Τοξική “θετικότητα”

Τοξική “Θετικότητα”

Αν έχετε συναντήσει ανθρώπους που πάντα χαμογελάνε (η έμφαση είναι στο “πάντα”) και που είναι αδύνατο να συζητήσουν για αρνητικά σημεία, τότε έχετε συναντήσει τοξικά θετικούς ανθρώπους. Η τοξική “θετικότητα” είναι η πεποίθηση ότι ανεξάρτητα με το πόσο δύσκολη είναι μια κατάσταση, πρέπει πάντα να διατηρείτε μια θετική οπτική. Φυσικά και υπάρχουν οφέλη από την αισιοδοξία και τον θετικό τρόπο σκέψης, όμως η τοξική “θετικότητα” πάντα απορρίπτει τα δύσκολα συναισθήματα για χάρη των θετικών (και πολλές φορές λανθασμένων) απόψεων. Η τοξική θετικότητα δεν τονίζει μόνο την αξία της αισιοδοξίας, αλλά ελαχιστοποιεί και απαρνείται πάντα κάθε συναίσθημα που δεν είναι θετικό.

Όλοι μας καταλαβαίνουμε και γνωρίζουμε ότι ο θετικός τρόπος σκέψης είναι ωφέλιμος για την ψυχική μας υγεία και ευεξία. Κατά καιρούς όμως, όλοι μας ερχόμαστε αντιμέτωποι με επώδυνα συναισθήματα και εμπειρίες. Και αυτά τα συναισθήματα, αν και είναι δυσάρεστα και σκληρά, είναι σημαντικά ώστε να μπορέσουμε να επανεξετάσουμε τις επιλογές μας και τα λάθη μας.

Μορφές τοξικής θετικότητας

Η τοξική θετικότητα μπορεί να έχει πολλές μορφές:

• Όταν κάτι κακό συμβαίνει, όπως η απώλεια της δουλειάς, οι γύρω σας μπορεί να σας λένε να μείνετε θετικοί ή να δείτε την θετική πλευρά της κατάστασης. Αν και αυτά τα σχόλια μπορεί να δείχνουν την συμπόνια, μπορεί να είναι ένας τρόπος για να μην μιλήσετε για όσα νιώθετε για την εμπειρία σας.
• Αφού έχετε βιώσει ένα θάνατο, μία απώλεια και το πένθος, οι άνθρωποι σας λένε πως “όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο”. Αν και τις περισσότερες φορές αυτές οι εκφράσεις προσπαθούν να προσφέρουν παρηγοριά, αρκετές φορές είναι ένας τρόπος για να αποφύγουν τον πόνο.
• Όταν εκφράζετε απογοήτευση ή θλίψη, μπορεί οι γύρω σας να σας λένε ότι η ευτυχία είναι επιλογή. Όταν νιώθετε αρνητικά συναισθήματα, μπορεί να νιώθετε ντροπή επειδή αυτό είναι δική σας επιλογή που δεν επιλέγετε την χαρά.

Τέτοιες συμπεριφορές όμως αν και μπορεί να έχουν τις καλύτερες προθέσεις μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε χειρότερα και τελικά να ντρέπεστε και να κατηγορείτε τον εαυτό σας που τα αισθάνεστε. Η τοξική θετικότητα μπορεί να σας απομακρύνει από την υποστήριξη που έχετε ανάγκη για να αντιμετωπίσετε όσα νιώθετε.

Σημάδια τοξικής θετικότητας

Η τοξική θετικότητα μπορεί να σας διαφεύγει αλλά υπάρχουν συγκεκριμένα σημάδια που μπορούν να σας βοηθήσουν να αναγνωρίσετε αυτή τη συμπεριφορά και περιλαμβάνουν:

• Βάζετε στην άκρη τα προβλήματα αντί να τα αντιμετωπίζετε.
• Νιώθετε ενοχές επειδή αισθάνεστε θλίψη, θυμό ή απογοήτευση.
• Κρύβετε τα πραγματικά σας συναισθήματα, πίσω από θετικά μηνύματα που είναι κοινωνικά αποδεκτά.
• Υποβαθμίζετε τα συναισθήματα των άλλων επειδή σας κάνουν να νιώθετε άβολα.
• Ντρέπεστε όταν οι άλλοι άνθρωποι δεν έχουν θετική στάση.
• Προσπαθείτε να είστε στωικοί ή να ξεπερνάτε τα επώδυνα συναισθήματα.

