Τοξικότητα – υπάρχει τοξικός άνθρωπος στη ζωή σας;

Τοξικότητα - υπάρχει τοξικός άνθρωπος στη ζωή σας;

Οι τοξικοί και οι δύσκολοι άνθρωποι είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ζωής μας. Βέβαια, υπάρχουν τρόποι να αναγνωρίσουμε τους τοξικούς ανθρώπους που έρχονται στη ζωή μας και τις τοξικές σχέσεις. Όλοι μας αξίζουμε να έχουμε γύρω μας ανθρώπους που μας υποστηρίζουν και μας αγαπούν για αυτό που είμαστε. Η τοξικότητα επηρεάζει αρνητικά όλες τις πτυχές της ζωής μας.

Από πού μπορεί να προέρχεται η τοξικότητα;

Αν μιλήσετε με οποιονδήποτε για τους τοξικούς ανθρώπους θα καταλάβετε ότι υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες:

Φίλοι από παλιά: συνήθως αυτούς τους ανθρώπους τους γνωρίζουμε από πάντα. Μπορεί να πηγαίναμε στο ίδιο σχολείο ή να ήμασταν γείτονες. Και φυσικά, παρόλο που είναι τοξικοί νιώθουμε ενοχές για να δώσουμε ένα τέλος στη σχέση μαζί τους.

Φίλοι μέσω γνωστών: αυτοί είναι άνθρωποι που έρχονται στη ζωή σας μαζί με κάποιον άλλο. Μπορεί να είναι ο καλύτερος φίλος του συντρόφου σας, ή ένας φίλος του αδερφού σας ή ένας φίλος από την παιδική ηλικία. Ίσως να νιώθετε ενοχές να τελειώσετε τη σχέση μαζί τους επειδή δεν θέλετε να φέρετε σε δύσκολη θέση τους άλλους.

Φίλοι με κοινά ενδιαφέροντα: αυτούς τους ανθρώπους συνήθως τους συναντάμε σε συγκεκριμένες τοποθεσίες , μπορεί να είναι ένας συνάδελφος στη δουλειά, ένα άτομο που κάνετε μαζί γυμναστική. Νιώθετε ενοχές για το τέλος της σχέσης σας επειδή τους βλέπετε συνέχεια.

Μερικές φορές αυτές οι σχέσεις είναι περιστασιακές, αλλά κάποιες άλλες μπορεί να σας προκαλούν έντονη ανησυχία και άγχος. Δεν μπορείτε να έχετε στη ζωή σας έναν άνθρωπο που σας ζηλεύει ή που έχει τελείως διαφορετικές αξίες από εσάς, για αυτό άλλωστε είναι και τοξικός.

Ποιοι είναι οι πιο συχνοί τύποι τοξικών ανθρώπων;

Ο νάρκισσος

Έχετε ποτέ συνομιλήσει με κάποιον που συνεχώς σας διακόπτει; Ή καλύτερα δεν σας αφήνει να πείτε τίποτα; Οι ναρκισσιστές αγαπούν να μιλούν για τον εαυτό τους ή απλά να ακούνε τον εαυτό τους να μιλάει. Δεν κάνουν καμία ερώτηση, δεν περιμένουν να απαντήσετε, και φυσικά δεν σταματούν να μιλούν. Σε κάθε σχέση αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να είναι στο επίκεντρο και δεν έχουν καμία πρόθεση να σεβαστούν τις ανάγκες των άλλων.

Ο ελεγκτικός

Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να έχουν συνεχώς τον έλεγχο για όσα συμβαίνουν γύρω τους αλλά και για όλους τους άλλους. Θέλουν να έχουν τον έλεγχο για όσα λέτε ή κάνετε. Είναι οι άνθρωποι που νευριάζουν όταν διαφωνείτε μαζί τους και δεν θα σταματήσουν να προσπαθούν να σας πείσουν ότι αυτοί έχουν δίκιο. Σε μια σχέση, δεν δίνουν καθόλου χώρο στο σύντροφό τους και συνεχώς γκρινιάζουν μέχρι να γίνει αυτό που θέλουν. Αυτοί οι άνθρωποι στερούν από τους άλλους την συναισθηματική και ψυχική τους ελευθερία.

Το συναισθηματικό αρπακτικό

Ένα συναισθηματικό αρπακτικό ή αλλιώς "βαμπίρ", είναι ένας άνθρωπος που ρουφάει όλη την θετική ενέργεια των άλλων. Αυτοί οι άνθρωποι είναι πάντα λυπημένοι, αρνητικοί ή απαισιόδοξοι. Στις συζητήσεις και στις σχέσεις τους, δεν μπορούν ποτέ να δουν τη θετική πλευρά και γενικά βλάπτουν ψυχολογικά όσους είναι γύρω τους. Αν κάποιος γύρω σας έχει να πει μόνο άσχημα πράγματα κάθε φορά που τον συναντάτε, καλό είναι να προσέχετε, γιατί δεν πρόκειται αυτή η στάση να βελτιωθεί.

Ο μαγνήτης του δράματος

Μερικοί τοξικοί άνθρωποι είναι μαγνήτες του δράματος. Πάντα κάτι πάει στραβά στη ζωή τους. Και φυσικά, από τη στιγμή που ένα πρόβλημα θα λυθεί, προκύπτει το επόμενο. Και θέλουν πάντα την συμπόνια και την υποστήριξή σας, αλλά όχι τις συμβουλές σας. Προσφέρετε βοήθεια και λύσεις, αλλά φαίνεται ότι δεν θέλουν να διορθώσουν την κατάσταση. Αντιθέτως, παραπονιούνται συνεχώς. Σε μια σχέση, οι μαγνήτες του δράματος είναι θύματα που ευημερούν μέσα από τις κρίσεις, επειδή έτσι νιώθουν σημαντικοί.

Ο επικριτικός/ζηλιάρης

Οι άνθρωποι που ζηλεύουν είναι ιδιαίτερα τοξικοί επειδή νιώθουν τόσο πολύ μίσος για τον εαυτό τους που απλά δεν μπορούν να είναι χαρούμενοι για κανέναν άλλο γύρω τους. Και τυπικά, η ζήλια τους προκύπτει από την κριτική ή τα σχόλια που κάνουν. Σύμφωνα με αυτούς όλοι οι άλλοι είναι ανόητοι ή ανεπαρκείς. Αν κάποιος σχολιάζει τους άλλους, τότε μπορεί να είναι τοξικός.

Ο ψεύτης

Είναι εξουθενωτικό να έχει κάποιος γύρω του έναν άνθρωπο που συνεχώς λέει ψέματα. Και φυσικά, είναι αδύνατο κάποιος να εμπιστευτεί έναν ψεύτη σε μια σχέση. Η έλλειψη ειλικρίνειας δημιουργεί συνεχώς αμφιβολίες και παρεξηγήσεις.

Ο οδοστρωτήρας

Ένας οδοστρωτήρας ισοπεδώνει τα πάντα στο πέρασμά του. Μεταφορικά λοιπόν, ένας "ανθρώπινος οδοστρωτήρας" έχει πάντα δίκιο, δεν ενδιαφέρεται για τα συναισθήματα ή τις ιδέες των άλλων, και συνεχώς βάζει πρώτο τον εαυτό του. Πρόκειται για ένα εγωϊστή και αλαζόνα άνθρωπο που πιστεύει ότι οι απόψεις του είναι δεδομένα γεγονότα. Αυτό συμβαίνει επειδή πιστεύει ότι είναι ο εξυπνότερος από όλους, για αυτό βλέπει κάθε συζήτηση ως μια πρόκληση που πρέπει να κερδίσει. Σπάνια βλέπει τους άλλους ανθρώπους ως ισότιμους και είναι δύσκολο να δημιουργήσει ουσιαστικές σχέσεις.

Ο γονέας νάρκισσος

Κάποιες φορές, οι τοξικοί άνθρωποι είναι μέσα στην οικογένειά μας, και μάλιστα μπορεί να είναι και οι γονείς μας. Για παράδειγμα, όταν κάποιος μεγαλώνει σε μια οικογένεια με γονείς νάρκισσους τότε μεγαλώνει σε μια συναισθηματική παγίδα.

Σε αυτές τις οικογένειες, οι δυναμικές είναι πολύπλοκες. Πάντα υπάρχει ένα άτομο που βάζει τις δικές του ανάγκες πάνω από όλους και όλα, έτσι έχει την απόλυτη εξουσία. Αυτή την εξουσία την χρησιμοποιεί για να χειραγωγήσει τους άλλους με σκοπό το δικό του όφελος.

Οι άνθρωποι που μεγαλώνουν σε αυτά τα δυσλειτουργικά περιβάλλοντα, όπου η οικογένεια μοιάζει τέλεια εξωτερικά αλλά εσωτερικά είναι μια σκέτη κόλαση, αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες στην ενήλικη ζωή τους.

Οι δεσμοί που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, αφήνουν τα δικά τους αποτυπώματα. Το πιο κοινό χαρακτηριστικό των ναρκισσιστικών οικογενειών είναι η ύπαρξη πολύ συγκεκριμένων άγραφων κανόνων. Είναι κανόνες που αφορούν ένα άτομο. Αφαιρούν τα δικαιώματα και την αναγνώριση από όλους τους άλλους.

