Ο σύντροφός μου έχει εκρήξεις θυμού
Όταν σκεφτόμαστε τις εκρήξεις θυμού το μυαλό μας πάει σε ένα δίχρονο παιδί που κλαίει, χτυπιέται στο πάτωμα και ουρλιάζει. Και αυτές οι εκρήξεις αποτελούν φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης των παιδιών. Τα παιδιά μαθαίνουν πως να εκφράζουν τα συναισθήματα τους με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο, και αυτές οι εκρήξεις υποχωρούν.
Όμως, τι συμβαίνει όταν αυτές οι εκρήξεις θυμού συνεχίζονται και στην ενήλικη ζωή; Οι ενήλικες μαθαίνουν να ελέγχουν τα συναισθήματα τους για να μπορούν να δημιουργούν σχέσεις. Τι συμβαίνει όμως όταν δεν μπορούν να το κάνουν αυτό; Τι μπορεί να κάνει μια γυναίκα όταν ο σύντροφος της έχει εκρήξεις θυμού;
Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες των εκρήξεων θυμού στους ενήλικες;
Σε κάποιες περιπτώσεις οι εκρήξεις θυμού έχουν σχέση με καταστάσεις όπως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) ή σε διαταραχές προσωπικότητας όπως ο ναρκισσισμός. Οι εκρήξεις θυμού μπορεί να χρησιμοποιούνται ως ένας μηχανισμός χειραγώγησης των άλλων, να αποσπούν την προσοχής από ένα θέμα, να υποδηλώνουν φόβο, ντροπή ή ενοχές. Η χρήση ουσιών μπορεί επίσης να προκαλεί εκρήξεις θυμού.
Δεν είναι λίγες οι γυναίκες που ζουν σε ένα γάμο ή μια σχέση όπου ο σύντροφος τους είναι απρόβλεπτος και μπορεί να έχει εκρήξεις θυμού. Προσπαθούν να κρατούν ισορροπίες και να μην δίνουν αφορμές για συγκρούσεις. Είναι πολύ προσεκτικές με όσα κάνουν και όσα λένε, ώστε να μην θυμώσουν οι σύντροφοι τους. Λύνουν όλα τα προβλήματα, του σπιτιού, τα οικονομικά, των παιδιών, όλα. Λένε στον εαυτό τους ότι είναι δική τους ευθύνη να φροντίσουν το σύντροφο τους και να τον σώσουν από τα θέματα θυμού.
Αναλαμβάνουν το ρόλο του “σωτήρα” και αποφασίζουν ότι χωρίς αυτές, οι σύντροφοι θα αποτύχουν, δεν θα τα καταφέρουν, θα καταρρεύσουν.
Όμως, στην πραγματικότητα φοβούνται για το τι θα συμβεί. Θέλουν οι ίδιες να σωθούν με αυτό τον περίεργο τρόπο. Αποφεύγουν τα δικά τους θέματα και παίζουν το σωτήρα για τους άνδρες τους. Στην πραγματικότητα θέλουν να σώσουν τον εαυτό τους.
Οι εκρήξεις θυμού δεν είναι αποδέκτες από τους ενήλικες και πολλές γυναίκες δεν το γνωρίζουν αυτό. Οι φωνές, οι προσβολές, οι άσχημες λέξεις, τα χτυπήματα στα αντικείμενα δεν είναι αποδεκτά.
Διαφωνίες στη σχέση
Οι διαφωνίες είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό σε μια σχέση, φυσικά όταν υπάρχει λόγος για αυτές. Όταν διαφωνείτε για κάτι που έχει αξία για εσάς αυτό είναι ένα σημάδι που δείχνει ότι έχετε τη δική σας άποψη. Και συνήθως όλα τα ζευγάρια καταλήγουν σε ένα συμβιβασμό. Κανείς δεν νιώθει φόβο, τρόμο, ή θόρυβο στο κεφάλι. Όταν μια διαφωνία προκύπτει χωρίς λόγο κάθε μέρα και ο ένας σύντροφος ξεσπά με φωνές και χειρονομίες, αυτό είναι πρόβλημα.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στις εκρήξεις θυμού και στις διαφωνίες;
Οι εκρήξεις θυμού δεν πρέπει ποτέ να συγχέονται με τις υγιείς διαφωνίες. Δεν έχει καμία σχέση το ένα με το άλλο.
