Μετατραυματικό στρες: πως επηρεάζει τις σχέσεις

Μετατραυματικό Στρες και Σχέσεις

Η απογοήτευση, το άγχος και η αποφυγή που προκαλεί το μετατραυματικό στρες μπορεί να επηρεάσει όλες τις πτυχές της ζωής, ακόμη και τις σχέσεις. Μπορεί να νοιάζεστε για κάποιον άνθρωπο, αλλά το μετατραυματικό στρες κάνει δύσκολη την αλληλεπίδραση μαζί του. Μπορεί να πείτε πράγματα που δεν τα εννοείτε, ή να μην μπορείτε να χαλαρώσετε και να νιώσετε οικεία.

Τι είναι η διαταραχή μετατραυματικού στρες;

Το μετατραυματικό στρες (PTSD) είναι μια ψυχική κατάσταση η οποία οφείλεται σε κάποιο τραυματικό γεγονός. Κάτι που είναι τραυματικό για εσάς μπορεί να μην είναι τραυματικό για κάποιον άλλο. Το τραύμα είναι κάτι μοναδικό για κάθε άνθρωπο. Κάποιοι εμφανίζουν μετατραυματικό στρες μετά από ένα σοκαριστικό γεγονός. Για παράδειγμα μπορεί να έχετε βιώσει κακοποίηση ή να είστε μάρτυρες κακοποιητικής συμπεριφοράς.

Τα γεγονότα που οδηγούν σε μετατραυματικό στρες επηρεάζουν και τον τύπο των συμπτωμάτων που βιώνετε. Αν για παράδειγμα, το μετατραυματικό στρες οφείλεται σε σεξουαλική κακοποίηση, διαφέρει από το PTSD που οφείλεται σε κάποιο αυτοκινητιστικό ατύχημα. Όλοι οι άνθρωποι που βιώνουν κάποια τραυματική εμπειρία δεν σημαίνει ότι θα εμφανίσουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες.

Συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες

Ένα άτομο με μετατραυματικό στρες μπορεί να βιώνει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Ξαναζεί το τραύμα μέσα από εφιάλτες, αναδρομές ή ανήσυχες σκέψεις.
• Αποφεύγει σκόπιμα πράγματα που του υπενθυμίζουν το τραυματικό γεγονός.
• Τρομάζει εύκολα.
• Έχει ασυνήθιστα ξεσπάσματα θυμού.
• Νιώθει άγχος ή κατάθλιψη.
• Έχει μια διαστρεβλωμένη αίσθηση της πραγματικότητας εξαιτίας του τραύματος και νιώθει ενοχές ή ντροπή.
• Έχει έντονες αρνητικές σκέψεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή νιώθει απελπισία.
• Έχει χάσει το ενδιαφέρον του για πράγματα που πριν απολάμβανε.
• Δυσκολεύεται να θυμηθεί κάποια κομμάτια του τραυματικού γεγονότος.

Πώς το μετατραυματικό στρες επηρεάζει τις σχέσεις;

Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες μπορεί να επηρεάσουν τη σχέση σας με τους άλλους, ακόμη και αν εσείς δεν το συνειδητοποιείτε.

Για παράδειγμα, το μετατραυματικό στρες δυσκολεύει την επικοινωνία, και αυτό σας δημιουργεί άγχος στις σχέσεις σας.Και οι προσωπικές και οι επαγγελματικές σχέσεις μπορούν να επηρεαστούν από το μετατραυματικό στρες.

Τα άτομα με μετατραυματικό στρες μπορεί να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στις σχέσεις τους σε θέματα:

• οικειότητας
• σεξουαλικής επιθυμίας
• επικοινωνίας
• αποφυγής
• προσκόλλησης

Οικειότητα

Η οικειότητα σημαίνει εγγύτητα σε μια σχέση που μπορεί να είναι συναισθηματική ή σεξουαλική ή και τα δύο. Η οικειότητα βοηθά να μιλάτε για τα συναισθήματά σας και να ανταποκρίνεστε στις ανάγκες του άλλου ατόμου.

Η οικειότητα στις σχέσεις επηρεάζεται όταν έχετε συγκεκριμένα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες , όπως:

• έλλειψη ενδιαφέροντος για απολαυστικές δραστηριότητες
• αρνητική εικόνα για τον εαυτό σας
• νιώθετε αποκομμένοι από τους άλλους, ή δεν μπορείτε να συνδεθείτε συναισθηματικά

Οι άνθρωποι με μετατραυματικό στρες έχουν την ανάγκη να νιώσουν οικεία με τους συντρόφους τους αλλά φοβούνται την οικειότητα.

Σεξουαλική επιθυμία

Ο τρόπος με τον οποίο το μετατραυματικό στρες επηρεάζει την επιθυμία για σεξ είναι πολύπλοκος. Επίσης εξαρτάται από τον τύπο του τραύματος που προκάλεσε την διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Σε περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης ή τραύματος, το σεξ είναι το πρώτο πράγμα που αποφεύγει κάποιος. Σε αυτή τη μορφή τραύματος μπορεί να είναι ακόμη πιο δύσκολο να εμπιστευτείτε το σύντροφό σας ή να νιώσετε ασφάλεια. Αυτή είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο τραύμα.

Σε άλλες περιπτώσεις, το τραύμα μπορεί να οδηγήσει σε υπερσεξουαλικότητα. Η υπερσεξουαλικότητα περιλαμβάνει καταναγκαστικές σεξουαλικές συμπεριφορές που είναι δύσκολο να ελέγξει κάποιος.

Άλλα συμπτώματα του PTSD που επηρεάζουν την σεξουαλική ζωή περιλαμβάνουν:

• αρνητική εικόνα για τον εαυτό
• έλλειψη ύπνου
• έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας
• νευρικότητα
• απώλεια ενδιαφέροντος για απολαυστικές δραστηριότητες

Όλα αυτά μπορεί να εξηγούν το λόγο για τον οποίο ακόμη και όταν αγαπάτε το σύντροφό σας, φοβάστε την σεξουαλική οικειότητα.

Επικοινωνία

Η επικοινωνία είναι ουσιαστικό στοιχείο για κάθε σχέση. Όταν αποτελεί πρόκληση, μπορεί να επηρεάζει το δέσιμο που έχετε με το σύντροφό σας.

Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα και συναισθηματικά ξεσπάσματα. Για αυτό μπορεί να αποκρίνεστε στους άλλους με τρόπο που δεν καταλαβαίνουν ή φοβούνται.

Άλλα συμπτώματα, όπως η δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων, μπορεί να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζετε τις διαφωνίες.

Ακόμη και μικρές διαφωνίες μπορεί να προκαλέσουν έντονο άγχος, με αποτέλεσμα να μην μπορείτε να εκφραστείτε ελεύθερα.

Μπορεί να υπάρχουν στιγμές που δεν θέλετε καθόλου να επικοινωνήσετε, και να θέλετε να μείνετε μόνοι σας. Όμως όταν δεν εκφράζετε τα συναισθήματά σας αυτό γίνεται εμπόδιο για τη σχέση σας.

Αποφυγή

Αν αποφεύγετε τους παράγοντες που σας θυμίζουν το τραύμα, μπορεί να αποφεύγετε τις κοινωνικές εκδηλώσεις ή τις συζητήσεις για συγκεκριμένα θέματα.

Αυτό συμβαίνει επειδή όταν έχετε μετατραυματικό στρες, κάποιες καταστάσεις, άνθρωποι ή δραστηριότητες μπορεί να σας υπενθυμίζουν το τραυματικό γεγονός.

Αν και αυτό είναι φυσιολογικό με ένα τραύμα, μπορεί να σας δυσκολεύει να διατηρήσετε τις σχέσεις σας αν δεν θέλετε να κάνετε συγκεκριμένα πράγματα και δεν εξηγείτε το γιατί.

Προσκόλληση

Η συναισθηματική σύνδεση είναι σημαντική για κάθε σχέση. Όταν βιώνετε μετατραυματικό στρες , μπορεί να νιώθετε αποκομμένοι από καταστάσεις, ανθρώπους ή ακόμη και από τον εαυτό σας. Με αυτό τον τρόπο όμως οι άνθρωποι απομακρύνονται από κοντά σας.

Από την άλλη πλευρά, τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες μπορεί να οδηγήσουν στα αντίθετα συναισθήματα. Μπορεί να έχετε έντονη ανάγκη να φροντίζετε ή να προστατεύετε τους άλλους. Μπορεί να είστε απαιτητικοί, πιεστικοί και να καταπιέζετε τους κοντινούς σας ανθρώπους. Όταν συμπεριφέρεστε με αυτό τον τρόπο δεν νιώθετε ενοχές. Είναι μια φυσιολογική απόκριση στο τραύμα που μπορείτε να την διαχειριστείτε και να βελτιωθεί με τον καιρό.

Σχέση με έναν σύντροφο με μετατραυματικό στρες

Όταν κάποιος που αγαπάτε έχει μετατραυματικό στρες, τα συμπτώματα επηρεάζουν την ψυχική σας υγεία και ευεξία.

Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να ενημερωθείτε για να μπορέσετε να κατανοήσετε την διαταραχή και τα συμπτώματα, ώστε να ξέρετε τι να περιμένετε.

Η διαχείριση των συμπτωμάτων του μετατραυματικού στρες είναι εφικτή, για αυτό δεν χρειάζεται να νιώθετε κολλημένοι. Η κατανόηση της διαταραχής θα σας βοηθήσει να αντιληφθείτε πως επηρεάζει τη σχέση σας.

Σίγουρα σας πληγώνει το γεγονός να βλέπετε κάποιον που αγαπάτε να συμπεριφέρεται διαφορετικά. Η συναισθηματική αντίδραση σε όσα περνάει ο σύντροφός σας είναι φυσιολογική. Μπορεί να βιώνετε:

• φόβο και ανησυχία
• αποφυγή
• ενοχές και ντροπή
• θυμό
• αρνητικότητα
• προβλήματα υγείας
• διαταραχές στον ύπνο

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το σύντροφό σας όταν βιώνει μετατραυματικό στρες;

Το μετατραυματικό στρες είναι μια σοβαρή κατάσταση. Είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζετε ότι μπορείτε να το αντιμετωπίσετε. Οι δυνατές σχέσεις είναι σημαντικές για την ευεξία όλων , και οι αρνητικές σχέσεις μπορεί να δυσκολέψουν την ανάρρωση από το μετατραυματικό στρες.

Μπορείτε να υποστηρίξετε το σύντροφό σας δίνοντας το χώρο που χρειάζεται για να επουλωθεί, ενώ παράλληλα θα του υπενθυμίζετε ότι κάποιος τον αγαπά και είναι εκεί για αυτόν.

Για να μπορέσετε να βοηθήσετε το σύντροφό σας με μετατραυματικό στρες μπορείτε να κάνετε τα εξής:

• Αποφύγετε να τον κατηγορήσετε για τα συμπτώματα, να υποβαθμίσετε την σοβαρότητα του τραύματος και να του πείτε να ξεκολλήσει.
• Μπορείτε να τον ενθαρρύνετε να ζητήσει βοήθεια.
• Αν ο σύντροφός σας έχει αυτοκτονικές σκέψεις, δουλέψτε με το ψυχοθεραπευτή σας για να φτιάξετε ένα πλάνο πρόληψης της αυτοκτονίας.
• Προσπαθήστε να τον ενθαρρύνετε να μιλήσει για τα συναισθήματά του αν το θέλει, αλλά αποφύγετε να τον πιέσετε.
• Μην του λέτε πως να νιώθει ή μην δίνετε συμβουλές.
• Αναγνωρίστε την επίδραση του μετατραυματικού στρες στη σχέση σας, αλλά μην ρίχνετε όλα τα προβλήματά σας σε αυτό.
• Αναγνωρίστε όλα όσα υπενθυμίζουν το τραύμα στο σύντροφό σας και ελαχιστοποιήστε την έκθεση σε αυτά. Αν για παράδειγμα, δεν αντέχει τις φωνές, αποφύγετε να βάλετε δυνατά την τηλεόραση.
• Συζητήστε για τους τρόπους που μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την επίδραση του PTSD στη σχέση σας. Αν ο σύντροφός σας για παράδειγμα φοβάται την εγκατάλειψη, το να τον απειλείται ότι θα τον αφήσετε απλά επιδεινώνει τα συμπτώματα και τις διαφωνίες.
• Να είστε συμπονετικοί και ευαίσθητοι με τα συναισθήματά του. Προσφέρετε στο σύντροφό σας ζεστασιά, στοργή ειδικά στη διάρκεια αναδρομών ή σε στιγμές έντονου άγχους.
• Αν ο σύντροφός σας είναι επιθετικός ή κακοποιητικός, αναζητήστε ένα ασφαλές μέρος και απομακρυνθείτε.