Στίγμα και ψυχική υγεία

Στίγμα και Ψυχική Υγεία

Το στίγμα είναι ο αρνητικός τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε κάποιον επειδή έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό ή ιδιότητα (όπως το χρώμα του δέρματος, το πολιτιστικό υπόβαθρο, μια αναπηρία ή μια ψυχική νόσο). Όταν κάποιος σας συμπεριφέρεται με αρνητικό τρόπο επειδή έχετε κάποια ψυχική ασθένεια, αυτό είναι διάκριση.

Το στίγμα δημιουργείται όταν ένα άτομο χαρακτηρίζει ένα άλλο άνθρωπο από την ασθένειά του και όχι για το ποιος είναι πραγματικά ως άνθρωπος. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει η ταμπέλα “ψυχωτικός” αντί για “ένας άνθρωπος που πάσχει από ψύχωση”.

Για τους ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας, το κοινωνικό στίγμα και οι διακρίσεις επιδεινώνουν τα προβλήματά τους. Πολλές φορές οι άνθρωποι αποφεύγουν να ζητήσουν βοήθεια επειδή φοβούνται ότι θα στιγματιστούν.

Οι βλαβερές συνέπειες του στίγματος

Κάποιες από τις επιδράσεις του στίγματος περιλαμβάνουν:

• Συναισθήματα ντροπής, αβοηθητότητας και απομόνωσης
• Απροθυμία να ζητήσει κάποιος θεραπεία ή βοήθεια
• Έλλειψη κατανόησης από την οικογένεια, τους φίλους ή τους γύρω
• Λιγότερες επαγγελματικές ευκαιρίες ή κοινωνικές σχέσεις
• Εκφοβισμό, σωματική βία ή παρενόχληση
• Αμφιβολίες για τον εαυτό, την πεποίθηση ότι ποτέ δεν θα ξεπεράσετε την ασθένειά σας ή δεν θα μπορείτε να επιτύχετε όσα θέλετε στη ζωή σας.

Ακόμη και στις μέρες μας υπάρχει ισχυρό κοινωνικό στίγμα για τα προβλήματα ψυχικής υγείας και οι άνθρωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας βιώνουν τη διάκριση σε όλες τις πτυχές της ζωής τους.

Τα προβλήματα πολλών ανθρώπων επιδεινώνονται από το στίγμα και τη διάκριση που βιώνουν από την κοινωνία αλλά και από τις οικογένειες, τους φίλους και τους εργοδότες.

Περίπου εννέα στους δέκα ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν δηλώσει ότι το στίγμα και οι διακρίσεις έχουν αρνητική επίδραση στη ζωή τους.

Γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν λιγότερες πιθανότητες να :

• Βρουν δουλειά
• Διατηρήσουν μια μακροχρόνια σχέση
• Ζουν αξιοπρεπώς και να έχουν μια στέγη
• Έχουν κοινωνικές σχέσεις

Αυτό συμβαίνει επειδή η κοινωνία έχει στερεότυπα και προκαταλήψεις απέναντι στις ψυχικές νόσους και πως αυτές επηρεάζουν τους ανθρώπους. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα άτομα με ψυχικά νοσήματα είναι βίαια και επικίνδυνα, ενώ στην πραγματικότητα έχουν υψηλότερο κίνδυνο να βλάψουν τον εαυτό τους από ότι άλλους ανθρώπους.

Το στίγμα και οι διακρίσεις μπορεί να επιδεινώσουν τα προβλήματα ψυχικής υγείας κάποιου, και να καθυστερήσουν ή να εμποδίσουν την αναζήτηση βοήθειας και θεραπείας ώστε να αναρρώσουν. Η κοινωνική απομόνωση, η έλλειψη στέγης, η ανεργία και η φτώχεια συνδέονται με τα ψυχικά νοσήματα. Έτσι το στίγμα και οι διακρίσεις μπορεί να παγιδεύσουν τους ανθρώπους σε ένα φαύλο κύκλο της ασθένειας.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που συχνά συνδέουν τις ψυχικές ασθένειες με τη βία ή παρουσιάζουν τους ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας ως επικίνδυνα, κακά, εγκληματικά ή ως αναπήρους που δεν μπορούν να ζήσουν φυσιολογικές, ικανοποιητικές ζωές. Αυτό όμως απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Υπάρχουν πολλές καμπάνιες ευαισθητοποίησης ώστε να αλλάξει η αντιμετώπιση των ανθρώπων με ψυχικά νοσήματα.