Οι εκρήξεις θυμού είναι μια μορφή λεκτικής βίας που κάνει τον άλλο σύντροφο να νιώθει φόβο για το τι θα ακολουθήσει, τον βάζει σε κατάσταση πανικού, και το μόνο που θέλει είναι να σταματήσει όλη αυτή η φασαρία.
Το θύμα μπαίνει σε κατάσταση πανικού και λέει ότι πρέπει να σταματήσει αυτές τις εκρήξεις ώστε να συμβούν ξανά στο μέλλον. Έτσι, προσέχει, αποφεύγει τις συγκρούσεις και νιώθει συνεχώς ότι περπατά σε ναρκοπέδιο για να εξασφαλίσει την ηρεμία. Κάνει τα πάντα για να αποφύγει τις εκρήξεις θυμού του συντρόφου. Μιλά, σκέφτεται, νιώθει και σχεδιάζει τα πάντα ώστε να μην προκαλέσει θυμό στο σύντροφο του. Δεν είναι καν ο εαυτός του καθώς είναι συνεχώς ανήσυχο.
Αυτό είναι κάτι απαίσιο, κανείς δεν μπορεί να ζει με αυτό τον τρόπο.
Οι διαφωνίες είναι φυσιολογικό κομμάτι των σχέσεων. Δείχνουν ότι υπάρχουν διαφορετικές σκέψεις και απόψεις ανάμεσα σε ένα ζευγάρι. Κανείς δεν φοβάται να μιλήσει, δεν νιώθει ότι εκφοβίζεται, ότι συμβιβάζεται.
Αν ένα ζευγάρι δεν διαφωνεί καθόλου, αυτό είναι ένα ανησυχητικό σημάδι για μια σχέση. Οι διαφωνίες δεν είναι κάτι κακό, είναι η υγιής απελευθέρωση της απογοήτευσης. Χωρίς διαφωνίες οι σύντροφοι συσσωρεύουν μέσα τους τα συναισθήματα τους και τελικά καταλήγουν σε εκρήξεις. Δεν πρέπει να φτάνετε σε αυτό το σημείο, ειδικά αν η σχέση σας αξίζει τον κόπο.

Πώς μοιάζει μια έκρηξη θυμού σε έναν ενήλικα;
Η αλήθεια είναι ότι οι ενήλικες μπορεί να έχουν εκρήξεις από ανεξέλεγκτα συναισθήματα. Συνήθως, μια τέτοια έκρηξη συμβαίνει όταν ένα άτομο δεν μπορεί να διαχειριστεί τα αρνητικά συναισθήματα ή δεν μπορεί να ηρεμήσει. Η έκρηξη μπορεί να είναι λεκτική, σωματική ή και τα δυο. Για παράδειγμα, μπορεί ένα άτομο να φωνάζει, να χτυπά τις πόρτες ή να πετά αντικείμενα.
Βέβαια, αυτές οι εκρήξεις μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στους ανθρώπους γύρω τους. Σε αρκετές περιπτώσεις αυτά τα ξεσπάσματα αναφέρονται ως έντονο άγχος και πίεση, αποσυμπίεση. Αλλά όταν αυτά θεωρούνται αποδεκτά δεν αλλάζουν τα πράγματα.
Τι μπορείτε να κάνετε αν ο σύντροφος έχει εκρήξεις θυμού;
Το κλειδί είναι να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τα σημάδια και τα μοτίβα που οδηγούν σε εκρήξεις. Όταν νιώθετε ότι τα πράγματα κλιμακώνονται καλό είναι να απομακρύνεστε.
Τα σημάδια που δείχνουν ότι μια έκρηξη έρχεται είναι:
- Αυξημένη επιθετικότητα και/ή ευερεθιστότητα
- Γρήγορο περπάτημα και/ή βηματισμός μπρος και πίσω
- Επιθετικές χειρονομίες με τα χέρια και το κεφάλι
- Ένταση στο πρόσωπο, στους ώμους και στα χέρια
- Έντονη ομιλία
Όταν κάποιος έχει μια έκρηξη θυμού τότε:
- Απομακρυνθείτε
- Ασχοληθείτε με κάτι άλλο για να ηρεμήσετε
- Πάρτε βαθιές αναπνοές για να ηρεμήσετε
Αν οι εκρήξεις είναι αποτέλεσμα του αλκοόλ ή των ναρκωτικών ή αν υπάρχει σωματική βία, είναι ανάγκη να φύγετε.
