Μεθερπητική νευραλγία – τι είναι, πόσο διαρκεί;

Μεθερπητική νευραλγία - τι είναι, πόσο διαρκεί;

Η μεθερπητική νευραλγία είναι η πιο συχνή επιπλοκή του έρπητα ζωστήρα. Προκαλεί καυστικό πόνο στα νεύρα και στο δέρμα. Ο πόνος αυτός διαρκεί ακόμα και αφού εξαφανιστούν το εξάνθημα και οι φουσκάλες του έρπητα ζωστήρα.

Πόσο διαρκεί η μεθερπητική νευραλγία

Στην πλειοψηφία των ασθενών με μεθερπητική νευραλγία, η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι έξι μήνες έως ένα χρόνο. Ωστόσο σε ορισμένους ασθενείς τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο, ακόμα και για αρκετά χρόνια, ή σπανίως μπορεί να είναι μόνιμα (συνήθως σε ηλικιωμένους ασθενείς).

Ο κίνδυνος ανάπτυξης μεθερπητικής νευραλγίας αυξάνεται με την ηλικία. Περίπου το 30% των ατόμων ηλικίας 55-59 ετών, το 50% των ατόμων άνω των 60 ετών και το 70% των ατόμων άνω των 70 ετών εξακολουθούν να έχουν νευρικό πόνο 4 εβδομάδες μετά την εμφάνιση έρπητα ζωστήρα.

Η διάρκεια της μεθερπητικής νευραλγίας φαίνεται να είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες.

Συμπτώματα έρπη ζωστήρα και μεθερπητικής νευραλγίας

Συχνά ο πόνος αρχίζει πριν εμφανιστεί το εξάνθημα του έρπη ζωστήρα, και συχνά συνοδεύεται από πυρετό, κάψιμο και φαγούρα στην περιοχή, κεφαλαλγία, γαστρεντερικές διαταραχές και κακή διάθεση. Η οξεία φάση του έρπη ζωστήρα συνήθως διαρκεί μία έως και έξι εβδομάδες. Το εξάνθημα του έρπητα ζωστήρ είναι αρχικά κόκκινες κηλίδες οι οποίες αργότερα παίρνουν την μορφή φυσαλίδας με διαυγές υγρό και εμφανίζονται κατά μήκος των νεύρων που έχουν προσβληθεί. Αυτό είναι συνήθως σε μια ζώνη γύρω από τον κορμό του σώματος, πιο συχνά στη μία πλευρά.

Σε ποσοστό 20% περίπου, οι ασθενείς παρουσιάζουν παρατεταμένο πόνο που διαρκεί πολλούς μήνες μετά την εξαφάνιση του εξανθήματος του έρπητα ζωστήρα, στην οποία περίπτωση μιλάμε για μεθερπητική νευραλγία. Ο πόνος της μεθερπητικής νευραλγίας περιγράφεται από τους ασθενείς ως συνεχής και ανυπόφορος, και συχνά δεν υποχωρεί ούτε κατά την διάρκεια του ύπνου. Τα συμπτώματα της μεθερπητικής νευραλγίας συνήθως περιορίζονται στην περιοχή του δέρματος όπου πρωτοεμφανίστηκε ο έρπητας ζωστήρας.

Τα συμπτώματα της μεθερπητική νευραλγίας περιλαμβάνουν:

• Πόνο που διαρκεί τρεις μήνες ή περισσότερο μετά την επούλωση του εξανθήματος του έρπητα ζωστήρα. Ο πόνος συνήθως είναι σαν κάψιμο, αλλά ορισμένοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν έντονους οξύς πόνους, σαν από μαχαίρι.
• Μεγάλη ευαισθησία ακόμα στο άγγιγμα: τα άτομα με μεθερπητική νευραλγία συχνά δεν αντέχουν ούτε το άγγιγμα των ρούχων στο προσβεβλημένο δέρμα.
• Έντονο κνησμό ή απώλεια της αίσθησης: λιγότερο συχνά, η μεθερπητική νευραλγία μπορεί να προκαλέσει έντονο αίσθημα κνησμού ή μούδιασμα.

Ο κίνδυνος μεθερπητικής νευραλγίας γίνεται χαμηλότερος εάν αρχίσετε να παίρνετε αντιικά φάρμακα μέσα σε 72 ώρες από την εμφάνιση του εξανθήματος του έρπητα ζωστήρα.

Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει σαφές ιστορικό εξανθήματος από έρπητα ζωστήρα, η αύξηση των επιπέδων αντισωμάτων στις εξετάσεις αίματος μπορεί να επιβεβαιώσει την προηγούμενη λοίμωξη από τον ιό του έρπητα ζωστήρα.

