Διαφορές EMDR και Brainspotting

Διαφορές EMDR και Brainspotting

Ο εγκέφαλος, οι αισθήσεις, η μνήμη κάνουν τα πάντα για να διασφαλίσουν ότι θα επιβιώσουμε. Στην πρώτη γραμμή του μηχανισμού αντίδρασης, βρίσκεται η αμυγδαλή του εγκεφάλου, ένας προστάτης μας, που υπερισχύει του σκεπτόμενου εγκέφαλου στην ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό, επειδή μια απόφαση που παίρνουμε σε κλάσματα του δευτερολέπτου για την επιβίωση μας μπορεί να μας κρατήσει ασφαλείς. Όμως προηγούμενες εμπειρίες ζωής ευαισθητοποιούν την αμυγδαλή και άλλες δομές του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να υπεραντιδρούμε σε μη-απειλητικά ερεθίσματα. Εδώ μπορεί να βοηθήσει το EMDR και το Brainspotting, ώστε να βγούμε από την κατάσταση "συναγερμού" και να μπορούμε να αντιδρούμε (ποιοτικά και ποσοτικά) ανάλογα με τα ερεθίσματα του σήμερα (και όχι του χτες).

Ο ρόλος της αμυγδαλής

Η αμυγδαλή έχει σκοπό να μας προστατεύει. Όμως όταν ζούμε με έντονο άγχος, ανησυχία ή φόβο, η αμυγδαλή είναι υπερευαισθητοποιημένη σε απειλητικές καταστάσεις και αναλαμβάνει κυρίαρχο ρόλο στην επεξεργασία των πληροφοριών. Το πρόβλημα ξεκινά όταν ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται κάτι σαν απειλή βασιζόμενος σε κάτι που συνέβη χρόνια ή δεκαετίες πριν. Το ίδιο πράγμα μπορεί να μην αποτελεί απειλή στο παρόν. Η αμυγδαλή όμως δεν έχει την αίσθηση του χρόνου, και η αξιολόγηση της απειλής μπορεί να είναι λανθασμένη.  Έτσι οδηγούμαστε σε συμπεριφορές όπως τα ξεσπάσματα θυμού, η απομόνωση από τους άλλους.

Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως λειτουργεί η αμυγδαλή. Η αμυγδαλή επεξεργάζεται πληροφορίες τέσσερις φορές πιο γρήγορα από ότι ο σκεπτόμενος εγκέφαλος. Αν κάτι διεγείρει μία από τις πέντε αισθήσεις μας τότε η αμυγδαλή αντιλαμβάνεται το ερέθισμα και θα αντιδράσει σε αυτό αν μεταφραστεί ως απειλητικό. Όταν η αμυγδαλή δεν είναι σε εγρήγορση, ο σκεπτόμενος εγκέφαλος αναλαμβάνει πλήρως την επεξεργασία των πληροφοριών. Αν η αμυγδαλή ενεργοποιηθεί σε ποσοστό 30% τότε ο εγκέφαλος είναι παρών αλλά εμπλέκεται κατά 70%. Αν η αμυγδαλή είναι 100% ενεργοποιημένη , αναλαμβάνει τον έλεγχο και ελέγχει την λειτουργία ολόκληρου του σώματος.

Η αμυγδαλή δεν νοιάζεται για την ποιότητα της ζωής μας, απλά θέλει να επιβιώσουμε, είναι γρήγορη στο να βρίσκει λύσεις. Αυτό είναι σημαντικό αν ένα λιοντάρι μας επιτεθεί, γιατί η αμυγδαλή βοηθά ενστικτωδώς να θυμηθούμε πως μπορούμε να αντιδράσουμε. Αυτό που δεν φυσιολογικό, είναι για παράδειγμα ότι η αμυγδαλή μπορεί να μας κάνει να φωνάζουμε όταν έχει κίνηση στο δρόμο.

Πώς μπορεί να επαναρυθμιστεί η αμυγδαλή μας;

Για να επαναρυθμίσουμε την αμυγδαλή χρειάζεται μια διαδικασία. Ο εγκέφαλος μας κάποιες φορές έχει ελάχιστο έλεγχο στο φόβο σε στιγμές άγχους. Έτσι,  για να μπορέσουμε να χτίσουμε έναν ανθεκτικό εγκέφαλο πρέπει να γίνει αρχικά σε ήρεμες συνθήκες ώστε να μάθουμε τρόπους και να τους χρησιμοποιούμε όταν προκύπτουν τα προειδοποιητικά σημάδια. Η ανθεκτικότητα είναι μια διαδικασία με την οποία μπορούμε να δουλεύουμε κάθε μέρα και να ηρεμούμε τον φόβο.

Η αμυγδαλή είναι ο σημαντικότερος προστάτης μας αλλά πολλές φορές μπορεί να λειτουργεί λανθασμένα. Τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό; Υπάρχουν  νέες  ψυχοθεραπευτικές τεχνικές, όπως το EMDR και το Brainspotting , που βοηθούν στην επεξεργασία των τραυματικών εμπειριών ώστε να μην μπλοκάρουν την εξέλιξή μας. Πώς λειτουργούν όμως αυτές οι τεχνικές;

Τι είναι το EMDR;

Το EMDR είναι μια μορφή θεραπείας που χρησιμοποιείται για την επεξεργασία τραυματικών γεγονότων. Το EMDR βοηθά τους θεραπευόμενους να προσπελάσουν τμήματα του εγκεφάλου τους στα οποία αποθηκεύονται μη λεκτικές πληροφορίες.