Οι εκρήξεις θυμού στους ενήλικες δεν είναι φυσιολογικές ή αποδέκτες. Αν ο σύντροφος σας έχει εκρήξεις θυμού δεν είναι λύση να αγνοείτε την κατάσταση και να πιστεύετε ότι η ζωή θα συνεχιστεί έτσι απλά.
Όταν ο σύντροφος σας ηρεμήσει μπορείτε να του μιλήσετε με ήρεμο τόνο:
- Πείτε του ότι μπορεί να νιώθει θυμό ή απογοήτευση αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα εκφράζει δεν είναι σωστός
- Ρωτήστε τον γιατί αντιδρά με αυτό τον τροπο
- Ρωτήστε τον πως θα ένιωθε αν οι ρόλοι ήταν αντίστροφοι
- Ρωτήστε τον τι θα έκανε αν εσείς είχατε αυτή τη συμπεριφορά
- Πείτε του τι θα μπορούσε να κάνει στο μέλλον για να περιορίσει ένα παρόμοιο ξέσπασμα
Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να τονίσετε ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή και δεν θα την ανεχτείτε από εδώ και στο εξής. Ο θυμός είναι κάτι φυσιολογικό, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τον εκφράζει κάποιος είναι άλλη υπόθεση.
Πείτε στο σύντροφο σας ότι η συμπεριφορά του επηρεάζει τα παιδιά και ότι είναι ανάγκη να αλλάξει για το καλό του ώστε να μπορείτε να έχετε ένα κοινό μέλλον.
Μην ανέχεστε τις εκρήξεις θυμού
Οι εκρήξεις θυμού δεν επηρεάζουν μόνο τη σχέση, αλλά τις σχέσεις με την οικογένεια, τους φίλους και τα παιδιά. Αν βιώνετε μια τέτοια κατάσταση, το θέμα δεν είναι να αλλάξετε το σύντροφο σας (γιατί κάτι τέτοιο δεν μπορείτε να το κάνετε) αλλά να αναλάβετε δράση. Δεν αξίζει να θυσιάσετε τη ζωή σας.
Είναι ανάγκη να θέσετε όρια και να φεύγετε μακριά από τέτοιες σχέσεις για το καλό σας.
Κάποιες γυναίκες σπαταλούν πολλά χρόνια σε τέτοιες τοξικές καταστάσεις ώσπου να καταλήξουν να χωρίσουν. Καταλαβαίνουν ότι ο μόνος άνθρωπος που μπορούν να αλλάξουν είναι ο εαυτός τους. Τελικά, αναλαμβάνουν την ευθύνη της ζωής τους.
Η ηρεμία, η ευτυχία, η ασφάλεια και η αγάπη πρέπει να είναι η προτεραιότητα. Όταν θα έχετε όλα αυτά θα σέβεστε και θα εκτιμάτε τον εαυτό σας.
Διαχείριση θυμού και εκρήξεων θυμού
Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ για την διαχείριση του θυμού επικεντρώνεται καταρχήν στο να κατανοήσει ένα άτομο την πηγή προέλευσης του θυμού του και στη συνέχεια να μάθει πως θα τον διαχειρίζεται. Μπορεί να καταφέρει να ελέγξει τα συμπτώματα της οργής, τα ξεσπάσματα θυμού και τις εκρήξεις, με σκοπό να χτίσει πιο θετικές σχέσεις, και να έχει μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Αν έχετε θέματα θυμού, οι ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες δεν έχουν ως σκοπό να καταστείλουν θυμό σας, αντιθέτως, έχουν ως σκοπό να βοηθήσουν να εντοπίσετε και να επουλώσετε ψυχολογικά τραύματα του παρελθόντος, και να μάθετε τρόπους για να εκφράζετε τα συναισθήματα θυμού με ελεγχόμενο τρόπο.
Εξαιρετική βοήθεια παράλληλα με την ψυχοθεραπεία, προσφέρει το EMDR (για τα ψυχικά τραύματα που μπορεί να τροφοδοτούν το θυμό).
