Πως μπορούμε να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε υπερβολικά

Υπερβολική σκέψη

Η υπερβολική σκέψη (υπερανάλυση και μηρυκασμός) δεν θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε πράγματα που είναι πέρα από τον έλεγχο σας. Για αυτό μην προσπαθείτε συνεχώς να ελέγχετε όσα συμβαίνουν  και απολαύστε την κάθε στιγμή στη ζωή σας.

Εμπιστευτείτε τη στιγμή και επιτρέψτε στη ζωή να ξεδιπλωθεί γύρω σας. Αν υπεραναλύετε συνεχώς όσα συμβαίνουν, τότε σταματήστε αυτή τη συμπεριφορά και έτσι θα νιώσετε ότι απελευθερώνεστε.

Η υπερβολική σκέψη είναι μια συνήθεια που περιλαμβάνει την υπερανάλυση για το οτιδήποτε, για τα πολύ μικρά πράγματα. Η υπερανάλυση είναι επίσης γνωστή ως “ανάλυση-παράλυση” επειδή όταν κάποιος σκέφτεται τόσο πολύ μένει κολλημένος στις σκέψεις του και εμποδίζει τον εαυτό του να αναλάβει δράση.

Η υγιής σκέψη, ανοίγει το μυαλό και βοηθά στην ωρίμανση και στην εξέλιξη μας. Όμως η υπερβολική σκέψη μετατοπίζει την ισορροπία στην αδυναμία, στην αβοηθητότητα και έτσι το μυαλό μας δεν είναι ανοιχτό να δεχτεί νέες θετικές επιλογές.

Η υπερβολική σκέψη υπάρχει παντού γύρω μας. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική σκέψη επικρατεί στους νέους ανθρώπους (25-35 ετών) και στους ανθρώπους της μέσης ηλικίας (45-55 ετών). Επίσης η υπερανάλυση παρατηρείται περισσότερο στις γυναίκες. Αλλά η τόση σκέψη μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη και το άγχος, η συναισθηματική πίεση και οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.

Χαρακτηριστικές συμπεριφορές ενός ατόμου που σκέφτεται υπερβολικά

• Οι σκέψεις τρέχουν μέσα στο μυαλό σας, κρίνετε και αναλύετε όσα είπατε και κάνατε χθες, τρομοκρατήστε στη σκέψη ότι είστε άσχημοι, και σκέφτεστε ότι ένα φοβερό μέλλον σας περιμένει.
• Αμφισβητείτε τις αποφάσεις σας, σκέφτεστε ότι ίσως πήρατε τη λάθος απόφαση ή χρονοτριβείτε συνεχώς για τις επόμενες.
• Αναλύετε τι σημαίνουν όσα λένε ή κάνουν οι φίλοι σας ή οι συνεργάτες σας.
• Δυσκολεύεστε να αποφασίσετε τι θα αναρτήσετε στα social media , και ανησυχείτε ότι οι άλλοι θα ποστάρουν κάτι καλύτερο από εσάς ή ότι θα πάρετε λιγότερα likes.
• Διαβάζετε ξανά και ξανά ένα κείμενο για να καταλάβετε το πραγματικό νόημα πίσω από το μήνυμα.
• Τα “πρέπει” και το “τι θα συνέβαινε εάν” κατακλύζουν τη σκέψη σας, σαν μια αόρατη δύναμη που ορίζει τη ζωή σας και τα θέλω σας.
• Δεν κοιμάστε καλά, επειδή αναμασάτε τις σκέψεις σας και η ανησυχία σας κρατά ξύπνιους όλη τη νύχτα.
• Νιώθετε άσχημα και κατηγορείτε τον εαυτό σας για κάθε σας ατέλεια.
• Μερικές φορές πίνετε πάρα πολύ για να ηρεμήσετε από τις πολλές σκέψεις.
• Δεν είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας επειδή είστε απασχολημένοι με το τι θέλουν , τι χρειάζονται και τι σκέφτονται οι άλλοι.

Κατανοήστε γιατί σκέφτεστε υπερβολικά

Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιοι άνθρωποι σκέφτονται υπερβολικά και κάποιοι άλλοι αφήνουν τη ζωή να προχωρά. Οι ρίζες της υπερανάλυσης μπορεί να προέρχονται από τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας και τη σχέση με τους γονείς σας σας (ή τους φροντιστές σας γενικότερα).

Όταν φτάνουμε στο αναπτυξιακό επίπεδο όπου αναπτύσσεται η δική μας θέληση και η αυτονομία μας (προσχολική ηλικία), ο τρόπος με τον οποίο μας αντιμετωπίζουν μπορεί να καθορίσει την αυτοπεποίθησή μας και τις ικανότητές μας. Εάν ένας γονέας σας κακομεταχειριζόταν και δεν σας άφηνε να δοκιμάσετε νέα πράγματα ή να έχετε δικές σας σκέψεις, ίσως να αρχίσατε να αμφιβάλλετε για τον τρόπο σκέψης σας. Αν ένας γονέας σας ασκούσε συνεχώς κριτική και σας έκανε να νιώθετε ανεπαρκείς σε οτιδήποτε κάνατε, ίσως να ξεκινήσατε να αμφιβάλλετε για τις ικανότητες σας. Η υπερβολική σκέψη σας κρατά παγιδευμένους χωρίς να αναλαμβάνετε δράση.

