Τι είναι η οικογενειακή ψυχοθεραπεία;

Οικογενειακή Ψυχοθεραπεία

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία είναι ένας κλάδος της ψυχοθεραπείας που εφαρμόζεται σε οικογένειες και ζευγάρια που θέλουν να εξελίξουν ή να επουλώσουν τις σχέσεις τους. Δίνει έμφαση στις οικογενειακές σχέσεις ως ένα σημαντικό παράγοντα που επιδρά στην ψυχολογική υγεία.

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία βασίζεται στη θεωρία ότι κάθε οικογένεια είναι μοναδική. Η κάθε οικογένεια δεν έχει μονάχα τους δικούς της τρόπους επικοινωνίας, αλλά και μια μοναδική εσωτερική δομή. Αυτά τα πρότυπα επικοινωνίας και δομής καθορίζονται από ποικίλους παράγοντες που περιλαμβάνουν τις αρχές και τις αξίες των γονέων, την προσωπικότητα κάθε μέλους της οικογένειας όπως επίσης και την επιρροή ανθρώπων έξω από το βασικό οικογενειακό κύκλο, π.χ. οι θείες, οι θείοι, τα ξαδέρφια και οι παππούδες. Κάθε μέλος της οικογένειας έχει τη δική του προσωπικότητα και η προσωπικότητα αυτή είναι αρκετά ισχυρή και επηρεάζει κάθε μέλος της οικογένειας. Στην οικογενειακή ψυχοθεραπεία σχεδιάζεται λοιπόν ένα κατάλληλο πλάνο λαμβάνοντας υπόψιν την μοναδικότητα της κάθε οικογένειας.

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία βασίζεται στις παρακάτω έννοιες:

• Κάθε μορφή αλλαγής σε οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας έχει επίδραση στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, καθώς και στην οικογενειακή δομή ως σύνολο.
• Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάποιο μέλος της οικογένειας θεωρούνται συμπτώματα ενός μεγαλύτερου προβλήματος στην οικογένεια. Η πιθανή “θεραπεία” μόνο ενός μέλους της οικογένειας (“αναγνωρισμένος ασθενής”, identified patient) θεωρείται μια μερική και αναποτελεσματική αντιμετώπιση μιας πιο σοβαρής κατάστασης που επικρατεί στην οικογένεια και η οποία χρειάζεται αντιμετώπιση σφαιρικά.

Πόσες συνεδρίες απαιτούνται;

Ο αριθμός των συνεδριών ποικίλει από οικογένεια σε οικογένεια αλλά τυπικά η οικογενειακή ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή βραχείας θεραπείας. Ο αριθμός των συνεδριών εξαρτάται από τις ανάγκες της οικογένειας και τα θέματα που υπάρχουν. Κατά μέσο όρο οι συνεδρίες κυμαίνονται από 5 μέχρι 20.

Οι θεραπευόμενοι μπορούν να σταματήσουν τις συνεδρίες οποιαδήποτε στιγμή, αν και αυτό είναι μια κοινή απόφαση που λαμβάνεται από τον ψυχοθεραπευτή και τους θεραπευόμενους , όταν έχουν επιτευχθεί οι ψυχοθεραπευτικοί στόχοι.

Ποια είναι η διάρκεια της συνεδρίας;

Μια ψυχοθεραπευτική συνεδρία τυπικά διαρκεί 45 λεπτά.

Ποιοι συμμετέχουν στις συνεδρίες;

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία περιλαμβάνει όλα τα μέλη της οικογένειας ή μπορεί να περιλαμβάνει εκείνα που έχουν την επιθυμία να συμμετέχουν. Αυτό εξαρτάται από τις ανάγκες της κάθε οικογένειας. Ωστόσο, είναι ωφέλιμο να χτιστούν και να ενισχυθούν οι σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας, καθώς οι πράξεις του ενός επηρεάζουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Έτσι τα μέλη της οικογένειας έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν τους τρόπους που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν από την οικογενειακή ψυχοθεραπεία;

Το κάθε μέλος της οικογένειας που συμμετέχει στην οικογενειακή ψυχοθεραπεία μπορεί να ωφεληθεί από αυτή. Οι ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες σας μαθαίνουν δεξιότητες που θα χρειαστείτε για να εμβαθύνετε στις οικογενειακές συνδέσεις όταν περνάτε μια δύσκολη περίοδο. Αυτές οι δεξιότητες αποτελούν εφόδιο για εσάς καθώς μπορείτε να τις εφαρμόζετε και μετά την ολοκλήρωση της ψυχοθεραπείας. Στην πραγματικότητα, αυτές οι δεξιότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο στα μέλη της οικογένειας, αλλά μπορεί να είναι χρήσιμες σε ερωτικές, φιλικές και επαγγελματικές σχέσεις.

Πώς λειτουργεί η οικογενειακή ψυχοθεραπεία;

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία είναι πολύ χρήσιμη όταν κάποιος αντιμετωπίζει προβλήματα με άλλα μέλη της οικογένειας. Αυτή η μορφή ψυχοθεραπείας είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων μέσα στις οικογένειες.  Αυτά τα προβλήματα περιλαμβάνουν:

• Οι γονείς διαφωνούν συνεχώς και υπάρχουν συγκρούσεις στη σχέση τους.
• Τα παιδιά και οι έφηβοι δεν τα πάνε καλά μεταξύ τους.
• Τα παιδιά έχουν προβλήματα στο σχολείο ή προβλήματα συμπεριφοράς.

Οι δεξιότητες ενός ψυχοθεραπευτή περιλαμβάνουν και την ικανότητά του να βοηθά και να συντονίζει τις συζητήσεις με τρόπο που θα ενισχύει την επικοινωνία, το συναισθηματικό δέσιμο και την υποστήριξη του οικογενειακού συστήματος. Τα μέλη της οικογένειας δουλεύουν μεταξύ τους για να ενισχύσουν τους δεσμούς και τις υπάρχουσες σχέσεις τους.

Η οικογενειακή ψυχοθεραπεία ενθαρρύνει τα μέλη της οικογένειας να επικοινωνούν για τις ανάγκες και τα συναισθήματά τους με καλύτερο τρόπο, είτε αυτό σημαίνει να είναι πιο ήρεμοι ή να δείχνουν κατανόηση. Η επικοινωνία και η κατανόηση είναι αμφίδρομες. Μαζί με τα συναισθήματα και τις ανάγκες, πρέπει να υπάρχει κάποιος που ακούει και να ανταποκρίνεται σε αυτά που ακούει. Όχι απλά να ακούει και να μιλά, αλλά να ακούει ενεργά και να αποκρίνεται αποτελεσματικά.

Κάποιες τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε στην οικογενειακή ψυχοθεραπεία περιλαμβάνουν:

• Πλάνα διαχείρισης της συμπεριφοράς
• Αλλαγές στη συμπεριφορά
• Ψυχοεκπαίδευση: αφορά στην εκπαίδευση των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχικό νόσημα και στις οικογένειές τους, έτσι ώστε να μπορέσουν να έχουν την στήριξη να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
• Δεξιότητες διαχείρισης των διαφωνιών
• Δεξιότητες επικοινωνίας