Υπεριδρωσία και άγχος

Υπεριδρωσία και άγχος

Η εφίδρωση είναι ένας φυσιολογικός μηχανισμός του σώματος για να διατηρεί την θερμοκρασία χαμηλή. Η σύνδεση ανάμεσα στο άγχος και στην εφίδρωση είναι πολύπλοκη, καθώς το στρες από μόνο του μπορεί να προκαλεί έντονη εφίδρωση και η έντονη εφίδρωση, μια κατάσταση γνωστή ως υπεριδρωσία (υπερβολική εφίδρωση), μπορεί να προκαλεί στρες.

Εφίδρωση και άγχος

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι εξοικειωμένοι με την εφίδρωση που προκαλεί το στρες. Αλλά οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν γιατί συμβαίνει αυτό. Η εφίδρωση λόγω άγχους, είναι κομμάτι του μηχανισμού πάλης ή φυγής (fight or flight), που είναι η αντίδραση του σώματος όταν αντιμετωπίζουμε απειλητικές καταστάσεις.

Αυτή η γενετική και εξελικτική προσαρμογή μας δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Σε περιπτώσεις κινδύνου μας δίνει την ενέργεια να τρέξουμε μακριά ή να μείνουμε και να παλέψουμε για να σώσουμε τη ζωή μας.

Ο μηχανισμός πάλης ή φυγής παρέχει στο σώμα όλα όσα χρειάζεται για να παλέψει ή να φύγει. Αυξάνει το ρυθμό της καρδιάς έτσι ώστε να διοχετεύει το αίμα όπου είναι ανάγκη. Προκαλεί διαστολή στις κόρες των ματιών μας ώστε να μπορούμε να επεξεργαστούμε πιο εύκολα τις πληροφορίες. Αυξάνει τα επίπεδα της αδρεναλίνης ώστε να έχουμε την ενέργεια να παλέψουμε.

Επίσης προκαλεί εφίδρωση. Η εφίδρωση είναι ένας μηχανισμός πρόληψης. Καθώς το σώμα είναι έτοιμο να παλέψει ή να τρέξει μακριά, ουσιαστικά, απελευθερώνει την ενέργεια. Έτσι, η υπερβολική εφίδρωση συμβαίνει όταν υπάρχει αύξηση στη θερμοκρασία του σώματος, ώστε να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα.

Το πρόβλημα με τους ανθρώπους με άγχος δεν είναι ο μηχανισμός πάλης ή φυγής. Αλλά η ενεργοποίησή του ενώ δεν υπάρχει κάποιος κίνδυνος. Έτσι, αντί ο ιδρώτας να απομακρύνει την θερμότητα από το σώμα ή να σταματά επειδή ο ψυχοπιεστικός παράγοντας υποχωρεί, απλά συνεχίζει και προκαλεί την υπεριδρωσία ή την υπερβολική εφίδρωση. Αυτό είναι κάτι πολύ σύνηθες για τους ανθρώπους με άγχος.

Ποια είναι η σύνδεση ανάμεσα στο άγχος και στην υπεριδρωσία;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους το άγχος προκαλεί ή επιδεινώνει την εφίδρωση.

Η ανησυχία ενεργοποιεί την αντίδραση στο στρες, και αυξάνει την εφίδρωση

Πολλοί άνθρωποι ιδρώνουν όταν νιώθουν άγχος ή νευρικότητα. Το άγχος αυξάνει την δράση του νευρικού συστήματος, τα επίπεδα της αδρεναλίνης και ενεργοποιεί τους ιδρωτοποιούς αδένες. Με άλλα λόγια, ιδρώνουμε περισσότερο επειδή έχουμε νευρικότητα.

Οι ορμόνες του στρες μας κρατούν σε εγρήγορση σε απειλητικές καταστάσεις, εντείνουν τις αισθήσεις μας ώστε να μπορούμε να αντιδράσουμε γρήγορα (ο κλασικός μηχανισμός πάλης ή φυγής).

Ωστόσο, η καθημερινότητα διαφέρει. Καθώς η απόκριση στο στρες είναι πιο έντονη , το ίδιο έντονες είναι και οι σωματικές αντιδράσεις.

Σε στιγμές άγχους, η καρδιά χτυπά πιο δυνατά και η αναπνοή είναι πιο γρήγορη. Αυτές οι αντιδράσεις αυξάνουν τη  θερμοκρασία του σώματος και το σώμα ιδρώνει για να επαναφέρει τη θερμοκρασία.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειώσουμε ότι το άγχος και η εφίδρωση μπορεί να διαφέρουν σε κάθε άνθρωπο. Κάποιος που έχει έντονο στρες μπορεί να νιώθει άσχημα με τον ιδρώτα, ενώ κάποιος άλλος με λιγότερο άγχος να μην έχει τόσο έντονη αντίδραση.

