Ένα διαζύγιο είναι καλύτερο από ένα κακό γάμο για τα παιδιά

Ένα πολιτισμένο διαζύγιο ή ένας κακός γάμος;

Όλοι όσοι σκέφτονται το διαζύγιο καταλαβαίνουν ότι θα είναι δύσκολο για τα παιδιά. Ωστόσο δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία επιστημονικά, ότι ένα διαζύγιο είναι είναι πολύ καλύτερο από το να μεγαλώνετε τα παιδιά σε ένα βίαιο ή δυστυχισμένο γάμο.Παρόλο που κανένα διαζύγιο δεν είναι μια εύκολη ή ευχάριστη υπόθεση, η στάση των γονιών και η διαχείριση του διαζυγίου μπορεί να είναι και ωφέλιμη, δηλαδή να διδάξει στα παιδιά πως να αντιμετωπίζουν τη ζωή και τα όσα προκύπτουν, ώστε να έχουν ένα καλύτερο μέλλον.

Θέλω να χωρίσω αλλά έχω παιδιά

Αυτό είναι κάτι που ακούμε πολύ συχνά στο ιατρείο. Πολλές φορές οι γονείς έχουν τη διάθεση να “θυσιαστούν”, να υπομείνουν μια κατάσταση για το "καλό των παιδιών", μέχρι να ενηλικιωθούν. Ωστόσο αυτό είναι μια κακή ιδέα, γιατί κατ’ αυτό τον τρόπο τα παιδιά γίνονται κάθε μέρα μάρτυρες διαφωνιών, αρνητικών συναισθημάτων, κατάθλιψης των γονιών, ή καβγάδων, πιθανής βίας και μιας ατμόσφαιρας που δεν είναι καθόλου ήρεμη και ειρηνική. Αυτό έχει τεράστιο αντίκτυπο στα παιδιά. Όταν οι γονείς μένουν σε ένα κακό γάμο, τα παιδιά αντιμετωπίζουν συνεχώς ένα φαύλο κύκλο διαφωνιών, αγανάκτησης, θλίψης και ακόμη και μίσους.

Ένας κακός γάμος είναι μια ανοιχτή πληγή που δεν επουλώνεται ποτέ και ανοίγει ξανά και ξανά ανεξάρτητα με το πόσο σκληρά προσπαθούν οι γονείς να μένουν μαζί για τα παιδιά.

Τα παιδιά που ζουν σε ένα ψυχικά εκρηκτικό περιβάλλον -ακόμα και αν δεν είναι βίαιο σωματικά- επιβαρύνονται.

Οι μελέτες δείχνουν ότι ενώ το διαζύγιο έχει όντως επιπτώσεις στα παιδιά, δεν προκαλεί κάποια μόνιμη ψυχική βλάβη, όπως συμβαίνει όταν τα παιδιά μένουν σε ένα σπίτι με τους γονείς να τσακώνονται συνέχεια. Όταν τα παιδιά ζουν τέτοιες συγκρούσεις συχνά, ένα διαζύγιο τα ελευθερώνει από αυτή την δραματική κατάσταση και έχει πολλά οφέλη για τα παιδιά:

• Οι γονείς που επιλέγουν να διεκδικήσουν την προσωπική ευτυχία τους, διδάσκουν στα παιδιά τους να κάνουν το ίδιο.Αν και για τους περισσότερους γονείς “τα παιδιά είναι πάνω από όλα”, συχνά ο χρυσός κανόνας της γονικής μέριμνας είναι η προσωπική ευτυχία. Η προσωπική ευτυχία είναι πολύ πιο σημαντική, από το να ζείτε αναγκαστικά σε μια “οικογένεια” που είναι έτοιμη να εκραγεί, και αυτό δίνει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα στα παιδιά σας. Τους δείχνετε ότι ο καθένας αξίζει να είναι ευτυχισμένος και ότι χρειάζεται να τη διεκδικήσουν στη ζωή.
• Ευτυχισμένοι γονείς. Τα πλεονεκτήματα από αυτό είναι τεράστια. Ένας πιο χαρούμενος άνθρωπος, μπορεί να είναι καλύτερος γονιός. Έχει την ενέργεια να δημιουργήσει ένα ευχάριστο περιβάλλον το οποίο θα επηρεάσει και τα παιδιά. Μπορεί να παίρνει χρόνο να βρεθούν οι ισορροπίες μετά το διαζύγιο, όμως τελικά αυτό συμβαίνει για τους περισσότερους ανθρώπους και είναι πολύ καλύτερα έτσι από το να ζουν δυο άνθρωποι αναγκαστικά μαζί, ένα δύσκολο γάμο για τα παιδιά.
• Οι διαζευγμένοι γονείς μπορούν να βρουν την συνταγή για την ανατροφή των παιδιών τους μετά το διαζύγιο. Αυτό δεν συμβαίνει πάντα, αλλά αν οι γονείς συνεργαστούν και δημιουργήσουν ένα πλάνο διαπαιδαγώγησης, όλα μπορούν να βρουν το δρόμο τους προς το κοινό καλό των παιδιών.
• Δύο σπίτια στα οποία δεν υπάρχουν διαφωνίες. Αυτό επιτρέπει στα παιδιά να είναι “παιδιά” χωρίς να είναι αποδέκτες αρνητικών συναισθημάτων που δημιουργούνται από τις συγκρούσεις. Τα δύο ξεχωριστά σπίτια είναι μια μεγάλη αλλαγή και δεν είναι πάντα τέλεια, αλλά δύο σπίτια χωρίς καβγάδες είναι πολύ καλύτερα από ένα με συνεχείς φασαρίες και εντάσεις.
• Ήρεμη συναισθηματική βάση. Τα πράγματα είναι πολύπλοκα τους πρώτους μήνες μετά το διαζύγιο, αλλά οι περισσότερες οικογένειες ξεπερνούν αυτή τη μεταβατική φάση σύντομα και βρίσκουν την ομαλότητα. Τα παιδιά δεν έρχονται αντιμέτωπα με τα προβλήματα της σχέσης των γονιών σε καθημερινή βάση, σιγά σιγά τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους και όλοι είναι πιο ήρεμοι.
• Τα παιδιά μαθαίνουν τη σημασία της συνεργασίας. Όταν βλέπουν τους γονείς τους να έχουν την κοινή επιμέλεια και να συνεργάζονται για τα θέματα του διαζυγίου, τα παιδιά μαθαίνουν ότι η συνεργασία είναι μια σημαντική και αποτελεσματική δεξιότητα. Καθώς όλα τα διαζύγιο έχουν προκλήσεις, το να τις ξεπερνάτε δείχνει στα παιδιά σας πώς να αντιμετωπίζουν δύσκολες καταστάσεις για να επιτύχουν ένα καλύτερο μέλλον. 

Τι λένε τα παιδιά για το διαζύγιο;

Αν είστε γονέας και σκέφτεστε το διαζύγιο, οι σκέψεις για τις συνέπειες του διαζυγίου στα παιδιά σίγουρα θα σας προβληματίζουν. Οι περισσότεροι γονείς αναρωτιούνται πως το διαζύγιο θα επηρεάσει τα παιδιά: αν θα τα επηρεάσει στο σχολείο, αν θα σας μισήσουν που τα βάζετε σε αυτή τη διαδικασία, αν θα τα τρομάξει σχετικά με το γάμο και τη μακροχρόνια δέσμευση σε μία σχέση.

Όμως αν ακούσετε τις πραγματικές ανησυχίες των παιδιών για το διαζύγιο, όπως αυτές έχουν καταγραφεί, σίγουρα θα καθησυχαστείτε για κάποια πράγματα. Τα περισσότερα παιδιά που έχουν ζήσει το διαζύγιο των γονιών τους, είπαν ότι:

1. Χαίρονται να βλέπουν τους γονείς τους ευτυχισμένους μετά το διαζύγιο.

Το διαζύγιο προκαλεί αναστάτωση στην αρχή, αλλά όταν τα παιδιά βλέπουν ότι οι γονείς είναι πιο ευτυχισμένοι χωριστά, πείθονται ότι ήταν η καλύτερη λύση. ʺΟ μπαμπάς μου ειδικά τα πήγαινε πολύ καλά με τη ζωή του, ήταν πιο εξωστρεφής και ανεξάρτητος από ποτέ. Πριν, δεν είχε τίποτα να συζητήσει, αλλά τώρα μου λέει συνέχεια για νέα πράγματα που κάνει και όλους τους φίλους που έχει. Τώρα καταλαβαίνω ότι το διαζύγιο ήταν το καλύτερο πράγμα που μπορούσαν οι γονείς μου να κάνουν, όχι μόνο για τον εαυτό τους, αλλά και για εμάςʺ.

2. Ενώ πριν ήταν πιο άτακτα, ανέλαβαν περισσότερες ευθύνες.

Τα παιδιά μπορεί να έχουν πιο έντονες τάσεις αντίδρασης στο σχολείο, όταν βλέπουν το γάμο των γονιών τους να καταρρέει. Ένα παιδί ανέφερε, ʺΉταν δύσκολο να είμαι 10 χρονών και να μην καταλαβαίνω γιατί ο μπαμπάς έφυγε και γιατί η μαμά έκλαιγε όλο το βράδυʺ.  Ποια ήταν όμως η θετική πλευρά; Ανέλαβε δράση σαν μεγάλος αδερφός. ʺΗ μικρότερη αδερφή μου ήταν πιο μπερδεμένη από εμένα, έτσι το να την βλέπω τρομαγμένη, με έκανε τελικά να αναλάβω το ρόλο του μεγαλύτερου αδερφούʺ.

3. Αισθάνονται ανακούφιση.

Πολλά παιδιά έχουν περάσει την εφηβεία τους ευχόμενα οι γονείς τους να πάρουν διαζύγιο. ʺΟι γονείς μου δεν πήραν ποτέ διαζύγιο επειδή ήταν θρησκευόμενοι. Όταν τελικά η μαμά μου άφησε το μπαμπά μου και ένιωσα ανακούφιση. Μπορώ να θυμηθώ ότι όταν ήμουν έφηβος τον μισούσα και ευχόμουν να εξαφανιστεί. Ήταν απλά οδυνηρό να περιμένω μέχρι τα 20 για να συμβεί αυτό.ʺ

4. Κατανοούν τις οικονομικές δυσκολίες κάθε γονέα.

Συχνά τα παιδιά μετά το διαζύγιο μετακομίζουν με τη μητέρα τους σε ένα άλλο σπίτι, πιο μικρό και η μαμά εργάζεται πολλές ώρες για να μπορέσει να το συντηρήσει ή σε δύο και τρεις δουλειές. Πολλά παιδιά αναφέρουν, ʺΗ μητέρα μας ήθελε να μας εξασφαλίσει μια καλή ζωή και τα κατάφερε. Ίσως να μην είχαμε τα καλύτερα ρούχα ή όλα όσα θέλαμε, αλλά η μαμά μας πάντα προσπαθούσε να μας δώσει όσα μπορούσε, και ποτέ δεν πεινάσαμε.ʺ

Βλέποντας τη μαμά τους να προσπαθεί για αυτά, κερδίζει το σεβασμό τους. ʺΣτο τέλος της ημέρας, η μαμά μου ήταν μια απίστευτη ηρωίδα που μας μεγάλωνε μόνη της. Δεν με ένοιαζε καθόλου που δεν είχα νέα από τον μπαμπά μου”.

5. Δεν αισθάνονται καλά όταν ο ένας γονέας κακολογεί τον άλλο.

Μετά το διαζύγιο η μαμά μου είχε την πλήρη επιμέλεια και τα σαββατοκύριακα τα περνούσαμε με τον μπαμπά μου, και έτρεμα όταν ερχόταν αυτή η στιγμή. ʺΤο πιο σκληρό κομμάτι ήταν όταν τον άκουγα να λέει ανοησίες για τη μαμά μου. Ακόμη συνεχίζει να το κάνει. Ο μπαμπάς μου έλεγε ότι είμαι χειριστική και παίζω παιχνίδια μαζί του, και μου πήρε περισσότερα από 18 χρόνια για να καταλάβω τελικά ότι δεν ήμουν εγώ η χειριστική. Εγώ ήμουνα η κόρη ενός χειριστικού γονιού."

Από την άλλη, υπάρχουν και εκείνα τα παιδιά που δυσκολεύονται να επεξεργαστούν το διαζύγιο:

6. Μεταθέτουν τις ευθύνες όπου μπορούν.

Η ζωή αλλάζει όταν οι γονείς χωρίζουν. Είναι φυσιολογικό για ένα παιδί να εναντιώνεται στην αλλαγή σε ένα βαθμό. ʺΈχασα τη γη κάτω από τα πόδια μου, αρνιόμουν να αναλάβω την ευθύνη των πράξεων μου και κατηγορούσα για τα πάντα τους γονείς μου. Ήθελα την στοργή και την φροντίδα των γύρω μου. Τυπική ανώριμη αντίδραση, τώρα πια το ξέρω”.

7. Δυσκολεύτηκαν να συμφιλιωθούν με το διαζύγιο, ακόμη και ως ενήλικες.

Αν περιμένετε να πάρετε διαζύγιο αφού τα παιδιά ενηλικιωθούν και τελειώσουν το σχολείο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το κάνετε απαραίτητα πιο εύκολο για αυτά. ʺΉμουν 29 χρονών όταν χώρισαν οι γονείς μου, και ζούσα μακριά από το σπίτι μου τον περισσότερο καιρό, αλλά πληγώθηκα. Ειδικά από τον πατέρα μου που φέρθηκε τόσο ανόητα και περίμενε να ενηλικιωθεί ο μικρότερος αδερφός μου για να αφήσει τη μητέρα μουʺ.