Διάσημοι ψυχολόγοι

Διάσημοι ψυχολόγοι

Η ψυχολογία είναι μια σχετικά νέα επιστήμη, ειδικά όταν συγκρίνεται με άλλες επιστήμες όπως η φυσική και η βιολογία. Παρά τη νεότητά της, έχει πολλές πτυχές και διαφορετικούς τομείς σπουδών. Όμως, είναι αρκετοί οι διάσημοι ψυχολόγοι που έβαλαν το δικό τους λιθαράκι στην εξέλιξη της ψυχολογίας.

Βίλχελμ Βουντ (Wilhelm Wundt 1832-1920)

Ο Βίλχελμ Βουντ πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό ότι έκανε την ψυχολογία ξεχωριστή επιστήμη. Ο Γερμανός ψυχολόγος έγραψε το πρώτο βιβλίο ψυχολογίας το 1874, Principles of Physiological Psychology. Το 1879, ίδρυσε το πρώτο εργαστήριο ψυχολογικής έρευνας στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Δημιούργησε το πρώτο εργαστήριο για τη διερεύνηση αποκλειστικά ψυχολογικών φαινομένων. Πριν από τη δημιουργία του, η ψυχολογία είχε υπαχθεί στα μαθήματα της φιλοσοφίας και της βιολογίας. Ο Βίλχελμ Βουντ ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε τη διαδικασία της ενδοσκόπησης, για πειραματική χρήση. Συχνά αναφέρεται ως ο πατέρας της πειραματικής ψυχολογίας και πολλοί τον βλέπουν ως πατέρα της ψυχολογίας.

Σίγκμουντ Φρόυντ (Sigmund Freud 1856-1939)

Κανένας άλλος άνθρωπος στην ψυχολογία δεν είναι τόσο γνωστός όσο ο Αυστριακός Σίγκμουντ Φρόυντ. Είναι ο πατέρας της ψυχαναλυτικής ψυχολογίας και ήταν ο πρώτος που ερεύνησε τις διαδικασίες του ασυνείδητου μυαλού. Είναι ο άνθρωπος που ξεκίνησε την ψυχοθεραπεία. Υπέθετε ότι η δομή του μυαλού αποτελείται από την ταυτότητα, το εγώ και το υπερεγώ. Επίσης, ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε με τη διαδικασία της μεταβίβασης και εισήγαγε την έννοια των αμυντικών μηχανισμών. Ήταν ο πρώτος που διατύπωσε θεωρίες για την ανθρώπινη ανάπτυξη σύμφωνα με τα ψυχοσεξουαλικά στάδια. Αν και πλέον οι νέες ψυχοθεραπευτικές τεχνικές έχουν ξεπεράσει τις θεωρίες του, η δουλειά του έθεσε τα θεμέλια για όλες τις μορφές ψυχοθεραπείας.

Μαίρη Γουάιτον Κάλκινς (Mary Whiton Calkins 1863-1930)

Δεν είναι μυστικό ότι οι γυναίκες αποτελούν την πλειοψηφία των ψυχολόγων. Οι γυναίκες στα πρώτα χρόνια της ψυχολογίας ήταν αυτές που άνοιξαν το δρόμο για τις γυναίκες ψυχολόγους σήμερα. Αν και υπήρξαν πολλές γυναίκες πρωτοπόροι, καμία δεν ξεπέρασε την Μαίρη Γουάιτον Κάλκινς. Ήταν η δεύτερη γυναίκα που ολοκλήρωσε τη διδακτορική της διατριβή στην ψυχολογία αλλά δεν πήρε πτυχίο επειδή το Χάρβαρντ δεν δεχόταν επίσημα γυναίκες εκείνη την εποχή. Αργότερα, έγινε η πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε ως πρόεδρος της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.

Εκτός από πρωτοπόρος, η επιστημονική της συνεισφορά ήταν ισχυρή. Εφηύρε την τεχνική συσχετισμού της μνήμης. Επιπλέον, ήταν από τους πρώτους που πίστευαν ότι η μελέτη της ψυχολογίας πρέπει να βασιστεί στο συνειδητό εαυτό, που φαίνεται σε σχέση με το περιβάλλον.

Κουρτ Λεβίν (Kurt Lewin 1890-1947)

Ο Λεβίν είναι γνωστός ως πατέρας της σύγχρονης κοινωνικής ψυχολογίας επειδή έκανε πολλά πειράματα για τη μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Είχε μια διαφορετική στάση στη συζήτηση για τη φύση έναντι της ανατροφής. Πίστευε ότι η αλληλεπίδραση ανάμεσα σε έναν άνθρωπο και στο περιβάλλον είναι αυτή που διαμορφώνει την ανθρώπινη προσωπικότητα. Ήταν ένας από τους πρώτους που μελέτησε τις ηγετικές ικανότητες και τις ομαδικές αλληλεπιδράσεις. Επινόησε τη φράση ʺδυναμική της ομάδαςʺ. Το πεδίο της βιομηχανικής/οργανωτικής ψυχολογίας προήλθε από τις δικές του θεωρίες. Χρησιμοποιούσε την ʺεκπαίδευση ευαισθησίαςʺ για την καταπολέμηση των φυλετικών και θρησκευτικών προκαταλήψεων πολύ πριν από το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα.

