Αρρυθμίες, άγχος και ablation

Αρρυθμίες, άγχος και ablation

Οι αρρυθμίες αποτελούν διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό (ταχυκαρδία, βραδυκαρδία) και μπορεί να προκαλούν συμπτώματα όπως η ζαλάδα, τάσεις λιποθυμίας ή αίσθημα παλμών, τα οποία επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Σε κάποιες περιπτώσεις οι αρρυθμίες και το άγχος συνδέονται. Βέβαια, οι αρρυθμίες  μπορούν να αντιμετωπιστούν με πολλούς τρόπους.

Αντιμετώπιση αρρυθμιών 

1. Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Μερικές φορές υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στις αρρυθμίες και σε αλλά θέματα υγείας. Για παράδειγμα, κάποιες αρρυθμίες έχουν σχέση με την καφεΐνη, το αλκοόλ, το άγχος, τις δραστηριότητες που οδηγούν στην έκρηξη αδρεναλίνης, την αφυδάτωση, την κόπωση ή θέματα υγείας.

Αν αναγνωριστούν οι αιτίες της αρρυθμίας, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει την αποφυγή των αιτίων, όπως η μείωση του αλκοόλ ή της καφεΐνης.

Η παχυσαρκία είναι άλλη μια κοινή αιτία των αρρυθμιών, και μπορεί να συνδέεται με άλλα θέματα υγείας και να προκαλεί υπνική άπνοια, υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη. Η απώλεια βάρους σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για τον έλεγχο των αρρυθμιών.

Αλλά θέματα υγείας μπορεί να προκαλούν αρρυθμίες, και η θεραπεία αυτών των καταστάσεων να οδηγεί στον περιορισμό της αρρυθμίας.

2. Φαρμακευτική αγωγή

Τα φάρμακα μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την θεραπεία και την πρόληψη του ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού. Αυτά τα φάρμακα ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες και περιλαμβάνουν:

• Β-αναστολείς: μειώνουν την ευαισθησία της καρδιάς στην αδρεναλίνη και περιλαμβάνουν φάρμακα όπως η μετοπρολόλη, ατενολόλη.
• Αναστολείς καναλιών ασβεστίου: μειώνουν τα ηλεκτρικά σήματα που ταξιδεύουν από το πάνω μισό έως το κάτω μισό της καρδιάς και περιλαμβάνουν φάρμακα όπως η διλτιαζέμη και η βεραπαμίλη.
• Αντιαρρυθμικά φάρμακα: αλλάζουν την ηλεκτρική δραστηριότητα των κυττάρων της καρδιάς και περιλαμβάνουν φάρμακα όπως η φλεκαϊνίδη, η προπαφαινόνη κ.α.

Τα φάρμακα που μειώνουν την πήξη του αίματος, τα αντιπηκτικά, συνταγογραφούνται όταν υπάρχει αρρυθμία ή κάποιο άλλο καρδιακό πρόβλημα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σχηματισμό θρόμβων ή εγκεφαλικό (όπως η ασπιρίνη, η βαρφαρίνη).

3. Επεμβάσεις

Ο στόχος σε κάθε διαδικασία για την αρρυθμία είναι ο περιορισμός των συμπτωμάτων και η μείωση του κινδύνου ώστε οι ασθενείς να έχουν μια καλή ποιότητα ζωής. Οι διαδικασίες για την αρρυθμία μπορεί να είναι γρήγορες, μη επεμβατικές αλλά και πιο δύσκολες που απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη.

Κάποιες διαδικασίες ηλεκτροφυσιολογίας περιλαμβάνουν:

Καρδιομετατροπή

Αυτή η διαδικασία είναι μια γρήγορη “επαναφορά” της καρδιάς και είναι πολύ αποτελεσματική ώστε η καρδιά να επανέλθει στο φυσιολογικό της ρυθμό. Δυστυχώς, δεν προλαμβάνει την πιθανότητα αρρυθμιών στο μέλλον.

Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ένα γρήγορο ηλεκτροσόκ γίνεται στην καρδιά με την χρήση δύο μεγάλων αυτοκόλλητων επιθεμάτων που τοποθετούνται στο στήθος και την πλάτη. Το σοκ προκαλεί ξαφνική σύσπαση των μυών του στήθους, γίνεται με αναισθησία για να αποφευχθεί ο πόνος ή η δυσφορία.

Βηματοδότης

Ο βηματοδότης είναι μια μικρή ηλεκτρική συσκευή που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, συνήθως ακριβώς κάτω από την κλείδα στο στήθος, και είναι συνδεδεμένη σε ένα, δύο ή τρία μικρά ηλεκτρικά καλώδια που περνούν μέσα από μια φλέβα και στη συνέχεια μέσα στην καρδιά.

Ο βηματοδότης συχνά χρησιμοποιείται για την θεραπεία του ασυνήθιστα αργού καρδιακού παλμού που προκαλεί συμπτώματα όπως η ζαλάδα, η υπνηλία, η κόπωση, η αδυναμία άσκησης, η δύσπνοια ή η λιποθυμία. Η βραδυκαρδία μπορεί να είναι επικίνδυνη.

Εμφυτεύσιμος απινιδωτής

Είναι μια διαφορετική ηλεκτρική συσκευή που εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, κάτω από το οστό της κλείδας στο στήθος, όπως ο βηματοδότης, με ένα ή περισσότερα καλώδια που περνούν στην κυκλοφορία του αίματος και την καρδιά.

Συνήθως έχει τις ίδιες λειτουργίες με τον βηματοδότη, και μπορεί να θεραπεύσει τον αργό καρδιακό ρυθμό. Αυτή η συσκευή έχει την ικανότητα να μεταφέρει ηλεκτρικά σήματα για να βγάλει την καρδιά από έναν απειλητικό για τη ζωή γρήγορο καρδιακό ρυθμό ( όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία).

Η συσκευή αυτή εμφυτεύεται σε ανθρώπους που έχουν επιβιώσει από καρδιακή ανακοπή ή όσους έχουν καρδιακά προβλήματα που τους θέτουν σε κίνδυνο. Τέτοια καρδιακά προβλήματα περιλαμβάνουν την αδύναμη καρδιά (λόγω εμφράγματος, ιϊκών λοιμώξεων, φλεγμονής στην καρδιά), και άλλων καταστάσεων όπου η καρδιά μπορεί να είναι αδύναμη, όπως η καρδιομυοπάθεια. Επίσης, κάποιες κληρονομικές καρδιοπάθειες δημιουργούν κίνδυνο για αρρυθμίες όπως η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια.

Κατάλυση (ablation) με καθετήρα

Είναι μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία για τον ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό (αρρυθμία). Αυτή η διαδικασία εφαρμόζεται για να βρεθεί και να θεραπευτεί ο ανώμαλος ιστός της καρδιάς. Μπορεί να διορθώσει τον καρδιακό ρυθμό.

Είναι μια διαδικασία όπου αρκετοί λεπτοί καθετήρες περνούν μέσα στις φλέβες ή/και τις αρτηρίες της βουβωνικής χώρας, και οδηγούνται μέσα στην καρδιά για να εκτελέσουν πολύ λεπτομερείς ηλεκτρικές δοκιμές της καρδιάς.

Όταν εντοπίζονται ανώμαλα ηλεκτρικά σημεία ή βραχυκυκλώματα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολύ ακριβείς τεχνικές θέρμανσης ή ψύξης για την οριστική εξάλειψη των προβληματικών σημείων, για τη θεραπεία ή τη διαχείριση του γρήγορου ή ακανόνιστου καρδιακού παλμού.

