Κλιμακτήριος στους άντρες

Κλιμακτήριος στους άντρες

Η εμμηνόπαυση είναι πολύ γνωστή στις γυναίκες και συμβαίνει ανάμεσα στα 45-55 έτη. Περιλαμβάνει μια μείωση στις αναπαραγωγικές ορμόνες όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, με αποτέλεσμα το τέλος της εμμήνου ρύσεως και τη δυνατότητα τεκνοποίησης. Οι γυναίκες μπορεί να εμφανίζουν ποικίλα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα στη διάρκεια αυτής της φάσης, όπως οι εξάψεις, οι νυχτερινές εφιδρώσεις, η αϋπνία, η νευρικότητα, το άγχος και η κατάθλιψη. Αλλά τι συμβαίνει με τους άνδρες; Υπάρχει κάποια κατάσταση ανάλογη της εμμηνόπαυσης, όπως η κλιμακτήριος στους άνδρες;

Τι είναι η κλιμακτήριος στους άνδρες;

Η ανδρική εμμηνόπαυση είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται μερικές φορές για να περιγράψει μια σειρά ψυχολογικών και συναισθηματικών συμπτωμάτων που μπορεί να εμφανίσουν οι άνδρες στην ηλικία των 50 ετών ή πιο μετά. Σε αντίθεση με τη γυναικεία εμμηνόπαυση, αυτές οι αλλαγές δεν συνδέονται με ξαφνικές ορμονικές αλλαγές, αλλά είναι συνήθως σταδιακές και συχνά επηρεάζονται από τον τρόπο ζωής και ψυχολογικούς παράγοντες.

Όσο οι άνδρες μεγαλώνουν, οι σεξουαλικές ορμόνες όπως η τεστοστερόνη μειώνονται, και το ίδιο συμβαίνει και με τη λίμπιντο τους, με πολλούς άνδρες να δυσκολεύονται να διατηρήσουν τη στύση τους στη διάρκεια του σεξ. Όπως συμβαίνει με τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση, έτσι και οι άνδρες μπορεί να εμφανίζουν συμπτώματα όπως η μειωμένη μυϊκή μάζα, η αύξηση στη συσσώρευση του λίπους, η μείωση της οστικής πυκνότητας, η κόπωση, οι εξάψεις, οι νυχτερινές εφιδρώσεις, οι εναλλαγές στη διάθεση, το άγχος, η κατάθλιψη, όπως και τα προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης.

Ο όρος "κλιμακτήριος στους άνδρες" συχνά χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει τη μείωση στα επίπεδα της τεστοστερόνης που συμβαίνει καθώς οι άνδρες μεγαλώνουν. Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται είναι η ανδρόπαυση και η εμμηνόπαυση στους άνδρες (αν και ο όρος "εμμηνόπαυση" στους άνδρες δεν είναι δόκιμος, επειδή οι άνδρες δεν βιώνουν τις βιολογικές αλλαγές που βιώνουν οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση).

Αν και είναι αλήθεια ότι τα επίπεδα της τεστοστερόνης μειώνονται όσο περνούν τα χρόνια, δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτό συνυπάρχει με άλλες σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές εξαιτίας της μείωσης της τεστοστερόνης μόνη της, ως κομμάτι της γήρανσης, κάποιου υποκείμενου θέματος υγείας ή λόγω του τρόπου ζωής.

Πόσο διαρκεί η ανδρική κλιμακτήριος;

Οι ψυχολογικές επιπτώσεις που αποδίδονται στην «ανδρική εμμηνόπαυση» δεν έχουν καθορισμένη διάρκεια. Για πολλούς άνδρες, αυτά τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν αρκετά χρόνια, έως και επτά χρόνια ή και περισσότερο, ανάλογα με το άτομο και τις υποκείμενες αιτίες. Η επιμονή των συμπτωμάτων εξαρτάται από παράγοντες όπως η γενική υγεία, τα επίπεδα άγχους, οι επιλογές ζωής και οι προσωπικές περιστάσεις όπως η εργασία, οι σχέσεις ή τα οικονομικά προβλήματα.