Επιπλοκές μεθερπητικής νευραλγίας

Η μεθερπητική νευραλγία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινή ζωή με διάφορους τρόπους. Οι ασθενείς με μεθερπητική νευραλγία μπορεί να δυσκολεύονται σε δραστηριότητες της καθημερινότητας, όπως το μπάνιο, το ντύσιμο και το φαγητό, αλλά και σε άλλες δραστηριότητες όπως ταξίδια, δουλειές του σπιτιού και ψώνια. Ως εκ τούτου τα άτομα με μεθερπητική νευραλγία μπορεί να αναπτύξουν ψυχολογικά προβλήματα λόγω αυτών των περιορισμών ή/και του χρόνιου πόνου. Αυτό εξαρτάται από το πόσο διαρκεί η μεθερπητική νευραλγία, πόσο επώδυνη είναι και πόσο επηρεάζεται η ζωή του ανθρώπου. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Κατάθλιψη
• Αϋπνία, διαταραχές ύπνου
• Κόπωση
• Μείωση της όρεξης για φαγητό

Αιτίες

Ο ιός της ανεμοβλογιάς προκαλεί τον έρπητα ζωστήρα. Εάν εμφανίσετε ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει στο σώμα σας για το υπόλοιπο της ζωής σας. Ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα φάση αλλά μπορεί να ενεργοποιηθεί ξανά και να προκαλέσει έρπητα ζωστήρα. Αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία. Ο κίνδυνος αυξάνεται επίσης εάν κάτι μειώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα φάρμακα χημειοθεραπείας για τη θεραπεία του καρκίνου ή το έντονο και χρόνιο στρες.

Η μεθερπητική νευραλγία είναι ένα σύνδρομο χρόνιου περιφερικού νευροπαθητικού πόνου, και παρουσιάζεται όταν οι νευρικές ίνες καταστραφούν κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης έρπητα ζωστήρα. Οι κατεστραμμένες νευρικές ίνες δεν μπορούν να στείλουν μηνύματα από το δέρμα στον εγκέφαλο, αλλά αντίθετα, τα μηνύματα μπερδεύονται και γίνονται υπερβολικά έντονα. Αυτό προκαλεί τη μεθερπιτική νευραλγία (πόνο) που μπορεί να διαρκέσει μήνες ή ακόμα και χρόνια.

Παράγοντες κινδύνου

Με τον έρπητα ζωστήρα, πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο μεθερπητικής νευραλγίας είναι:

• Ηλικία: μεγαλύτερη από 60 έτη.
• Πόσο βαριά ήταν η κλινική εικόνα του έρπητα ζωστήρα: αν υπήρχε ένα έντονο εξάνθημα και πόνος που εμπόδιζαν τις καθημερινές δραστηριότητες.
• Άλλη ασθένεια: αν υπάρχει μια χρόνια ασθένεια, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.
• Το σημείο που εμφανίστηκε ο έρπητας ζωστήρας: στο πρόσωπο ή στον κορμό.
• Καθυστέρηση στη θεραπεία του έρπητα ζωστήρα: αν δεν ξεκινήσατε να παίρνετε αντιιικά φάρμακα εντός 72 ωρών από την εμφάνιση του εξανθήματος σας.
• Χωρίς εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα: αν δεν είχατε εμβολιαστεί για τον έρπητα ζωστήρα.

Πρόληψη

Το εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην πρόληψη του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας. Το εμβόλιο οποίο μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης του έρπητα ζωστήρα κατά 50%, ενώ μειώνει επίσης την ένταση του πόνου σε περίπτωση που εμφανισθεί η μεθερπητική νευραλγία.

Η λήψη ενός κορτικοστεροειδούς από του στόματος επί της εμφάνισης του έρπη ζωστήρ μπορεί να προσφέρει κάποια οφέλη στη μείωση του πόνου του έρπητα ζωστήρα και της πιθανότητας εμφάνισης μεθερπητικής νευραλγίας.

Αντιμετώπιση μεθερπητικής νευραλγίας

Συχνά χρειάζεται ένας συνδυασμός θεραπειών για να ανακουφιστεί ο πόνος, καθώς δεν υπάρχει μία ειδική θεραπεία που να ανακουφίζει τον πόνο της μεθερπητικής νευραλγίας για όλους.

Δερματικά επιθέματα λιδοκαΐνης

Αυτά είναι μικρά επιθέματα (patch) που μοιάζουν με επίδεσμο. Περιέχουν το αναλγητικό φάρμακο λιδοκαΐνη. Αυτά τα επιθέματα μπορούν να κοπούν ώστε να ταιριάζουν μόνο στην πληγείσα περιοχή. Βάζετε τα έμπλαστρα στην περιοχή του δέρματος που είναι επώδυνη, με σκοπό την βραχυπρόθεσμη ανακούφιση.

Έμπλαστρο καψαϊκίνης

Η καψαϊκίνη (capsaicin) προέρχεται από τους σπόρους της καυτερής πιπεριάς τσίλι. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα έμπλαστρο (πχ Qutenza, capsaicin 8%) για την ανακούφιση του πόνου. Ένας ειδικά εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας τοποθετεί το έμπλαστρο στο δέρμα σας, και η διαδικασία διαρκεί περίπου δύο ώρες. Το έμπλαστρο μειώνει τον πόνο για έως και τρεις μήνες. Εάν λειτουργεί, μπορείτε να λαμβάνετε ένα νέο έμπλαστρο κάθε τρεις μήνες.

