Άγχος χωρίς λόγο

Άγχος χωρίς λόγο

Ως ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής, συχνά βλέπω ανθρώπους που περιγράφουν ότι έχουν μια επιμονή αίσθηση στρες ή άγχος χωρίς να υπάρχει προφανής λόγος. Αυτή η εμπειρία μπορεί να είναι βαθιά ανησυχητική. Όταν το στρες εμφανίζεται χωρίς προφανή αιτία, μπορεί να προκαλεί σύγχυση, αμφιβολίες για τον εαυτό και ακόμη και ντροπή, καθώς οι άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί απλά δεν μπορούν να ξεφύγουν από αυτό. Ωστόσο, το άγχος χωρίς λόγο αιτία είναι ένα συχνό φαινόμενο, και είναι σημαντικό να κατανοήσετε τις ρίζες του και πως μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε με συμπόνια. 

Τι είναι το στρες; 

Το στρες είναι η φυσιολογική αντίδραση του σώματος όταν αντιλαμβάνεται απειλές ή προκλήσεις. Συνήθως, σκεφτόμαστε το στρες σαν μια αντίδραση σε συγκεκριμένα γεγονότα: μια προθεσμία στη δουλειά, μια δύσκολη συζήτηση, ένα οικονομικό πρόβλημα. Αλλά μερικές φορές, το στρες προκύπτει όταν όλα στη ζωή σας μοιάζουν ήρεμα και δεν υπάρχει κάποια άμεση πίεση. Αυτό το ανεξήγητο στρες είναι το ίδιο αληθινό με το στρες που έχει ξεκάθαρη αιτία. 

Ένας λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό το φαινόμενο είναι η πολυπλοκότητα του ανθρώπινου μυαλού και σώματος. Η αντίδραση στο στρες διαμορφώνεται από ένα συνδυασμό γενετικών παραγόντων, εμπειριών της ζωής, χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και ακόμη και θεμάτων υγείας. Για παράδειγμα, τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό άγχους ή όσοι έχουν βιώσει κάποιο ξαφνικό γεγονός ή έχουν μεγαλώσει σε ένα δύσκολο περιβάλλον μπορεί να είναι πιο ευαίσθητοι στο μηχανισμό του στρες. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα και το μυαλό είναι πιθανό να αντιδρούν στο στρες, ακόμη και απουσία προφανούς εξωτερικής απειλής. 

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι οι υποσυνείδητες διαδικασίες. Ο εγκέφαλος μας συνεχώς ψάχνει να βρει κινδύνους, συχνά έξω από τη συνειδητή μας επίγνωση. Μερικές φορές, οι αναμνήσεις, τα ανεπίλυτα συναισθήματα ή τα ανεπαίσθητα περιβαλλοντικά ερεθίσματα μπορούν να προκαλέσουν μια αντίδραση στο στρες χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Για παράδειγμα, μια συγκεκριμένη μυρωδιά, ένας ήχος, ή ακόμη και μια σκέψη μπορεί να ενεργοποιήσει το μηχανισμός του στρες. Με τον καιρό, αυτά τα υποσυνείδητα ερεθίσματα δημιουργούν στρες το οποίο μας κάνει να νιώθουμε αποκομμένοι από το περιβάλλον και την πραγματικότητα. 

Μια άλλη εξήγηση είναι ότι το στρες μπορεί να προκύπτει από ανεπίλυτα συναισθηματικά θέματα ή ψυχικά τραύματα του παρελθόντος. Οι συναισθηματικές πληγές, είτε προέρχονται από την παιδική ηλικία ή από πιο πρόσφατες εμπειρίες, μπορεί να παραμένουν ενεργές κάτω από την επιφάνεια, να επηρεάζουν τις αντιδράσεις μας σε καταστάσεις της καθημερινότητας. Αυτά τα κρυμμένα ερεθίσματα μπορεί να μην αναγνωρίζονται συνειδητά αλλά μπορεί να ενεργοποιούν το μηχανισμό του στρες στο σώμα, και να εκδηλώνονται ως ανεξήγητη ένταση, ευερεθιστότητα ή ανησυχία. 

Είναι στρες ή άγχος; 

Η ζωή κάποιες φορές μπορεί να είναι δύσκολη. Όλοι μας νιώθουν στρες κάποιες φορές. 

Τι είναι το στρες; Το στρες είναι η σωματική ή η ψυχική αντίδραση σε μια εξωγενή αιτία, όπως για παράδειγμα τα προβλήματα στη δουλειά. Ένας στρεσογόνος παράγοντας μπορεί να έχει μικρή ή μεγάλη διάρκεια. 

Τι είναι το άγχος; Το άγχος είναι η αντίδραση του σώματος στο στρες και μπορεί να συμβεί ακόμη και αν δεν υπάρχει προφανής απειλή. 

Αν το άγχος δεν υποχωρεί και παρεμβαίνει στην ζωή σας, μπορεί να επηρεάζει την υγεία σας. Μπορεί να έχετε θέματα στον ύπνο, ή θέματα με το ανοσοποιητικό, το γαστρεντερικό, το καρδιαγγειακό και το αναπαραγωγικό σύστημα. Μπορεί να έχετε κίνδυνο να αναπτύξετε μια ψυχική νόσο όπως οι διαταραχές άγχους ή η κατάθλιψη. 

Ποια είναι η αιτία του ανεξήγητου άγχους; 

Μερικές φορές, η αιτία του ανεξήγητου άγχους βασίζεται στα μοτίβα της αρνητικής σκέψης ή στην έλλειψη αυτοφροντίδας. Ο επίμονος μηρυκασμός των σκέψεων, η καταστροφολογία, η παραμέληση των αναγκών μπορεί να δημιουργήσουν ένα κύκλο στρες που κάνει ένα άτομο να νιώθει αποσυνδεδεμένο από τις εξωτερικές καταστάσεις. Οι δυσλειτουργικές σχέσεις, η έλλειψη ορίων και η συναισθηματική εξάρτηση μπορεί να συμβάλλει σε αυτή την εμπειρία, καθώς και οι αναποτελεσματικές στρατηγικές διαχείρισης όπως η αποφυγή ή η κατάχρηση ουσιών. 

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής μπορεί να αποτελεί πηγή στρες. Συνεχώς βομβαρδιζόμαστε με πληροφορίες, απαιτήσεις που χρειάζονται την προσοχή μας. Ακόμη και όταν δεν συμβαίνει κάτι δραματικό, το συσσωρευτικό αποτέλεσμα των μικρών στρεσογόνων παραγόντων, οδηγεί σε συναισθήματα έντασης χωρίς προφανή λόγο. 

Η σωματική υγεία επίσης παίζει ένα σημαντικό ρόλο. Οι ορμονικές ανισορροπίες, οι ανεπάρκειες σε θρεπτικά συστατικά, η χρόνια φλεγμονή, και ακόμη και οι διαταραχές στον ύπνο μπορεί να συμβάλλουν σε μια έντονη αίσθηση άγχους. Για παράδειγμα, τα χαμηλά επίπεδα συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών, όπως ο σίδηρος ή η βιταμίνη D, έχουν συνδεθεί με αυξημένη ανησυχία και κόπωση. Παρομοίως, τα χρόνια θέματα υγείας ή οι παρενέργειες από φαρμακευτικές αγωγές μπορεί να εκδηλώνονται ως ψυχολογικά συμπτώματα, που περιλαμβάνουν το ανεξήγητο στρες. 

Είναι επίσης σημαντικό να διαχωρίσουμε το στρες και το άγχος. Καθώς το στρες είναι μια τυπική αντίδραση στις εξωτερικές πιέσεις, το άγχος συχνά περιλαμβάνει μια αίσθηση φόβου που δεν έχει σχέση με ένα συγκεκριμένο γεγονός. Και τα δυο μπορεί να προκαλούν σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα, και συχνά επικαλύπτονται. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι υποκείμενες διαταραχές άγχους μπορεί να εντείνουν τις φυσιολογικές αντιδράσεις στο στρες, και να κάνουν την καθημερινότητα πιο δύσκολη. 

Τι μπορείτε να κάνετε όταν νιώθετε άγχος χωρίς προφανή λόγο 

Το πρώτο βήμα είναι η αυτοσυμπόνια. Να αναγνωρίσετε ότι τα συναισθήματα σας έχουν αξία, ακόμη και αν δεν μπορείτε αμέσως να αναγνωρίσετε την πηγή τους. Αντί να κρίνετε τον εαυτό σας, προσεγγίστε την κατάσταση με περιέργεια και ευγένεια. Μερικές φορές, απλά αναγνωρίζοντας όλα όσα σας στρεσάρουν μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε την ένταση του στρες. 

Μπορεί επίσης να είναι βοηθητικό να εξερευνήσετε τις πιθανές αιτίες με τη βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή. Η ψυχοθεραπεία παρέχει  ένα ασφαλές περιβάλλον να εξερευνήσετε τα μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς, να επεξεργαστείτε τις εμπειρίες , τα τραύματα και τις περιοριστικές σας πεποιθήσεις. 

Οι τεχνικές ενσυνειδητότητας, όπως ο διαλογισμός ή οι τεχνικές αναπνοών, μπορούν να σας βοηθήσουν να ηρεμήσετε το νευρικό σας σύστημα και να έχετε επίγνωση της παρούσας στιγμής. Η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή, και ο καλός ύπνος είναι επίσης σημαντικά εργαλεία για την αντιμετώπιση του ανεξήγητου στρες.