Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο μετά την απιστία
Η αποκάλυψη της απιστίας αποτελεί μια σημαντική ψυχολογική αλλαγή στη ζωή σας. Πυροδοτεί έναν καταιγισμό συναισθημάτων που σαρώνει το μυαλό και την καρδιά σας. Όμως, τι συμβαίνει στον εγκέφαλο μετά την απιστία; Σε αντίδραση στην αποκάλυψη της απιστίας, ο εγκέφαλος μπαίνει σε κατάσταση εγρήγορσης. Απελευθερώνει ορμόνες του στρες στον οργανισμό. Αυτή η έκρηξη πυροδοτεί μια θύελλα έντονων συναισθημάτων όπως το σοκ, ο θυμός και η έντονη θλίψη. Επιπλέον, οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο των συναισθημάτων υπερλειτουργούν, και αυτό δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο εμμονικών σκέψεων για την απιστία.
Πώς Αντιδρά ο Εγκέφαλος στην Προδοσία;
Όταν ανακαλύπτεται μια απιστία, ο εγκέφαλος την αντιλαμβάνεται ως άμεση απειλή. Η αμυγδαλή, το κέντρο συναγερμού του εγκεφάλου, ενεργοποιείται άμεσα, πυροδοτώντας την απελευθέρωση ορμονών στρες όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη.
Κάθε φύλο μπορεί να εμφανίζει διαφορετικές αντιδράσεις στην απιστία. Οι άνδρες μπορεί να έχουν πιο έντονες σωματικές αντιδράσεις όπως η ταχυπαλμία και η αυξημένη αρτηριακή πίεση. Ενώ οι γυναίκες έχουν πιο έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις.
Πιθανές Σωματικές Εκδηλώσεις
Οι επιπτώσεις της απιστίας εκτείνονται πέρα από τα συναισθήματα. Μπορεί να συνδέονται με διάφορες σωματικές εκδηλώσεις. Οι ορμόνες του στρες που απελευθερώνονται στην αποκάλυψη της απιστίας μπορεί να έχουν σημαντικές επιδράσεις στο σώμα. Για παράδειγμα, αυξάνουν το ρυθμό της καρδιάς, την αρτηριακή πίεση και μπορεί να συνδέονται με δυσκολίες στον ύπνο. Το χρόνιο στρες που προκαλείται από τη συνεχή συναισθηματική πίεση μπορεί να συνδέεται με αλλαγές στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, και έτσι καθιστά πιο ευάλωτους τους ανθρώπους σε ασθένειες και λοιμώξεις. Το κόστος της συναισθηματικής αναστάτωσης και της σωματικής εξάντλησης συμβάλλει στα συναισθήματα κόπωσης, λήθαργου.
Ψυχολογικές Επιδράσεις
Η αποκάλυψη της απιστίας και της προδοσίας προκαλεί συναισθήματα ανασφάλειας και βαθιάς θλίψης. Η αποκάλυψη της απιστίας σημαίνει ότι χάνεται η εμπιστοσύνη σε ένα ζευγάρι και αυτό οδηγεί σε αμφισβήτηση της αυταξίας και συναισθήματα αβεβαιότητας για τις μελλοντικές σχέσεις.
Τα άτομα που έχουν βιώσει την απιστία χάνουν την εμπιστοσύνη στο σύντροφο τους, και αυτό επηρεάζει την ικανότητα να εμπιστευτούν άλλους ανθρώπους στο μέλλον. Μια απιστία μπορεί να αποκαλύψει συναισθήματα ανεπάρκειας και αμφιβολιών για τον εαυτό, που οδηγούν σε αμφισβήτηση της αξίας.
Συναισθηματικές Συνέπειες της Απιστίας
Προδοσία: οδηγεί σε συναισθήματα σοκ, θυμού. Αποτελεί μια παραβίαση της εμπιστοσύνης, και έτσι ένα άτομο αναρωτιέται για την αυθεντικότητα της σχέσης του. Η συνειδητοποίηση ότι ο σύντροφος έχει απιστήσει οδηγεί σε μια βαθιά αίσθηση απογοήτευσης και συναισθηματικού πόνου.
Ανασφάλεια: τα άτομα μπορεί να αμφιβάλλουν για την ελκυστικότητα τους, την γοητεία τους και την αξία τους ως σύντροφοι. Η προδοσία κλονίζει την αυτοπεποίθηση και την ικανότητα να κρίνει κάποιος με ακρίβεια τις προθέσεις των άλλων. Αυτή η ανασφάλεια επηρεάζει την επικοινωνία και τις σχέσεις με τους φίλους, την οικογένεια, τους συναδέλφους.