Το EMDR είναι η συντομογραφία για το Eye Movement Desensitization and Reprocessing (απευαισθητοποίηση και επανεπεξεργασία μέσω οφθαλμικών κινήσεων). Το EMDR είναι μια ψυχοθεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιεί τη διέγερση και των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου για την απευαισθητοποίηση απέναντι σε γεγονότα ή αρνητικές πεποιθήσεις που κρύβουν ένα συναισθηματικό φορτίο μέσα τους, την επανεπεξεργασία τους με νέα οπτική και την εκ νέου αφομοίωση τους στη μνήμη χωρίς τη συναισθηματική φόρτιση που είχαν. Όταν ένα επώδυνο γεγονός συμβεί στη ζωή μας, μπορεί να "κλειδωθεί" στον εγκέφαλο με τις λεπτομέρειες της αρχικής εμπειρίας.

Το EMDR ανακαλεί τις πληροφορίες και επιτρέπει στον εγκέφαλο να επανεπεξεργαστεί το γεγονός φυσιολογικά. Με την επανεπεξεργασία των εμπειριών του παρελθόντος, μπορούμε να προχωρήσουμε και να τις αφήσουμε πίσω μας, να απαλλαχθούμε από το βάρος. Από τη στιγμή που μια ανάμνηση ή αρνητική πεποίθηση συνδέεται με ψυχοπιεστικά γεγονότα ή τραύματα, το άτομο συχνά ανακαλεί το γεγονός, αλλά πλέον δεν κουβαλά το ίδιο συναισθηματικό βάρος. Σαν αποτέλεσμα, οι πεποιθήσεις που συνδέονται με αυτό, ασυνείδητα ή όχι, απελευθερώνονται και αντικαθίστανται με άλλες που ταιριάζουν στην παρούσα ζωή του θεραπευόμενου.

Τι είναι το Brainspotting;

Το Brainspotting ανακαλύφθηκε από τον David Grand, και είναι μια θεραπευτική μέθοδος που λειτουργεί με την αναγνώριση, την επεξεργασία και την απελευθέρωση πηγών συναισθηματικού/σωματικού πόνου, τραύματος, αποσύνδεσης και άλλων συμπτωμάτων. Το Brainspotting αποτελεί ένα ψυχοθεραπετικό εργαλείο το οποίο εντοπίζει νευροβιολογικά σημάδια, επεξεργάζεται και απελευθερώνει εμπειρίες και συμπτώματα που υπάρχουν στο ασυνειδητό μέρος του εγκεφάλου. Ένα "εγκεφαλικό σημείο" είναι η θέση των ματιών, η οποία σχετίζεται με την συναισθηματική ενεργοποίηση ενός τραύματος/εμπειρίας στον εγκέφαλο, πιο συχνά στην αμυγδαλή, στον ιππόκαμπο, και στον κογχομετωπιαίο φλοιό του μεταιχμιακού συστήματος. Ένα "εγκεφαλικό σημείο" είναι ένα δίκτυο νευρώνων που κρατά μια συναισθηματική εμπειρία με τη μορφή ανάμνησης.

Πώς εφαρμόζεται το Brainspotting;

Ο ψυχοθεραπευτής και ο θεραπευόμενος συνεργάζονται για να βρουν τα εγκεφαλικά σημεία (δηλαδή την θέση των ματιών που αντιστοιχεί σε μια συγκεκριμένη συναισθηματική αντίδραση). Από την στιγμή που εντοπίζονται τα  έμφορτα "εγκεφαλικά σημεία", ο θεραπευόμενος αρχίζει να επεξεργάζεται τα τραυματικά γεγονότα που τον απασχολούν.

Διαφορές Brainspotting και EMDR

Οι ψυχοθεραπευτικές τεχνικές, όπως το EMDR και το Brainspotting βοηθούν τους θεραπευόμενους να βιώσουν μοναδικές αποκαλύψεις κατά τη διάρκεια των συνεδριών, ειδικά όταν η κλασική ψυχοθεραπεία είναι στάσιμη. Αποτελούν πανίσχυρες τεχνικές, καθώς δουλεύουν για να ξεκλειδώσουν την δημιουργικότητα μας και να επεξεργαστούν τα ψυχικά τραύματα του παρελθόντος.

Το EMDR και το Βrainspotting είναι δύο τεχνικές που χρησιμοποιούν την όραση. Το EMDR χρησιμοποιεί τις κινήσεις των ματιών ώστε να επιτευχθεί η διέγερση και των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου, ενώ το Brainspotting χρησιμοποιεί τη σταθερή θέση των ματιών. Η θέση των ματιών ή το που κατευθύνεται το βλέμμα μας, μπορεί πραγματικά να ξεκλειδώσει κάποια βαθύτερα θέματα. Οι ψυχοθεραπευτές που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι σε αυτές τις τεχνικές βοηθούν στην επιτάχυνση της θεραπευτικής διαδικασίας.

Το EMDR είναι πιο διαδεδομένο, εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια, ωστόσο και το Brainspotting έχει αποκτήσει σημαντική δυναμική. Το Brainspotting είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσει υπερδιέγερση, πράγμα το οποίο το καθιστά κατάλληλο για όλους τους ανθρώπους (κάθε ηλικίας) που αντιμετωπίζουν έντονα συναισθήματα. Το Brainspotting όπως και το EMDR δεν απαιτούν ιδιαίτερη συζήτηση, μπορείτε να μιλήσετε όσο θέλετε, και αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τους εσωστρεφείς ανθρώπους, ή όσους θέλουν να επεξεργαστούν θέματα για τα οποία ντρέπονται ή φοβούνται ότι θα εκθέσουν τρίτα πρόσωπα.