Εάν οι βαθύτερες αιτίες είναι ψυχολογικές ή σχετίζονται με τον τρόπο ζωής - όπως το άγχος, ο κακός ύπνος ή η κρίση μέσης ηλικίας - η αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων μπορεί να βοηθήσει στη μείωση ή την επίλυση των συμπτωμάτων. Χωρίς θερπευτικές παρεμβάσεις, τα συμπτώματα μπορεί να επιμένουν ή να επανεμφανίζονται όσο παραμένουν τα προβλήματα.

Ορμονικές αλλαγές στους άνδρες και στις γυναίκες

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε την εμμηνόπαυση από την πλευρά των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στη μέση ηλικία.

Αρχικά, η μείωση στα επίπεδα της τεστοστερόνης στους άνδρες συμβαίνει σταδιακά με τον καιρό, σε αντίθεση με την απότομη πτώση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης που βιώνουν οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση. Μετά τα 40 έτη, τα επίπεδα της τεστοστερόνης μειώνονται κατά 1% το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται αρκετός καιρός πριν αυτά τα επίπεδα φτάσουν στο σημείο να προκαλούν εμφανή συμπτώματα.

Οι άνδρες διατηρούν την ικανότητα αναπαραγωγής ακόμη και με χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Ενώ οι γυναίκες δεν έχουν τη δυνατότητα τεκνοποίησης μετά την εμμηνόπαυση, οι άνδρες μπορεί να γίνουν μπαμπάδες επειδή η τεστοστερόνη δεν είναι η μοναδική ορμόνη που εμπλέκεται στην παραγωγή του σπέρματος. Τα επίπεδα της τεστοστερόνης στους όρχεις, όπου γίνεται η παραγωγή του σπέρματος, παραμένουν υψηλότερα από ότι στο αίμα.

Η εμμηνόπαυση είναι ένα σημείο ορόσημα για κάθε γυναίκα, καθώς συμβολίζει το τέλος των αναπαραγωγικών χρόνων. Αντίθετα, μόνο το 10-25% των μεγαλύτερων ανδρών έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, ενώ η πλειοψηφία έχει φυσιολογικά επίπεδα.

Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στους ηλικιωμένους άνδρες

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε τη σημασία των χαμηλών επιπέδων της τεστοστερόνης στους ηλικιωμένους άνδρες. Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, ή ο υπογοναδισμός, είναι μια κατάσταση που οδηγεί σε συμπτώματα που μοιάζουν με εκείνα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει όταν οι όρχεις παράγουν ανεπαρκή ποσότητα ορμονών. Αν ο τρόπος ζωής ή ψυχολογικοί παράγοντες δεν είναι η αιτία των συμπτωμάτων, καλό είναι να γίνουν κάποιες εξετάσεις για την τεστοστερόνη όταν οι άνδρες εμφανίζουν συμπτώματα όπως η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, η στυτική δυσλειτουργία, η κατάθλιψη, η κόπωση, ή οι δυσκολίες στη μνήμη και στη συγκέντρωση.

Οι θεραπευτικές επιλογές για τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης μπορεί να περιλαμβάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, φάρμακα για την αντιμετώπιση υποκείμενων θεμάτων υγείας ή ορμονοθεραπεία.

Τι μπορούν να κάνουν οι άνδρες;

Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης στους άνδρες είναι μια επιλογή όταν εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης και συμπτώματα που σχετίζονται με αυτά.

Η κατάθλιψη και η ευερεθιστότητα στους άνδρες βελτιώνεται σημαντικά με την θεραπεία αποκατάστασης της τεστοστερόνης. Ωστόσο, είναι ανάγκη να γίνουν περισσότερες μελέτες.

Η αποκατάσταση της τεστοστερόνης έχει επίσης συνδεθεί με την βελτίωση των νυχτερινών εφιδρώσεων, της μυϊκής μάζας και της οστικής πυκνότητας.

Οι μεγαλύτεροι ηλικιακά άνδρες κάνουν ορμονοθεραπεία για τη στυτική δυσλειτουργία αλλά γενικά είναι αναποτελεσματική σε αυτούς τους άνδρες εκτός εάν υπάρχει πραγματική ανεπάρκεια ανδρογόνων (πολύ χαμηλά επίπεδα). Ωστόσο, οι μικρές δόσεις τεστοστερόνης φαίνεται να αυξάνουν τη λίμπιντο στους νεότερους άνδρες με αποδεδειγμένη ανεπάρκεια ορμονών.

