Ευαισθησία στην απόρριψη

Ευαισθησία στην Απόρριψη

Σε κανένα δεν αρέσει η απόρριψη, δεν έχει σημασία αν προέρχεται από φίλους, μέλη της οικογένειας, συνεργάτες. Κάποιοι άνθρωποι μπορούν εύκολα να αντιμετωπίσουν την απόρριψη και να προχωρήσουν, ενώ κάποιοι άλλοι βρίσκουν την απόρριψη ανυπόφορη, τόσο πολύ που αντιδρούν υπερβολικά σε αυτή. Αυτοί που αντιδρούν έντονα στην απόρριψη είναι πολύ ευαίσθητοι στην κριτική. Τα άτομα που είναι ευαίσθητα στην απόρριψη φοβούνται και αποφεύγουν την απόρριψη σε βαθμό που επηρεάζει την καθημερινή τους ζωής.

Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι αναμένουν την απόρριψη συνεχώς. Ψάχνουν για σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος δεν θέλει να είναι μαζί τους και συμπεριφέρονται με τρόπους που τους απομακρύνουν τους άλλους. Αυτή η συμπεριφορά δημιουργεί έναν οδυνηρό κύκλο που είναι δύσκολο να σπάσει.

Σημάδια ευαισθησίας στην απόρριψη

ΟΙ άνθρωποι με ευαισθησία στην απόρριψη εξαιτίας των φόβων και των προσδοκιών τους  παρεξηγούν, παρερμηνεύουν ή αντιδρούν υπερβολικά σε όσα λένε ή κάνουν οι άλλοι.

Καθώς κανένας μας δεν απολαμβάνει την απόρριψη ή την αποτυχία, οι άνθρωποι με ευαισθησία στην απόρριψη εμφανίζουν συμπτώματα όπως:

• Νιώθουν εύκολα ντροπή
• Έχουν συναισθηματικά ξεσπάσματα και θυμώνουν όταν νιώθουν την απόρριψη
• Έχουν πολύ υψηλά πρότυπα για τον εαυτό τους
• Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Νιώθουν άγχος, ειδικά σε κοινωνικές εκδηλώσεις
• Έχουν θέματα στις σχέσεις τους
• Αποφεύγουν τις κοινωνικές εκδηλώσεις και άλλους ανθρώπους
• Νιώθουν ότι αποτυγχάνουν επειδή δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες των άλλων
• Σκέφτονται να βλάψουν τον εαυτό τους μετά την απόρριψη

Είναι πολύ σημαντικό να θυμάστε, ότι κάποια από αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται και σε άλλες καταστάσεις ψυχικής υγείας , όπως:

• Η διπολική διαταραχή
• Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας
• Η διαταραχή μετατραυματικού στρες
• Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
• Η κατάθλιψη
• Η κοινωνική φοβία

Αιτίες ευαισθησίας στην απόρριψη

Η ευαισθησία στην απόρριψη δεν οφείλεται σε έναν μόνο παράγοντα. Πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνισή της. Μερικές πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας , βιολογικούς και γενετικούς παράγοντες.

Εμπειρίες της παιδικής ηλικίας

Οι πρώιμες εμπειρίες της απόρριψης, της παραμέλησης και της κακοποίησης αποτελούν ψυχικά τραύματα και συμβάλλουν στην ευαισθησία στην απόρριψη. Η έκθεση σε σωματική ή συναισθηματική απόρριψη από έναν γονέα ίσως να αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης της ευαισθησίας στην απόρριψη. Η απόρριψη δεν χρειάζεται να είναι άμεση για να ασκεί επίδραση.

Το μεγάλωμα με ένα γονέα που δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμος ή είναι επικριτικός μπορεί να προκαλέσει στο παιδί έντονο φόβο της απόρριψης στις σχέσεις του.

Τα παιδιά που είναι ευαίσθητα στην απόρριψη είναι πιο πιθανό να συμπεριφέρονται επιθετικά. Επίσης, τα παιδιά που νιώθουν τον εκφοβισμό ή είναι αποκομμένα επίσης εμφανίζουν φόβο για την απόρριψη. Οποιαδήποτε μορφή έκθεσης στην οδυνηρή απόρριψη μπορεί να αναγκάσει κάποιον να καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να αποφύγει να βιώσει ξανά αυτό τον πόνο.

Βιολογική ευαλωτότητα

Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν βιολογική ευαισθησία στην απόρριψη. Μπορεί να υπάρχει γενετική προδιάθεση ή συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που αυξάνουν τις πιθανότητες κάποιος να είναι ευαίσθητος στην απόρριψη. Κάποιες μελέτες έχουν συνδέσει την ευαισθησία στην απόρριψη με την χαμηλή αυτοεκτίμηση, το κοινωνικός άγχος και τα ανασφαλή πρότυπα προσκόλλησης.

Επίδραση της ευαισθησίας στην απόρριψη

Τα άτομα που βιώνουν ευαισθησία στην απόρριψη νιώθουν περισσότερο ψυχολογικό στρες όταν απορρίπτονται, που περιλαμβάνει τον συναισθηματικό πόνο, το θυμό και τη θλίψη. Στην προσπάθεια να αντιμετωπίσουν αυτή τη δυσφορία, έχουν υψηλότερο κίνδυνο να είναι επιθετικοί, να απομονώνονται κοινωνικά και να βλάπτουν τον εαυτό τους.

Επιπλέον, υπάρχουν άλλοι δύο κύριοι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ευαισθησία στην απόρριψη: η συνεχής ανάγκη να είναι αποδεκτοί και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στη διαμόρφωση των ουσιαστικών σχέσεων με τους άλλους ανθρώπους.

Συνεχής ανάγκη για αποδοχή

Οι άνθρωποι που είναι ευαίσθητοι στην απόρριψη ίσως να νιώθουν την ανάγκη να αρέσουν σε όλους. Και αν νιώσουν την απόρριψη, προσπαθούν πιο σκληρά να κερδίσουν την αποδοχή των άλλων. Αυτή η αντίδραση στην απόρριψη μπορεί  να οδηγήσει σε συμπεριφορές με σκοπό να ευχαριστούν συνεχώς τους άλλους.

Μια μελέτη έδειξε, ότι οι άνδρες με ευαισθησία στην απόρριψη είναι πιθανό να προσπαθούν να γίνουν πιο συμπαθητικοί. Αυτοί οι άνδρες είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα χρήματα ώστε να είναι μέρος μιας ομάδας που τους απέρριψε. Αν μια γυναίκα δεν τους συμπαθήσει, όταν βγούνε ραντεβού ξοδεύουν περισσότερα χρήματα σε μια προσπάθεια να κάνουν καλή εντύπωση.

Οι γυναίκες εμφανίζουν παρόμοιες συμπεριφορές μόνο όταν απορριφθούν από ένα πιθανό σύντροφο με τον οποίο έχουν ήδη μοιραστεί προσωπικές πληροφορίες.

Οι άνθρωποι που είναι ευαίσθητοι στην απόρριψη ανταποκρίνονται στη ζωή με τέτοιο τρόπο ώστε να προστατευτούν από τον πόνο. Δυστυχώς, οι συμπεριφορές αυτές τροφοδοτούν την απόρριψη.

Δυσκολία στη δημιουργία σχέσεων

Ένα άτομο που είναι ευαίσθητο στην απόρριψη φοβάται την απόρριψη και αυτό το απομακρύνει από τη δημιουργία στενών σχέσεων. Κάποιος με ευαισθησία στην απόρριψη μπορεί να κατηγορεί συνεχώς το σύντροφό του για απιστία, πράγμα το οποίο απομακρύνει το άλλο άτομο και έτσι η σχέση τελειώνει.

Ένα άτομο με ευαισθησία στην απόρριψη μπορεί να θυμώνει εύκολα και να γίνεται επιθετικό όταν κάποιος φίλος δεν ανταποκρίνεται στις προσκλήσεις του. Αυτό όμως απομακρύνει το φίλο του, πράγμα που ενισχύει την αίσθηση της απόρριψης.

