iTBS: νέα θεραπεία μαγνητικής διέγερσης εγκεφάλου (Theta Burst)

iTBS - θεραπεία για την ανθεκτική κατάθλιψη

Το iTBS είναι ένα θεραπευτικό πρωτόκολο μαγνητικής διέγερσης του εγκεφάλου (intermittent Theta Burst Stimulation) που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ανθεκτικών ψυχιατρικών διαταραχών (όπως η ανθεκτική κατάθλιψη). Το iTBS βασίζεται στις ίδιες αρχές και λειτουργίες με το rTMS, όμως χρησιμοποιεί τριπλούς παλμούς σε πολύ υψηλότερη συχνότητα (50hz, Theta Burst Stimulation, διέγερση θήτα) για να διεγείρει τους νευρώνες του εγκεφάλου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο χρόνος των συνεδριών να είναι πολύ μικρότερος, 3 λεπτά συγκριτικά με τα 20-40 λεπτά που χρειάζεται το rTMS.

Πως λειτουργεί το iTBS

Χρησιμοποιούνται συσκευές όπως αυτές του rTMS, σε κλινικές ή νοσοκομεία. Χρειάζονται καθημερινές συνεδρίες 3 λεπτών, για 5-6 εβδομάδες περίπου. Το iTBS λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως το rTMS, δηλαδή διεγείροντας τον προμετωπιαίο φλοιό (τις περισσότερες φορές τον έξω ραχιαίο προμετωπιαίο φλοιό DLPFC).

Τα κύματα θήτα θεωρείται πως έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν ξανά νευρωνικά μονοπάτια του εγκεφάλου που είτε έχουν γίνει πιο αδρανή (υπολειτουργούν) και «καταθλιπτικά» ή πιο υπερδραστήρια και «αγχωτικά». Η μίμηση της δραστηριότητας των κυμάτων θήτα θεωρείται ως μια εξέλιξη συγκριτικά με το rTMS για τη θεραπεία της μείζονος κατάθλιψης. Χρησιμοποιώντας διέγερση υψηλής συχνότητας (50Hz) σε ρυθμό θήτα, το iTBS μπορεί να μιμηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια τη φυσική νευρωνική δραστηριότητα του εγκεφάλου.

Η διέγερση του εγκεφάλου με αυτόν τον τρόπο έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι οδηγεί σε ενισχυμένη νευροπλαστικότητα.

Υπάρχουν δύο μορφές TBS:

• το iTBS (intermittent, με παύσεις)
• το cTBS (continuous, συνεχόμενο)

Και οι δύο μορφές χρησιμοποιούν τις ίδιες ριπές παλμών αλλά διαφέρουν στον χρονισμό, επομένως οι συνεδρίες είναι πολύ σύντομες (περίπου 3 λεπτά για το iTBS, και λιγότερο από ένα λεπτό για το cTBS).

Παρενέργειες iTBS

Η θεραπεία είναι ασφαλής, ανεκτή και γενικά με λίγες παρενέργειες. Συχνότερη παρενέργεια είναι ο πονοκέφαλος, που διαρκεί συνήθως τις πρώτες 3 ημέρες, και οι μυϊκές συσπάσεις στο πρόσωπο. Η πιο σοβαρή αλλά σπάνια παρενέργεια, είναι η κρίση επιληψίας.

Ποιο είναι καλύτερο, το rTMS ή iTBS;

Εχουν μια παρόμοια θεραπευτική αποτελεσματικότητα.

Η κλινική πραγματικότα είναι πως σε άλλους ασθενείς μπορεί να ταιριάζει καλύτερα (να είναι είτε πιο ανεκτό, με λιγότερες παρενέργειες, ή πιο αποτελεσματικό) το iTBS και σε άλλους το rTMS.

To κόστος του iTBS είναι και αυτό υψηλό, της τάξης των 1,600+ ευρώ με έξτρα κόστος για τις αναμνηστικές συνεδρίες.

Πόσο διαρκούν τα αποτελέσματα του iTBS;

Υπάρχει μεγάλο ποσοστό υποτροπής για αυτό απαιτούνται συνήθως τακτικές αναμνηστικές συνεδρίες ή/και αντικαταθλιπτικά. Όσον αφορά την κατάθλιψη συγκεκριμένα τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι:

• το 50% των ασθενών θα υποτροπιάσει μέσα σε 1 χρόνο (δηλαδή θα ξανακάνει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο), αν δεν κάνει κάποια θεραπεία συντήρησης, δηλαδή αναμνηστικές συνεδρίες συνήθως ανά 1-3 μήνες.
• και το 80% των ασθενών θα υποτροπιάσουν μέσα σε 3 χρόνια χωρίς κάποια θεραπεία συντήρησης.

Τα αποτελέσματα του rTMS σε ελάχιστους ασθενείς μπορεί να διαρκέσουν περισσότερο από ένα χρόνο.

Άλλες μέθοδοι για την αντιμετώπιση της ανθεκτικής κατάθλιψης

Υπάρχουν πολλές επιλογές για τη θεραπεία της ανθεκτικής κατάθλιψης, του μετατραυματικού στρες, ή άλλων ανθεκτικών ψυχιατρικών διαταραχών.