Το 20% των περιπτώσεων στυτικής δυσλειτουργίας οφείλεται σε ψυχολογικούς λόγους, ενώ το 80% σε οργανικές καταστάσεις όπως ο διαβήτης, οι παθήσεις του καρδιαγγειακού και οι νευρολογικές διαταραχές, και όχι στα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης.

Αντιμετώπιση της κλιμακτήριου στους άνδρες 

Τα πρώιμα συμπτώματα της κλιμακτήριου στους άνδρες μπορεί να εμφανίζονται γύρω στα 40 έτη. Για κάποιους άνδρες, οι εξάψεις είναι το πρώτο σημάδι που δείχνει ότι κάτι αλλάζει στο σώμα τους. Για άλλους, μπορεί να είναι οι διαταραχές στον ύπνο ή το πρόσθετο λίπος στην περιοχή της κοιλιάς. Κάποια κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Αδυναμία
• Σεξουαλικά προβλήματα
• Κόπωση
• Εξάψεις
• Κατάθλιψη, άγχος ή θυμό
• Αλλαγές στον ύπνο ή διαταραχές στον ύπνο

Επιπλέον, μπορεί να εμφανιστούν αλλαγές όπως η αύξηση του λίπους, η μείωση της μυϊκής μάζας, το πρησμένο ή ευαίσθητο στήθος και η απώλεια των μαλλιών. Πολλοί άνδρες υποθέτουν ότι αυτές οι αλλαγές είναι φυσιολογικές και αναπόφευκτες. Ωστόσο, τα συμπτώματα αυτά μπορούν να μειωθούν. Η αύξηση των επιπέδων της τεστοστερόνης είναι το κλειδί.

Φυσικές θεραπείες για την κλιμακτήριο στους άνδρες

Κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής και στην συμπεριφορά βοηθούν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων. Φυσικά, πρέπει να γίνει η αξιολόγηση της κατάστασης από έναν γιατρό ώστε να σχεδιαστεί η κατάλληλη θεραπεία.

1. Άσκηση και ισορροπημένη διατροφή

Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης είναι αποτέλεσμα του υψηλού δείκτη μάζας σώματος και της αύξησης του βάρους. Η άσκηση, σε συνδυασμό με την ισορροπημένη διατροφή, βοηθά τους άνδρες να αυξήσουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης χωρίς να χρειαστεί να κάνουν άλλες αλλαγές.

2. Λήψη ψευδάργυρου και βιταμίνης D

Ο ψευδάργυρος έχει άμεση σχέση με τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης. Η κατανάλωση τροφών που περιέχουν ψευδάργυρο δεν είναι πάντα αποτελεσματικός τρόπος για την αύξηση των επιπέδων του ψευδάργυρου, καθώς το σώμα μπορεί να μην απορροφά τον ψευδάργυρο μετά από ένα σημείο. Ωστόσο, η πρόσληψη ψευδαργύρου σε συνδυασμό με την βιταμίνη Β6 και το μαγνήσιο είναι ωφέλιμη, καθώς η βιταμίνη Β6 και το μαγνήσιο βοηθούν το σώμα να απορροφήσει τον ψευδάργυρο.

Η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί επίσης να οδηγεί σε μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης. Βέβαια, τα επίπεδα της βιταμίνης D μπορεί να βελτιωθούν με την έκθεση στον ήλιο.

3. Μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ

Η κατανάλωση αλκοόλ, ειδικά όταν κάποιος πίνει πολύ αλκοόλ, μπορεί να μειώνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης. Επιπλέον, ο λυκίσκος, ένα από τα κύρια συστατικά στη μπύρα, περιέχει φυτοοιστρογόνα που επηρεάζουν τα επίπεδα της τεστοστερόνης. Καλό είναι να περιορίζετε την κατανάλωση αλκοόλ για να αποφύγετε τις αρνητικές επιδράσεις στα επίπεδα της τεστοστερόνης.