Κάνε το Τεστ
Γονείς και εφηβεία, Εφηβεία, Τι να περιμένω ως γονιός στην εφηβεία, Πως να βοηθήσω το παιδί μου που είναι στην εφηβεία, Τι να κάνω όταν το παιδί μου είναι στην εφηβεία, Πως να επικοινωνήσω με το παιδί μου στην εφηβεία
Συντάκτης:
Αριστοτέλης Βάθης MD, MSc, ECP | Ψυχίατρος • Ψυχοθεραπευτής
Τελ.ενημέρωση: 2025-09-24

Γονείς και εφηβεία

Γονείς και εφηβεία

Η εφηβεία μπορεί να είναι μια περίοδος γεμάτη προκλήσεις για τους γονείς και τα παιδιά. Τα παιδιά στην εφηβεία βιώνουν έντονες σωματικές αλλαγές και μπορεί να νιώθουν άβολα. Οι γονείς κατά την εφηβεία των παιδιών μπορεί να δυσκολεύονται να διαχειριστούν τις εναλλαγές στη διάθεση τους και να αναρωτιούνται πως μπορούν να βοηθήσουν όταν τα παιδιά τους είναι απόμακρα. 

Αν και η εφηβεία είναι μια περίοδος ακατάστατη και περίπλοκη, είναι σημαντικό και φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης των παιδιών. 

Η εφηβεία είναι ένα σημάδι ότι το σώμα του παιδιού λειτουργεί σωστά, και ότι ξεκινά το δικό του ταξίδι στην ανεξαρτησία. Όταν ένα παιδί γίνεται πιο ανεξάρτητο αυτό είναι ένα υγιές σημάδι ανάπτυξης, και δείχνει ότι ο γονιός έχει κάνει καλή δουλειά. 

Τι να περιμένετε ως γονείς όταν το παιδί σας είναι στην εφηβεία; 

Η εφηβεία ξεκινά όταν ο εγκέφαλος αρχίζει να παράγει ορμόνες που ταξιδεύουν στις ωοθήκες ή στους όρχεις, με αποτέλεσμα την παραγωγή οιστρογόνων ή τεστοστερόνης και έτσι ξεκινούν οι σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές που συνδέονται με την εφηβεία. 

Για τα κορίτσια αυτή η διαδικασία τυπικά ξεκινά ανάμεσα στις ηλικίες 8 και 13 ετών. Η εφηβεία για τα κορίτσια ξεκινά όταν το στήθος μεγαλώνει, εμφανίζουν τριχοφυΐα στις μασχάλες και στην ηβική περιοχή, και παρατηρείται μια απότομη ανάπτυξη. Η πρώτη έμμηνος ρύση γενικά εμφανίζεται ανάμεσα στα 10 και στα 15 έτη. 

Για τα αγόρια, η εφηβεία ξεκινά ανάμεσα στις ηλικίες 9 και 14 ετών και η απότομη ανάπτυξη έρχεται σταδιακά. Για τα αγόρια, η εφηβεία ξεκινά με τη διόγκωση των όρχεων και την τριχοφυΐα στην ηβική περιοχή και τη μασχάλη. Οι αλλαγές στη φωνή και η τριχοφυΐα στο πρόσωπο ξεκινούν όταν ένα αγόρι είναι μεταξύ 11 και 17 ετών.

Και τα αγόρια και τα κορίτσια βιώνουν αλλαγές στην μυρωδιά του σώματος και στην λιπαρότητα του δέρματος, η οποία οδηγεί στην εμφάνιση ακμής. 

Οι εναλλαγές στη διάθεση είναι φυσιολογικές καθώς οι έφηβοι αποζητούν περισσότερη ανεξαρτησία. Από αυτή τη χρονική στιγμή οι συμμαθητές είναι σημαντική πηγή επιρροής , μετά από τους γονείς. 

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας στη διάρκεια της εφηβείας; 

1. Κάντε συζητήσεις 

Το παιδί σας πρέπει να ξέρει ότι αυτές οι αλλαγές θα έρθουν, για αυτό μην περιμένετε να κάνετε αυτές τις συζητήσεις στην εφηβεία. Όταν ένα παιδί ρωτά γιατί το σώμα του είναι διαφορετικό από το δικό σας ή πως έρχονται τα μωρά, συζητήστε για την μετάβαση στην εφηβεία με τον κατάλληλο τροπο για την ηλικία του. 

