Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ψυχική νόσος που επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Αν έχετε βιώσει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο στο παρελθόν, ίσως να ανησυχείτε για πιθανή υποτροπή.
Η αλήθεια είναι ότι η κατάθλιψη συχνά εμφανίζεται περισσότερες από μία φορές στη ζωή. Για πολλούς ανθρώπους, μπορεί να γίνει μια μακροχρόνια ή δια βίου ασθένεια, με αρκετές υποτροπές. Η εμπειρία ενός καταθλιπτικού επεισοδίου αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ενός ακόμη επεισοδίου. Κατά μέσο όρο, οι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη μπορεί να έχουν τέσσερα έως πέντε επεισόδια κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Οι μελέτες δείχνουν ότι ο κίνδυνος ενός δεύτερου καταθλιπτικού επεισοδίου είναι 50% και μπορεί να αυξηθεί περισσότερο αν έχετε βιώσει δύο ή περισσότερα επεισόδια στη ζωή σας. Μπορείτε όμως να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης μελλοντικών επεισοδίων. Πρώτα από όλα είναι σημαντικό να ακολουθείτε το θεραπευτικό σας πλάνο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι συνεχίζετε την φαρμακευτική αγωγή, την ψυχοθεραπεία ή και τα δύο. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παρακολουθείτε την διάθεσή σας ώστε να προλάβετε την υποτροπή. Ο στόχος είναι να αναλάβετε δράση πριν επηρεάσει σοβαρά την ζωή σας. Αν και κανείς δεν μπορεί να σας εγγυηθεί ότι δεν θα βιώσετε ξανά ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, μπορείτε να κάνετε πράγματα για να μειώσετε τον κίνδυνο.
Οι γιατροί ορίζουν την υποτροπή ως ένα ακόμα καταθλιπτικό επεισόδιο που συμβαίνει λιγότερο από έξι μήνες αφότου έχετε λάβει θεραπεία για ένα καταθλιπτικό επεισόδιο. Η “υποτροπή” σημαίνει ένα νέο επεισόδιο κατάθλιψης που έρχεται μετά από έξι μήνες ή περισσότερο από την επίλυση του προηγούμενου επεισοδίου. Ίσως να βιώνετε τα ίδια συμπτώματα που είχατε στο αρχικό καταθλιπτικό επεισόδιο, ή μπορεί να έχετε διαφορετικά συμπτώματα. Μια υποτροπή μπορεί να συμβεί μήνες ή και χρόνια μετά από την πρώτη θεραπεία. Τις περισσότερες φορές, ωστόσο, τα συμπτώματα επιστρέφουν μέσα σε τρία χρόνια.
Η υποτροπή μπορεί να εμφανιστεί χωρίς προφανή λόγο ή μετά από ένα ψυχοπιεστικό γεγονός όπως:
Αν τα αρνητικά συναισθήματα παρεμβαίνουν στην λειτουργικότητά σας, μπορεί να σηματοδοτούν την υποτροπή της κατάθλιψης.
Επίσης, η διακοπή της θεραπείας για την κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή. Αν παίρνετε φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά καλό είναι να συζητήσετε με το ψυχίατρο σας πριν σταματήσετε την αγωγή ή αν έχετε ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Καθώς τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάμεσα στα επεισόδια, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα σημάδια της υποτροπής ώστε να ζητήσετε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε. Αυτά τα σημάδια περιλαμβάνουν:
Αν βιώνετε υποτροπή της κατάθλιψης μπορεί να αναρωτιέστε γιατί η κατάθλιψη επέστρεψε. Είναι αλήθεια ότι η κατάθλιψη μπορεί να επιστρέψει ανά πάσα στιγμή, ακόμη και αν παίρνετε την φαρμακευτική σας αγωγή ή αν κάνετε ψυχοθεραπεία. Μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά χωρίς λόγο.
Ωστόσο, μερικές φορές η υποτροπή της κατάθλιψης ακολουθεί μετά από ένα εξωτερικό γεγονός. Κάποιες αιτίες της υποτροπής περιλαμβάνουν:
Αν ανησυχείτε για την υποτροπή της κατάθλιψης καλό είναι να γνωρίζετε ότι οι θεραπευτικές επιλογές για την κατάθλιψη βοηθούν επίσης και στην αντιμετώπιση της υποτροπής. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:
Αν έχετε ήδη κάνει θεραπεία για την κατάθλιψη, είναι πιθανό να έχετε μάθει στρατηγικές για το πως θα προχωρήσετε. Σκεφτείτε όσα έχετε μάθει και εφαρμόστε τα. Οτιδήποτε σας βοήθησε στο παρελθόν μπορεί να σας βοηθήσει και τώρα ώστε να αντιμετωπίσετε την υποτροπή.
Αν στο παρελθόν παίρνατε φαρμακευτική αγωγή για την θεραπεία της κατάθλιψης, είναι πολύ σημαντικό να μείνετε δεσμευμένοι στο θεραπευτικό σας πλάνο. Μην διακόπτετε απότομα τα φάρμακά σας αν δεν νιώθετε καλά.