Ζαν Πιαζέ (Jean Piaget 1896-1980)

Ο Πιαζέ ανέπτυξε την πρώτη θεωρία για την γνωστική ανάπτυξη των παιδιών. Για την εποχή του αυτό ήταν πρωτοποριακό. Πριν από τη δουλειά του, όλοι πίστευαν ότι τα παιδιά έχουν τις ίδιες γνωστικές διαδικασίες με τους ενήλικες. Η θεωρία του έριξε φως στη γνωστική και αναπτυξιακή ψυχολογία. Πίστευε ότι η γνωστική ανάπτυξη ήταν μια ενεργή διαδικασία, όχι κάτι που αποκτούν παθητικά τα παιδιά. Ο Πιαζέ εισήγαγε τις δημοφιλείς ψυχολογικές έννοιες όπως το σχήμα, η προσαρμογή και η αφομοίωση. Ήταν ένας υπερασπιστής των παιδιών και πάλευε για την εκπαίδευση των παιδιών καθώς πίστευε ότι είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία της κοινωνίας.

Καρλ Ρότζερς (Carl Rogers 1902-1987)

Ο Ρότζερς έβλεπε με άλλο τρόπο τη σχέση θεραπευτή-θεραπευόμενου. Διαφωνούσε με τα όρια της ψυχανάλυσης και υποστήριζε τη σημασία της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στον ψυχοθεραπευτή και στον θεραπευόμενο. Πίστευε ότι πρέπει να υπάρχει θετική ανατροφοδότηση στους θεραπευόμενους και έτσι ξεκίνησε η ανάπτυξη της θετικής ψυχολογίας. Ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του κινήματος της ανθρωπιστικής ψυχολογίας, και πίστευε όπως ο Αβραάμ Μάσλοου, ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να φτάσουν στην αυτοπραγμάτωση. Η δουλειά του Ρότζερς έθεσε τα θεμέλια για μια πιο υποστηρικτική θεραπευτική σχέση, όπως συμβαίνει σε όλες τις σύγχρονες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις.

Έρικ Έρικσον (Erik Erikson 1902-1994)

Ο Έρικσον ήταν ο πρώτος ψυχολόγος που υποστήριξε ότι η προσωπικότητα αναπτύσσεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής, αποφεύγοντας την ψυχοσεξουαλική θεωρία της ανάπτυξης του Φρόυντ. Η θεωρία των οκτώ σταδίων δείχνει τη σύγκρουση που πρέπει να ξεπεράσει κάθε άνθρωπος για να συνεχίσει την αναπτυξιακή διαδικασία. Είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη δημιουργία της ταυτότητας και επινόησε τον όρο ʺκρίση ταυτότηταςʺ. Σε αντίθεση με τον Φρόυντ, ο Έρικσον έδινε ιδιαίτερη σημασία στην εφηβεία και στην ενηλικίωση. Πίστευε ότι η κρίση μέσης ηλικίας προκύπτει από τη σύγκρουση στο έβδομο στάδιο της θεωρίας του, της παραγωγικότητας έναντι της στασιμότητας.

Μπ. Φ. Σκίνερ (B.F. Skinner 1904-1990)

Ο Αμερικανός ψυχολόγος Σκίνερ στηρίχτηκε στη δουλειά των John Watson και Edward Thorndike για την συμπεριφορική ψυχολογία και την συντελεστική εξαρτημένη μάθηση. Ο συμπεριφορισμός υποστηρίζει ότι οι ανθρώπινες πράξεις είναι μια αντίδραση στο περιβάλλον. Δεν λαμβάνει υπόψη την ατομική γνώση και τα συναισθήματα. Ο Σκίνερ δεν πίστευε στην ελεύθερη βούληση. Η δουλειά του εξοικείωσε το ευρύ κοινό με την θετική και αρνητική ενίσχυση. Δημιούργησε το κουτί Σκίνερ όπου μελέτησε την συντελεστική εξαρτημένη μάθηση στα ζώα.

Άαρον Μπεκ (Aaron Beck 1921-2021)

Η γνωστική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία είναι η πιο δημοφιλής και καλά μελετημένη μορφή ψυχοθεραπείας στις μέρες μας. Αν και ο Albert Ellis ήταν ο πρώτος που εισήγαγε την ιδέα της γνωστικής συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας, η δουλειά του στηρίχτηκε στις μελέτες του Άαρον Μπεκ που διαμόρφωσε την γνωστική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία όπως την ξέρουμε σήμερα. Έκανε δημοφιλή τη σύνδεση ανάμεσα στις σκέψεις, στα συναισθήματα και στις συμπεριφορές, ειδικά όσον αφορά τη μελέτη της κατάθλιψης. Επίσης, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη θεραπευτική σχέση.

Άλμπερτ Μπαντούρα (Albert Bandura 1925-2021)

Η δουλειά του Μπαντούρα ήταν η πρώτη που γεφύρωσε τον συμπεριφορισμό με τη γνωστική ψυχολογία. Πίστευε ότι μπορούμε να μάθουμε βλέποντας την συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων, όχι μόνο ανταποκρινόμενοι στα εξωτερικά ερεθίσματα. Το διάσημο πείραμα του Bobo doll έδειξε πως η επιθετικότητα μπορούσε να μαθευτεί απλά μέσω του παραδείγματος. Ήταν από τους πρώτους που ασχολήθηκε με τον αυτοέλεγχο, επισημαίνοντας την ικανότητα ενός ατόμου να ελέγχει τη συμπεριφορά του σε διαφορετικές καταστάσεις. Επίσης, μελέτησε το κίνητρο και τα επιτεύγματα.

Άλλοι διάσημοι ψυχολόγοι στην σύγχρονη ψυχολογία είναι:

1. Ο Ιβάν Πάβλοφ
2. Ο Κάρλ Γιουνγκ
3. Ο Τζ. Στάνλεϊ Χολ
4. Ο Τζον Γουάτσον
5. Ο Γουίλιαμ Τζέιμς