Ίσως σαν παιδί να μην καταφέρατε να διαμορφώσετε τη δική σας ταυτότητα. Ίσως να είχατε δεύτερες σκέψεις για αυτό που θέλουν οι γονείς σας, θέλατε να αποφύγετε την τιμωρία ή να εξασφαλίσετε την προσοχή τους. Με τον καιρό χάσατε την επαφή με όσα θέλατε πραγματικά, χρειαζόσασταν και σκεφτόσασταν. Και επίσης ίσως να φοβόσασταν την ντροπή ή την ταπείνωση όταν κάνατε κάτι δημόσια που οι άλλοι θα το κατέκριναν. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση, αμφιβολίες και φόβο για να δράσετε.

Τρόποι αντιμετώπισης της υπερβολικής σκέψης

Αν θέλετε να ελέγξετε την υπερβολική σκέψη, υπάρχουν κάποιοι αποτελεσματικοί τρόποι που θα σας βοηθήσουν:

Βγείτε από το μυαλό σας

Αυτό είναι το νούμερο ένα αντίδοτο στην υπερβολική σκέψη. Οτιδήποτε και αν χρειαστεί για να βγείτε από το κεφάλι σας, κάντε το. Αυτό μπορεί να είναι έντονη άσκηση, μια βόλτα στο πάρκο ή μια δραστηριότητα που δεν απαιτεί τόση σκέψη. Μπορεί να θέλετε να μαγειρέψετε, να ζωγραφίσετε, να κάνετε χειροτεχνίες ,να φτιάξετε πάζλ, οτιδήποτε είναι αυτό που σας χαλαρώνει.

Νιώστε τις αισθήσεις σας

Βρείτε τρόπους να συντονίζεστε με τις αισθήσεις σας, δείτε όμορφα πράγματα, ακούστε την αγαπημένη σας μουσική, ανάψτε αρωματικά κεριά, μαγειρέψτε για τον εαυτό σας το αγαπημένο σας φαγητό, ή κάντε ένα ζεστό μπάνιο. Φροντίστε το σώμα σας και δώστε στο μυαλό σας χρόνο να ξεκουραστεί.

Συνειδητότητα

Οι τεχνικές συνειδητότητας μπορούν  να σας βοηθήσουν να διαμορφώσετε τις σκέψεις σας. Μπορούν να σας βοηθήσουν να σκέφτεστε πιο ήρεμα και να αφήνετε τις σκέψεις σας να περνούν από το μυαλό σας όπως τα σύννεφα στον καθαρό ουρανό. Η συνειδητότητα μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να είστε παρόντες στο τώρα και όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή, αντί να σκέφτεστε συνεχώς το μέλλον.

Περιορίστε το χρόνο που σκέφτεστε

Δεν είναι ανάγκη να σταματήσετε να σκέφτεστε. Αλλά αντί να επιτρέπετε στις σκέψεις σας να κατακλύζουν την ημέρα σας, ορίστε συγκεκριμένο χρόνο που θα σκέφτεστε και θα συλλογίζεστε.

Καταγράψτε τις σκέψεις σας

Αντί να έχετε τις σκέψεις στο μυαλό σας, μπορείτε να τις γράψετε σε ένα ημερολόγιο ή να έχετε ένα βάζο σκέψεων που θα μπορείτε να βάζετε μέσα κάθε σκέψη σας. Με αυτό τον τρόπο, δεν χρειάζεται να τις κρατάτε.

Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας

Όλα αυτά τα χρόνια που κάνετε δεύτερες σκέψεις και σκέφτεστε συνέχεια και αναλύετε τα πάντα ίσως να έχετε πνίξει τη δική σας εσωτερική φωνή. Ίσως να μην ξέρετε πως είναι. Για  να εμπιστευτείτε το ένστικτό σας χρειάζεται χρόνος,  υπομονή, στροφή προς τα αληθινά σας συναισθήματα και αυτό είναι ένα βήμα για να σταματήσετε να υπεραναλύετε τα πάντα.

Μιλήστε με έναν ψυχοθεραπευτή

Αν οι υπερβολικές σκέψεις κατακλύζουν τη ζωή σας και νιώθετε ότι συνεχώς επαναλαμβάνεται ένας φαύλος κύκλος κατάθλιψης ή άγχους εξαιτίας των σκέψεων σας, τότε μιλήστε σε έναν ψυχοθεραπευτή ώστε να σας βοηθήσει να βρείτε το νόημα στη ζωή σας. Η ψυχοθεραπεία θα σας βοηθήσει να βρείτε την ταυτότητά σας και να δημιουργήσετε ισχυρά θεμέλια για να ζείτε στο τώρα και όχι να ανησυχείτε συνεχώς για το μέλλον.