Άγχος: ο φόβος ότι κάποιος μπορεί να πέσει ξανά θύμα προδοσίας προκαλεί έντονο άγχος και εγρήγορση. Τα θύματα είναι συνεχώς σε εγρήγορση, ψάχνουν για σημάδια εξαπάτησης, και συνέχεια νιώθουν ανήσυχα. Αυτή η συνεχής κατάσταση συναγερμού μπορεί να είναι εξουθενωτική. Στη θεραπευτική διαδικασία, η αναγνώριση αυτής της υπεραγρύπνησης αποτελεί το πρώτο βήμα για τη ρύθμιση του άγχους. Το άγχος για τις μελλοντικές σχέσεις και η αβεβαιότητα για το αν θα μπορέσουν ξανά να εμπιστευτούν ένα άτομο συμβάλλει στα συναισθήματα ανησυχίας.
Μακροχρόνιες Επιπτώσεις στην Ψυχική Υγεία
Κατάθλιψη: η απιστία μπορεί να προκαλέσει πολλά συναισθήματα, όπως η θλίψη, η απελπισία. Η προδοσία πονά βαθιά, και τα θύματα νιώθουν την απώλεια και το πένθος. Μπορεί να χάνουν το ενδιαφέρον τους για δραστηριότητες που απολάμβαναν, να εμφανίζουν αλλαγές στην όρεξη και στον ύπνο, και να μην μπορούν να συγκεντρωθούν. Το συναισθηματικό κόστος της απιστίας μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να συνδέεται με καταθλιπτικά συμπτώματα που χρήζουν αξιολόγησης.
Ενοχές και ντροπή: δεν είναι ασυνήθιστο πολλοί άνθρωποι να κατηγορούν τον εαυτό τους για την απιστία του συντρόφου τους, ακόμη και αν το λάθος είναι του άπιστου συντρόφου. Αυτή η λανθασμένη αίσθηση ευθύνης τροφοδοτεί τα συναισθήματα ενοχών και ντροπής, και συμβάλλει στο συναισθηματικό φορτίο. Σκέφτονται αν θα μπορούσαν να κάνουν κάτι διαφορετικά για να κατανοήσουν καλύτερα τη δυναμική της σχέσης ή αν κατα κάποιο τρόπο την αξίζουν. Αυτά τα συναισθήματα ενοχών και ντροπής υπονομεύουν την αυτοεκτίμηση και δυσκολεύουν την επούλωση.
Απώλεια εμπιστοσύνης: η απιστία καταστρέφει την εμπιστοσύνη στη σχέση και είναι δύσκολο κάποιος να προχωρήσει σε νέες σχέσεις. Η αίσθηση της προδοσίας κάνει τα άτομα να φοβούνται μην πληγωθούν ξανά. Δυσκολεύονται να πιστέψουν οποιονδήποτε, και αυτό δημιουργεί εμπόδια στις ουσιαστικές σχέσεις. Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης απαιτεί χρόνο, προσπάθεια, δέσμευση.
Απώλεια ταυτότητας: μια απιστία μπορεί να επηρεάζει την αίσθηση της ταυτότητας ενός ατόμου και να οδηγεί σε υπαρξιακά ερωτήματα για το ποιος είναι πραγματικά. Η προδοσία κλονίζει την αίσθηση του εαυτού, δημιουργώντας συναισθήματα σύγχυσης και προκαλώντας κρίση ταυτότητας. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται αν γνωρίζουν πραγματικά τον εαυτό τους ή αν η ταυτότητα τους βασίζεται σε ένα ψέμα. Αυτή η απώλεια της ταυτότητας μπορεί να είναι βαθιά ανησυχητική και να απαιτεί δουλειά με τον εαυτό.
Απιστία και αυτοεκτίμηση
Η απιστία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την αυτοεκτίμηση. Τα θύματα αναρωτιούνται τι έκαναν λάθος ή γιατί δεν ήταν αρκετά για το σύντροφο τους . Τροφοδοτεί τα συναισθήματα ανεπάρκειας και τις αμφιβολίες για τον εαυτό. Η προδοσία της απιστίας πλήττει τον πυρήνα της ταυτότητας, και κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν ότι δεν αξίζουν την αγάπη και την εκτίμηση. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια.
Η επούλωση από μια απιστία απαιτεί υπομονή, αυτοσυμπόνια και υποστήριξη. Στην κλινική μου εμπειρία, παρατηρώ ότι τα άτομα που επιτρέπουν στον εαυτό τους να νιώσει το πένθος της απώλειας τείνουν να επουλώνονται πιο αποτελεσματικά. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον για να εξερευνήσετε τα συναισθήματα σας και να επεξεργαστείτε τον πόνο της προδοσίας. Με την κατάλληλη υποστήριξη, μπορείτε να εργαστείτε πάνω στις αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό σας.
Ο πόνος της απιστίας υποχωρεί ποτέ;
Αν και η ένταση του πόνου υποχωρεί με τον καιρό, οι συναισθηματικές πληγές της απιστίας μένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Βέβαια, ο χρόνος που χρειάζεται κάθε άνθρωπος για να αισθανθεί καλύτερα είναι κάτι τελείως μοναδικό. Με την σωστή υποστήριξη και καθοδήγηση, πολλά άτομα σταδιακά προχωρούν και βρίσκουν ηρεμία.
Μπορεί να σας αλλάξει η απιστία;
Η απιστία κλονίζει την αίσθηση της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας και σας κάνει να νιώθετε ευάλωτοι και αβέβαιοι. Μπορεί να αμφιβάλλετε για την αξία σας, να σκέφτεστε τι θα μπορούσατε να έχετε κάνει διαφορετικά για να κατανοήσετε καλύτερα τη δυναμική της σχέσης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι πράξεις του συντρόφου σας δεν σας καθορίζουν. Η επούλωση από την απιστία είναι ένα ταξίδι εξερεύνησης του εαυτού. Η αποκάλυψη της απιστίας μπορεί να αλλάξει συγκεκριμένα κομμάτια της ζωή σας, αλλά δεν καθορίζει το ποιοι είστε ή το μέλλον σας.
Χρειάζεται κουράγιο, υπομονή και αυτοσυμπόνια για να επουλωθείτε. Για να καταλάβετε ότι αξίζετε την αγάπη και το σεβασμό, ανεξάρτητα από τις πράξεις των άλλων. Είναι δυνατό να προχωρήσετε στο μέλλον με αυτοπεποίθηση και ελπίδα, μετά από μια προδοσία. Επενδύστε στην επούλωση και στην εξέλιξη σας.
Μπορεί μια σχέση να συνεχιστεί μετά από μια απιστία;
Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ερώτηση. Αν και είναι δυνατό μια σχέση να επουλωθεί μετά από μια απιστία, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι χρειάζεται κόπος και προσπάθεια για να συμβεί αυτό. Μια απιστία αλλάζει όλη τη σχέση, αφήνει πίσω της πληγές που αλλάζουν τη δυναμική ανάμεσα στους συντρόφους. Αλλά με αφοσίωση, δέσμευση, επικοινωνία και τη σωστή καθοδήγηση, τα ζευγάρια μπορούν να επουλωθούν και να ενδυναμώσουν τη σχέση τους.
Μπορεί να επουλωθεί μια σχέση μετά από απιστία;
Ναι, με δέσμευση, επικοινωνία και ψυχοθεραπευτική υποστήριξη, πολλά ζευγάρια ανασυγκροτούν την εμπιστοσύνη τους. Η ψυχοθεραπεία συνιστάται έντονα, ιδίως όταν εμφανίζονται άγχος, κατάθλιψη ή δυσκολίες εμπιστοσύνης.
Αν βιώνετε επίμονα συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης, αϋπνίας ή δυσκολίας συγκέντρωσης μετά από μια απιστία, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε ψυχίατρο ή ψυχοθεραπευτή. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη χρόνιων ψυχολογικών επιπτώσεων.
Βιβλιογραφία
- 1.De Boer, A., et al. (2012). Love is more than just a kiss: A neurobiological perspective on pair bonding. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 36(9), 1844-1861.
- 2.Shrout, M. R., et al. (2020). Coping with infidelity: The moderating role of self-esteem. Journal of Social and Personal Relationships, 37(6), 1797-1815.
- 3.Goldsmith, R. E., et al. (2013). The impact of betrayal trauma on later health: Mediating and moderating factors. Psychological Trauma: Theory, Research, Practice, and Policy, 5(3), Not available.