Η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει για τον έλεγχο των συμπτωμάτων, να μειώσει την ανάγκη για φάρμακα και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται η ablation;

Η ablation θεραπεύει τις περισσότερες ταχυκαρδίες. Είναι γενικά, η επιλογή πρώτης γραμμής όταν κάποιος έχει συμπτωματική ή απειλητική για τη ζωή αρρυθμία. Ο καρδιολόγος προτείνει αυτή τη διαδικασία αν έχετε ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό που τα φάρμακα δεν μπορούν να θεραπεύσουν.

Η διαδικασία αυτή μπορεί να θεραπεύσει τις εξής αρρυθμίες:

• Κολπική μαρμαρυγή και κολπικός πτερυγισμός: αυτές κάνουν τις άνω κοιλότητες της καρδιάς σας (που ονομάζονται κόλποι) να χτυπούν ακανόνιστα και αναποτελεσματικά. Ως αποτέλεσμα των ακανόνιστων παλμών που οδηγούν σε συσσώρευση αίματος στους κόλπους, η κολπική μαρμαρυγή και ο κολπικός πτερυγισμός μπορεί να προκαλούν το σχηματισμό θρόμβων που μπορούν να ταξιδέψουν παντού στο σώμα, και να προκαλέσουν εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Υπερκοιλιακή ταχυκαρδία: τα άτομα με υπερκοιλιακή ταχυκαρδία βιώνουν επεισόδια γρήγορων, ακανόνιστων καρδιακών παλμών (300 παλμοί το λεπτό). Η καρδιά μπορεί να αντλεί αίμα φυσιολογικά, αλλά τα επαναλαμβανόμενα επεισόδια υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας μπορεί να καταστρέψουν την καρδιά με τον καιρό.
• Κοιλιακή ταχυκαρδία: οι κάτω κοιλίες μπορεί να αρχίσουν να χτυπούν πολύ γρήγορα. Αυτή είναι μια επικίνδυνη αρρυθμία που μπορεί να οδηγεί σε καρδιακό επεισόδιο.

Ένας καρδιολόγος μπορεί να προτείνει την ablation αν ένας ασθενής διατρέχει μεγάλο κίνδυνο για αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (όταν η καρδιά σταματά χωρίς προειδοποίηση). Όταν η αιτία της καρδιακής ανακοπής δεν είναι προφανής, τότε ο καρδιολόγος θα τοποθετήσει καθετήρες για να μελετήσει το ρυθμό της καρδιάς από μέσα. Αυτή είναι μια μελέτη ηλεκτροφυσιολογίας, η οποία βοηθά στην αξιολόγηση του τύπου του ανωμάλου ρυθμού που προκάλεσε την καρδιακή ανακοπή.

Προετοιμασία για ablation 

Πριν από την ablation είναι ανάγκη να:

• Σταματήσετε να παίρνετε αντιπηκτικά φάρμακα όπως η βαρφαρίνη και να ακολουθήσετε τις οδηγίες του γιατρού σας.
• Να μην φάτε ή πιείτε για κάποιες ώρες πριν τη διαδικασία.
• Να υπάρχει ένα άτομο να σας παραλάβει για να σας πάει σπίτι σας μετά τη διαδικασία.
• Να φοράτε άνετα ρούχα.

Τι συμβαίνει στη διάρκεια της ablation;

1. Αρχικά, οι νοσηλευτές θα ξυρίσουν, θα καθαρίσουν την περιοχή.
2. Ο γιατρός θα εισάγει έναν μικρό σωλήνα (θήκη) μέσα από το δέρμα σας και σε μια αρτηρία ή φλέβα για να δημιουργήσει ένα άνοιγμα (ένα αιμοφόρο αγγείο στη βουβωνική χώρα, το χέρι, το πόδι ή τον λαιμό σας).
3. Στη συνέχεια θα εισάγει τα ηλεκτρόδια του καθετήρα στη θήκη, περνά τους καθετήρες μέσα από τη φλέβα ή την αρτηρία σας και μέχρι την καρδιά σας.
4. Χαρτογραφεί την προβληματική περιοχή, ώστε να γνωρίζει ποιον ιστό να αντιμετωπίσει.
5. Χρησιμοποιεί τον καθετήρα για να θεραπεύσει των ανώμαλο καρδιακό ιστό και να μπλοκάρει τον ανώμαλο ρυθμό.
6. Απομακρύνει τον καθετήρα και τη θήκη από την αρτηρία ή τη φλέβα.
7. Χρησιμοποιεί ειδικά ράμματα για να αποτρέψει την αιμορραγία.

Η διαδικασία χρειάζεται 2-4 ώρες για να ολοκληρωθεί, αλλά σπάνια διαρκεί περισσότερο.

Ποια είναι τα βήματα μετά την ablation;

Μετά ο ασθενής πάει στο δωμάτιο ανάνηψης και μένει εκεί για αρκετές ώρες. Ένας νοσηλευτής ελέγχει την κατάσταση του συνεχώς. Μπορεί να χρειαστεί να μείνει στο νοσοκομείο για 6-8 ώρες μετά τη διαδικασία. Ανάλογα με την κατάσταση του, μπορεί να γυρίσει σπίτι του την ίδια μέρα ή να περάσει τη νύχτα στο νοσοκομείο.
Όταν είναι έτοιμος να επιστρέψει σπίτι του, ο ασθενής θα λάβει λεπτομερείς οδηγίες από τον γιατρό.

Ρίσκα/Οφέλη

Η ablation είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που συνήθως δεν απαιτεί να μείνει ο ασθενής πολλές μέρες στο νοσοκομείο. Μπορεί να επαναφέρει τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό όταν τα φάρμακα αποτυγχάνουν. Αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι σωτήρια σε κάποιες περιπτώσεις.

Η ablation με ενέργεια παλμικού πεδίου έχει ελάχιστη επίδραση στους παρακείμενους ιστούς (όπως τα νεύρα ή ο οισοφάγος), πράγμα που κάνει την μέθοδο ιδιαίτερα ασφαλή.

Η επιτυχία της ablation ποικίλει ανάλογα με την ανωμαλία στο ρυθμό της καρδιάς που έχει ο κάθε ασθενής. Οι άνθρωποι με υπερκοιλιακή ταχυκαρδία εμφανίζουν 90-95% επιτυχία. Αλλά το ποσοστό επιτυχίας είναι 60-80% για ασθενείς με:

• Κολπική μαρμαρυγή
• Κολπική ταχυκαρδία
• Κοιλιακή ταχυκαρδία

Το ρίσκο της διαδικασίας είναι μικρό. Οι ασθενείς σπάνια εμφανίζουν επιπλοκές, ειδικά σε νοσοκομεία που ειδικεύονται σε αυτή. Οι πιθανοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

• Θρόμβους
• Καταστροφή στα αιμοφόρα αγγεία από τον καθετήρα
• Καταστροφή του ιστού της καρδιάς ή των βαλβίδων της καρδιάς
• Μόλυνση ή αιμορραγία
• Εγκεφαλικό
• Την ανάγκη για μόνιμο βηματοδότη

Ανάλογα με τον τύπο της ανωμαλίας στο ρυθμό της καρδιάς, μπορεί να συμβεί και η αποτυχία της ablation. Ακόμη και όταν η διαδικασία είναι επιτυχής, τα αποτελέσματα δεν είναι άμεσα. Οι ασθενείς μπορεί να έχουν συμπτώματα για αρκετές εβδομάδες πριν να δουν βελτίωση ή μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβουν τη διαδικασία στο μέλλον.

Χειρουργείο καρδιάς

Το χειρουργείο στην καρδιά γίνεται όταν:

• Τα φάρμακα ή οι ελάχιστα επεμβατικές διαδικασίες δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την αρρυθμία.
• Η καρδιά του ασθενούς έχει ασυνήθιστο σχήμα.
• Οι ασθενείς έχουν και αλλά καρδιακά προβλήματα.
• Αν και το χειρουργείο στην καρδιά δεν είναι μια συνηθισμένη θεραπεία για την αρρυθμία, είναι σε κάποιες περιπτώσεις η μόνη επιλογή.