Η δύναμη του χαρακτήρα

Η δύναμη του χαρακτήρα

Ο χαρακτήρας μας διαμορφώνεται χωρίς χάρτη ή καθοδήγηση, και τυπικά χωρίς να τον κατανοούμε μέχρι που αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση, ένα δίλημμα, μια δυσκολία που απαιτεί την προσοχή στις σκέψεις και στις πράξεις μας. Αυτές οι εμπειρίες είναι καταλυτικές για την θετική μας εξέλιξη, δείχνουν τη δύναμη του χαρακτήρα μας και αν τις προσεγγίσουμε με σοφία, τότε μπορεί να μας οδηγήσουν σε σκόπιμη δράση για την ευτυχία μας.

Σύμφωνα με τα στοιχεία οι άνθρωποι δυσκολεύονται να απολαύσουν τη ζωή, καθώς βιώνουν πολλές ψυχολογικές προκλήσεις, παρά το γεγονός ότι επιθυμούν να νιώθουν καλά. Και το να νιώθουν καλά συχνά θεωρείται ένας προορισμός. Ο Carl Rogers, ένας Αμερικανός ψυχολόγος, πίστευε ότι ο σκοπός της ύπαρξης δεν είναι να φτάσουμε σε έναν προορισμό, αλλά η συνεχής διαδικασία της ανακάλυψης και της εξέλιξης. Επίσης, πίστευε ότι οι άνθρωποι είναι ουσιαστικά υγιείς και ικανοί να αναπτυχθούν και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους.

Επιπλέον, πίστευε ότι μια καλή ζωή απαιτεί να είναι κάποιος “ανοιχτός στις εμπειρίες , να ζει την παρούσα στιγμή, να εμπιστεύεται τον εαυτό του, να αναλαμβάνει την ευθύνη για τις επιλογές του και να συμπεριφέρεται στον εαυτό του και στους άλλους με θετικό τροπο.” Επίσης, υποστήριζε ότι με αυτό τον τροπο μπορεί κάποιος να βρει τον τρόπο να ζει σύμφωνα με τον αυθεντικό εαυτό του, αλλά αυτό απαιτεί θάρρος. 

Στη σύγχρονη κοινωνία, η ευεξία κερδίζει όλο και περισσότερη προσοχή. Η ιδέα αυτή περιλαμβάνει δυο κύριες πτυχές, το να νιώθει κάποιος καλά και να λειτουργεί καλά. Η ευεξία σημαίνει ότι κάποιος νιώθει καλά και βιώνει θετικά συναισθήματα και ικανοποίηση από τη ζωή, και φυσικά σε συναισθηματικό, ατομικό και κοινωνικό επίπεδο να έχει ελπίδα, σκοπό, νόημα, αισιοδοξία, αυτονομία, και θετικές σχέσεις. 

Βελτίωση της ευεξίας μέσω θετικών δραστηριοτήτων 

Η ευεξία μπορεί να βελτιωθεί και έτσι να επηρεάσει πολλές πτυχές της ζωής, όπως οι θετικές σχέσεις. Οι παρεμβάσεις της θετικής ψυχολογίας περιλαμβάνουν δραστηριότητες που βελτιώνουν την ευεξία και ενισχύουν την ψυχική ανθεκτικότητα. Πιο συγκεκριμένα, καλλιεργούν τις θετικές σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές και ενθαρρύνουν την εστίαση στην ευεξία. 

Ποιες είναι οι δυνάμεις του χαρακτήρα; 

Ο χαρακτήρας αντιπροσωπεύει τις ηθικές και κοινωνικές αξίες και τις πεποιθήσεις μας. Ο χαρακτήρας  μπορεί να είναι πιο εμφανής σε συγκεκριμένες καταστάσεις, όπου εφαρμόζουμε τις προσωπικές μας πεποιθήσεις για να τις αντιμετωπίσουμε.

Η δύναμη του χαρακτήρα περιλαμβάνει τα θετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που αποκαλύπτονται από τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας. Είναι σε κάποιο βαθμό σταθερά, αλλά μπορεί και να αλλάξουν, και εκφράζονται συνεχώς. 

Οι δυνάμεις του χαρακτήρα χωρίζονται σε έξι αρετές:

• Σοφία: περιλαμβάνει την δημιουργικότητα, την περιέργεια, την κρίση, την αγάπη για τη μάθηση (π.χ. την ικανότητα να λύνουμε προβλήματα, να εξερευνούμε νέα πράγματα, να έχουμε ανοιχτό μυαλό, να έχουμε κριτική σκέψη, να κατακτούμε νέες δεξιότητες, να βλέπουμε την μεγάλη εικόνα). Η σοφία επίσης περιλαμβάνει την αφηρημένη σκέψη και μας βοηθά να δημιουργήσουμε μια ισορροπία για την ευτυχία μας ανάμεσα στον εαυτό μας και στους άλλους.
• Κουράγιο: περιλαμβάνει το θάρρος, την ειλικρίνεια, την επιμονή και το πάθος (π.χ. την ικανότητα να υπερασπιζόμαστε το σωστό, να τελειώνουμε ότι αρχίζουμε με συνέπεια, να είμαστε αυθεντικοί, να είμαστε άξιοι εμπιστοσύνης, να έχουμε ενέργεια και ενθουσιασμό). Το κουράγιο μας βοηθά να ξεπεράσουμε το αίσθημα της αβοηθητότητας και να επιτύχουμε τους στόχους μας παρά τις δυσκολίες. 
• Ανθρωπιά: περιλαμβάνει τις διαπροσωπικές δυνάμεις της αγάπης, της ευγένειας και της κοινωνικής νοημοσύνης (π.χ. την ικανότητα να είμαστε αυθεντικοί, γενναιόδωροι, να νοιαζόμαστε για τους άλλους, να παρατηρούμε τα συναισθήματα και τα κίνητρα των άλλων ανθρώπων, να έχουμε συναισθηματική νοημοσύνη).
• Δικαιοσύνη: περιλαμβάνει την ομαδική δουλειά, την νομιμότητα και την ηγεσία (π.χ. την ικανότητα να είμαστε κοινωνικά υπεύθυνοι και να οργανώνουμε ομαδικές δραστηριότητες). Η δικαιοσύνη οδηγεί στη δημιουργία υγιών κοινοτήτων. 
• Εγκράτεια: περιλαμβάνει τη δύναμη της συγχώρεσης, της ανθρωπιάς, της σύνεσης και του αυτοελέγχου (π.χ. την ικανότητα να λέμε ευχαριστώ, να είμαστε προσεκτικοί και να διαχειριζόμαστε τις παρορμήσεις και τα συναισθήματα μας). Η εγκράτεια μας προστατεύει από την υπερβολή.
• Υπέρβαση: περιλαμβάνει την εκτίμηση της ομορφιάς και της αριστείας, την ευγνωμοσύνη, την ελπίδα, το χιούμορ (π.χ. την ικανότητα να παίρνουμε έμπνευση, να είμαστε ευγνώμονες, αισιόδοξοι, ευχάριστοι και να έχουμε ένα σκοπό). Η υπέρβαση μας συνδέει με το σύμπαν και δίνει νόημα στην ζωή μας. 

Ποια είναι τα οφέλη της αναγνώρισης των δυνάμεων του χαρακτήρα; 

Οι μελέτες δείχνουν ότι όταν αναγνωρίζουμε τις δυνάμεις του χαρακτήρα μας, μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε προς όφελος μας. Κάποια από τα οφέλη περιλαμβάνουν:

• Αύξηση της ενέργειας, της αυτοεκτίμησης, της ευτυχίας , της ευεξίας
• Προσαρμογή
• Ψυχική ανθεκτικότητα
• Νόημα και σκοπός της ζωής
• Διαχείριση του άγχους και της υγείας 
• Μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης 
• Επίτευξη στόχων 
• Ενδυνάμωση των σχέσεων
• Συμμετοχή σε ομαδικές δραστηριότητες
• Βελτίωση της ζωής 

Οι μελέτες επίσης δείχνουν ότι οι δυνάμεις του χαρακτήρα συνδέονται με:

• Θετικά συναισθήματα, ικανοποίηση 
• Αλτρουισμό, εκτίμηση της διαφορετικότητας 
• Καθυστέρηση της ικανοποίησης 
• Σωματική υγεία
• Θετικά θεραπευτικά αποτελέσματα
• Ακαδημαϊκά επιτεύγματα 
• Παραγωγικότητα, καλή απόδοση, γρήγορη μάθηση, ικανοποίηση από τη δουλειά 

Το κλειδί για την διαμόρφωση του χαρακτήρα είναι η προθυμία να αναπτυχθούμε και να ωριμάσουμε ως άνθρωποι. Πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας και να έχουμε ανοιχτό μυαλό σε νέα πράγματα. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται αυτογνωσία που μπορεί να ενισχυθεί με την εξερεύνηση του εαυτού, την αξιολόγηση των αποφάσεων και των πράξεων μας και τα αποτελέσματα τους.

Οι δυνάμεις του χαρακτήρα μας προστατεύουν από επικίνδυνα ρίσκα, όταν νιώθουμε στρες και όταν τα ψυχικά τραύματα υπονομεύουν την εξέλιξη μας. Επίσης, όλες οι δυνάμεις του χαρακτήρα έχουν σχέση με υγιείς συμπεριφορές και όχι με προβληματικές συμπεριφορές.