Κάποιοι άνθρωποι με ευαισθησία στην απόρριψη μπορεί να αποφεύγουν όλες τις καταστάσεις και τις σχέσεις από τις οποίες μπορεί να απορριφθούν. Κατά συνέπεια, νιώθουν απομονωμένοι και μόνοι, και αυτό κάνει πραγματικότητα τους μεγαλύτερους φόβους τους.

Προβλήματα στις σχέσεις

Οι άνθρωποι που δεν τα πάνε καλά με την απόρριψη συχνά ερμηνεύουν την απόρριψη ως απόδειξη του ότι δεν είναι αποδεκτοί με κάποιο τρόπο. Η απόρριψη αποτελεί κριτική για την αξία τους ως άτομα. Στις σχέσεις, αυτό το σύστημα πεποιθήσεων μπορεί να είναι καταστροφικό.

Όταν κάποιος περιμένει την απόρριψη, είναι δύσκολο να νιώσει ασφάλεια σε μια σχέση. Ακόμη και αν δεν τον απορρίπτουν, πάντα περιμένει την απόρριψη.

Κατά συνέπεια, τα μικρά λάθη θεωρούνται ως ολοκληρωτική έλλειψη φροντίδας ή σκληρή κριτική για την αξία του ως άτομο. Τελικά το άτομο που είναι ευαίσθητο στην απόρριψη συσσωρεύει μέσα του στρες και θυμό όταν αντιληφθεί την απόρριψη.

Απόρριψη και ψυχική υγεία

Η απόρριψη είναι μια άμεση απειλή για ένα άτομο και μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ψυχική υγεία. Ακόμη και αν κάποιος δεν απορρίπτεται συνεχώς, αν αντιληφθεί ότι παραγκωνίζεται ή αν πιστέψει ότι απορρίπτεται , η ψυχική του υγεία βρίσκεται σε κίνδυνο.

Ωστόσο, η ευαισθησία στην απόρριψη δεν αποτελεί πρόβλημα ψυχικής υγείας από μόνο του, αλλά συνδέεται με διάφορες άλλες ψυχικές διαταραχές. Για παράδειγμα, η ευαισθησία στην απόρριψη είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη κατάθλιψης και μπορεί να επιδεινώσει τα υπάρχοντα συμπτώματα.

Τα άτομα που είναι ευαίσθητα στην απόρριψη έχουν κίνδυνο να εμφανίσουν:

• Άγχος
• Μοναξιά
• Οριακή διαταραχή προσωπικότητας
• Κατάθλιψη

Η υπερβολική ευαισθησία στην απόρριψη είναι ένα από τα κριτήρια της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας και της κοινωνικής φοβίας.

Αντιμετώπιση της ευαισθησίας στην απόρριψη

Καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την ευαισθησία στην απόρριψη, υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές. Η θεραπεία εξαρτάται από  δύο κύριους παράγοντες , την ένταση των συμπτωμάτων και την αλληλοεπικάλυψη με άλλες διαταραχές. Όταν ένα άτομο εμφανίζει έντονο στρες τότε μπορεί να βοηθήσει η φαρμακευτική αγωγή με αγχολυτικά ώστε να μειωθεί η αντίδραση στην απόρριψη και να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα όπως η υπερένταση και η κατάθλιψη.

Πέρα από την φαρμακευτική αγωγή που βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, η ψυχοθεραπεία είναι πολύ αποτελεσματική. Με την ψυχοθεραπεία το άτομο μπορεί να μάθει να αντιμετωπίζει την απόρριψη και την κριτική. Μπορεί να μάθει στρατηγικές αντιμετώπισης. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα δυσλειτουργικά συναισθήματα, οι συμπεριφορές και τα μοτίβα σκέψης.

Η διαχείριση του στρες παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της απόρριψης, καθώς ένα άτομο που έχει έντονο στρες μπορεί να αντιδράσει έντονα συναισθηματικά. Φροντίστε το σώμα σας με σωστή διατροφή και άσκηση και μάθετε τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός και οι βαθιές αναπνοές ώστε να ηρεμείτε.