Το Folie à deux (φολί α ντέ) είναι ένα σπάνιο ψυχιατρικό σύνδρομο, ένας υποτύπος σχιζοφρένειας. Η μετάφραση του γαλλικού όρου «Folie à deux» στα ελληνικά σημαίνει «ψύχωση για δύο». Σε αυτό το σύνδρομο οι πάσχοντες είναι δύο άτομα που συνήθως ζουν μαζί και μοιράζονται την ίδια παρανοϊκή (παραληρητική) ιδέα.
Αυτό που συμβαίνει στην πράξη συνήθως είναι ότι υπάρχει ένα ψυχωσικό άτομο με παραληρητικές ιδέες (πρωτοπαθής περίπτωση) ο οποίος ζει στενά με ένα μη-σχιζοφρενικό άτομο (δευτεροπαθής περίπτωση), το οποίο όμως σταδιακά αρχίζει να αποδέχεται και να οικειοποιεί τις παραληρητικές ιδέες του σχιζοφρενούς συντρόφου. Αν τις ίδιες παραληρητικές ιδέες τις μοιράζονται περισσότερα από δύο άτομα, τότε μπορεί να ονομάζεται folie à trois, folie à famille ή ακόμα και folie à plusieurs (τρέλα πολλών).
Στο DSM-5 περιλαμβάνεται στην ενότητα για τις ψυχωσικές διαταραχές και δεν υπάρχει ως ξεχωριστή οντότητα. Στη βιβλιογραφία χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό το αρχικό όνομα του συνδρόμου, ωστόσο είναι γνωστό και ως “επαγόμενη παραληρηματική διαταραχή“, “επινεμόμενη ψυχωσική διαταραχή” (ή επακτή παραληρητική διαταραχή), “κοινή ψυχωσική διαταραχή”, δυαδική τρέλα ή συμβιωτική ψύχωση.
Το Folie a deux χαρακτηρίζεται από την παρουσία ομοειδών ψυχωσικών συμπτωμάτων σε δύο (ή και περισσότερα) άτομα.
Κριτήρια για το Folie a deux:
Το Folie a deux χαρακτηρίζεται λοιπόν από την παρουσία ομοειδών ψυχωσικών συμπτωμάτων σε δύο (ή και περισσότερα) άτομα. Ωστόσο διακρίνονται τέσσερις υποτύποι:
Ο πρωτοπαθής ασθενής (σχιζοφρενής) πρέπει να λάβει αγωγή με αντιψυχωσικά φάρμακα.
Η πρόγνωση για τις “δευτεροπαθείς περιπτώσεις” του Folie a deux είναι πολύ καλή. Συνήθως αν τα άτομα απομακρυνθούν από την επαφή με τον αρχικά σχιζοφρενή ασθενή για ένα ικανό διάστημα, αυτό αρκεί για να επανέλθουν. Αν όχι ή αν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα, μπορεί να λάβουν και εκείνα αντιψυχωσική αγωγή μέχρι να επανέλθουν.
Η θεραπεία με αντιψυχωσικά φάρμακα μειώνει τα ψυχωσικά συμπτώματα και τον κίνδυνο επανεμφάνισης.