Κάντε συχνά συζητήσεις, όχι μόνο μια φορά. Μιλήστε για την εφηβεία ή για το σεξ όταν σας κάνει ερωτήσεις το παιδί σας, και πείτε του λεπτομέρειες με τον κατάλληλο τρόπο. 

Όταν θα αρχίσουν οι αλλαγές συνεχίστε τις συζητήσεις. Πείτε στο παιδί ότι η εφηβεία είναι κάτι φυσιολογικό. 

2. Κάντε ερωτήσεις 

Δεν ξέρετε πώς να ξεκινήσετε μια συζήτηση; Αρχίστε με τις αλλαγές που παρατηρείτε, γιατί έτσι το παιδί νιώθει ότι είστε παρόντες στη ζωή του. Στη συνέχεια μπορείτε να κάνετε τις εξής ερωτήσεις:

  • Έχεις παρατηρήσει κάποιες αλλαγές στο σώμα σου; Πώς νιώθεις για αυτό; Υπάρχει κάτι που να σε μπερδεύει;
  • Έχεις ακούσει τους φίλους σου να μιλάνε για αυτές τις αλλαγές στο σώμα; Τι έχεις δει στα social media για αυτό; 
  • Κάποιος από τους φίλους σου βγαίνει ραντεβού; Πώς νιώθεις για αυτό; 
  • Θέλεις να πάμε για ψώνια και να αγοράσεις πράγματα για τον εαυτό σου; 

Αυτές οι συζητήσεις σας δίνουν την ευκαιρία να δείτε τι ξέρει το παιδί σας και ποιες είναι οι ανησυχίες του. Όταν είστε ήρεμοι και ειλικρινείς στη διάρκεια αυτών των συζητήσεων, το παιδί σας θα νιώθει ότι μπορεί να σας εμπιστευτεί. 

Αν το παιδί σας λαμβάνει λάθος πληροφορίες από φίλους ή από τα social media, μπορείτε να το προστατεύσετε και να του προσφέρετε αληθινή πληροφόρηση. 

Γονείς και εφηβεία, Εφηβεία, Τι να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου στην εφηβεία

3. Επικοινωνήστε με το παιδί σας 

Αν το παιδί σας δυσκολεύεται να κάνει συζητήσεις, δώστε του εναλλακτικές. Μπορείτε να του πείτε ότι οπότε θελήσει είστε εκεί για αυτό για να σας ρωτήσει ότι θέλει, με ένα μήνυμα ή ένα σημείωμα. 

Να θυμάστε ότι οι συζητήσεις για την εφηβεία μπορεί να συμβούν παράλληλα με άλλες συζητήσεις, για αυτό πρέπει να αφιερώνετε χρόνο στο παιδί σας. 

Κάθε διάλογος για τη ζωή του παιδιού σας του δείχνει ότι ενδιαφέρεστε για αυτό. Σε κάθε ευκαιρία κάντε συζητήσεις, ακόμη και μέσα στο αυτοκίνητο. Ρωτήστε το για πράγματα για τα οποία νιώθει περήφανο, για τις δυνάμεις τον, και αυτό είναι πραγματικά βοηθητικό για τις σχέσεις του και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του. 

4. Μιλήστε στον παιδίατρο σας για κάθε απορία 

Ο γιατρός του παιδιού σας είναι εκεί για να βοηθήσει εσάς και το παιδί σας σε αυτή τη μεταβατική περίοδο.

Ο γιατρός μπορεί να μιλήσει στο παιδί για την ανάπτυξη του και για τις αλλαγές που παρατηρεί στο σώμα του. Μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις για συγκεκριμένες αλλαγές, όπως η έμμηνος ρύση ή η ακμή, και θα κάνει ερωτήσεις για το άγχος, την κοινωνική πίεση και την εικόνα του σώματος. 

Μερικές φορές είναι πιο εύκολο για το παιδί να μιλήσει σε έναν ενήλικα εμπιστοσύνης που δεν είναι ο γονιός του. Για αυτό πολλοί παιδίατροι δίνουν την ευκαιρία στους έφηβους να κάνουν κατιδίαν συζητήσεις στη διάρκεια των επισκέψεων τους. 

