Έλαιο βοράγου: ιδιότητες, χρήσεις και οφέλη

Έλαιο βοράγου

Το έλαιο βοράγου είναι ένα θρεπτικό λάδι από τους σπόρους του φυτού Borago officinali. Είναι πλούσιο σε γ-λινολενικό οξύ (GLA), το οποίο βοηθά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής, η οποία έχει άμεση σύνδεση με πολλές ασθένειες.

Παρακάτω θα αναλύσουμε όλα τα οφέλη του ελαίου, τις παρενέργειες και τους περιορισμούς στη χρήση του. Πριν από τη λήψη του καλό είναι να μιλάτε με το γιατρό σας.

Μορφές ελαίου βοράγου

Το έλαιο βοράγου μπορεί να είναι σε μορφή:

• ελαίου από τους σπόρους του φυτού
• συμπληρώματος διατροφής σε κάψουλες, που λαμβάνονται από το στόμα

Όλες οι μορφές του ελαίου βοράγου περιέχουν γ-λινολενικό οξύ , το οποίο είναι το πιο δραστικό συστατικό. Το γ-λινολενικό οξύ υπάρχει και σε άλλα έλαια, όπως αυτού του νυχτολούλουδο και της μαύρης σταφίδας.

Η σωστή επιλογή της μορφής του ελαίου είναι ανάλογη με το σκοπό της χρήσης του. Τα προϊόντα που είναι για τοπική χρήση  μπορεί να λειτουργούν καλύτερα στο δέρμα και στα μαλλιά αλλά δεν μπορεί να γίνει λήψη από το στόμα. Είναι σημαντικό να διαβάζετε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης. Τα συμπληρώματα που λαμβάνονται από το στόμα λειτουργούν καλύτερα για τις διαφορετικές μορφές φλεγμονής.

Όπως είναι γνωστό, το έλαιο βοράγου είναι πλούσιο σε γ-λινολενικό οξύ. Το γ-λινολενικό οξύ είναι ένα λιπαρό οξύ που το σώμα μας μετατρέπει σε προσταγλαδίνη Ε1 (PGE1), και υπάρχει επίσης σε άλλους σπόρους και καρπούς, όπως επίσης και σε φυτικά έλαια.

Η συγκεκριμένη ένωση δρα σαν ορμόνη στο σώμα, βοηθά στη καταπολέμηση της φλεγμονής, που έχει άμεση σχέση με δερματικές παθήσεις και νοσήματα του καρδιαγγειακού. Το έλαιο βοράγου έχει κερδίσει την προσοχή επειδή έχει την υψηλότερη συγκέντρωση σε γ-λινολενικό οξύ συγκριτικά με άλλα έλαια.

Ιδιότητες ελαίου βοράγου 

Αντιφλεγμονώδης δράση

Μια μελέτη σύγκρινε το έλαιο βοράγου, τα ιχθυέλαια και το συνδυασμό τους και έδειξε ότι η λήψη 1,8 gr ελαίου βοράγου και/ή 2,1 gr ιχθυελαίου την ημέρα βοηθούν στην μείωση των συμπτωμάτων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Το συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι τα συγκεκριμένα έλαια μπορούν να πάρουν τη θέση των μη-στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (NSAIDs), σε κάποιους ανθρώπους,  ώστε να αποφύγουν τις ανεπιθύμητες παρενέργειες από την συνεχή λήψη NSAIDs. Η μελέτη επίσης έδειξε ότι στους ασθενείς που λαμβάνουν αντιρρευματικά φάρμακα, είναι δυνατό να μειωθεί η λήψη τους.

Επιδερμιδικός φραγμός

Οι μελέτες που έχουν γίνει για την δράση του ελαίου βοράγου στο έκζεμα έχουν καταλήξει σε ανάμικτα αποτελέσματα. Μια μελέτη έδειξε ότι η τοπική χρήση του ελαίου βοράγου, και άλλων φυτικών ελαίων που περιέχουν γ-λινολενικό οξύ έχει αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση που μπορεί να είναι ωφέλιμη για τους ανθρώπους με ατοπική δερματίτιδα.

Μια άλλη μελέτη που διερεύνησε την επίδραση του ελαίου βοράγου όταν η λήψη του γίνεται από το στόμα, έδειξε ότι το έλαιο έχει πιο πολλά οφέλη στους ανθρώπους με έκζεμα.

Εφαρμογές ελαίου βοράγου

Το έλαιο βοράγου έχει πολλές χρήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο βήχας , η κατάθλιψη, το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο , η ατοπική δερματίτιδα. Είναι γνωστό για τη χρήση του σε προβλήματα στα μαλλιά και στο δέρμα.

Το έλαιο βοράγου έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα σε κλινικές δοκιμές για τις παρακάτω χρήσεις:

• φλεγμονή
• ακμή, ροδόχρου ακμή
• πόνο στο στήθος
• νοσήματα του καρδιαγγειακού
• έκζεμα

Υπάρχουν επίσης ανεπίσημα στοιχεία για την χρήση του ελαίου βοράγου σε καταστάσεις όπως:

• κόπωση των επινεφριδίων
• παραγωγή μητρικού γάλακτος
• διαβήτης
• επιληψία
• προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
• σκληρόδερμα
• σύνδρομο Sjogren
• εμμηνόπαυση

Το έλαιο βοράγου έχει θετικά αποτελέσματα σε περιπτώσεις φλεγμονής, η οποία είναι η υποκείμενη αιτία για πολυάριθμες καταστάσεις, όπως το έκζεμα και τα νοσήματα του καρδιαγγειακού.

Οφέλη ελαίου βοράγου

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Το έλαιο βοράγου έχει πολλά υποσχόμενα οφέλη για την ρευματοειδή αρθρίτιδα. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την φλεγμονή στο περίβλημα των αρθρώσεων. Αν και τα περισσότερα δεδομένα για το έλαιο βοράγου προέρχονται από δοκιμές σε ζώα, έχουν γίνει μικρές μελέτες που δείχνουν ότι το έλαιο μειώνει την ευαισθησία και το πρήξιμο σε ανθρώπους με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Ανάπτυξη σε πρόωρα βρέφη

Υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι κάποια συμπληρώματα με έλαιο βοράγου συμβάλλουν στην ανάπτυξη των πρόωρων βρεφών, ειδικά των αγοριών. Οι μελέτες έδειξαν ότι τα πρόωρα βρέφη που πήραν μια φόρμουλα με έλαιο βοράγου και ιχθυελαίων είχαν βελτίωση συγκριτικά με αυτά που λάμβαναν μια τυπική φόρμουλα.

Λειτουργία των πνευμόνων σε ασθενείς με σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας

Το έλαιο βοράγου ίσως να μειώνει τις ημέρες που οι ασθενείς με σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας χρειάζεται να μπουν στην μονάδα εντατικής θεραπείας.

Πιθανές παρενέργειες

Το φυτό βόραγο (τα φύλλα, τα λουλούδια και οι σπόροι) μπορεί να περιέχουν επιβλαβείς χημικές ενώσεις , τα αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης. Οι συγκεκριμένες ενώσεις μπορούν να βλάψουν το ήπαρ ή να είναι καρκινογόνα, ειδικά σε περιπτώσεις που η λήψη τους είναι τακτική και περιλαμβάνει υψηλές δόσεις. Είναι πολύ σημαντικό να διαβάζετε τις ετικέτες των προϊόντων, ώστε να γνωρίζετε αν περιέχουν αυτές τις επιβλαβείς ενώσεις.

Το έλαιο βοράγου μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα σε κάποιους ανθρώπους. Μπορεί να παρατείνει το χρόνο αιμορραγίας και να αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας, ειδικά σε ανθρώπους που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη, η ναπροξένη και η βαρφαρίνη.

Οι γυναίκες που είναι έγκυες και θηλάζουν πρέπει να αποφεύγουν την χρήση του ελαίου βοράγου. Οι μελέτες δείχνουν ότι αντενδείκνυται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης  καθώς μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό ή να έχει τερατογόνο δράση λόγω των αγωνιστών της προσταγλαδίνης Ε.