Ανώριμοι γονείς
Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει με γονείς νάρκισσους ή γονείς που δεν είναι συναισθηματικά σταθεροί εμφανίζουν κάποιο ψυχικό τραύμα, το οποίο επηρεάζει τις σχέσεις τους στην ενήλικη ζωή. Οι ανώριμοι γονείς έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις ζωές των παιδιών τους.
Τα παιδιά που μεγαλώνουν με ανώριμους γονείς συνήθως κατηγορούν τον εαυτό τους για την απογοήτευση, τη θλίψη ή τις συγκρούσεις. Αλλά δεν φταίνε αυτά.
Τύποι συναισθηματικά ανώριμων γονέων
1. Υπερευαίσθητοι γονείς
Οι συναισθηματικοί γονείς είναι ανήσυχοι, ευάλωτοι, και συναισθηματικά ασταθείς. Έχουν ανάγκη τα παιδιά να καλύπτουν τις ανάγκες τους για να είναι καλά και μπορεί να τιμωρούν τα παιδιά αν έχουν συναισθηματικά ξεσπάσματα όπως τα τάντρουμ. Αντιδρούν υπερβολικά για μικρά πράγματα και απαιτούν από τους άλλους να τους ηρεμούν, πράγμα που σημαίνει ότι τα παιδιά δεν τηρούν τα όρια τους ή δεν εκφράζουν τα συναισθήματα τους για να βρουν ισορροπία οι γονείς και να υπάρχει ηρεμία στο τσίτι. Αυτός ο ελιγμός ονομάζεται συναισθηματική κατάληψη.
Ο συναισθηματικός γονέας συχνά αναμιγνύεται στη ζωή των παιδιών του για να μην νιώθει μόνος. Αυτοί οι γονείς μπορεί να έχουν παιδιάστικες συμπεριφορές, σκέψεις, και συναισθήματα και στον τρόπο αλληλεπίδρασης με τα παιδιά τους.
Οι συναισθηματικοί γονείς είναι χειριστικοί, περιμένουν από τα παιδιά τους να τους φροντίζουν, θέλουν να ελέγχουν τους άλλους με συναισθηματικές τακτικές και επιδιώκουν μια σχέση με τα παιδιά όπου οι ρόλοι θα είναι ανεστραμμένοι. Οι γονείς μπορεί να είναι ισότιμοι με τα παιδιά, ή το παιδί να γίνεται γονέας. Κανένα σενάριο δεν επιτρέπει στα παιδιά να είναι παιδιά.
2. Ελεγκτικοί γονείς
Αυτοί οι γονείς επενδύουν στη ζωή και στην επιτυχία των παιδιών τους και είναι αδιάφοροι για την καλλιέργεια των μοναδικών ενδιαφερόντων ή δεξιοτήτων των παιδιών τους. Αυτοί οι γονείς είναι ελεγκτικοί και παρεμβαίνουν στη ζωή των παιδιών και χρησιμοποιούν τη ντροπή ή άλλες τακτικές για να διδάξουν στα παιδιά να μην αποζητούν την βαθιά συναισθηματική σύνδεση ή τη συμπόνια από τους άλλους (επειδή δεν ξέρουν πως να τα προσφέρουν). Αντιθέτως, αυτοί οι γονείς μαθαίνουν στα παιδιά τους να δίνουν αξία στην επιτυχία και στα επιτεύγματα και να μετρούν την αξία τους με την απόδοση τους (την ακαδημαϊκή επιτυχία).
Οι γονείς αυτοί είναι πάντα απασχολημένοι και έχουν μεγάλους στόχους, και μαθαίνουν και στα παιδιά τους να κάνουν το ίδιο. Προσδοκούν τα παιδιά να κάνουν τα ίδια πράγματα με αυτούς, και θυμώνουν όταν ανακαλύπτουν ότι τα παιδιά τους έχουν διαφορετικά ενδιαφέροντα ή προτεραιότητες. Αυτό κάνει τα παιδιά να μην μιλάνε για τα ενδιαφέροντα τους ή τα μοναδικά στοιχεία της προσωπικότητας τους που αποκλίνουν από αυτά των γονιών τους.
3. Παθητικοί γονείς
Οι παθητικοί γονείς τυπικά αποφεύγουν οτιδήποτε τους προκαλεί αναστάτωση. Είναι συνήθως οι αγαπημένοι γονείς, πιο συναισθηματικοί από τον προηγούμενο τύπο γονέων, αλλά μέχρι ένα ορισμένο βαθμό. Οι παθητικοί γονείς σπάνια θέτουν όρια ή περιορισμούς στα παιδιά ή καθοδήγηση για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της ζωής. Προτιμούν να βρίσκονται σε δεύτερη μοίρα μπροστά σε έναν κυρίαρχο σύντροφο , ακόμη και να επιτρέπουν την κακοποίηση και την παραμέληση. Είναι οι γονείς που προσφέρουν παρηγοριά όταν ο ένας γονέας βάζει όρια, και έτσι τα παιδιά πιστεύουν ότι είναι οι γονείς που προσφέρουν ασφάλεια. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα παιδιά είναι προστατευμένα.
Οι παθητικοί γονείς ελαχιστοποιούν κάθε πρόβλημα και συναινούν. Δεν είναι πρόθυμοι να νιώσουν άβολα για λογαριασμό του παιδιού τους. Έτσι, τα παιδιά μαθαίνουν ότι δεν αξίζουν και ότι θα είναι αβοήθητα ενάντια σε ανθρώπους που έχουν περισσότερη δύναμη.
Τα παιδιά δεν ζητούν περισσότερη βοήθεια από τους γονείς τους. Αν και οι παθητικοί γονείς απολαμβάνουν τα παιδιά τους, διασκεδάζουν μαζί τους, και τα κάνουν να νιώθουν όμορφα, τα παιδιά έχουν την αίσθηση ότι οι γονείς δεν είναι εκεί για αυτά με ουσιαστικό τροπο.
4. Απορριπτικοί γονείς
Τα παιδιά που μεγαλώνουν με απορριπτικούς γονείς νιώθουν ότι είναι φορτίο για αυτούς. Οι γονείς αυτοί λένε ότι δεν ήθελαν ποτέ να κάνουν παιδιά ή ότι η ζωή τους ήταν πολύ καλύτερη χωρίς παιδιά. Αυτά τα παιδιά μαθαίνουν ότι δεν έχουν αξία. Μπορεί να έχουν αυτοκτονικές τάσεις ή να προσπαθούν να επιτύχουν πράγματα (σε μια προσπάθεια να αποδείξουν στον εαυτό τους ή στους γονείς τους ότι αξίζουν).
Οι απορριπτικοί γονείς θέλουν να μένουν μόνοι τους. Δεν δείχνουν ενθουσιασμό για τα επιτεύγματα ή τα ενδιαφέροντα των παιδιών τους. Κυβερνούν την οικογένεια και το σπίτι, και η οικογένεια προσπαθεί να μην τους εκνευρίζει επειδή οι αντιδράσεις τους είναι καυστικές. Αυτοί οι γονείς αλληλεπιδρούν με τα παιδιά τους με εντολές, ξεσπάσματα ή απομονώνονται από την οικογενειακή ζωή, ανάλογα με το τι ταιριάζει στις ανάγκες τους τη δεδομένη στιγμή.
Πώς μοιάζουν οι συμπεριφορές των συναισθηματικά ανώριμων γονιών;
- Η διάθεση τους επηρέαζε όλο το σπίτι.
- Ένιωθα ότι περπατούσα σε ναρκοπέδιο. Ποτέ δεν ήξερα τι να περιμένω.
- Οι γονείς μου δεν έδειχναν ευαισθησία για τα δικά μου συναισθήματα, αλλά μόνο για τα δικά τους.
- Ένιωθα ότι ποτέ δεν θα κάνω αρκετά για να τους κάνω χαρούμενους.
- Οι γονείς μου δεν ζητούσαν ποτέ συγνώμη.
- Μεγάλωσα μέσα στις τύψεις.
- Οι γονείς μου πάντα περίμεναν να τους συγχωρώ και να προχωράω, ανεξάρτητα με το τι συνέβαινε ή πόσο με πλήγωναν.
- Κάθε φορά που τους βλέπω χάνω τον εαυτό μου, χρειάζομαι μέρες για να συνέλθω.
Επιδράσεις από τους συναισθηματικά ανώριμους γονείς
Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς αυτό αφήνει πληγές που επηρεάζουν όλες τις πτυχές της ζωής του.
Η συναισθηματική ανωριμότητα των γονιών συνήθως αντικατοπτρίζεται στις συμπεριφορές προς τα παιδιά. Οι γονείς αυτοί μπορεί να είναι ναρκισσιστές, παθητικά επιθετικοί.
Πέρα από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, μια μεγάλη οικογένεια συμβάλλει στη διατήρηση της συναισθηματικής ανωριμότητας. Οι συμπεριφορές αυτών των γονέων μπορεί να προκαλούν ανεπίλυτα συναισθηματικά προβλήματα, δυσλειτουργικές σχέσεις.
1. Διαγενεακό τραύμα και δυναμική της οικογένειας
Πολλές φορές, η συναισθηματική ανωριμότητα μπορεί να διατρέχει γενιές και να αφήνει συναισθηματικές πληγές που περνούν από τη μια γενιά στην επόμενη. Ως άνθρωποι διαμορφωνόμαστε από τις οικογένειες μας, έτσι μια δυσλειτουργική οικογένεια μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στην ενήλικη ζωή.
Η παραμέληση και η κακοποίηση από τους γονείς, οι εθισμοί μπορεί να πιέζουν τις επόμενες γενιές οι οποίες μπορεί να παλεύουν να ξεφύγουν από αυτές τις καταστροφικές συμπεριφορές. Όταν κάποιος γνωρίζει το υπόβαθρο της οικογένειας του αυτό τον βοηθά να κατανοήσει τους λόγους πίσω από την συναισθηματική ανωριμότητα.
2. Συναισθηματικό κόστος
Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς αυτό έχει συνέπειες και στην ενήλικη ζωή. Το συναισθηματικό κόστος μπορεί να είναι μεγάλο και να εκδηλώνεται με ψυχολογικά θέματα. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον μπορεί να νιώθουν συναισθήματα ανεπάρκειας, ενοχών, και ντροπής και αυτό επηρεάζει την ικανότητα να αναπτύξουν μια υγιή αίσθηση για τον εαυτό τους.
Μια άλλη τυπική δυσκολία είναι η δημιουργία και η διατήρηση ικανοποιητικών σχέσεων. Όταν οι γονείς δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμοι αυτό δημιουργεί προβλήματα εμπιστοσύνης, φόβο της εγκατάλειψης και μια διαστρεβλωμένη άποψη για την αγάπη. Ως ενήλικες μπορεί να έχουν θέματα με τη μοναξιά ή να επαναλαμβάνουν τα αρνητικά μοτίβα που έχουν μάθει στις σχέσεις τους.
3. Επιδράσεις στην αυτοεκτίμηση
Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς αυτό μπορεί να δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην αυτοεκτίμηση. Οι άνθρωποι που δεν παίρνουν υποστήριξη και αγάπη από τους γονείς αναπτύσσουν μια λανθασμένη αίσθηση για την αξία τους. Δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα επιτεύγματα τους, αμφιβάλλουν για τα ταλέντα τους και αποζητούν την επιβεβαίωση από τους άλλους.
Αυτό μπορεί να εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, όπως οι δυσκολίες στη δημιουργία ορίων, η τάση να ευχαριστούν τους άλλους και μια βαθιά ανάγκη για αποδοχή. Σαν αποτέλεσμα, οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να δεσμεύονται σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ή να παίρνουν αποφάσεις που βασίζονται στο φόβο της απόρριψης ή της απογοήτευσης.
4. Επιδράσεις στις σχέσεις
Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς αυτό επηρεάζει την ικανότητα του να δημιουργεί και να διατηρεί καλές σχέσεις. Η έλλειψη συναισθηματικής σύνδεσης, όπως επίσης και η έλλειψη υγιούς επικοινωνίας και ορίων, μπορεί να κάνει δύσκολη την ανάπτυξη εμπιστοσύνης, οικειότητας και ανεξαρτησίας.
Οι ενήλικες που μεγαλώνουν με συναισθηματικά ανώριμους γονείς συχνά επιλέγουν συντρόφους που έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά με τους γονείς τους, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι επαναλαμβάνουν την ίδια κατάσταση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα δυσλειτουργικό κύκλο στις σχέσεις και τα συναισθήματα μοναξιάς. Οι δυσκολίες στη δημιουργία ορίων και υγιούς επικοινωνίας υπονομεύουν την δημιουργία υγιών σχέσεων.
5. Επιδράσεις στην ψυχική υγεία
Όταν κάποιος μεγαλώνει με συναισθηματικά ανώριμους γονείς έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει διαφορά θέματα ψυχικής υγείας. Το άγχος, η θλίψη, το μετατραυματικό στρες όλα αυτά μπορεί να οφείλονται στην έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης ή στην έκθεση στο στρες.
Επιπλέον, η δυσκολία στον έλεγχο των συναισθημάτων, στη δημιουργία εμπιστοσύνης μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα διαταραχές στην προσωπικότητα ή διατροφικές διαταραχές. Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι αυτές οι δυσκολίες δεν αποτελούν προσωπικές αδυναμίες αλλά είναι προϊόν των αρνητικών εμπειριών της παιδικής σας ηλικίας.
Πώς θα σπάσετε αυτό τον κύκλο;
Για να σπάσετε αυτό τον κύκλο είναι απαραίτητη η αυτογνωσία και η προθυμία να επουλωθείτε. Η αναγνώριση των μοτίβων της παιδικής σας ηλικίας είναι το πρώτο βήμα για να κερδίσετε πίσω τη ζωή σας.
