλειστούς χώρους (κλειστοφοβία), το φόβο για τα ύψη (ακροφοβία) και πολλούς ακόμη. Μπορεί να αποφεύγετε με κάθε τρόπο το αντικείμενο ή την κατάσταση που σας προκαλούν φόβο.

Διαταραχή πανικού

Αυτή η διαταραχή προκαλεί κρίσεις πανικού, ξαφνικά συναισθήματα άγχους, τρόμο ή την αίσθηση ότι έρχεται ο θάνατος. Τα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ταχυπαλμία, πόνο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή.

Οι κρίσεις πανικού μπορεί να συμβούν ανά πάσα στιγμή. Μπορείτε επίσης να έχετε και κάποια άλλη διαταραχή άγχους μαζί με τη διαταραχή πανικού.

Επιπτώσεις του στρες στο σώμα

Κεντρικό νευρικό σύστημα

Το χρόνιο στρες και οι κρίσεις πανικού μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση των ορμονών του στρες σε καθημερινή βάση. Αυτό αυξάνει τη συχνότητα συμπτωμάτων όπως ο πονοκέφαλος, η ζαλάδα και ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη.

Όταν νιώθετε αγχωμένοι και πιεσμένοι, ο εγκέφαλός σας απελευθερώνει στο νευρικό σύστημα ορμόνες και χημικές ουσίες που έχουν ως σκοπό να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε μια απειλητική για τη ζωή σας κατάσταση. Η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη είναι δύο από αυτές τις ουσίες.

Ενώ το οξύ στρες μπορεί να είναι βοηθητικό περιστασιακά, η χρόνια έκθεση στις ορμόνες του στρες μπορεί να βλάψουν τη σωματική σας υγεία μακροπρόθεσμα. Για παράδειγμα, η χρόνια έκθεση στην κορτιζόλη μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους.

Καρδιαγγειακό σύστημα

Οι διαταραχές άγχους μπορεί να προκαλέσουν ταχυκαρδία, τρέμουλο και πόνο στο στήθος. Υπάρχει αυξημένος κίνδυνος να εμφανίσετε υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση) και καρδιακά νοσήματα. Αν ήδη έχετε κάποιο νόσημα του καρδιαγγειακού, οι διαταραχές άγχους αυξάνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο.

Δέρμα

Αν υπάρχει έντονο ή χρόνιο άγχος, μπορεί να εμφανιστούν ή να επιδεινωθούν δερματικές εκδηλώσεις, όπως ακμή, διάφορα εξανθήματα στο σώμα ή νευροδερματίτιδα.

Γαστρεντερικό σύστημα

Το άγχος μπορεί επίσης να επηρεάζει το γαστρεντερικό σας σύστημα. Ίσως να έχετε κοιλιακό άλγος, ναυτία, διάρροια και άλλα συμπτώματα. Μπορεί επίσης να μην έχετε την συνηθισμένη όρεξη για φαγητό. Θεωρείται ότι υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ των διαταραχών άγχους και της ανάπτυξης του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου. Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να προκαλέσει εμετό, διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Ανοσοποιητικό σύστημα

Το άγχος προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών και ουσιών που σχετίζονται με την απόκριση στο στρες, όπως η αδρεναλίνη.

Βραχυπρόθεσμα, αυτή η διαδικασία αυξάνει τους καρδιακούς παλμούς και την αναπνοή, ώστε να φτάσει περισσότερο οξυγόνο στον εγκέφαλό σας. Με αυτό τον τρόπο προετοιμάζεστε κατάλληλα για να ανταποκριθείτε σε μια έντονη κατάσταση. Το ανοσοποιητικό σας σύστημα σας δίνει μια σύντομη ώθηση. Όταν το στρες είναι σε φυσιολογικά επίπεδα, το σώμα σας επανέρχεται σε φυσιολογική λειτουργία σύντομα αφού το στρες περάσει.

Αλλά αν είστε συνεχώς ανήσυχοι και αγχωμένοι ή αν αυτό είναι μακροχρόνιο, το σώμα σας δεν παίρνει ποτέ το σήμα για να επιστρέψει σε φυσιολογική κατάσταση. Αυτό οδηγεί σε εξασθένηση του ανοσοποιητικού σας συστήματος, και σας κάνει πιο επιρρεπείς σε λοιμώξεις και νοσήματα.

Αναπνευστικό σύστημα

Το άγχος προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή. Αν έχετε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, θα έχετε αυξημένο κίνδυνο για να νοσηλευτείτε σε νοσοκομείο για να αντιμετωπίσετε τις επιπλοκές που συνδέονται με το άγχος. Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα του άσθματος.

Άλλες επιδράσεις

Οι διαταραχές άγχους μπορεί να προκαλέσουν ψυχο-σωματικά συμπτώματα και ψυχικές διαταραχές που περιλαμβάνουν:

• Πονοκεφάλους
• Μυϊκή ένταση
• Αϋπνία
• Κατάθλιψη
• Κοινωνική απομόνωση

Αν έχετε διαταραχή μετατραυματικού στρες ίσως να βιώνετε αναδρομές και να ξαναζείτε την τραυματική εμπειρία ξανά και ξανά. Ίσως να νευριάζετε ή να τρομάζετε εύκολα, και να νιώθετε συναισθηματικά απόμακροι. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν εφιάλτες, αϋπνία και θλίψη.