Η μάνα μου με πληγώνει

Η μάνα μου με πληγώνει

Όταν κάποιος λέει, “Η μάνα μου με πληγώνει”, ο πόνος πίσω από αυτές τις λέξεις είναι βαθύς και περίπλοκος. Οι συναισθηματικές πληγές που αφήνει ένας γονιός, διαμορφώνουν όχι μόνο την αντίληψη για τον εαυτό αλλά και το πως τα άτομα αλληλεπιδρούν με τον κόσμο γύρω τους. Ως ψυχοθεραπευτής γνωρίζω ότι οι επιδράσεις αυτού του πόνου είναι βαθιές και απαιτούν επούλωση. 

Συναισθηματικές πληγές από τη μητέρα  

Ο συναισθηματικός πόνος που προκαλείται από μια μητέρα μπορεί να εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, όπως η κριτική, ο υποβιβασμός, η χειραγώγηση, η απρόβλεπτη στοργή. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να μην αφήνουν ορατές πληγές, αλλά τα συναισθηματικά  σημάδια μπορεί να επιμένουν για χρόνια. Τα άτομα συχνά εσωτερικεύουν τις σκληρές λέξεις ή την παραμέληση, και αυτό οδηγεί στις αμφιβολίες για τον εαυτό, την ντροπή, την επίμονη αίσθηση ότι οι ανάγκες τους είναι ασήμαντες ή άκυρες. 

Οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται μονάχα στις άμεσες συνέπειες. Οι ενήλικες που βίωσαν  συναισθηματικό πόνο στην παιδική ηλικία μπορεί να παλεύουν με άγχος, κατάθλιψη, προβλήματα εμπιστοσύνης στους άλλους, ή προβλήματα στις υγιείς σχέσεις. Η σχέση γονέα-παιδιού αφήνει αποτύπωμα στην αξία του εαυτού και στη δυναμική των διαπροσωπικών σχέσεων, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά θέτουν όρια, εκφράζουν τα συναισθήματα τους και ανταποκρίνονται στην ευαλωτότητα. 

Σύνδεση με την ψυχοπαθολογία 

Πολλές μητέρες που πληγώνουν τα παιδιά τους συναισθηματικά, δυσκολεύονται οι ίδιες με ανεπίλυτα τραύματα, ίσως  ακόμα και διαγενεακά επαναλαμβάνουν δυσλειτουργικά μοτίβα στις σχέσεις τους. Αν και η κατανόηση αυτών των παραγόντων μπορεί να δίνει μια εξήγηση, δεν αποτελεί δικαιολογία ή δεν ελαχιστοποιεί την ψυχολογική κακοποίηση που δέχονται τα παιδιά. Κάθε άνθρωπος βιώνει τον πόνο με τον δικό του τρόπο, ανεξάρτητα με τα κίνητρα ή το ιστορικό του γονέα. Αυτό το βήμα είναι σημαντικό για να σπάσετε αυτό τον κύκλο ή να δικαιολογήσετε την κακομεταχείριση. 

Μερικές μητέρες που πληγώνουν συναισθηματικά τα παιδιά τους μπορεί να έχουν σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι γονείς που ασκούν ψυχολογική ή συναισθηματική βία συχνά έχουν συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους ή διαταραχές προσωπικότητας όπως η οριακή διαταραχή προσωπικότητας ή η ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας. Αυτά τα προβλήματα ψυχικής υγείας μπορεί να παρεμβαίνουν στην ικανότητα μιας μητέρας να ελέγχει τα συναισθήματα της ή να αντιδρά με συμπόνια, με αποτέλεσμα τον κύκλο της κριτικής, της απομόνωσης ή των απρόβλεπτων αντιδράσεων. Για παράδειγμα, μια μητέρα με κατάθλιψη μπορεί να είναι συναισθηματικά απούσα ή επικριτική λόγω του στρες που βιώνει η ίδια. 

Η συναισθηματική κακοποίηση σχετίζεται με την αδυναμία στην επεξεργασία ή στον έλεγχο των επώδυνων συναισθημάτων. Όταν ένας γονιός δεν μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα του λόγω της ψυχοπαθολογίας, είναι πιο πιθανό να φωνάζει και να πληγώνει τα παιδιά του, ειδικά σε στιγμές στρες. Φυσικά, δεν έχουν όλες οι μαμάδες που πληγώνουν τα παιδιά τους θέματα ψυχικής υγείας. 

Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας 

Κάποιες φορές οι συμπεριφορές των γονιών οφείλονται στα αρνητικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Οι μητέρες με χαρακτηριστικά ναρκισσισμού, μπορεί να νιώθουν ότι είναι το κέντρο του κόσμου, να μην έχουν ενσυναίσθηση και να είναι συναισθηματικά απόμακρες. Αυτές οι μητέρες μπορεί να ακυρώνουν τα συναισθήματα των παιδιών τους, να τα κατηγορούν για τα προβλήματα τους, να χρησιμοποιούν τεχνικές gaslighting , και να αφήνουν τα παιδιά να νιώθουν σύγχυση και να αμφιβάλλουν για την πραγματικότητα. 

Αλλά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως η τελειοθηρία, η χαμηλή αντοχή στην απογοήτευση ή η χρόνια ανάγκη για έλεγχο, μπορεί να οδηγούν τις μαμάδες να είναι επικριτικές, απαιτητικές ή ανυποχώρητες. Με τον καιρό, αυτά τα μοτίβα ενσωματώνονται στη δυναμική γονέα-παιδιού, δημιουργούν ένα συναισθηματικό περιβάλλον στο οποίο ένα παιδί νιώθει συνεχώς την αίσθηση της ανεπάρκειας. 

