Ξαφνική απώλεια μνήμης – αμνησία

Ξαφνική απώλεια μνήμης – αμνησία

Το να ξεχνάμε κάποια πράγματα ή ονόματα είναι φυσιολογικό όσο μεγαλώνουμε. Ωστόσο, η ξαφνική και σοβαρή απώλεια μνήμης, όπως το να ξεχνά κάποιος τα ονόματα των παιδιών του ή να μην αναγνωρίζει το σπίτι του, μπορεί να είναι σημάδι ενός πιο σοβαρού προβλήματος.

Όλοι μας ξεχνάμε πράγματα κάποιες φορές. Ίσως να μην μπορούμε να θυμηθούμε που έχουμε αφήσει τα κλειδιά μας ή να ξεχνάμε τα ονόματα των ανθρώπων που μόλις γνωρίσαμε.

Σε ένα βαθμό τα θέματα μνήμης αποτελούν κομμάτι της γήρανσης. Ωστόσο, υπάρχει μια σημαντική διαφορά ανάμεσα στις φυσιολογικές αλλαγές στη μνήμη και στις αλλαγές που έχουν σχέση με το Αλτσχάιμερ και άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις. Και μερικά προβλήματα μνήμης είναι αποτέλεσμα κάποιων άλλων καταστάσεων.

Απώλεια μνήμης και γήρανση

Η φυσιολογική απώλεια μνήμης λόγω ηλικίας δεν έχει σοβαρή επίδραση στην καθημερινότητα ενός ατόμου. Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να ξεχνά το όνομα ενός ατόμου, αλλά στη διάρκεια της ημέρας να το θυμηθεί. Ή μπορεί να μην  θυμάται που έχει αφήσει τα γυαλιά του. Αυτές οι αλλαγές στη μνήμη είναι διαχειρίσιμες και δεν επηρεάζουν την λειτουργικότητα και την κοινωνική ζωή.

Απώλεια μνήμης και άνοια

Ο όρος άνοια χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα συμπτωμάτων που περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, προβλήματα στη λογική σκέψη, στην κρίση, στην ομιλία και άλλες δεξιότητες. Η άνοια συνήθως ξεκινά σταδιακά, επιδεινώνεται με τον καιρό και επηρεάζει τη λειτουργικότητα ενός ατόμου, την κοινωνική του ζωή και τις σχέσεις του.

Συχνά, η απώλεια μνήμης παρεμβαίνει στη ζωή ενός ατόμου. Τα πρώιμα σημάδια της άνοιας περιλαμβάνουν:

• Ίδιες και επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις
• Δυσκολία στην έκφραση και στην ομιλία
• Μπερδεμένες λέξεις
• Περισσότερος χρόνος για την ολοκλήρωση μιας εργασίας
• Τοποθέτηση πραγμάτων σε λάθος θέσεις
• Αποπροσανατολισμό στο περπάτημα ή στην οδήγηση
• Αλλαγές στη διάθεση ή στη συμπεριφορά χωρίς προφανή λόγο

Οι ασθένειες που προκαλούν προοδευτική βλάβη στον εγκέφαλο, και οδηγούν σε άνοια περιλαμβάνουν:

• Νόσος Αλτσχάιμερ, η πιο κοινή αιτία της άνοιας
• Αγγειακή άνοια
• Μετωποκροταφική άνοια
• Άνοια με σωμάτια Lewy
• Συνδυασμός των διαφορετικών τύπων άνοιας

Ήπια εξασθένηση των γνωστικών ικανοτήτων

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μια αξιοσημείωτη εξασθένηση σε δεξιότητες όπως η μνήμη, που είναι μεγαλύτερη από αυτή που έχει να κάνει με την ηλικία και λιγότερο με την άνοια. Η ήπια εξασθένηση των γνωστικών ικανοτήτων δεν αποτελεί εμπόδιο για τις καθημερινές δραστηριότητες και την κοινωνική ζωή.

Για πολλούς ανθρώπους αυτή η κατάσταση καταλήγει σε άνοια. Αν και υπάρχουν άνθρωποι που δεν εμφανίζουν τόσο έντονη πρόοδο των συμπτωμάτων.

Ποιες είναι οι αιτίες της ξαφνικής απώλειας μνήμης; 

Η απώλεια μνήμης μπορεί να είναι ένα σημάδι της νόσου Αλτσχάιμερ ή άλλων τύπων άνοιας. Ωστόσο, όταν υπάρχει ξαφνική απώλεια μνήμης, μπορεί να οφείλεται σε άλλες αιτίες που αναλύουμε παρακάτω.