Ο ιδρώτας προκαλεί άγχος και έτσι η εφίδρωση είναι πιο έντονη

Από την άλλη πλευρά, ένα άτομο που ιδρώνει υπερβολικά μπορεί να νιώθει έντονο στρες για αυτό. Όταν κάποιος ιδρώνει και ανησυχεί, αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει μια σύνδεση ανάμεσα στο άγχος και στη  εφίδρωση.

Βέβαια, υπάρχουν και ιατρικές καταστάσεις που μπορεί να προκαλούν υπερβολική εφίδρωση. Μια από αυτές είναι γνωστή ως υπεριδρωσία και μπορεί να επηρεάζει κάθε περιοχή του σώματος. Για παράδειγμα, μερικοί άνθρωποι έχουν υπεριδρωσία στα χέρια με αποτέλεσμα να έχουν τόσο πολύ ιδρώτα που να τα νιώθουν παγωμένα όλη την ημέρα. Κάποιες περιοχές του σώματος μπορεί να ιδρώνουν συνέχεια και επειδή αυτές οι περιοχές δεν συγκεντρώνουν βακτήρια, ο ιδρώτας να μην έχει μυρωδιά και απλά να δημιουργεί την αίσθηση του κρύου νερού.

Κάποιες γυναίκες έχουν υπερβολική εφίδρωση λόγω της εμμηνόπαυσης, όπως η νυχτερινή εφίδρωση. Αυτή βέβαια είναι μια πολύ συνηθισμένη μορφή εφίδρωσης.

Ένα από τα προβλήματα με την υπεριδρωσία σαν κατάσταση (ή ως σύμπτωμα ενός άλλου θέματος) είναι ότι μπορεί να προκαλεί άγχος, ειδικά σε όσους ανθρώπους έχουν γεννηθεί με αυτό το θέμα. Πολλοί νιώθουν ντροπή όταν τα χέρια, τα πόδια ή άλλες περιοχές του σώματος εκκρίνουν πολύ ιδρώτα και αυτό μπορεί να δημιουργεί κοινωνικό άγχος.

Τι μπορώ να κάνω για να αντιμετωπίσω την υπεριδρωσία;

Οι άνθρωποι με υπεριδρωσία, και όσοι έχουν υπερβολική εφίδρωση λόγω άγχους, συχνά παρατηρούν ότι το άγχος επιδεινώνει την εφίδρωση. Για πολλούς, αυτό δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο που είναι δύσκολο να σπάσει και εξηγεί γιατί πολλοί άνθρωποι με υπεριδρωσία νιώθουν άγχος και νευρικότητα για τον ιδρώτα. Φυσικά,  αυτή η νευρικότητα κάνει τα πράγματα χειρότερα.

Δεν υπάρχει μόνο μια θεραπεία ή λύση για την υπεριδρωσία, καθώς μπορεί να προκύπτει από διαφορετικές αιτίες και να διαφέρει ο βαθμός της εφίδρωσης. Για αυτό το λόγο είναι δύσκολο να υπάρχει μια λύση για όλους.

Καλό θα είναι να κάνετε μια συζήτηση με το γιατρό σας ώστε να αξιολογήσει την κατάσταση και να γίνει η διάγνωση. Ανάλογα με τα σημεία στο σώμα (χέρια, πόδια) που κάνει την εμφάνισή της η υπεριδρωσία υπάρχουν και διαφορετικές θεραπείες. Βέβαια, καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας ότι οι γύρω σας δεν έχουν θέμα με τον ιδρώτα.

Φυσικά, είναι σημαντικό να αντιμετωπίζετε το άγχος σας ξεχωριστά ώστε να υποχωρήσει και η υπεριδρωσία. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που συνδέουν το στρες και την εφίδρωση, αλλά επειδή η εφίδρωση είναι μια αυτόματη αντίδραση του σώματος, δεν μπορεί απλά να σταματήσει. Εξάλλου, ο ρόλος του ιδρώτα είναι να διατηρεί σε φυσιολογικά επίπεδα την θερμοκρασία του σώματος.

Διαχείριση του άγχους και της υπεριδρωσίας

Η εφίδρωση είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Ωστόσο, η υπεριδρωσία και το άγχος κάνουν τα πράγμα πιο πολύπλοκα.

Αν έχετε παρατηρήσει ότι σε στιγμές άγχους έχετε πιο έντονη εφίδρωση τότε μπορείτε να ακολουθήσετε τις εξής συμβουλές:

• Τεχνικές αναπνοών: οι βαθιές και αργές αναπνοές συμβάλλουν στην ηρεμία του σώματος και του νευρικού συστήματος. Επίσης καταπολεμούν το στρες. Όσο πιο άνετα νιώθουμε, τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες να ιδρώσουμε.
• Διαχείριση του άγχους: καθώς οι βαθιές αναπνοές προσφέρουν ηρεμία προσωρινά, είναι ανάγκη να αναγνωρίσετε τις αιτίες του άγχους σας με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας.
• Καλός ύπνος: ο ύπνος είναι απαραίτητος για την σωματική και την ψυχική μας υγεία. Αναζωογονεί το μυαλό, κρατά το σώμα ήρεμο και χαλαρό.