Αν δυσκολεύστε να κάνετε συζητήσεις για την εφηβεία ή το σεξ, μιλήστε με τον παιδίατρο σας. Θα σας προτείνει βιβλία ή βίντεο που θα δώσουν πληροφορίες στα παιδί σας. 

5. Να είστε πρότυπο για τα παιδιά σας 

Αν και πολλοί έφηβοι μπορεί να δείχνουν ότι νοιάζονται μόνο για την άποψη των συμμαθητών τους, παίρνουν παραδείγματα από τους γονείς τους. Για αυτό ως γονείς πρέπει να είστε υγιή πρότυπα για τα παιδιά σας. 

Τα παιδιά στην εφηβεία ξεκινούν να κάνουν αρνητική συζήτηση με τον εαυτό τους και να έχουν θέματα με την εικόνα του σώματος τους. Οι γονείς καλό είναι να μένουν θετικοί και να δείχνουν ότι η αυτοφροντίδα, η άσκηση, η σωστή διατροφή και ο ύπνος, αποτελούν προτεραιότητα. 

Επίσης, ο έλεγχος των συναισθημάτων και οι σχέσεις των γονιών επηρεάζουν τα παιδιά. Όταν ένα παιδί έχει εναλλαγές στη διάθεση, μαθαίνει από τους γονείς πως να αντιδρά. Είναι σημαντικό οι γονείς να είναι πρότυπα και να μιλάνε για όσα νιώθουν, να παίρνουν βαθιές ανάσες και να ζητούν συγνώμη όταν κάνουν λάθος. 

Σε κανένα παιδί στην εφηβεία δεν αρέσουν οι κανόνες, ειδικά όταν προσπαθεί να γίνει πιο ανεξάρτητο, αλλά τα όρια πρέπει να υπάρχουν και να τηρούνται. 

Αν το φαγητό με όλη την οικογένεια είναι σημαντικό για εσάς, μπορείτε να πείτε στο παιδί σας ότι αυτή την ώρα δεν θα προγραμματίζει δραστηριότητες, ή ότι πρέπει να είναι εκεί τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα. Το παιδί μπορεί να φέρει αντιρρήσεις, αλλά είναι λογικό να υπάρχουν διαφωνίες για τα όρια. 

6. Φροντίστε τον εαυτό σας 

Το να βλέπετε το παιδί σας να γίνεται ενήλικας δεν είναι τόσο εύκολο. 

Επιτρέψτε στον εαυτό σας να νιώσει συναισθήματα όπως η χαρά, η νοσταλγία, η θλίψη, το άγχος. Όλα αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσιολογικά. Ίσως είναι καλή ιδέα να τα μοιραστείτε με το παιδί σας. Οι συζητήσεις σας σε αυτό το ταξίδι είναι μια ευκαιρία να χτίσετε μια δυνατή σχέση που θα διαρκέσει για πάντα. 

Μιλήστε με τους φίλους σας, ειδικά όσους περνάνε τα ίδια και έχουν παιδιά στην ίδια ηλικία. Τις δύσκολες μέρες δείξτε υπομονή και κατανόηση. 

Εσείς είστε η σταθερά στη ζωή του παιδιού σας. Η παρουσία σας, η υπομονή και η αγάπη σας έχουν τεράστια σημασία αυτή την περίοδο. 

Προκλήσεις γονεϊκότητας

Η εφηβεία είναι μια περίοδος δραστικών αλλαγών. Αν οι γονείς μπορούν να καταλάβουν αυτές τις αλλαγές, μπορούν να βοηθήσουν τα έφηβα παιδιά τους.  Οι έφηβοι χρειάζονται την καθοδήγηση και την υποστήριξη των γονιών τους. Οι γονείς πρέπει να είναι κοντά στα παιδιά τους και να τα κάνουν να νιώθουν ότι έχουν αξία.

Αν νιώθετε πίεση από τις απαιτήσεις της γονεϊκότητας να γνωρίζετε ότι υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια. Η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ προσφέρει μια εξατομικευμένη προσέγγιση στα θέματα που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι.