Ψυχοθεραπεία online – γιατί δεν με βοηθάει;

Ψυχοθεραπεία online - γιατί δεν με βοηθάνε οι τηλεσυνεδρίες;

Ως ψυχοθεραπευτής, έχω δει την εξέλιξη της ψυχοθεραπείας από τις παραδοσιακές συνεδρίες πρόσωπο με πρόσωπο στην εξάπλωση της online ψυχοθεραπείας με τηλεσυνεδρίες.

Η online ψυχοθεραπεία, ενώ προσφέρει ευκολία και προσβασιμότητα, παρουσιάζει αξιοσημείωτους (συναισθηματικούς) περιορισμούς που καθιστούν τη διαπροσωπική θεραπεία μια πολύ καλύτερη επιλογή για όσους αναζητούν την βαθιά, μεταμορφωτική θεραπεία. Χωρίς αμφιβολία, ο πλούτος των συνεδριών δια ζώσης παραμένει αναντικατάστατος.

Το συναίσθημα είναι ο πυρήνας μιας ουσιαστικής ψυχοθεραπείας

Ένα πυρηνικό στοιχείο της ψυχοθεραπείας αφορά τη συναισθηματική σύνδεση μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου. Οι διαπροσωπικές συνεδρίες ενισχύουν αυτή τη σύνδεση μέσω της φυσικής παρουσίας, η οποία δεν μπορεί να αναπαραχθεί μέσω μιας οθόνης. Η φυσική εγγύτητα επιτρέπει το πλήρες φάσμα της μη λεκτικής επικοινωνίας-γλώσσα του σώματος, εκφράσεις του προσώπου, ανεπαίσθητες αλλαγές στη στάση του σώματος, ακόμη και τη σιωπή.

Αυτά τα στοιχεία είναι απαραίτητα για μια πιο ουσιαστική συναισθηματική σύνδεση και επιτρέπει αφενός στους θεραπευτές να ανταποκριθούν καλύτερα στη συναισθηματική κατάσταση του θεραπευόμενου, και αφετέρου στους θεραπευόμενους να πάρουν μεγαλύτερη συναισθηματική φροντίδα. Στη διαδικτυακή θεραπεία αναπόφευκτα οι άνθρωποι είναι πιο αποστασιοποιημένη και το συναίσθημα φιλτράρεται, καθιστώντας πιο δύσκολο για τους θεραπευτές να «συντονιστούν» και για τους θεραεπευόμενους να ανοιχτούν και να πάρουν τη συναισθηματική φροντίδα που έχουν ανάγκη.

Οι θεραπευόμενοι συχνά αναφέρουν ότι η διαδικτυακή θεραπεία αισθάνεται αφύσικη και συναισθηματικά απόμακρη. Η απουσία της φυσικής οπτικής επαφής, της εγγύτητας των δύο ανθρώπων, ο περιορισμός της επαφής σε μια οθόνη κινητού ή tablet, και οι καθυστερήσεις ή δυσλειτουργίες στο βίντεο και τον ήχο συμβάλλουν στην αίσθηση μη-σύνδεσης. Πολλά άτομα εκφράζουν απογοήτευση και ακόμη και αυξημένο άγχος όταν προσπαθούν να εμπλακούν συναισθηματικά στο διαδίκτυο, ειδικά όταν συζητούν ευαίσθητα ή επώδυνα θέματα.

Η έλλειψη ενός θεραπευτικού περιβάλλοντος, και η γρήγορη εναλλαγή στην καθημερινότητα από τη δουλειά ή το σπίτι σε μια οθόνη για θεραπεία, χωρίς κάποια ψυχική προετοιμασία, καθιστά πιο δύσκολο για τους θεραπευόμενους να μπουν στην πιο εσωτερική διάθεση της θεραπείας.

Η θεραπευτική σχέση, την οποία η έρευνα προσδιορίζει με συνέπεια ως το θεμέλιο της αποτελεσματικής θεραπείας, βασίζεται στην εμπιστοσύνη, την ενσυναίσθηση και τον συναισθηματικό συντονισμό. Η διαπροσωπική θεραπεία διευκολύνει φυσικά αυτά τα στοιχεία. Η παρουσία του θεραπευτή παρέχει άνεση και ασφάλεια, επιτρέποντας στους θεραπευόμενους να εξερευνήσουν ευάλωτα συναισθήματα χωρίς φόβο κρίσης ή παρερμηνείας. Σε περιόδους κρίσης, ο θεραπευτής μπορεί ακόμα και να αγκαλιάσει τον θεραπευόμενο, να προσφέρει ένα ανακουφιστικό άγγιγμα στον ώμο, ή απλά και μόνο χαρτομάντηλα. Ακόμα και ένα καθησυχαστικό νεύμα ή ακόμα και απλώς η στάση του σώματος, μπορούν να μεταδώσουν ενσυναίσθηση και υποστήριξη με τρόπους που οι λέξεις από μόνες τους δεν μπορούν. Αυτός ο συναισθηματικός πλούτος ελαττώνεται ή χάνεται εντελώς στις διαδικτυακές συνεδρίες, καθώς όλα περιορίζονται από την τεχνολογία.

Οι ψυχοθεραπευτές συχνά αναφέρουν ότι αισθάνονται λιγότερο ικανοί να συνδεθούν συναισθηματικά με τους θεραπευόμενους στο διαδίκτυο και ότι τους κουράζουν οι οθόνες. Μελέτες δείχνουν ότι οι δυσκολίες συναισθηματικής σύνδεσης και έκφρασης της ενσυναίσθησης, καθώς και οι προκλήσεις στην ανάγνωση των συναισθημάτων, είναι από τα πιο σημαντικά εμπόδια στην αποτελεσματική διαδικτυακή θεραπεία. Αυτές οι προκλήσεις όχι μόνο επηρεάζουν την ικανότητα του θεραπευτή να παρέχει υποστήριξη, αλλά επηρεάζουν επίσης τη στάση τους απέναντι στην αποτελεσματικότητα της διαδικτυακής θεραπείας, με πολλούς να την αντιλαμβάνονται ως λιγότερο αποτελεσματική για μια σοβαρή συναισθηματικά θεραπεία.

Επιπλέον, η συναισθηματική ασφάλεια που προκύπτει από το να είσαι στο ίδιο δωμάτιο με έναν υποστηρικτικό θεραπευτή είναι δύσκολο να αναπαραχθεί ουσιαστικά. Η παρουσία ενός άλλου ανθρώπου -κάποιου που είναι ήρεμος, ψύχραιμος και προσγειωμένος- μπορεί να είναι βαθιά βοηθητική, ειδικά σε στιγμές κρίσης ή συναισθηματικής αναταραχής.

Ακόμα περισσότερο, για τους θεραπευόμενους που αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχικό τραύμα, κατάθλιψη ή έντονο άγχος, αυτή η αίσθηση της άμεσης υποστήριξης μπορεί να είναι σωτήρια, και η e-therapy απλά δεν μπορεί να προσφέρει κάτι τέτοιο.

Συνοψίζοντας, ενώ η διαδικτυακή θεραπεία έχει τη θέση της, ιδιαίτερα για όσους δεν έχουν πρόσβαση, οι συναισθηματικοί περιορισμοί της είναι σημαντικοί. Η προσωπική επαφή έχει τεράστια σημασία στη θεραπεία.

Η απουσία φυσικής παρουσίας, η απώλεια της μη λεκτικής επικοινωνίας και η μειωμένη αίσθηση σύνδεσης και ασφάλειας εμποδίζουν το βάθος και την αποτελεσματικότητα της συναισθηματικής εργασίας. Η διαπροσωπική θεραπεία παραμένει το χρυσό πρότυπο για όσους αναζητούν γνήσια συναισθηματική θεραπεία, προσφέροντας ένα επίπεδο ενσυναίσθησης και συναισθηματικής υποστήριξης που η τεχνολογία δεν μπορεί να καλύψει.

