Εξατομικευμένη επιλογή αντικαταθλιπτικού βασισμένη στην εγκεφαλική δραστηριότητα

Εγκεφαλική Δραστηριότητα και Αντικαταθλιπτικά

Προς το παρόν, η επιλογή των αντικαταθλιπτικών βασίζεται στα συμπτώματα και στην γενικότερη κλινική εικόνα του ασθενούς και δεν συνδέεται με τη λειτουργία του εγκεφάλου. Όμως πρόσφατα, επιστήμονες βασιζόμενοι στην τεχνητή νοημοσύνη, ένα αλγόριθμο και στοιχεία από το εγκεφαλογράφημα, μπόρεσαν να προβλέψουν ποιοι ασθενείς θα ωφεληθούν από τη φαρμακευτική αγωγή με αντικαταθλιπτικά SSRI (επιλεκτικοί αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης).

Τεχνητή νοημοσύνη, εγκεφαλογράφημα και αντικαταθλιπτικά φάρμακα

Στη μελέτη συμμετείχαν 300 ασθενείς, και σε κάποιους χορηγήθηκε placebo και σε κάποιους άλλους αντικαταθλιπτικά SSRI. Η ομάδα των επιστημόνων χρησιμοποίησε το εγκεφαλογράφημα για να καταγράψει την ηλεκτρική δραστηριότητα στο φλοιό του εγκεφάλου πριν τη θεραπεία με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Στη συνέχεια οι ερευνητές συνέκριναν τα εγκεφαλογραφήματα όσων ανταποκρίθηκαν καλά σε ένα αντικαταθλιπτικό (σερτραλίνη/Seropram) με εκείνα των όσων δεν ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά, και η τεχνητή νοημοσύνη μπόρεσε να διακρίνει στοιχεία του εγκεφαλογραφήματος που συνδέονται με καλύτερη ανταπόκριση στο φάρμακο. Ο συγκεκριμένος αλγόριθμος μπορεί να προβλέψει από τα κύματα του εγκεφάλου ενός ανθρώπου αν τα αντικαταθλιπτικά θα τον βοηθήσουν. Η τεχνική αυτή ίσως να προσφέρει στο μέλλον μια νέα προσέγγιση για τη συνταγογράφηση φαρμάκων για ψυχικές ασθένειες.

Μελέτη εγκεφαλικής δραστηριότητας

Επί του παρόντος, η επιλογή του αντικαταθλιπτικού φαρμάκου που θα χορηγηθεί βασίζεται στην κλινική εμπειρία και δεν συνδέεται με κανένα τρόπο με τα ιδιαίτερα κυκλώματα του εγκεφάλου ενός συγκεκριμένου ασθενούς. Τα αντικαταθλιπτικά δεν λειτουργούν πάντα, και η αλήθεια είναι πως δεν γνωρίζουμε το γιατί. Για παράδειγμα, η σερτραλίνη είναι αποτελεσματική μόνο στο ένα τρίτο των ασθενών που τη λαμβάνουν. Η εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας θα επιτρέπει στο μέλλον να ληφθούν πιο αντικειμενικές αποφάσεις που θα βασίζονται στην παθολογία και την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου.

Η σύγκριση του εγκεφαλογραφήματος στους ανθρώπους που ανταποκρίθηκαν καλά στο φάρμακο με αυτούς που δεν ανταποκρίθηκαν, έδειξε ότι ο αλγόριθμος μπόρεσε να αναγνωρίσει ιδιαίτερα μοτίβα εγκεφαλικής δραστηριότητας που συνδέονταν με μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι βοηθητική η σερτραλίνη.

Ο αλγόριθμος βασιζόμενος στη δραστηριότητα του εγκεφάλου μπορεί να προβλέψει ποιοι άνθρωποι με κατάθλιψη θα ανταποκριθούν στην αντικαταθλιπτική αγωγή με σερτραλίνη. Παράλληλα, οι μελέτες έδειξαν ότι οι ασθενείς που ήταν αμφίβολο αν θα ανταποκριθούν στα αντικαταθλιπτικά, είναι πιθανό να ανταποκριθούν καλύτερα στην ψυχοθεραπεία ή στην μαγνητική εγκεφαλική διέγερση (rTMS).

DNA τεστ και επιλογή αντικαταθλιπτικών

Ένας ακόμα τρόπος εξατομικευμένης συνταγογράφησης ψυχιατρικών φαρμάκων είναι μέσω του DNA τεστ. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να εκτιμηθεί ο μεταβολισμός αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, έτσι ώστε να γίνει επιλογή ενός φαρμάκου που θα έχει τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες, ιδίως στις περιπτώσεις ανθεκτικής κατάθλιψης.