Τα επιθέματα καψαϊκίνης έχουν κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τα υπόλοιπα φάρμακα για την αντιμετώπιση του πόνου. Ενώ είναι εξίσου αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του πόνου, οι παρενέργειες της καψαϊκίνης είναι μόνο τοπικές και περιλαμβάνουν συνήθως τοπικό αίσθημα καύσους και ερύθημα. Το αίσθημα καύσους μπορεί να αντιμετωπιστεί με την τοποθέτηση πάγου στην περιοχή, ενώ το ερύθημα παρέρχεται εντός 48 ωρών συνήθως.

Όσο νωρίτερα από την αρχή του χρόνιου περιφερικού νευροπαθητικού πόνου εφαρμοσθεί το επίθεμα καψαϊκίνης, τόσο το καλύτερο είναι το κλινικό αποτέλεσμα.

Αντιεπιληπτικά

Ορισμένα αντιεπιληπτικά φάρμακα μπορούν επίσης να ανακουφίσουν τον πόνο της μεθερπητικής νευραλγίας. Αυτά περιλαμβάνουν για παράδειγμα την γκαμπαπεντίνη (Neurontin) και πρεγκαμπαλίνη (Lyrica). Αυτά τα φάρμακα ηρεμούν τα τραυματισμένα νεύρα.

Αντικαταθλιπτικά

Ορισμένα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της μεθερπητικής νευραλγίας. Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν στον χρόνιο πόνο ακόμα και όταν δεν έχετε κατάθλιψη, καθώς επηρεάζουν τον εγκέφαλο στο πως ερμηνεύει τον χρόνιο πόνο. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν:

• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά φάρμακα (TCA) όπως η Νορτριπτυλίνη και η Αμιτριπτυλίνη
• Νεότερα αντικαταθλιπτικά SNRI φάρμακα όπως η Ντουλοξετίνη (Cymbalta) και η Βενλαφαξίνη (Efexor)

Οι γιατροί συνήθως συνταγογραφούν αντικαταθλιπτικά για τη μεθερπητική νευραλγία σε μικρότερες δόσεις από συνήθως ό,τι για την κατάθλιψη.

Οπιοειδή παυσίπονα

Τα οπιοειδή είναι πολύ ισχυρά παυσίπονα που μπορεί να συνταγογραφήσει μόνο ένας γιατρός. Μερικοί ασθενείς με μεθερπητική νευραλγία μπορεί να χρειαστούν φάρμακα που περιέχουν τραμαδόλη, οξυκωδόνη ή μορφίνη. Ένα οπιοειδές μπορεί να συνταγογραφηθεί για μεθερπητική νευραλγία μόνο εάν οι ηπιότερες θεραπείες δεν έχουν αποδώσει.

Βελονισμός

Ο βελονισμός μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του νευροπαθητικού πόνου και της μεθερπητικής νευραλγίας, και μπορεί επίσης να βελτιώσει ψυχικές διαταραχές όπως το άγχος και η κατάθλιψη που σχετίζονται με τις υποτροπές του έρπη ζωστήρ. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι ο βελονισμός, συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτροβελονισμού, μπορεί να μειώσει την ένταση του πόνου, να ανακουφίσει το άγχος και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε ασθενείς με μεθερπητική νευραλγία.

Ομοιοπαθητική

Η ομοιοπαθητική μπορεί να βοηθήσει γενικά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, και κατά συνέπεια να βοηθήσει στην μείωση του πόνου και τη διάρκεια της μεθερπητικής νευραλγίας. Υπάρχουν πολλά ομοιοπαθητικά φάρμακα που μπορούν να είναι χρήσιμα στην αντιμετώπιση της μεθερπητικής νευραλγίας (όπως Arsenicum, Mezereum, Sticta, Kalmia, Ranunculus, κα) ωστόσο αυτά συνταγογραφούνται εξατομικευμένα αναλόγως τα ιδιαίτερα συμπτώματα του ασθενούς και της ιδιοσυγκρασίας του.

Άλλες θεραπείες

Οι απλές κρέμες με καψαϊκίνη μπορεί να ανακουφίσουν τον πόνο της μεθερπητικής νευραλγίας. Η καψαϊκίνη μπορεί να προκαλέσει αίσθημα καύσου και μπορεί να ενοχλήσει το δέρμα σας, για αυτό χρειάζεται προσοχή στην εφαρμογή της. Αυτές οι παρενέργειες συνήθως εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου. Αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε μόνο μια μικρή ποσότητα όταν το δοκιμάζετε για πρώτη φορά. Προσπαθήστε να μην παίρνετε κρέμα καψαϊκίνης σε μέρη του σώματός σας που δεν έχουν συμπτώματα και να φοράτε γάντια όταν τις χρησιμοποιείτε και να πλύνετε τα χέρια σας μετά.