Αλκαλική φωσφατάση και γ-GT
Αλκαλική Φωσφατάση και γ-GT
Τι είναι η γ-GT;
Η γ-γλουταμική τσανσπεπτιδάση (γ-GT) είναι ένα ένζυμο στο αίμα. Τα ένζυμα είναι μόρια που είναι απαραίτητα για τις χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στον οργανισμό μας. Η γ-GT λειτουργεί στο σώμα σαν ένα μόριο μεταφοράς, που βοηθά να μετακινηθούν άλλα μόρια στο σώμα. Παίζει σημαντικό ρόλο στο ήπαρ καθώς βοηθά στο μεταβολισμό των φαρμάκων και των τοξινών.
Η γ-GT συσσωρεύεται στο ήπαρ, αλλά είναι επίσης παρούσα στην χοληδόχο κύστη, στο σπλήνα , στο πάγκρεας και στους νεφρούς. Τα επίπεδα της γ-GT στο αίμα είναι συνήθως υψηλά όταν το ήπαρ έχει κάποια βλάβη.
Τι σημαίνουν τα αυξημένα επίπεδα της γ-GT;
Για τους ενήλικες οι φυσιολογικές τιμές της γ-GT είναι 0-30 IU/L. Οποιαδήποτε τιμή πάνω από αυτά τα όρια μπορεί να είναι σημάδι ότι το ήπαρ δεν λειτουργεί σωστά. Πολλές ασθένειες του ήπατος μπορούν να αυξήσουν τη γ-GT, και αυτές περιλαμβάνουν:
- Την ιογενή ηπατίτιδα
- Την αποφρακτική ηπατική νόσο, όπως η απόφραξη ή η βλάβη των χοληφόρων
- Τον καρκίνο του ήπατος
Βέβαια τα υψηλά επίπεδα της γ-GT από μόνα τους δεν είναι αρκετά για να γίνει η διάγνωση μιας ηπατικής νόσου. Για παράδειγμα, οι γιατροί συνήθως συστήνουν και άλλες εργαστηριακές εξετάσεις που περιλαμβάνουν και την αλκαλική φωσφατάση (ALP), ένα άλλο ένζυμο που μπορεί να συσσωρευτεί στο αίμα αν το ήπαρ δεν λειτουργεί σωστά.
Η εξέταση της γ-GT βοηθά το γιατρό να διαγνώσει ή να αξιολογήσει άλλα νοσήματα όπως:
- Τα νοσήματα των οστών
- Οι ιογενείς λοιμώξεις, όπως η ηπατίτιδα
- Τα προβλήματα του παγκρέατος
- Ο εθισμός στο αλκοόλ
Άλλα προβλήματα υγείας που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της γ-GT περιλαμβάνουν τη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια και το διαβήτη.
Τι είναι η αλκαλική φωσφατάση (ALP);
Η αλκαλική φωσφατάση (ALP) είναι ένα ένζυμο που υπάρχει στην κυκλοφορία του αίματος. Βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών στο σώμα και υπάρχει σε διαφορετικές μορφές, ανάλογα με το που προέρχεται.
Το ήπαρ είναι η κύρια πηγή αλκαλικής φωσφατάσης, αλλά επίσης παράγεται στα οστά, στο έντερο, στο πάγκρεας και στους νεφρούς. Στις εγκύους η αλκαλική φωσφατάση παράγεται στον πλακούντα.
Η εξέταση της αλκαλικής φωσφατάσης μετρά τα επίπεδα του ενζύμου στην κυκλοφορία του αίματος. Τα μη φυσιολογικά επίπεδα της αλκαλικής φωσφατάσης συχνά υποδεικνύουν κάποιο πρόβλημα με το ήπαρ, τη χοληδόχο κύστη, τους νεφρούς, το έντερο, το πάγκρεας ή κάποια σοβαρή λοίμωξη.
