Γιατί μπορεί το EMDR να μην βοηθάει κάποιον

Γιατί μπορεί το EMDR να μην βοηθάει κάποιον

Το EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) είναι μια ειδική ψυχοθεραπευτική τεχνική για την αντιμετώπιση των ψυχικών τραυμάτων και έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να βελτιώσουν σημαντικά την ψυχική υγεία τους. Αλλά όπως συμβαίνει με όλες τις θεραπείες, η αποτελεσματικότητά της διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και από ψυχοθεραπευτή σε ψυχοθεραπευτή. Αν ένα άτομο κάνει EMDR αλλά δεν έχει δει τα επιθυμητά αποτελέσματα τότε αυτό μπορεί να συμβαίνει για πολλούς λόγους.

1. Ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει την απαραίτητη εμπειρία για το EMDR

To EMDR μπορεί να μοιάζει μια απλή τεχνική, αλλά δεν είναι. Το EMDR απαιτεί ειδική εκπαίδευση και μεγάλη εμπειρία, ιδίως για τις πιο σύνθετες περιπτώσεις. Αν ο ψυχοθεραπευτής δεν έχει την κατάλληλη εκπαίδευση ή εμπειρία, το EMDR μπορεί να μην λειτουργήσει.

Η επιτυχία του EMDR κρύβεται στην επεξεργασία των τραυματικών αναμνήσεων. Αυτό σημαίνει όμως ότι οι θεραπευόμενοι θα νιώσουν δυσάρεστα κάποιες στιγμές. Η δουλειά του ψυχοθεραπευτή είναι να βεβαιωθεί ότι αυτό θα συμβεί, ότι θα αναδυθούν τα δύσκολα συναισθήματα που σχετίζονται με τις αναμνήσεις αυτές ώστε να γίνει η επανεπεξεργασία τους και οι θεραπευόμενοι να απελευθερωθύν από αυτά. Όμως αν δεν γίνει η σωστή ενεργοποίηση στη διάρκεια του EMDR, ίσως να μην μπορέσετε να έχετε πρόσβαση σε αυτές τις αναμνήσεις.

2. Έλλειψη προετοιμασίας και υποστήριξης για το EMDR

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων που έχουν αρνητική εμπειρία από το EMDR εξαιτίας της έλλειψης της κατάλληλης προετοιμασίας και υποστήριξης.

Δεδομένου ότι το EMDR εστιάζει σε τραυματικές εμπειρίες, προκαλούνται έντονα συναισθήματα κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, άβολα και δυσάρεστα. Χωρίς την σωστή προετοιμασία, τις τεχνικές ενδυνάμωσης, και την κατάλληλη καθοδήγηση και υποστήριξη από τον ψυχοθεραπευτή, ο θεραπευόμενος μπορεί να φοβάται ή να νιώθει να τον κατακλύζουν τα συναισθήματα αυτά και να μην μπορεί να προχωρήσει.

Υπάρχουν μάλιστα ακόμα και εφαρμογές και sites που δίνουν συμβουλές για να κάνετε μόνοι σας EMDR, όμως καλό είναι να μην προσπαθήσετε να φέρετε στη μνήμη σας επώδυνες αναμνήσεις μόνοι σας.

3. Ο ψυχοθεραπευτής σας επέλεξε την λάθος ανάμνηση να στοχεύσει στο EMDR

Τα ψυχικά τραύματα είναι πολύπλοκα. Μερικές φορές τα πράγματα που μας αναστατώνουν είναι καλά κρυμμένα στο παρελθόν μας. Μπορεί να μην γνωρίζετε ακριβώς τι είναι αυτό ακριβώς που σας προκαλεί αναστάτωση. Κάποιες φορές τα πράγματα δένουν μεταξύ τους με τρόπο που δεν μπορούμε να καταλάβουμε.

Το EMDR περιλαμβάνει τον εντοπισμό μιας ανάμνησης ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκουμε μια σημαντική ανάμνηση που έχει σχέση με το παρελθόν. Φυσικά, αυτό δεν είναι το κάνετε μόνοι σας. Ο ψυχοθεραπευτής σας θα σας κάνει μια σειρά ερωτήσεων για να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε αυτή την ανάμνηση. Αν o ψυχοθεραπευτής δεν στοχεύσει τη σωστή ανάμνηση, το EMDR δεν θα λειτουργήσει.

4. Ο ψυχοθεραπευτής δεν χρησιμοποίησε το σωστό είδος διέγερσης για το EMDR

Ο πυλώνας της αποτελεσματικότητας του EMDR είναι η διεστιακή διέγερση. Αυτή η διεστιακή διέγερση μπορεί να περιλαμβάνει την κίνηση των ματιών, την αφή ή τα ακουστικά ερεθίσματα. Κάποιοι άνθρωποι ανταποκρίνονται καλύτερα σε συγκεκριμένες μορφές διεστιακής διέγερσης. Η επιλογή του λάθους είδους διέγερσης μπορεί να καθυστερήσει την πρόοδό σας. Για παράδειγμα, αν είστε οπτικός τύπος, τότε σίγουρα τα οπτικά ερεθίσματα είναι μάλλον τα πιο ταιριαστά για τη διεστιακή διέγερση, αλλά χρειάζεται και ευελιξία, γιατί μπορεί να φτάσετε σε κάποιο εμπόδιο, που απαιτεί ακουστική ή απτική διέγερση για να προχωρήσετε.