Ενώ η διαδικτυακή θεραπεία μπορεί να είναι ένα πολύτιμο συμπλήρωμα ή εναλλακτική λύση για όσους αντιμετωπίζουν εμπόδια πρόσβασης, δεν μπορεί να αντικαταστήσει το βάθος, τις αποχρώσεις και την αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας με πρόσωπο - ειδικά για άτομα με πιο σύνθετες ανάγκες, που αντιμετωπίζουν πιο δύσκολες καταστάσεις στη ζωή τους, πιο σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, ή άτομα που αναζητούν βαθιά προσωπική ανάπτυξη. Για όσους μπορούν να παρακολουθήσουν, η προσωπική θεραπεία παραμένει το χρυσό πρότυπο για τη φροντίδα ψυχικής υγείας.

Άλλοι λόγοι που μπορεί να βοηθάνε οι τηλεσυνεδρίες

1. Χρειάζεστε άλλη μορφή ψυχοθεραπείας

Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι βρίσκονται παγιδευμένοι σε αναποτελεσματικές θεραπείες για χρόνια, συχνά λόγω ακατάλληλων θεραπευτικών προσεγγίσεων ή θεραπευτών με ελλειπή εκπαίδευση και έλλειψη ψυχοθεραπευτικής εμπειρίας. Η αποτυχία της θεραπείας πιο συχνά πηγάζει από παράγοντες που αφορούν το είδος της θεραπείας ή τον θεραπευτή, και όχι από την "αντίσταση του πελάτη".

Για παράδειγμα, η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) έχει γίνει μια στανταρτ θεραπευτική επιλογή, ενώ οι ενδείξεις και τα αποτελεσμάτα της είναι πολύ περιορισμένα, χωρίς να μπορεί να προσφέρει βοήθεια σε περιπτώσεις που χρειάζονται συναισθηματική επεξεργασία (γεγονός που αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων).

Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η ικανότητα των θεραπευτών ποικίλλει δραματικά. Αυτό σημαίνει ότι αμέτρητοι άνθρωποι υπομένουν χρόνια αναποτελεσματικής θεραπείας, ενώ τα υποκείμενα προβλήματά τους παραμένουν ανεπίλυτα.

2. Στην πραγματικότητα δεν κάνετε ψυχοθεραπεία

Πολλοί άνθρωποι εμπλέκονται για χρόνια σε "θεραπείες" όπου απλά γίνεται μία συζήτηση, όπως θα γινόταν με ένα φίλο ή φίλη. Τα θέματα εξετάζονται μόνο επιφανειακά και παρέχεται μια επιφανειακή υποστήριξη για τρέχοντα προβλήματα. Όμως ψυχοθεραπεία δεν είναι "να λέμε τα νέα μας".

Μια ουσιαστική ψυχοθεραπεία αντιμετωπίζει βαθύτερα, μακροπρόθεσμα ζητήματα και επικεντρώνεται στην προσωπική ανάπτυξη, στοχεύει να βοηθήσει τα άτομα να αλλάξουν συμπεριφορά, να κλείσουν συναισθηματικές πληγές, να γνωρίσουν τον εαυτό τους, κα. Η ψυχοθεραπεία περιλαμβάνει μεταξύ των άλλων την εξερεύνηση αρνητικών πεποιθήσεων, βιωμάτων, ασυνείδητων διεργασιών, αντί να συζητά ατέρμονα για τις άμεσες ανησυχίες και τα άγχη της καθημερινότητας.

3. Χρειάζεστε ψυχιατρική βοήθεια καταρχήν

Η ψυχοθεραπεία συχνά αποτυγχάνει να βοηθήσει τους θεραπευόμενους λόγω λανθασμένης διάγνωσης και ακατάλληλων επιλογών θεραπείας, ιδιαίτερα όταν η ψυχιατρική παρέμβαση είναι πραγματικά απαραίτητη. Οι ψυχολόγοι δεν είναι εκπαιδευμένοι για κλινικές εκτιμήσεις, και πολύ συχνά γίνονται λάθος συστάσεις και επιλογές. Επίσης υπάρχουν πολύ συχνά θεραπευτικές προκαταλήψεις και αγκυλώσεις, με αποτέλεσμα οι θεραπευτές να προσκολλώνται σε αρχικές εντυπώσεις και κοινότυπες "διαγνώσεις" και να αγνοούν την ανάγκη για ψυχιατρική παρέμβαση.