Στρες και πεπτικό σύστημα

Πώς το Στρες επηρεάζει το Πεπτικό μας σύστημα;

Τα προβλήματα του γαστρεντερικού επηρεάζουν το 35-70% των ανθρώπων με τις γυναίκες να είναι πιο επιρρεπείς από τους άνδρες. Δεν υπάρχει κάποια φυσική αιτία, όπως η λοίμωξη, για αυτές τις διαταραχές που προκαλούν πόνο, φούσκωμα και δυσφορία.

Βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες συμβάλλουν στην εμφάνιση των διαταραχών του γαστρεντερικού. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το στρες είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Η σχέση ανάμεσα στο περιβαλλοντικό ή το ψυχολογικό στρες και τα προβλήματα του γαστρεντερικού είναι πολύπλοκη και αμφίδρομη καθώς το στρες μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τα προβλήματα του γαστρεντερικού και το αντίστροφο.

Το νευρικό σύστημα του εντέρου

Οι ζωτικές λειτουργίες όπως η αναπνοή, ο χτύπος της καρδιάς, η αρτηριακή πίεση και η θερμοκρασία του σώματος ρυθμίζονται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Αυτό το πολύπλοκο δίκτυο των νεύρων εκτείνεται από τον εγκέφαλο σε όλα τα όργανα του σώματος. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την ενεργοποίηση του μηχανισμού πάλης ή φυγής. Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα ηρεμεί το σώμα αφού έχει περάσει ο κίνδυνος. Και τα δύο συστήματα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, και το λιγότερο γνωστό νευρικό σύστημα του εντέρου βοηθά στη ρύθμιση της πέψης.

Το νευρικό σύστημα του εντέρου μερικές φορές αναφέρεται ως "δεύτερος εγκέφαλος" επειδή βασίζεται στον ίδιο τύπο νευρώνων και νευροδιαβιβαστών που υπάρχουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα (τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό). Από τη στιγμή που θα εισέλθει η τροφή στο στομάχι, οι νευρώνες της πεπτικής οδού δίνουν σήμα στα μυϊκά κύτταρα για να ξεκινήσει η σύσπαση του εντέρου ώστε να κινηθεί η τροφή και να διασπαστεί σε θρεπτικά συστατικά. Την ίδια στιγμή, το νευρικό σύστημα του εντέρου χρησιμοποιεί τους νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη για να  επικοινωνεί και να αλληλεπιδρά με το κεντρικό νευρικό σύστημα.

Ο άξονας εγκεφάλου-εντέρου εξηγεί γιατί οι ερευνητές ενδιαφέρονται να κατανοήσουν πως το ψυχολογικό ή το κοινωνικό στρες προκαλεί προβλήματα στο γαστρεντερικό. Όταν ένα άτομο αγχώνεται με αποτέλεσμα την ενεργοποίηση του  μηχανισμού πάλης ή φυγής, η πέψη επιβραδύνεται ή σταματά ώστε το σώμα να μετακινήσει όλη την ενέργεια για να αντιμετωπίσει την επικείμενη απειλή. Για αυτό σε περιπτώσεις όπως οι δημόσιες ομιλίες το στρες μπορεί να επιβραδύνει την πέψη , να προκαλεί πόνο και άλλα συμπτώματα. Τα προβλήματα του γαστρεντερικού μπορεί να εντείνουν το άγχος και την ανησυχία.

Πώς το στρες επηρεάζει το πεπτικό σύστημα;

Το στρες προκαλεί φυσιολογικές αλλαγές όπως δυσκολία στην αναπνοή και ταχυπαλμία, αύξηση της αρτηριακής πίεσης και αύξηση της μυϊκής έντασης.

Όταν το στρες ενεργοποιεί το μηχανισμό πάλης ή φυγής στο κεντρικό νευρικό σύστημα αυτό επηρεάζει το πεπτικό σύστημα ως εξής:

• Γίνεται σύσπαση του οισοφάγου
• Αυξάνονται τα οξέα στο στομάχι, που οδηγούν σε δυσπεψία
• Νιώθουμε ναυτία
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα

Σε ποιο σοβαρές περιπτώσεις, το στρες μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος και του οξυγόνου στο στομάχι, με αποτέλεσμα τις κράμπες, τη φλεγμονή ή την αλλαγή στην ισορροπία των βακτηρίων. Όλα αυτά συμβάλλουν σε διαταραχές του γαστρεντερικού όπως:

• Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Τη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
• Τα έλκη στομάχου
• Την γαστροοιοσοφαγική παλινδρόμηση