Οι φυσιολογικές τιμές της αλκαλικής φωσφατάσης ποικίλλουν από άτομο σε άτομο ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και αν υπάρχει εγκυμοσύνη και κυμαίνονται από 20-140 IU/L. Οι τιμές είναι υψηλότερες στα παιδιά και μικρότερες στους ηλικιωμένους.
Αλκαλική φωσφατάση και νοσήματα
Ο έλεγχος της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP) είναι μέρος της αξιολόγησης της λειτουργίας του ήπατος και της χοληδόχου κύστεως. Συμπτώματα όπως ο ίκτερος, ο κοιλιακός πόνος, η ναυτία και ο εμετός ίσως να σας κάνουν να υποψιαστείτε ότι κάτι συμβαίνει με το ήπαρ ή τη χοληδόχο κύστη σας.
Η εξέταση της αλκαλικής φωσφατάσης είναι βοηθητική στην αναγνώριση καταστάσεων όπως:
- Η ηπατίτιδα (φλεγμονή του ήπατος)
- Η κίρρωση (του ήπατος)
- Η χολοκυστίτιδα (φλεγμονή της χοληδόχου κύστεως)
- Η απόφραξη των χοληφόρων πόρων (από χολόλιθους, φλεγμονή ή καρκίνο)
Η εξέταση της αλκαλικής φωσφατάσης βοηθά στη διάγνωση προβλημάτων των οστών όπως:
- Η ραχίτιδα, η εξασθένηση των οστών στα παιδιά που είναι πολύ πιθανό να οφείλεται σε σημαντική ανεπάρκεια της βιταμίνης D ή του ασβεστίου.
- Η οστεομαλακία, η εξασθένηση και η αποδυνάμωση των οστών στους ενήλικες λόγω σημαντικής ανεπάρκειας της βιταμίνης D, ή εξαιτίας της ανικανότητας του σώματος να επεξεργαστεί και να χρησιμοποιήσει τη βιταμίνη D σωστά.
- Η νόσος Paget, μια διαταραχή που προκαλεί σοβαρά προβλήματα με την αποδόμηση και την αναγέννηση των οστών.
Η εξέταση της αλκαλικής φωσφατάσης μπορεί να είναι βοηθητική στην ανίχνευση καρκινικών όγκων, ασυνήθιστης ανάπτυξης των οστών, ή της ανεπάρκειας της βιταμίνης D. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο της προόδου της θεραπείας για οποιαδήποτε από τις παραπάνω καταστάσεις.
Υψηλές τιμές αλκαλικής φωσφατάσης
Τα υψηλά επίπεδα αλκαλικής φωσφατάσης στο αίμα μπορεί να υποδηλώνουν κάποιο πρόβλημα με το ήπαρ ή τη χοληδόχο κύστη σας. Αυτό μπορεί να είναι ηπατίτιδα, κίρρωση, καρκίνος του ήπατος, χολολιθίαση ή απόφραξη των χοληφόρων πόρων.
Τα υψηλά επίπεδα μπορεί να υποδεικνύουν προβλήματα στα οστά όπως η ραχίτιδα, ο καρκίνος των οστών ή έναν υπερδραστήριο παραθυρεοειδή αδένα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις τα υψηλά επίπεδα της αλκαλικής φωσφατάσης μπορεί να υποδηλώνουν καρδιακή ανεπάρκεια, καρκίνο των νεφρών, μονοπυρήνωση ή βακτηριακή λοίμωξη.
Χαμηλά επίπεδα αλκαλικής φωσφατάσης
Τα χαμηλά επίπεδα της αλκαλικής φωσφατάσης στο αίμα είναι μια σπάνια κατάσταση, αλλά μπορεί να υποδηλώνουν υποσιτισμό ή έλλειψη πρόσληψης θρεπτικών συστατικών που μπορεί να προκαλέσουν κοιλιοκάκη ή ανεπάρκεια σε συγκεκριμένες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