Φυσικά, τα όρια είναι ζωτικής σημασίας για την προσωπική σας ευεξία. Είναι ανάγκη να υπάρχουν όρια στην επικοινωνία, στη συναισθηματική ενέργεια, και στο χρόνο που περνάτε με τους συναισθηματικά ανώριμους γονείς σας. Η αυτοφροντίδα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για την συναισθηματική σας επούλωση.
1. Αυτοσυμπόνια
Για να μπορέσετε να επουλωθείτε είναι ανάγκη να δείξετε συμπόνια στον εαυτό σας. Να μάθετε να του φέρεστε ευγενικά, με συμπόνια και συγχώρεση. Να αφήσετε πίσω σας τις ενοχές και την ντροπή και να συνειδητοποιήσετε ότι δεν είστε εσείς υπεύθυνοι για τη συμπεριφορά των γονιών σας.
2. Υποστηρικτικό δίκτυο
Η επούλωση απαιτεί να έχετε δίπλα σας ανθρώπους που σας ενθαρρύνουν. Οι φίλοι, αλλά μέλη της οικογένειας σας ή ομάδες υποστήριξης μπορούν να σας ακούσουν και να σας στηρίξουν.
3. Ψυχοθεραπεία
Το να ζητήσετε βοήθεια είναι σημάδι δύναμης και όχι αδυναμία. Η ψυχοθεραπεία προσφέρει ένας ασφαλές και μη επικριτικό περιβάλλον για να μιλήσετε για τα συναισθήματα, τις σκέψεις σας και τις εμπειρίες σας.
Η ψυχοθεραπεία θα σας βοηθήσει να ανακτήσετε την χαμένη σας αυτοεκτίμηση, να επουλώσετε τα τραύματα σας και να λύσετε τα προβλήματα στις διαπροσωπικές σας σχέσεις.
4. Επούλωση και εξέλιξη
Για να μπορέσετε να επουλώσετε τις πληγές που σας έχουν αφήσει οι συναισθηματικά ανώριμοι γονείς σας χρειάζεται χρόνος, υπομονή και αυτοσυμπόνια. Αυτό σημαίνει ότι θα ανακαλύψετε ξανά την αίσθηση του εαυτού σας, θα ενισχύσετε την ψυχική σας ανθεκτικότητα και θα δημιουργήσετε ουσιαστικές σχέσεις.
Η πίστη στον εαυτό σας είναι ένα ουσιαστικό βήμα στη διαδικασία της επούλωσης. Πρακτικά σημαίνει ότι πιστεύετε στην αξία σας, θέτετε τα όρια σας και βάζετε σε προτεραιότητα τις προσωπικές σας ανάγκες.
5. Εμπιστοσύνη στις σχέσεις
Για να μπορέσετε να ανακτήσετε την εμπιστοσύνη στις σχέσεις σας είναι ανάγκη να προσεγγίσετε την κατάσταση με υπομονή, ευαισθησία και την επιθυμία να θέσετε υγιή όρια. Οι στενές σχέσεις απαιτούν ανοιχτή και ειλικρινή επικοινωνία.
Είναι σημαντικό να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες από τον εαυτό σας και να δείχνετε συμπόνια για να δημιουργήσετε ουσιαστικές σχέσεις.
6. Ψυχική ανθεκτικότητα
Η ψυχική ανθεκτικότητα είναι σημαντική για να αντιμετωπίζετε όλες τις δυσκολίες της ζωής. Σημαίνει ότι μαθαίνετε να διαχειρίζεστε το άγχος, τις απογοητεύσεις και τις προκλήσεις με θετική στάση.
Η ενσυνειδητότητα, ο διαλογισμός είναι στρατηγικές που συμβάλλουν στην ψυχική ανθεκτικότητα.
7. Νόημα και σκοπός της ζωής
Όταν έχετε ένα σκοπό στη ζωή σας αυτό βοηθά να επουλωθείτε και να εξελιχθείτε. Οι δραστηριότητες που σας κάνουν χαρούμενους θα σας βοηθήσουν να βρείτε το σκοπό στη ζωή σας.
Η ανωριμότητα των γονέων δεν είναι λάθος των παιδιών
Η επούλωση των πληγών που αφήνουν οι συναισθηματικά ανώριμοι γονείς χρειάζεται θάρρος, κουράγιο και υπομονή. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτό το ταξίδι δεν είναι εύκολο και δεν είναι ανάγκη να το κάνετε μόνοι σας. Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ μπορεί να σας προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση σε αυτό το μονοπάτι.