Φάρμακα

Πολλά φάρμακα μπορεί να επηρεάζουν τη μνήμη που περιλαμβάνουν:

• Αγχολυτικά φάρμακα: όπως η αλπραζολάμη (Xanax), η κλοναζεπάμη, η διαζεπάμη, η λοραζεπάμη, η φλουραζεπάμη
• Αντικαταθλιπτικά φάρμακα
• Φάρμακα για την θεραπεία της αρτηριακής πίεσης: όπως η ατορβαστατίνη (Lipitor), η φλουβαστατίνη, η λοβοστατίνη, η πραβαστατίνη, η ροσουβαστατίνη, η σιμβαστατίνη
• Αναλγητικά φάρμακα: όπως η μορφίνη, η οξυκωδόνη, η  υδρομορφόνη, η φεντανύλη, η υδροκωδόνη
• Φάρμακα για την επιληψία: όπως η ακεταζολαμίδη, η καρβαμαζεπίνη, η γκαμπαπεντίνη, η λαμοτριγίνη, η πρεγκαμπαλίνη, το βαλπροϊκό οξύ
• Φάρμακα για την αϋπνία: όπως η εζοπικλόνη, η ζολπιδέμη

Κατάθλιψη

Η μνήμη και τα συναισθήματα είναι άμεσα συνδεδεμένα. Η κατάθλιψη, το άγχος ή η ανησυχία μπορεί να επηρεάζουν σημαντικά τη συγκέντρωση. Όταν κάποιος δεν μπορεί να μείνει συγκεντρωμένος, είναι πολύ δύσκολο να θυμάται πράγματα καθαρά. Αν νιώθετε ότι έχετε χάσει το ενδιαφέρον σας για τις δραστηριότητές σας καλό είναι να μιλήσετε με έναν ψυχοθεραπευτή.

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12

Η διατροφή που είναι φτωχή σε βιταμίνη Β12 μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τη μνήμη. Αυτό συμβαίνει επειδή η βιταμίνη Β12 βοηθά το σώμα να χρησιμοποιεί την ενέργεια από τις τροφές, και  προστατεύει τα νευρικά κύτταρα ώστε να μπορούμε να σκεφτόμαστε και να συγκεντρωνόμαστε καλύτερα.

Το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να συνθέσει μόνο του βιταμίνη Β12. Όμως μπορούμε να λάβουμε αυτή την πολύτιμη βιταμίνη από τροφές όπως το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά, το γάλα και το τυρί. Όσοι ακολουθούν μια vegan διατροφή μπορεί να μην λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες βιταμίνης Β12.

Κατανάλωση αλκοόλ

Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ μπορεί να κάνει ακόμη πιο δύσκολη την συγκέντρωση , την μνήμη ή την αποθήκευση πληροφοριών. Όταν κάποιος πιει λίγο παραπάνω μπορεί να έχει προσωρινή απώλεια μνήμης. Όμως αν κάποιος πίνει πολύ αλκοόλ μακροχρόνια αυτό μπορεί να οδηγεί σε μόνιμη απώλεια μνήμης.

Τραυματισμοί στο κεφάλι

Μια πτώση, ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή κάποιο άλλο δυνατό χτύπημα στο κεφάλι μπορεί να κάνει ένα άτομο να ξεχάσει πρόσωπα ή καταστάσεις. Ακόμη και αν το χτύπημα δεν είναι πολύ βαρύ, μπορεί να προκαλεί απώλεια μνήμης. Ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού, μπορεί κάποιος να έχει προσωρινή ή μόνιμη απώλεια μνήμης.

Εγκεφαλικό επεισόδιο

Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν το αίμα δεν μπορεί να φτάσει σε συγκεκριμένες περιοχές στον εγκέφαλο. Όταν τα κύτταρα του εγκεφάλου δεν έχουν πλούσιο σε οξυγόνο αίμα, πεθαίνουν. Μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, κάποιος μπορεί να έχει προσωρινή ή μόνιμη απώλεια μνήμης. Μπορεί επίσης να ξεχνά πράγματα που γνωρίζει ή να μπερδεύεται εύκολα. Για την προστασία των αιμοφόρων αγγείων και την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου, είναι ανάγκη κάποιος να ελέγχει την αρτηριακή του πίεση, τα επίπεδα της χοληστερόλης και να κάνει προσαρμογές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής. Επίσης είναι πολύ σημαντική η θεραπεία του διαβήτη.

Απώλεια μνήμης

Σε κάποιες περιπτώσεις η ξαφνική απώλεια μνήμης μπορεί να είναι αποτέλεσμα εγκεφαλίτιδας, ενός ψυχικού τραύματος, υπογλυκαιμίας, εγκεφαλικού επεισοδίου, ανοξίας, ηλεκτροσπασμοθεραπείας, νευροχειρουργικών επεμβάσεων.

