Η Σωματοποιητική διαταραχή (ή Διαταραχή Σωματικών Συμπτωμάτων) είναι μια μορφή σωματόμορφης διαταραχής, που προκαλεί διάφορα σωματικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να συνδέονται με υπαρκτά (ή μη) προβλήματα υγείας, άλλα ψυχικά νοσήματα ή την κατάχρηση ουσιών. Όμως ανεξαρτήτως από αυτή την πιθανή σύνδεση, προκαλούν δυσανάλογα και υπερβολικά επίπεδα δυσφορίας. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα όργανα (ή συστήματα) του σώματος, όπως:
Οι άνθρωποι με σωματοποιητική διαταραχή δεν υποκρίνονται για τα συμπτώματα που νιώθουν. Η ανησυχία που βιώνουν από τον πόνο και άλλα προβλήματα είναι πραγματικά, ανεξάρτητα με το αν υπάρχει κάποια ιατρική εξήγηση ή όχι. Η αγωνία που τους προκαλούν τα συμπτώματα επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή τους λειτουργικότητα. Πολλοί άνθρωποι με σωματοποιητική διαταραχή έχουν επίσης και κάποια διαταραχή άγχους.
Είναι ανάγκη να γίνουν εξετάσεις για να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες, πριν τεθεί η διάγνωση της “σωματοποιητικής διαταραχής”.
Η διάγνωση της διαταραχής δημιουργεί έντονο στρες και αναστάτωση στους ασθενείς. Ίσως να νιώθουν δυσαρεστημένοι όταν δεν υπάρχει κάποια φυσική εξήγηση για τα συμπτώματά τους ή αν κάποιος τους πει ότι τα επίπεδα της ανησυχίας και της ενασχόλησης που έχουν για τα συμπτώματά τους είναι υπερβολικά. Το άγχος συχνά οδηγεί τους ασθενείς σε περισσότερη ανησυχία για την υγεία τους, και έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που μπορεί να επιμένει για χρόνια.
Πολλές και διαφορετικές διαταραχές σχετίζονται με τη σωματοποιητική διαταραχή. Αυτές περιλαμβάνουν:
Το στρες συνήθως εντείνει τα συμπτώματα της διαταραχής μετατροπής.
Οι ασθενείς με σωματοποιητική διαταραχή ίσως να είναι προσκολλημένοι στην άποψη ότι τα συμπτώματά τους έχουν μια υποκείμενη αιτία αντίθετα με την έλλειψη στοιχείων για τη φυσική εξήγηση της κατάστασης. Ή εάν μια ιατρική κατάσταση προκαλεί τα συμπτώματα τους, ίσως να μην αναγνωρίζουν ότι τα επίπεδα του στρες που βιώνουν είναι υπερβολικά. Οι ασθενείς επίσης ίσως να απορρίπτουν κάθε πρόταση που λέει ότι ψυχιατρικοί παράγοντες παίζουν ρόλο σε αυτά τα συμπτώματα.
Η ισχυρή σχέση γιατρού-ασθενή είναι το κλειδί για να μπορέσει να βοηθηθεί ο ασθενής με σωματοποιητική διαταραχή. Ένας ψυχίατρος ή ψυχοθεραπευτής με εμπειρία στη δυσμορφική διαταραχή μπορεί να σας βοηθήσει περιορίζοντας τις μη αναγκαίες εξετάσεις και τις θεραπείες.
Στο επίκεντρο της θεραπείας είναι να βελτιωθεί η καθημερινή λειτουργικότητα, όχι να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα. Η μείωση του στρες παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της υγείας. Η ψυχοθεραπεία είναι επίσης χρήσιμη για την οικογένεια και τους φίλους.
Η ψυχοθεραπεία βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων που συνδέονται με τη σωματοποιητική διαταραχή. Η θεραπεία επικεντρώνεται στη διόρθωση: