STEDON ή XANAX; Ηρεμιστικά, διαφορές και ομοιότητες

Stedon και Xanax

Το Stedon και το Xanax είναι δύο ηρεμιστικά φάρμακα (αγχολυτικά). Η διαζεπάμη είναι η δραστική ουσία του Stedon. Το Xanax είναι το εμπορικό όνομα της δραστικής ουσίας αλπραζολάμη. Το Stedon κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1963 (ως Valium) και έγινε το πιο δημοφιλές ηρεμιστικό φάρμακο για 20 χρόνια μέχρι την κυκλοφορία του Xanax. Το Ζαναξ κυκλοφόρησε το 1981 και είναι το πιο συχνά συνταγογραφούμενο αγχολυτικό φάρμακο εδώ και τρεις δεκαετίες. Γενιές έχουν μεγαλώσει και συνηθίσει τη χρήση αυτών των φαρμάκων. Τα Στεντον και Ζαναξ ανήκουν ως φάρμακα στην κατηγορία των βενζοδιαζεπινών και ως εκ τούτου έχουν παρόμοιο μηχανισμό δράσης, όμως έχουν διαφορές στη χημική δομή τους που επηρεάζουν την δράση τους στο ανθρώπινο σώμα.

Σε ποιες περιπτώσεις χορηγούνται το Stedon και το Xanax;

Οι βενζοδιαζεπίνες συνταγογραφούνται κυρίως για:

• την αντιμετώπιση των επιληπτικών σπασμών (status epilepticus) και της επιληψίας (ως συμπληρωματικό φάρμακο)
• μυοχάλαση (μυοχαλαρωτικό)
• προνάρκωση πριν την αναισθησία
• την θεραπεία των αγχωδών διαταραχών (πχ κρίσεις πανικού) και τη βραχυχρόνια αντιμετώπιση του άγχους
• συμπληρωματικά στην κατάθλιψη
• την αντιμετώπιση της αϋπνίας

Πως λειτουργεί το Stedon και το Xanax;

Και τα δύο δρουν όπως όλες οι βενζοδιαζεπίνες, ενισχύοντας τη δράση ενός συγκεκριμένου νευροδιαβιβαστή στον εγκέφαλο που ονομάζεται GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ). Αυτός ο νευροδιαβιβαστής μειώνει την δραστηριότητα των νευρικών κυττάρων, ενισχύει την χαλάρωση και έτσι βελτιώνει τα συμπτώματα του άγχους, την μυϊκή ένταση, σταματά τις επιληπτικές κρίσεις και προάγει τον ύπνο. Οι βενζοδιαζεπίνες είναι επίσης γνωστό ότι παρεμβαίνουν στη βραχυπρόθεσμη μνήμη, και αυτό τις κάνει χρήσιμες, για παράδειγμα πριν από ένα χειρουργείο. Λόγω των διαφορών στη χημική δομή τους, κάποιες βενζοδιαζεπίνες είναι πιο πιθανό να προάγουν τον ύπνο σε σύγκριση με άλλες, να ανακουφίζουν από το στρες, να χαλαρώνουν τους μύες ή να σταματούν τις επιληπτικές κρίσεις.

Το Stedon και το Xanax είναι φάρμακα εγκεκριμένα για την ανακούφιση του άγχους. Οι ηρεμιστικές ιδιότητες του Stedon (διαζεπάμη) έχουν λίγο πιο αργή έναρξη αλλά διαρκούν περισσότερο από το Xanax (αλπραζολάμη). To Stedon χρησιμοποιείται επίσης ως φάρμακο για την επιληψία.

Πληροφορίες συνοπτικά: Xanax και Stedon

Οι κύριες διαφορές ανάμεσα στο Stedon και στο Xanax είναι:

• Το Xanax συνήθως απορροφάται πιο γρήγορα (από το στόμα) από το Stedon, με την μέγιστη συγκέντρωση να επιτυγχάνεται μέσα σε 1-2 ώρες μετά τη χορήγηση, συγκριτικά με τις 1-3 ώρες που χρειάζεται το Stedon.
• Το Stedon υπάρχει σε ενέσιμη μορφή η οποία έχει άμεση δράση, και είναι χρήσιμη για παράδειγμα, σε περιπτώσεις υστερίας και επιληπτικών κρίσεων.
• Το Xanax δρα πιο γρήγορα αλλά η διάρκεια της δράσης του είναι μικρότερη. Η δράση του Xanax διαρκεί περίπου 6-8 ώρες αν και αυτό μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Η επίδραση του Stedon διαρκεί >12 ώρες, αν και μπορεί να δρα περισσότερο σε κάποιους ανθρώπους.
• Η δράση του Xanax μπορεί να επηρεάζεται από παθήσεις του ήπατος ή των νεφρών, προβλήματα αλκοολισμού και παχυσαρκίας, ενώ το Stedon είναι λιγότερο πιθανό να επηρεάζεται από την ηλικία.