Μιλήστε με το γιατρό σας για να συζητήσετε τα θέματα γύρω από τα φάρμακα και τις πιθανές αλλαγές που θα μπορούσατε να κάνετε. Αν σταματήσετε απότομα την φαρμακευτική αγωγή μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα στέρησης.
Αν έχετε βιώσει κατάθλιψη στο παρελθόν, είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τη διάθεση σας και πως αυτή αλλάζει. Μπορείτε να καταγράφετε την διάθεση σας ώστε να μπορείτε να εντοπίσετε εναλλαγές.
Υπάρχουν πολλά οφέλη στην παρακολούθηση της διάθεσης αλλά τα πιο σημαντικά είναι τα εξής:
Η διάγνωση της κατάθλιψης απαιτεί να έχετε χαμηλή διάθεση κάθε μέρα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
Αν αντιμετωπίζετε μια υποτροπή της κατάθλιψης, ένας τρόπος να διαχειριστείτε τα συμπτώματα είναι να καταγράφετε όσα νιώθετε σε ένα ημερολόγιο.
Η συγγραφή είναι ένας βοηθητικός τρόπος για να διαχειριστείτε την ψυχική σας υγεία, επειδή σας επιτρέπει να εκφράσετε και να εξερευνήσετε τα συναισθήματά σας, με παρόμοιο τρόπο με αυτό της ψυχοθεραπείας. Η διαφορά είναι ότι εξερευνείτε μόνοι σας τον εαυτό σας και όχι με την βοήθεια του ψυχοθεραπευτή.
Επιλέξετε μια ώρα της ημέρας που είστε χαλαροί και κανείς δεν σας διακόπτει και ξεκινήστε να γράφετε. Γράψτε ότι σας έρχεται στο μυαλό, καλό ή κακό. Να είστε ειλικρινείς με όσα γράφετε και να προσπαθείτε να φτάσετε στη ρίζα των συναισθημάτων σας. Αν νιώθετε θλίψη, αναρωτηθείτε τι συμβαίνει στη ζωή σας ή τις σας κάνει να νιώθετε έτσι. Με τη συγγραφή μπορείτε να αναγνωρίσετε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης και να τα δείτε με πιο ρεαλιστικό τρόπο.
Όταν ένα άτομο βιώνει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, οι ψυχίατροι-ψυχοθεραπευτές μερικές φορές προτείνουν την συνέχιση της θεραπείας ώστε να αποτρέψουν ένα ακόμη επεισόδιο, ειδικά αν υπάρχει υψηλός κίνδυνος για υποτροπή. Συζητήστε με τον ψυχίατρο σας για το εάν χρειάζεται να συνεχίσετε την θεραπεία. Αυτή η μορφή θεραπείας, η οποία μπορεί να διαρκέσει ένα χρόνο ή περισσότερο, μπορεί να περιλαμβάνει την συντήρηση με τα αντικαταθλιπτικά και την ψυχοθεραπεία.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να προταθεί η στενή παρακολούθηση αντί για την συντήρηση με τα αντικαταθλιπτικά. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να προσέχετε για την εμφάνιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και να ξεκινήσετε την αγωγή στο πρώτο σημάδι υποτροπής.
Μπορείτε να κάνετε κάποια πράγματα που θα σας βοηθήσουν να βελτιώσετε τη διάθεσή σας. Να θυμάστε ότι ο επαρκής ύπνος και η αποφυγή του αλκοόλ είναι πολύ σημαντικά. Γενικά προσπαθήστε τα εξής:
Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα υποτροπής της κατάθλιψης μπορεί να είναι δύσκολο να ακολουθήσετε τα παραπάνω βήματα. Αν παίρνατε και πριν φαρμακευτική αγωγή το πρώτο βήμα είναι να ξεκινήσετε πάλι την αγωγή σας.
Μπορεί να είναι απαραίτητο να πάρετε αντικαταθλιπτικά, να ξεκινήσετε πάλι ψυχοθεραπεία ή να ξεκινήσετε βελονισμό ή ομοιοπαθητική. Η υποτροπή της κατάθλιψης είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό, για αυτό δεν χρειάζεται να ντρέπεστε αν χρειαστείτε βοήθεια για δεύτερη φορά.
Καλό είναι να ενημερώσετε την οικογένειά σας, τους φίλους σας ή το υποστηρικτικό σας δίκτυο ώστε να σας βοηθήσουν. Η υποστήριξη είναι πολύ σημαντική και μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην αντιμετώπιση της υποτροπής.
Καθώς η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ σας κάνει να νιώθετε απελπισία και πως βρίσκεστε σε αδιέξοδο, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι τα καταφέρατε ήδη μια φορά οπότε μπορείτε να το κάνετε ξανά με τη βοήθεια ενός ΨΥΧΙΑΤΡΟΥ-ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗ. Το όφελος του να έχετε περάσει ήδη ένα καταθλιπτικό επεισόδιο είναι ότι έχετε δει την άσχημη πλευρά και γνωρίζετε ότι είναι εφικτό να νιώσετε καλά ξανά.