Είναι πολύ σύνηθες για τα παιδιά που δεν έχουν συναισθηματική σύνδεση με τους γονείς τους, να δέχονται την περιφρόνηση των γονιών τους. Η αλήθεια για αυτή την ανθυγιεινή οικογενειακή δυναμική είναι συχνά σιωπηλή.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, το δεύτερο παιδί γίνεται ένας ενήλικας που θέλει να δραπετεύσει από αυτό το νοσηρό περιβάλλον, συνήθως είναι το "κακό παιδί" που εγκαταλείπει την οικογένεια και τολμά να κόψει κάθε δεσμό.

Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά των ναρκισσιστικών οικογενειών;

Όταν κάποιος μεγαλώνει σε μια τέτοια οικογένεια είναι δύσκολο να ξεφύγει από τις καταστροφικές σκέψεις και ιδέες,  που έχουν τεράστια επίδραση στο παιδικό μυαλό. Γενικά, οι ναρκισσιστικές οικογένειες εμφανίζουν τα εξής χαρακτηριστικά:

• Πιστεύουν ότι η οικογένειά τους είναι η καλύτερη, και δεν μιλούν σε κανέναν για όσα συμβαίνουν σε αυτή. Οι ναρκισσιστικές οικογένειες νοιάζονται πολύ για την εικόνα τους. Θέλουν να φαίνονται ότι είναι τέλειες και δεν έχουν κανένα πρόβλημα.
• Ο ρόλος των γονέων σε μια οικογένεια είναι να παρέχουν ασφάλεια, στοργή, αγάπη, εκπαίδευση και συναισθηματική φροντίδα στα παιδιά τους. Στις ναρκισσιστικές οικογένειες, το παιδί έχει μία μόνο υποχρέωση, να φροντίζει τους γονείς του.
• Συνήθως στις ναρκισσιστικές οικογένειες δεν υπάρχει καλή επικοινωνία. Η επικοινωνία δεν είναι άμεση, αλλά παθητικά επιθετική ανάλογα με την κατάσταση.

Πώς μπορεί κάποιος να επουλώσει τις πληγές που έχει δημιουργήσει η ναρκισσιστική οικογένεια του;

Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αφήσετε τις πληγές που σας έχει δημιουργήσει η οικογένειά σας να σας καθορίσουν. Πάντα υπάρχει ένα κομμάτι του πραγματικού σας εαυτού που παραμένει ζωντανό.

Για να μπορέσετε να απομακρυνθείτε από αυτό το τοξικό περιβάλλον, σκεφτείτε τα εξής:

• Κατανοήστε ότι οι νάρκισσοι δεν αλλάζουν εύκολα. Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να κάνουν, αλλά χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να καταλάβουν το θέμα τους και να αποδεχτούν ότι κάνουν λάθος.
• Μην νιώθετε ενοχές για την ναρκισσιστική σας οικογένεια. Η ψυχική σας υγεία πρέπει να είναι πάνω από όλα.
• Δεν υπάρχει κανένα νόημα να συζητάτε για τα συναισθήματά σας με ένα νάρκισσο .Αυτό που θα συμβεί είναι να πληγωθείτε ακόμη περισσότερο.
• Βρείτε ανθρώπους από τον κοινωνικό σας κύκλο που θα σας υποστηρίξουν.
• Πάρτε αποστάσεις από την οικογένειά σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα κόψετε τελείως την επαφή μαζί τους. Αλλά ότι θα ξεκαθαρίσετε την κατάσταση και θα θέσετε τα όρια σας.

Ένα παιδί που μεγαλώνει σε ένα τόσο τοξικό περιβάλλον συνήθως αντιμετωπίζει θέματα στην ενήλικη ζωή του. Δεν μπορεί να θέσει υγιή όρια, να πει όχι στους άλλους, να εκφράσει τις ανάγκες και τις επιθυμίες του.

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την τοξικότητα;

Αν υπάρχει κάποιο άτομο στη ζωή σας που ρουφά όλη σας την ενέργεια, δεν σας σέβεται ή σας κάνει να νιώθετε άσχημα για τον εαυτό σας, τότε είναι η στιγμή να βάλετε τα όριά σας.

Συνήθως οι τοξικοί άνθρωποι σας κάνουν να νιώθετε:

• Ότι πρέπει συνεχώς να τους σώσετε και να λύσετε τα προβλήματά τους.
• Τους καλύπτετε ή κρύβεστε από αυτούς.
• Δεν θέλετε να τους δείτε.
• Δεν έχετε ενέργεια μετά τις συναντήσεις σας.
• Θυμώνετε, νιώθετε λύπη ή κατάθλιψη όταν είστε γύρω τους.
• Ότι μαζί τους βγαίνει ο χειρότερός σας εαυτός.
• Ότι επηρεάζεστε από τα δράματα ή τα προβλήματά τους.
• Πρέπει να τους εντυπωσιάσετε.
• Αγνοούν τις ανάγκες σας και δεν σας ακούνε.