Πόσο Xanax αντιστοιχεί σε Stedon;

Στους πίνακες ισοδυναμίας των βενζοδιαζεπινών τα 0,5 mg αλπραζολάμης (Ζαναξ) αντιστοιχούν σε 5 mg διαζεπάμης (Στεντον). Ωστόσο διάφοροι παράγοντες (όπως η φυλή, νοσήματα όπως ο αλκοολισμός, οι παθήσεις του ήπατος και των νεφρών, η παχυσαρκία και η μεγάλη ηλικία) επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το Xanax μεταβολίζεται στο σώμα. Το Stedon και το Xanax συνιστάται να χρησιμοποιούνται βραχυπρόθεσμα (για ένα διάστημα 1-2 μηνών) για την αντιμετώπιση του άγχους (θεωρητικώς η λήψη τους θα πρέπει να συνοδεύεται από παράλληλη ψυχοθεραπεία ώστε να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες του άγχους).

Ποιο φάρμακο είναι καλύτερο για το άγχος;

Οι δοκιμές που έχουν γίνει ανάμεσα στο Stedon και στο Xanax για τη θεραπεία του άγχους δεν έχουν δείξει σημαντικές διαφορές στη δράση τους και παρατηρήθηκαν μικρές διαφορές στις παρενέργειες (αν και το Xanax μάλλον προκαλεί λιγότερη σύγχυση). Στην κλινική πράξη προτιμάται περισσότερο το Xanax.

Ποιες είναι οι παρενέργειες που προκαλούν;

Και τα δύο μπορούν να προκαλέσουν αρκετές παρενέργειες, με την πιο σοβαρή να είναι η εξάρτηση (όταν δεν χρησιμοποιείται σωστά, δηλαδή όταν γίνεται κατάχρηση). Εκτός από την σωματική εξάρτηση, μπορούν να προκαλέσουν και ψυχολογική εξάρτηση.

Οι πιο συχνές παρενέργειες των βενζοδιαζεπινών περιλαμβάνουν:

• Σύγχυση
• Καταστολή
• Προβλήματα μνήμης
• Μειωμένη λίμπιντο
• Δυσκοιλιότητα
• Αυξημένη όρεξη
• Αδυναμία, κόπωση
• Προβλήματα στο συντονισμό και στην ισορροπία
• Καταστολή αναπνευστικού συστήματος

Μπορούν επίσης να παρατηρηθούν “παράδοξες αντιδράσεις” (δηλαδή το αντίθετο κλινικό αποτέλεσμα από αυτό που αναμένεται), όπως επιδείνωση της αϋπνίας, επιθετικότητα, παραισθήσεις, εξωστρέφεια και οργή, κυρίως σε άτομα με άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Το αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται γιατί μπορεί να ενισχύσει το ηρεμιστικό αποτέλεσμα του Στεντόν και του Ζάναξ.

Ποιο φάρμακο προκαλεί πιο σοβαρή εξάρτηση;

Και τα δύο (όπως και το Tavor, Lexotanil) προτιμούνται να χορηγούνται για την βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση του άγχους, εξαιτίας του κινδύνου εθισμού και εξάρτησης. Γενικά μιλώντας, οι βενζοδιαζεπίνες με μικρότερο χρόνο ημίσειας ζωής (όπως το Xanax) είναι πιο δύσκολο να διακοπούν από ότι εκείνες που έχουν μεγαλύτερο χρόνο ημίσειας ζωής (όπως το Stedon). Το Stedon και το Xanax δρουν άμεσα στον εγκέφαλο και αυτό οδηγεί στην συμπεριφορική ενίσχυση της λήψης του φαρμάκου (δηλαδή ο ασθενής μαθαίνει να καταφεύγει στα φάρμακα με τα πρώτα συμπτώματα άγχους). Το Stedon και το Xanax μπορούν να προκαλέσουν εθισμό σε περίπτωση κατάχρησης, για αυτό πρέπει η χρήση τους να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του ψυχιάτρου σας.