5. Νιώθετε αποσυνδεδεμένοι στη διάρκεια του EMDR

Η αποσύνδεση είναι ένας ψυχολογικός μηχανισμός άμυνας. Η αποσύνδεση συμβαίνει όταν νιώθετε απόμακροι από τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αναμνήσεις σας για να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Όταν έρχονται στη μνήμη σας αυτές οι αναμνήσεις, μπορεί να χρησιμοποιείτε αυτό το μηχανισμό για να αποφύγετε τα δυσάρεστα συναισθήματα. Αυτό μπορεί να είναι μια μεγάλη πρόκληση στη διάρκεια του EMDR όπου προσπαθούμε να ξεκλειδώσουμε αυτές τις δύσκολες αναμνήσεις. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν αποσύνδεση στη διάρκεια των συνεδριών του EMDR, να κρατούν αποστάσεις από τις τραυματικές τους αναμνήσεις. Αν νιώθετε αποσυνδεδεμένοι καλό είναι να μιλήσετε στον ψυχοθεραπευτή.

6. Έχετε ανεπίλυτα τραύματα ή ψυχικές διαταραχές

Το EMDR δεν αποτελεί πανάκεια. Μπορεί να μια αποτελεσματική και γρήγορη τεχνική, αλλά ίσως δεν μπορεί να σας βοηθήσει τόσο γρήγορα αν έχετε πολλαπλά ανεπίλυτα τραύματα, ή αν υπάρχει κάποια υποκείμενη ψυχική διαταραχή ή διαταραχές προσωπικότητας. Αυτά μπορεί να χρειάζονται την μακροχρόνια ψυχοθεραπεία ή τη συμβολή ενός ψυχιάτρου, ώστε να μπορέσετε να προχωρήσετε στο EMDR.

Τα σύνθετα τραύματα (c-PTSD) απαιτούν έναν ειδικευμένο ψυχοθεραπευτή. Για παράδειγμα, η μακροχρόνια έκθεση σε κίνδυνο, οι απώλειες ή η σοβαρή κακοποίηση μπορεί να δημιουργούν σύνθετα τραύματα. Το EMDR δεν είναι η απόλυτη λύση για τα σύνθετα τραύματα. Μπορεί να βοηθά, αλλά η πραγματική επούλωση από αυτά τα τραύματα απαιτεί χρόνο (ίσως και χρόνια).

7. Έλλειψη εμπιστοσύνης και επικοινωνίας με τον ψυχοθεραπευτή

Η εκπαίδευση του ψυχοθεραπευτή σας στο EMDR δεν είναι το μοναδικό πράγμα που έχει σημασία. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 80% της αποτελεσματικότητας της θεραπείας βασίζεται στη θεραπευτική σχέση ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και στον θεραπευόμενο. Η εμπιστοσύνη στον ψυχοθεραπευτή είναι ουσιαστική για την επιτυχία του EMDR. Αν δεν νιώθετε άνετα με τον ψυχοθεραπευτή σας, το EMDR δεν θα είναι αποτελεσματικό.

8. Μη ρεαλιστικές προσδοκίες από το EMDR

Όπως συμβαίνει με πολλές μορφές ψυχοθεραπείας, έτσι και το EMDR χρειάζεται χρόνο για να δει κάποιος αποτέλεσμα. Κάποιοι θεραπευόμενοι ξεκινούν το EMDR και πιστεύουν ότι θα δουν άμεση και δραματική αλλαγή. Αυτό μπορεί να συμβεί, αλλά έχει εξαρτάται από το ψυχολικό τραύμα και από τη συγκρότηση του θεραπευόμενου. Τα πιο σύνθετα προβλήματα και οι πιο επιβαρυμένοι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο χρόνο και παρατηρούμε μια σταδιακή βελτίωση. Αυτό μπορεί να προκαλεί απογοήτευση στους θεραπευόμενους. Όταν κάποιος υποφέρει, θέλει να νιώσει καλύτερα το συντομότερο δυνατό. Αλλά η υπομονή και η επιμονή είναι το κλειδί για το ταξίδι στο EMDR. Η επούλωση συχνά ξετυλίγεται σταδιακά καθώς προχωράνε οι συνεδρίες EMDR.

9. Δεν πιστεύετε ότι το EMDR θα έχει αποτέλεσμα

Το EMDR δεν λειτουργεί αν βάζεται οι ίδιοι εμπόδια στη διαδικασία. Αν προκαταβάλετε το αποτέλεσμα, αν αμφισβητείτε συνέχεια τη διαδικασία, αν νομίζετε ότι είναι χάσιμο χρόνο, αυτό θα συμβεί. Φυσικά, κανείς δεν ζητά να δείξετε τυφλή εμπιστοσύνη, η κριτική σκέψη και η περιέργεια είναι υγιή στοιχεία. Αλλά αν είστε αρνητικοί απέναντι στο EMDR, τότε δεν έχετε πολλές πιθανότητες να σας βοηθήσει.

Αυτό μπορεί να μοιάζει περίεργο, αλλά τα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και σε χειρουργικές επεμβάσεις, η πεποίθηση του ασθενή ότι η θεραπεία θα πάει καλά έχει τεράστια επίδραση στην αποτελεσματικότητα. Η αποφασιστικότητα και η θετική σκέψη βοηθούν να επεξεργαστείτε τις τραυματικές σας εμπειρίες. Το EMDR είναι αποτελεσματικό όταν ο θεραπευόμενος είναι έτοιμος να συμμετέχει στη διαδικασία.