Ο ρόλος των ψυχικών τραυμάτων  

Τα ψυχικά τραύματα, ειδικά όσα παραμένουν ανεπίλυτα, διαμορφώνουν τη σχέση της μητέρας με το παιδί. Για πολλές μαμάδες, οι συμπεριφορές τους είναι μια ακούσια επανάληψη των δικών τους συναισθηματικών πληγών από την παιδική ηλικία. Οι μελέτες, έχουν δείξει ότι οι μαμάδες που έχουν βιώσει κακοποίηση, παραμέληση στην πρώιμη ζωή τους έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν θέματα ψυχικής υγείας και να μεταφέρουν το δικό τους τραύμα στα παιδιά τους μέσω σκληρών συμπεριφορών. Αυτό συχνά αναφέρεται ως “τραύμα της μητέρας”, ένα τραύμα που μεταβιβάζεται από τη μια γενιά στην άλλη. 

Σε καταστάσεις στρες, οι μητέρες κουβαλούν το βάρος του τραύματος επειδή προσπαθούν να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους. Είναι συναισθηματικά απόμακρες και έχουν αρνητική αλληλεπίδραση με τα παιδιά τους. Μπορεί να δικαιολογούν ή να ελαχιστοποιούν τον αντίκτυπο της συμπεριφοράς τους, αφού ποτέ δεν πήραν την επιβεβαίωση ως παιδιά από τους γονείς τους. 

Σπάστε τον κύκλο του πόνου 

Η αναγνώριση των συναισθηματικών πληγών που σας έχει αφήσει η μητέρα σας είναι πιθανόν η αντανάκλαση της ψυχοπαθολογίας, των αρνητικών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας, ή των ανεπίλυτων τραυμάτων, και μπορεί να είναι απελευθερωτική. Υπογραμμίζει την πραγματικότητα ότι ένα παιδί δεν φέρει ευθύνη για μια τέτοια μεταχείριση. Η επούλωση από αυτές τις πληγές περιλαμβάνει την κατανόηση της ρίζας αυτής της συμπεριφοράς, την ανάπτυξη της αυτοσυμπόνιας, και την αναζήτησή βοήθειας για να σπάσει αυτός ο κύκλος του πόνου. 

Εσωτερικές συγκρούσεις 

Μια από τις πιο δύσκολες πτυχές του συναισθηματικού πόνου από μια μητέρα είναι το αίσθημα της σύγκρουσης που μπορεί να προκαλεί. Οι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν αφοσίωση, αγάπη ή λαχτάρα για την έγκριση της μητέρας τους, αλλά ταυτόχρονα παλεύουν με θυμό, αγανάκτηση ή θλίψη για τις επαναλαμβανόμενες επώδυνες αλληλεπιδράσεις. Αυτή η εσωτερική σύγκρουση συχνά συνοδεύεται από ενοχές ή σύγχυση, έτσι είναι δύσκολο κάποιος να αναγνωρίσει την πραγματικότητα και να ζητήσει βοήθεια. 

Δεν είναι ασυνήθιστο πολλοί άνθρωποι να υποβαθμίζουν τις εμπειρίες τους, να δικαιολογούν τη συμπεριφορά των γονιών τους ή να αμφιβάλλουν για την αντίληψη τους. Αυτό είναι αλήθεια όταν η συναισθηματική κακοποίηση δεν είναι εμφανής ή η κοινωνία ενισχύει την αφήγηση για τη μητρική αγάπη. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση αυτών των εμπειριών. 

Επούλωση 

Η επούλωση από ένα συναισθηματικό τραύμα από την μητέρα είναι μια πρόκληση και μια βαθιά προσωπική διαδικασία. Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε ότι δεν φταίτε εσείς για τον πόνο που νιώθετε. Η αυτοσυμπόνια, η ικανότητα να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας, θα σας βοηθήσει να επιδιορθώσετε την βλάβη που έχει προκληθεί στην αυταξία σας. 

Τα όρια είναι εξίσου σημαντικά. Φυσικά, τα όρια δεν αφορούν την τιμωρία αλλά έχουν να κάνουν με την αυτοπροστασία. Στην ψυχοθεραπεία, μπορείτε να μάθετε να εκφράζετε τα συναισθήματα σας σε ασφαλές περιβάλλον, να κατανοήσετε πως το παρελθόν διαμόρφωσε το παρόν σας και να χτίσετε την αυτοεκτίμηση σας. 

Ένα στοιχείο κλειδί για την επούλωση είναι οι υποστηρικτικές σχέσεις εκτός οικογένειας, με φίλους, συντρόφους. Αυτές οι σχέσεις μπορούν να γίνουν υγιή πρότυπα αλληλεπίδρασης και προσφέρουν υποστήριξη σε περιόδους θυμού ή πένθους. 

Ψυχοθεραπεία 

Η ψυχοθεραπεία προσφέρει ένα ασφαλές, μη επικριτικό περιβάλλον για την επεξεργασία των συναισθηματικών πληγών που προκαλούνται από έναν γονέα. Εξερευνώντας τις ρίζες των τραυμάτων σας, μπορείτε να μάθετε στρατηγικές διαχείρισης, να αναγνωρίσετε τις ανάγκες σας, και να καλλιεργήσετε την ψυχική σας ανθεκτικότητα. Με τον καιρό, αυτή η διαδικασία μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση της ντροπής, στην ενίσχυση της κατανόησης του εαυτού και στη δημιουργία υγιών σχέσεων στο μέλλον. 

Το μονοπάτι της επούλωσης σημαίνει ότι κατανοείτε τι σημαίνει μια υγιής σχέση. Το ταξίδι αυτό είναι μοναδικό για κάθε άνθρωπο, και αξίζει στοργή και σεβασμό.