Όγκος στον εγκέφαλο

Η βλάβη στον εγκέφαλο από κάποιον όγκο ή η θεραπεία των όγκων στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάζει τη μνήμη. Η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία και οι χειρουργικές επεμβάσεις μπορεί να επηρεάζουν την ικανότητα του ανθρώπου να σκέφτεται και να θυμάται. Επιπλέον, ο καρκίνος μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν κουρασμένοι και να μην μπορούν να σκεφτούν  καθαρά.

Προβλήματα του θυρεοειδή αδένα

Ο θυρεοειδής αδένας παράγει ορμόνες που ελέγχουν την μετατροπή της τροφής σε ενέργεια. Όταν ο θυρεοειδής αδένας παράγει μικρές ποσότητες των ορμονών (υποθυρεοειδισμός) , ολόκληρο το σώμα επιβραδύνει τη λειτουργία του. Για αυτό ένα άτομο μπορεί να νιώθει κόπωση, να έχει πεσμένη διάθεση και να ξεχνά. Η διάγνωση μπορεί να γίνει με εξετάσεις αίματος που ανιχνεύουν τα επίπεδα των ορμονών.

Πώς μπορεί να γίνει η διάγνωση της ξαφνικής απώλειας μνήμης;

Αν ανησυχείτε για την μνήμη σας καλό είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας , να κάνετε τις απαραίτητες εξετάσεις και να γίνει η σωστή διάγνωση.

Αν ανησυχείτε για τη μνήμη σας , καλό είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας και να κάνετε τον απαραίτητο έλεγχο. Ο γιατρός μπορεί να σας κάνει ερωτήσεις όπως:

• Πότε ξεκίνησαν τα προβλήματα μνήμης;
• Τι φάρμακα παίρνετε;
• Ξεκινήσατε πρόσφατα κάποιο νέο φάρμακο;
• Ποιες δραστηριότητες σας δυσκολεύουν;
• Τι κάνετε για να αντιμετωπίσετε τα προβλήματα μνήμης;
• Πόσο αλκοόλ πίνετε;
• Έχετε πάθει κάποιο ατύχημα, κάποια πτώση ή βλάβη στο κεφάλι;
• Αρρωστήσατε πρόσφατα;
• Νιώθετε θλίψη ή άγχος;
• Βιώσατε πρόσφατα κάποια σημαντική απώλεια, μια μεγάλη αλλαγή που σας προκάλεσε έντονο στρες;

Φυσικά, πέρα από όλες αυτές τις ερωτήσεις ο γιατρός θα σας κάνει φυσική εξέταση, θα προτείνει μια σειρά εργαστηριακών εξετάσεων και μπορεί να ζητήσει μαγνητική εγκεφάλου.

Θεραπείες για την ξαφνική απώλεια μνήμης

Οι θεραπείες για την ξαφνική απώλεια μνήμης εξαρτώνται από την αιτία της κατάστασης. Κάποιες θεραπείες περιλαμβάνουν:

• Χειρουργικές επεμβάσεις
• Ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία για τους όγκους στον εγκέφαλο
• Φάρμακα για τους θρόμβους στον εγκέφαλο
• Φάρμακα για την θεραπεία των τραυματισμών στο κεφάλι
• Φαρμακευτική αγωγή για θέματα ψυχικής υγείας
• Συμπληρώματα διατροφής

Άλλες μέθοδοι για την αντιμετώπιση της απώλειας μνήμης περιλαμβάνουν:

• Λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης Β12 αν κάποιος έχει ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
• Συμπληρώματα με τζίνγκο μπιλόμπα για την βελτίωση της μνήμης και την ενίσχυση της συγκέντρωσης
• Συμπληρώματα με κουρκουμίνη για την βελτίωση των γνωστικών ικανοτήτων και της μνήμης
• Επαρκή ύπνο
• Τακτική άσκηση
• Υγιεινή διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, άπαχο κρέας
• Δραστηριότητες που ακονίζουν το μυαλό όπως τα παζλ, τα σταυρόλεξα

Σε πολλές περιπτώσεις η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός μπορούν να δώσουν σημαντικές λύσεις στα προβλήματα μνήμης.

Η απώλεια μνήμης είναι κομμάτι της διαδικασίας της γήρανσης και δεν έχει πάντα σοβαρό αντίκτυπο στη ζωή ενός ατόμου. Ωστόσο, η ξαφνική απώλεια μνήμης μπορεί να είναι σημάδι ενός σοβαρού προβλήματος υγείας.