Επιδράσεις τοξικής θετικότητας

Η τοξική θετικότητα μπορεί να βλάψει τους ανθρώπους, όταν ειδικά περνούν δύσκολες στιγμές. Αντί να μπορούν να μοιραστούν με ειλικρίνεια τα ανθρώπινα συναισθήματά τους και να πάρουν υποστήριξη, οι άνθρωποι θεωρούν ότι τα συναισθήματά τους απορρίπτονται, αγνοούνται ή ακυρώνονται.

Η πανδημία έχει δημιουργήσει μια νοοτροπία τοξικής θετικότητας. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν όχι μόνο τεράστιες αλλαγές στη ζωή τους αλλά πιέζονται ώστε να μείνουν παραγωγικοί και θετικοί μέσα σε όλη αυτή την δύσκολη και τραυματική εμπειρία.

Είναι εφικτό να είστε αισιόδοξοι σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Αλλά όταν οι άνθρωποι βιώνουν ένα τραύμα δεν είναι ανάγκη να μένουν θετικοί ή να νιώθουν ότι οι άλλοι θα τους κρίνουν αν δεν έχουν θετικό τρόπο σκέψης.

Πώς η τοξική θετικότητα επηρεάζει τις σχέσεις;

1. Ντροπή

Κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν ότι πρέπει να βρίσκουν μια θετική πτυχή στον πόνο με αποτέλεσμα να υποφέρουν σιωπηλά για όσα αντιμετωπίζουν.

Πολλοί άνθρωποι δεν θέλουν να φαίνονται αδύναμοι και οι επιλογές τους είναι να έχουν θάρρος και ειλικρίνεια ή να προσποιούνται ότι όλα είναι καλά.

Η πηγή της ντροπής είναι η σιωπή, η μυστικότητα και η κριτική στάση. Όπου υπάρχουν μυστικά και άρνηση πίσω τους κρύβεται συνήθως η ντροπή. Η ντροπή είναι ένα από τα πιο δύσκολα συναισθήματα.

2. Καταπιεσμένα συναισθήματα

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα συναισθήματα που καταπιέζουμε και αρνούμαστε προκαλούν στρες, θυμό, θλίψη και ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Όταν δεν θέλουμε να δείξουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, δημιουργούμε ένα ψεύτικο πρόσωπο ή μια δημόσια εικόνα για τον κόσμο. Αυτό το πρόσωπο μπορεί να είναι χαρούμενο , ζωηρό και χαμογελαστό. Όλα όσα συμβαίνουν μέσα μας όμως έχουν κάποια αιτία. Όταν τα κρύβουμε , αρνούμαστε την αλήθειά μας. Η αλήθεια είναι ότι η ζωή μπορεί να είναι δύσκολη κάποιες φορές .Αν νιώθετε θυμό, μπορεί να τον καταπιέζετε μέσα σας. Τα καταπιεσμένα συναισθήματα όμως μπορούν να εκδηλωθούν αργότερα με άγχος, κατάθλιψη ή προβλήματα σωματικής υγείας.

Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι τα συναισθήματα είναι ανάγκη να τα εκφράζουμε ώστε να απελευθερώνονται από το σώμα σας. Αυτή η διαδικασία μας κρατά υγιείς και μας ανακουφίζει από την ένταση που προκαλεί η καταπίεση της αλήθειας. Όταν τιμάμε τα συναισθήματά σας , αγκαλιάζουμε τον εαυτό μας, την καλή, την κακή και την άσχημη πλευρά του. Όταν αποδέχεστε τον εαυτό σας μπορείτε να ζήσετε μια ικανοποιητική ζωή.

3. Απομόνωση και προβλήματα στις σχέσεις

Όταν αρνούμαστε την αλήθεια, ζούμε μια ψεύτικη ζωή και ψεύτικες σχέσεις. Χάνουμε την επαφή με τον πραγματικό εαυτό μας, και αυτό δυσκολεύει την επαφή με τους άλλους ανθρώπους. Ίσως να φαίνεστε σκληροί από έξω αλλά μέσα σας να είστε ένα τρομαγμένο παιδί που ψάχνει μια αγκαλιά.

Σίγουρα θα έχετε βρεθεί κοντά σε ανθρώπους που σκέφτονται μόνο θετικά και εσείς νιώθετε άβολα για τα δυσάρεστα συναισθήματα που αισθάνεστε μέσα σας. Ακόμη και αν το άλλο άτομο έχει τις καλύτερες προθέσεις στον κόσμο, το μήνυμα που περνάει είναι ότι μόνο τα θετικά συναισθήματα επιτρέπονται στον κόσμο του. Αυτό κάνει πολύ δύσκολο να εκφράσετε οτιδήποτε άλλο πέρα από θετικά συναισθήματα όταν είστε μαζί του. Αυτό όμως τελικά σας κάνει να μην είστε ο εαυτός σας.

Η σχέση με τον εαυτό σας , συχνά αντανακλάτε από τη σχέση που έχετε με τους άλλους. Αν δεν μπορείτε να είστε ειλικρινείς για τα συναισθήματά σας, πώς θα είστε ειλικρινείς με τους άλλους; Όταν δημιουργείτε έναν ψεύτικο συναισθηματικό κόσμο, προσελκύετε ψεύτικους ανθρώπους γύρω σας και αυτό μπορεί να είναι καταστροφικό για τις σχέσεις σας.

Πώς να περιορίσετε την τοξική θετικότητα;

Αν νιώθετε ότι εμφανίζετε συμπεριφορές τοξικής θετικότητας υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αναπτύξετε μια πιο υγιή προσέγγιση:

• Διαχειριστείτε τα αρνητικά συναισθήματα αλλά μην τα αρνείστε: τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να προκαλέσουν στρες όταν δεν ελέγχονται αλλά μπορούν να σας δώσουν κίνητρο για να κάνετε θετικές αλλαγές στη ζωή σας.
• Να είστε ρεαλιστικοί με όσα νιώθετε: όταν αντιμετωπίζετε μια ψυχοπιεστική κατάσταση, είναι φυσιολογικό να νιώθετε άγχος, ανησυχία ή φόβο. Μην περιμένετε τόσα πολλά από τον εαυτό σας. Επικεντρωθείτε στη φροντίδα του εαυτού σας και έτσι θα μπορέσετε να βελτιώσετε την κατάσταση.
• Δεν είναι λάθος να νιώθετε πολλά συναισθήματα: όταν αντιμετωπίζετε μια πρόκληση, είναι πιθανό να νιώθετε νευρικότητα για το μέλλον και επίσης ελπίδα για όσα θέλετε να επιτύχετε. Τα συναισθήματά σας είναι πολύπλοκα έτσι και αλλιώς.
• Μάθετε να ακούτε τους άλλους και να δείχνετε την υποστήριξή σας: όταν κάποιος εκφράζει δύσκολα συναισθήματα, μην εκφράζετε τοξικές απόψεις. Αφήστε τον να γνωρίζει ότι τα συναισθήματά του είναι φυσιολογικά και ότι είστε εκεί για να τον ακούσετε.
• Παρατηρήστε πως νιώθετε: οι θετικές εκφράσεις αποτελούν πολλές φορές πηγή έμπνευσης αλλά μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε ντροπή και ενοχές.

Δώστε στον εαυτό σας την άδεια να βιώσει όλα τα συναισθήματα. Αντί να προσπαθείτε να αποφύγετε τα δύσκολα συναισθήματα, επιτρέψτε στον εαυτό σας να τα βιώσει. Αυτά τα συναισθήματα είναι πραγματικά και σημαντικά. Μπορούν να σας δώσουν πληροφορίες και να σας βοηθήσουν να αλλάξετε κάποια πράγματα τα οποία δεν λειτουργούν για εσάς.  Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να αντιδράτε σε κάθε συναίσθημα. Μερικές φορές είναι σημαντικό να δίνετε στον εαυτό σας το χρόνο και το χώρο για να επεξεργαστεί μια κατάσταση πριν αντιδράσει.

Ρεαλιστική θετικότητα

Το αντίδοτο της τοξικής θετικότητας, θα λέγαμε πως είναι η αναγνώριση του τι έχει συμβεί ή συμβαίνει, των συναισθημάτων και των σκέψεων που ακολουθούν την κατάσταση, και μια “ρεαλιστική θετικότητα” απέναντι στα πράγματα.